Ti Alkohol​—Aniat’ Nakristianuan a Panangmatmat iti Dayta?

“SIASINO ti addaan ay-ayen? Siasino ti addaan ladingit? Siasino ti addaan ringringgor? Siasino ti addaan asug? Siasino ti addaan sugat nga awan gapgapuna? Siasino ti addaan labbasit dagiti matana? Dagiti agtalinaed a napaut iti arak.” (Proverbio 23:29, 30) Wen, bigbigen ti Biblia a dagiti inumen a de alkohol ti makapataud kadagiti dakes nga epekto: panagar-arapaap, dagiti nakababain a kababalin, disorganisado a tigtignay, pannakadadael ti salun-at, problema ti pamilia, ken uray pay kinapanglaw.

Kitaenyo ta ti teksto ti Biblia iti ngato sawenna ti maipapan kadagidiay “agtalinaed a napaut” iti arak, dagiti naipaugalin ti kinamammartekda! Kadagiti kakasta, ti alkohol arigna ti maysa a sabidong, a masansan mangpataud kadagiti dakes a pisikal ken mental nga epekto. (Proverbio 23:32-35) Dagiti nalabes a managinum mapukawda ti kinamanagteppelda ket mangrugida nga agaramid kadagiti bambanag nga iti gagangay ket pagbabainanda. Gapuna namakdaar ti Biblia: “Dika makitipon kadagiti mangnginum iti arak, kadagiti narawet nga agsida iti lasag. Ta ti mammartek ken nabuklis pumanglawdanto, ket ti saguyepyep kawesannanto ti tao iti rutayrutay.” (Proverbio 23:20, 21) Ti panagbartek ti maidasig met kadagiti “ar-aramid ti lasag,” nga isu iti manglapped ti maysa iti iseserrekna iti Pagarian ti Dios.​—Galacia 5:19, 21; 1 Corinto 6:10.

“Saan a Masirib”​—Agpaay ti Siasino?

Kaipapanan kadi daytoy a ti alkohol ti maiparit a naan-anay kadagiti Kristiano? Ania met ngay no maipapan ti panagkuna ti klero, a nadakamat iti immuna nga artikulo, a kunana a naibatay iti Proverbio 20:1, a “dagiti tattao a mamasirib saanda nga umin-inum a pulos ti arak.” Kastoy ti panangipaulog ti King James Version iti daytoy a bersikulo: “Ti arak managrabrabak, ti naingel nga inumen managringringgor: ket siasinoman a mailaw-an kenkuana saan a masirib.” Ditoy manen, saan a dusaen ti Biblia dagidiay aginum ti arak no di ket, dagidiay mailaw-an iti dayta! “Dagiti agtalinaed a napaut iti arak” ken “dagiti mangnginum iti arak”​—dagitoy dagiti “saan a masirib.”

Usigenyo met, ti Isaias 5:11, 22. Dagitoy a bersikulo ti mabasa: “Asi pay dagiti bumangon a masapa iti bigat tapno sumurotda iti naingel nga inumen, nga idiayda a marabiian unay agingga iti paggillayaben ida ti arak! Asi pay dagiti mamaingel nga aginum iti arak, ken tattao a napigsa a mamaglalaok iti naingel nga inumen.” Aniat’ konkondenaren ni Isaias? Saan kadi a ti aglablabes a panaginum, kayatna a sawen, ti panaginum manipud “masapa iti bigat” agingga iti “marabian unay”?

Dagiti matalek nga ad-adipen ti Dios​—kas ken ni Abraham, Isaac, ken ni Jesus​— naipadamag nga agin-inumda iti arak a sititimbeng. (Genesis 14:18; 27:25; Lucas 7:34) Ti Biblia dakdakamatenna met ti arak a maysa kadagiti bendision a naggapu ken ni Jehova. (Genesis 27:37; Deuteronomio 11:14; Isaias 25:6-8) Ti Biblia ipamatmatna pay a ti arak a mainum iti natimbeng a pamay-an ti mabalin a mangted kadagiti makagunggona nga epekto. Ti arak “mamaragsak iti puso ti tao,” kuna ti salmista. (Salmo 104:15) Ni apostol Pablo inrekomendarna ken Timoteo: “Saanka nga uminumen ti [kontaminado a] danum, no di ket aramatem ti bassit nga arak gapu ita rusokmo ken dagiti masansan a nasaksakitmo.”​—1 Timoteo 5:23.

Arak wenno Tubbog ti Ubas?

Dadduma irasonda a ti masasao nga “arak” kadagita a teksto ti Biblia ket isu laeng ti gagangay a tubbog ti ubas. Nupay kasta, ti McClintock and Strong’s Cyclopedia, ipalagipna kadatayo a “ti Biblia saanna a paggidiaten ti makaulaw ken di makaulaw nga arak​—nikaanoman dina tuktukoyen wenno isingasing iti kasta a panagduma.” Maitunos iti daytoy, iti Biblia ti “arak” maipakpakita kas makaulaw nga inumen ket nainaig kadagiti “naingel nga inumen.”​—Genesis 9:21; Lucas 1:15; Deuteronomio 14:26; Proverbio 31:4, 6.

Makapainteres, ti umuna a milagro ni Jesus isu ti panamagbalinna ti danum nga arak. Ti salaysay ti Biblia kunana: “Ket idi rinamanan ti panguluen ti rambak daydi . . . arak ngem dina ammo no adino ti naggapuanna, . . . ti pangulo ti rambak ayabanna ti nobio ket kunana kenkuana: ‘Tunggal tao unaenna ti nasayaat nga arak, ken inton makainumda ti adun, sa isango ti dakdakes. Sika indulinmo ti nasayaat nga arak agingga ita.’” (Juan 2:9, 10) Wen, “ti nasayaat nga arak” nga inaramid ni Jesus ti pudpudno nga arak.

Kinapudnona, ti aginlilinteg a papangulo ti relihion idi kaaldawan ni Jesus binabalawda gaput’ sagpaminsan a panaginumna iti arak. Kuna ni Jesus: “Ta immay ni Juan Bautista a di mangan ti tinapay ken di met uminum ti arak, ket kunayo, ‘Adda sairona.’ Immay toy Anak ti tao a mangan ken uminum, ket kunayo, ‘Adtoy! Ti maysa a tao a mannangan ken managinum ti arak!’” (Lucas 7:33, 34) Ania koma ti punto iti panamagiddiat iti panagin-inum ni Jesus ken ti di panaginum ni Juan no ni Jesus ket umin-inum laeng ti awan alkoholna a tubbog ti ubas? Laglagipenyo, naikuna maipapan ken ni Juan nga isu “saanto nga uminum ti arak ken inumen a naingel.”​—Lucas 1:15.

Kaawatan, saan a kinondenar ni Jesus ti panaginum ti inumen a de alkohol iti kinatimbeng. Idi kaaldawanna ti panaginum ti arak ket paset iti panangrambak ti Paskua.a Ket ti pudpudno nga arak nagtultuloy a a paset ti Pangmalem ti Apo, nga isu ti nangsandi ti Paskua.

Kasapulan ti Pangngeddeng

Gapuna saan nga iparparit ti Biblia ti panaginum kadagiti inumen a de alkohol. Iti kaaduan a kaso, ti pannakaadda wenno saan ti naingel nga inumen ket maysa a banag a maipaay iti personal a pangngeddeng. Kaskasdi sipipigsa ti panangilunod ti Biblia ti panagbartek, agraman kinabuklis: “Dika makitipon kadagiti mangnginum iti arak, . . . narawet nga agsida iti lasag. Ta ti mammartek ken nabuklis pumanglawdanto.” (Proverbio 23:20, 21) Gapuna, rebbeng nga amin ti mangipamatmat ti kinatimbeng ken panagteppel. “Ket dikay agbartek iti arak, a pagbuslonan ti kinadakes, no di ket mapnokay koma ti espiritu.” Laglagipenyo, ti panagteppel ket maysa kadagiti bunga ti espiritu ti Dios.​—Efeso 5:18; Galacia 5:19-23.

Pudno unay, saan a kasapulan a mabartek ti maysa tapno matnag kadagiti parparikut iti alkohol. Maysa a polieto nga inaramid ti U.S National Institute on Drug Abuse ipalagipna kadatayo: “No ti maysa ti makainum, masagepsep ti alkohol nga agturong iti sistema a pagrunawanna nga agturong iti pagayusan ti dara ket insigida a makagteng iti utek. Daytat’ mangrugi a mangpabannayat kadagiti paspaset ti utek a mangkontrol ti panagpanunot ken emosion. Ti tao basbassit ti mariknana a panagbain, ad-adda a siwayawaya.” Daytoy “basbassit a panagbain” arigna ti mangisarang ti maysa kadagiti moral a peggad.

Sabali pay nga adda a peggad ket umay no agmammaneho. Sigun ti sumagmamano a pattapatta, idiay laeng Estados Unidos 25,000 a tattao ti kada tawen ti mapappapatay kadagiti aksidente a patpatauden dagiti nabartek a managmaneho. Nalawag, adu dagiti bassit ti pannakapattapattada no kasano iti kakaro ti panangapektar ti alkohol ti siglat dagiti saksakada nga agtignay. Ngem dagiti Kristiano matmatanda ti biag kas maysa a sagut a manipud ken Jehova. (Salmo 36:9) Maiyanatup ngata iti daytoy a panangmatmat nga irisgo ti maysa a tao ti mismo a biagna, ken kadagiti dadduma, bayat ti panagmammanehona a dagiti kinasiglat ti panagtignay dagiti saksakana wenno im-imana ket mapabannayat gapu iti alkohol? Gapuna, adu kadagiti Kristiano ikeddengda a saanda a sagsagiden ti alkohol a pulos no kasapulan nga agmanehoda.

Ti Kristiano maseknan met iti epekto ti panagin-inumna kadagiti dadduma. Awan duadua daytoy ti makagapu no apay a dagiti Kristiano a manangaywan, ministerial nga ad-adipen, ken dagiti natataengan a babbai nabalakadanda amin a saanda koma a managinum “ti adu nga arak.” (1 Timoteo 3:2, 3, 8; Tito 2:2, 3) Nupay ti maysa a tao ti mabalin a kasla addaan nangato a pigsa a maipaay kadagiti naingel nga inumen, isu ti naannad nga agbalin a natimbeng iti panaginumna tapno saanna koma a maimpluensiaan iti dakes dagiti dadduma; ket dina koma met nga ipilit ti naingel nga inumen iti siasinoman a dina tarigagayan ti uminum. Ti Biblia kunaenna pay: “Nasayaat ti saan a mangan ti lasag ken di uminum ti arak wenno agaramid iti aniaman a pakaitibkolan ni kabsatmo.”​—Roma 14:21.

Dadduma a sirkumstansia ti mabalin nga awaganna pay ti iyaadayu manipud panaginum. Usigenyo ti panagsikog. Insitar ti International Herald Tribune (edision idiay Paris) ti maysa a panagsirarak nga inaramid ti University of North Carolina (E.U.A.) ket impadamagna a “ti maminsan laeng a nalabes a panaginum iti karrugi ti panagsikog ti mabalin a mangibunga iti serioso a pisikal ken mental a pakadadaelan ti maisiksikog nga ubing.” Rebbeng a timbangen a nalaing a siseserioso dagiti babbai dagita posible a risgo ti panaginum bayat ti panagsikog.

Dagidiay addaan historia ti panagbartek wenno pagannayasan nga agbalin a di natimbeng ti mabalin a makitada met a nasayaat ti panangidian a naan-anayen ti panaginum.b Mabalin a nasaysayaat met ti panangliklik ti panaginum iti imatang daydiay maysa nga alkoholiko wenno ti konsiensiana ket kondenarenna ti panaginum. Ket ti panaginum kadagiti naingel nga inumen sakbay dagiti Nakristianuan a panaggigimong wenno no makiraman iti publiko a panangasaba ti di maiyanatup. Dagiti Levitas idi ugma nangtedda ti padron iti daytoy iti saanda a panaginum no agserserbida idiay templo.​—Levitico 10:8-10.

Kamaudiananna, masapul met a maipakita ti panagraem kadagiti linlinteg iti daga. Iti dadduma a pagilian maiparit a naan-anay ti alkohol. Kadagiti dadduma, daytat’ maipalubos laeng kadagiti natataengan a limmabes iti maysa a naikeddeng nga edad. Ti maysa a Kristiano agtulnog kadagita a pagalagadan “ti nangangato a turturay.”​—Roma 13:1.

Siempre, uminumkayo man kadagiti inumen a de alkohol wenno adu man wenno bassit ti inumenyo ket personal a pangngeddeng dayta. Ti Dios maidaydayaw no usarentayo ti pannakaawattayo ket situtulok a pilientayo ti kurso ti kinatimbeng. Ngarud, surotenyo daytoy nainsiriban a kurso tapno “uray mangankayo wenno uray uminumkayo wenno uray ania nga aramidenyo,” dakayo ket “aramidenyo amin a maipaay iti dayaw ti Dios.”​—1 Corinto 10:31.

[Dagiti Footnote]

[Ladawan iti panid 6]

Mabalin a maikeddeng ti maysa a Kristiano nga adaywan ti panaginum ti de alkohol gapu ti konsiensia ti sabali