Agtutubo​—Ragpatenyo Dagiti Kalat a Pakaidayawan ti Dios

“Sanayem ta bagim buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatmo.”​—1 TIMOTEO 4:7.

1, 2. (a) Apay a ni Pablo kinomendaranna ni Timoteo? (b) Kasano a dagiti agtutubo ita ‘sansanayenda ti bagida buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatda’?

“AWANEN kaniak ti sabali pay nga addaan kababalin a kas kenkuana a sipupudno a mangisakitto iti bambanag maipapan kadakayo. . . . Kas iti maysa nga anak iti ama isu nagpaadipen a kaduak iti pannakaidur-as ti naimbag a damag.” (Filipos 2:20, 22) Innayon ni apostol Pablo daytoy a nabara a komendasion iti suratna kadagiti Kristiano idiay Filipos idi umuna a siglo. Asino ti tuktukoyenna? Ni Timoteo, ti ub-ubing a kaduana a nagdaldaliasat. Panunotenyo no kasano a nakapabileg ken ni Timoteo daytoy a pammatalged ti panangdungngo ken panagtalek ni Pablo!

² Dagiti agtutubo a naespirituan ti panagpampanunotda a kas ken ni Timoteo ket agkakapateg a gameng iti ili ti Dios. (Salmo 110:3) Iti kaaldawantayo, naparaburan ti organisasion ti Dios kadagiti adu nga agtutubo nga agserserbi kas payunir, misionero, boluntario iti panagibangon, ken Bethelite. Makomendaran met dagidiay sireregta a makipaspaset kadagiti aktibidad ti kongregasion bayat nga as-asikasuenda ti dadduma pay nga annongen. Dagiti kasta nga agtutubo tagtagiragsakenda ti pudpudno a pannakapnek a resulta ti panangragpat kadagiti kalat a pakaidayawan ti nailangitan nga Amatayo, ni Jehova. Pudno a ‘sansanayenda ti bagida buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatda.’​—1 Timoteo 4:7, 8.

3. Ania dagiti saludsod a mausig iti daytoy nga artikulo?

³ Kas maysa nga agtutubo, adda kadi espesipiko a naespirituan a kalat a ragragpatem? Ania ti makatulong ken mangpabileg kenka tapno maragpatmo dayta? Kasano a madaeram dagiti sulisog iti daytoy materialistiko a lubong? Ania dagiti matagiragsakmo a bendision no ragpatem dagiti kalat a pakaidayawan ti Dios? Ammuentayo dagiti sungbat kadagitoy a saludsod babaen ti panangusigtayo iti biag ken karera ni Timoteo.

Ti Nalikudan ni Timoteo

4. Isalaysayyo iti ababa ti karera ni Timoteo kas Kristiano.

⁴ Dimmakkel ni Timoteo idiay Listra, maysa a bassit nga ili ti Galacia a probinsia ti Roma. Nalabit a naammuanna ti maipapan iti Kristianidad idi isu ket tin-edyer pay, idi nangasaba ni Pablo idiay Listra idi agarup 47 K.P. Dagus a naaddaan ni Timoteo iti nasayaat a pakasarsaritaan kadagiti Kristiano a kakabsat. Idi nagsubli ni Pablo idiay Listra kalpasan ti dua a tawen ken madamagna ti panagrang-ay ni Timoteo, inawisna daytoy a makikadua kenkuana iti panagmisionerona. (Aramid 14:5-20; 16:1-3) Bayat a nagmataengan ni Timoteo, naitalek kenkuana dagiti dakdakkel nga annongen, agraman dagiti napateg a mision a mangpabileg kadagiti kakabsat. Idi nagsurat ni Pablo ken ni Timoteo manipud iti pagbaludan idiay Roma idi agarup 65 K.P., maysan a Kristiano a panglakayen ni Timoteo idiay Efeso.

5. Sigun iti 2 Timoteo 3:14, 15, ania ti dua a banag a nakatulong iti pangngeddeng ni Timoteo a mangragpat kadagiti naespirituan a kalat?

⁵ Nalawag a dagiti naespirituan a kalat ti pinili ni Timoteo a ragpaten. Ngem ania ti nangtignay kenkuana a mangaramid iti kasta? Iti maikadua a suratna ken ni Timoteo, dinakamat ni Pablo ti dua a makagapu. “Agtultuloyka iti bambanag a nasursurom ken nakaguyugoyam a patien,” insuratna, “yantangay ammom no ania a tattao ti nakasursuruam kadagita ket manipud kinamaladaga naammuam ti nasantuan a sursurat.” (2 Timoteo 3:14, 15) Usigentayo nga umuna no kasano a nakatulong ti dadduma a Kristiano kadagiti pangngeddeng ni Timoteo.

Makasursuro Kadagiti Nasayaat nga Impluensia

6. Ania a panangsanay ti nagun-od ni Timoteo, ken kasano a nagtignay?

⁶ Saan nga agpapada ti relihion ti pamilia a nabangonan ni Timoteo. Griego ti tatangna, idinto ta Judio ni nanangna a Eunice ken ni apongna a Loida. (Aramid 16:1) Sipud kinamaladaga ni Timoteo, insuro kenkuana da Eunice ken Loida dagiti kinapudno manipud iti Hebreo a Kasuratan. Idi nagbalinda a Kristiano, awan duadua a ginuyugoyda ni Timoteo a mangakseptar kadagiti Nakristianuan a sursuro. Nalawag a naan-anay nga inaprobetsar ni Timoteo dayta a nagsayaat a panangsanay. Kinuna ni Pablo: “Malagipko ti adda kenka a pammati nga awan aniaman a panaginsisingpetna, ken immuna a nagtaeng ken ni apongmo a baket a Loida ken ni Eunice nga inam, ngem agtalekak nga adda met kenka.”​—2 Timoteo 1:5.

7. Ania a bendision ti tagtagiragsaken ti adu nga agtutubo, ken kasano a pagimbaganda dayta?

⁷ Iti kaaldawantayo, adu nga agtutubo ti naparaburan kadagiti nagannak ken apong a managbuteng iti Dios, kas kada Loida ken Eunice, a mangbigbig iti kinapateg dagiti naespirituan a kalat. Kas pagarigan, malagip pay ni Samira dagiti napaut a pannakipatangna kadagiti dadakkelna idi tin-edyer pay. “Insuro da Nanang ken Tatang a tuladek ti panangmatmat ni Jehova kadagiti bambanag ken ipangpangrunak ti trabaho a panangasaba,” insalaysayna. “Kanayon a paregtaendak a sumrek iti amin-tiempo a serbisio.” Impangag ni Samira ti pammaregta dagiti dadakkelna isu a tagtagiragsakenna ita ti pribilehio kas kameng ti pamilia ti Bethel iti pagilianda. No paregtaendakayo dagiti dadakkelyo nga ipamaysayo ti atensionyo kadagiti naespirituan a kalat, utobenyo a naimbag ti balakadda. Ti pagimbaganyo ti pampanunotenda.​—Proverbio 1:5.

8. Kasano a nagunggonaan ni Timoteo gapu iti pannakikaduana kadagiti naregta a Kristiano?

⁸ Napateg met a makitimpuyogkayo kadagiti Kristiano a kakabsat yantangay makapabileg ti pannakikadua kadakuada. Nagbalin a nalatak ni Timoteo kadagiti Kristiano a papanglakayen iti mismo a kongregasionda ken kadagiti taga-Iconio, nga agarup 30 a kilometro ti kaadayona. (Aramid 16:1, 2) Nakisinninged ken ni Pablo, maysa a tao a nakaragragsak ken nakaregregta. (Filipos 3:14) Ipakita dagiti surat ni Pablo a sidadaan ni Timoteo nga umawat kadagiti balakad ken mangtulad kadagidiay mapagwadan ti pammatida. (1 Corinto 4:17; 1 Timoteo 4:6, 12-16) Insurat ni Pablo: “Sinurotmo a sisisinged ti sursurok, ti dana ti panagbiagko, ti panggepko, ti pammatik, ti mabayag a panagituredko, ti ayatko, ti panagibturko.” (2 Timoteo 3:10) Wen, inkagumaan a tinulad ni Timoteo ti ulidan ni Pablo. Umasping iti dayta, no makisinningedkayo kadagiti kakabsat a nasayaat ti espiritualidadda, mapabilegkayo a mangragpat kadagiti makaay-ayo a naespirituan a kalat.​—2 Timoteo 2:20-22.

Adalenyo “ti Nasantuan a Sursurat”

9. Malaksid iti panangpili iti umiso a kakadua, ania ti masapul nga aramidenyo tapno ‘masanayyo ti bagiyo buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatyo’?

⁹ Ti kadi panangragpat kadagiti naespirituan a kalat ket agpannuray laeng kadagiti umiso a kakadua? Saan. Kas ken ni Timoteo, masapul a sukimatem a naimbag “ti nasantuan a sursurat.” Nalabit a narigat kenka ti panagadal, ngem laglagipem nga uray ni Timoteo masapul a ‘sanayenna ti bagina buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatna.’ Masansan nga agpakarigat nga agsanay dagiti atleta iti adu a bulbulan tapno maragpatda ti kalatda. Umasping iti dayta, kasapulan ti panagsakripisio ken napasnek a panangikagumaan tapno maragpat dagiti naespirituan a kalat. (1 Timoteo 4:7, 8, 10) ‘Ngem kasano a makatulong ti panagadal iti Biblia tapno maragpatko dagiti kalatko?’ nalabit iyimtuodmo. Usigentayo ti tallo a pamay-an.

10, 11. Apay a tignayennaka ti Kasuratan a mangragpat kadagiti naespirituan a kalat? Mangted iti ilustrasion.

¹⁰ Umuna, mangted ti Kasuratan iti umiso a pakatignayan. Ipalgakna ti nakaskasdaaw a personalidad ti nailangitan nga Amatayo, ti katan-okan nga ebkas ti panagayatna kadatayo, ken dagiti agnanayon a bendision nga agur-uray kadagiti matalek nga adipenna. (Amos 3:7; Juan 3:16; Roma 15:4) Bayat nga umad-adu ti pannakaammom maipapan ken ni Jehova, rumayray met ti panagayatmo ken ti tarigagaymo a mangidedikar iti biagmo kenkuana.

¹¹ Adu nga agtutubo a Kristiano ti agkuna a dakkel ti naitulong ti regular a personal a panagadalda iti Biblia tapno maipapusoda ti kinapudno. Kas pagarigan, napadakkel ni Adele iti Kristiano a pagtaengan ngem awan ti aniaman a naespirituan a kalatna. “Inkuyogdak dagiti dadakkelko iti Kingdom Hall,” insalaysayna, “ngem diak nagadal wenno immimdeng man laeng kabayatan dagiti gimong.” Kalpasan a nabautisaran ni manangna, nangrugin nga impasnekna ti kinapudno. “Inkeddengko a basaen ti intero a Biblia. Mangbasaak iti sumagmamano a pasetna sa kalpasanna mangisuratak iti komento maipapan iti nabasak. Adda pay la kaniak dagita nga insuratko. Nabasak ti Biblia iti uneg ti makatawen.” Kas resultana, natignay ni Adele a mangidedikar iti biagna ken ni Jehova. Iti laksid ti nakaro a pisikal a depekto, isu ket maysa itan a payunir, wenno amin-tiempo nga ebanghelisador.

12, 13. (a) Ti panagadal iti Biblia tulonganna dagiti agtutubo a mangaramid kadagiti ania a panagbalbaliw, ken kasano? (b) Mangted kadagiti pagarigan ti praktikal a sirib a linaon ti Sao ti Dios.

¹² Maikadua, matulongannaka ti Biblia a mangaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw iti personalidadmo. Ni Pablo kinunana ken ni Timoteo a “ti nasantuan a sursurat” ket “makagunggona iti panangisuro, iti panangtubngar, iti panangpalinteg iti bambanag, iti panangdisiplina iti kinalinteg, tapno ti tao ti Dios naan-anay koma a makabael, naan-anay a nakabalan maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.” (2 Timoteo 3:16, 17) Babaen ti regular a panangutob kadagiti linaon ti Sao ti Dios ken panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia, ti espiritu ti Dios pasayaatenna ti personalidadmo. Mapatanorna kenka dagiti agkakaimbag a galad kas iti kinapakumbaba, kinapinget, kinagaget, ken pudno a panagayat kadagiti pada a Kristiano. (1 Timoteo 4:15) Addaan ni Timoteo kadagita a galad, banag a namagbalin kenkuana a dakkel a katulongan ni Pablo ken dagiti kongregasion a nagserbianna.​—Filipos 2:20-22.

¹³ Maikatlo, ti Sao ti Dios ket kamalig ti praktikal a sirib. (Salmo 1:1-3; 19:7; 2 Timoteo 2:7; 3:15) Matulongannaka nga agmasirib no maipapan iti panangpili kadagiti gagayyem ken makagunggona a paglinglingayan, ken iti panangtaming kadagiti adu a karit. (Genesis 34:1, 2; Salmo 119:37; 1 Corinto 7:36) Tapno maragpatmo dagiti naespirituan a kalatmo, napateg a mangaramidka ita kadagiti nainsiriban a desision.

“Makirupakka iti Nasayaat a Dangadang”

14. Apay a saan a nalaka ti panangragpat kadagiti naespirituan a kalat?

¹⁴ Kasayaatan pay laeng a kurso ti panangyun-una kadagiti kalat a pakaidayawan ni Jehova ngem saan a nalaka nga aramiden dayta. Kas pagarigan, no maipapan iti panagpili iti karera, mabalin nga iparikna kenka dagiti kakabagian, gagayyem, ken dagiti nasayaat ti intensionda a mannursuro a ti nangatngato nga edukasion ken ti napintas a sekular a trabaho ti tulbek ti pudno a balligi ken kinaragsak. (Roma 12:2) Kas ken ni Timoteo, masapul a “makirupakka iti nasayaat a dangadang ti pammati” tapno ‘mapetpetam a sititibker ti agnanayon a biag’ nga ituktukon kenka ni Jehova.​—1 Timoteo 6:12; 2 Timoteo 3:12.

15. Ania nga ibubusor ti nalabit a naipasango ken ni Timoteo?

¹⁵ No saan nga umanamong iti desisionmo dagiti di manamati a kameng ti pamiliam, dakkel a pannubok dayta kenka. Nalabit a masapul met idi a pakidangadangan ni Timoteo ti kasta nga ibubusor. Sigun iti maysa a reperensia, ti pamilia ni Timoteo ket mabalin a “kameng ti de adal ken alta sosiedad.” Nalabit a ninamnama ni tatangna a mangala ni Timoteo iti nangatngato nga edukasion ken itultuloyna ti negosio ti pamiliada.a Panunotenyo ti reaksion ti tatang ni Timoteo idi pinilina ti makikadua ken ni Pablo kas misionero, maysa a trabaho a napeggad ken di makaipaay iti pinansial a gunggona!

16. Kasano a tinaming ti maysa nga agtutubo ti ibubusor ti nagannakna?

¹⁶ Maipaspasango dagiti agtutubo a Kristiano ita kadagiti umasping a karit. Ni Matthew, nga agserserbi iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova, kinunana: “Idi nangrugiak nga agserbi kas payunir, kasta unay ti pannakadismaya ni tatangko. Iti panagriknana, ‘sinayangko’ ti adalko gapu ta simrekak a dianitor tapno adda pangsuportak iti ministeriok. Umsiennak, nga ipalagipna a dakkel koma ti sueldok no agtrabahoak iti amin a tiempo.” Kasano a tinaming ni Matthew dayta nga ibubusor? “Sinalimetmetak ti regular a panagbasa iti Biblia ken kanayon nga agkararagak, nangnangruna kadagiti gundaway a dandani saanakon a makapagteppel.” Nagunggonaan ti determinasion ni Matthew. Iti panaglabas ti panawen, simmayaat ti relasionda nga agama. Ad-adda a simminged ni Matthew ken ni Jehova. “Nakitak no kasano a pinabileg ken impaay ni Jehova dagiti kasapulak, ken tinulongannak a mangaramid kadagiti umiso a desision,” kuna ni Matthew. “Saanko a natagiragsak amin dagitoy no diak rinagpat dagiti naespirituan a kalat.”

Ipamaysayo ti Atensionyo Kadagiti Naespirituan a Kalat

17. Kasano a ti dadduma sibibiddut a maupayda dagidiay agplanplano a sumrek iti amin-tiempo a serbisio? (Mateo 16:22)

¹⁷ Ti maysa a di madmadlaw a manglapped iti panangragpatmo kadagiti naespirituan a kalat ket nalabit nga aggapu kadagiti mismo a kapammatian. ‘Apay koma nga agpayunirka?’ nalabit iyimtuod ti dadduma. ‘Mabalinmo met ti agbiag a normal ket makakasabaka latta. Mangalaka iti nasayaat a sekular a trabaho tapno agbalinka a natalged iti pinansial.’ Mabalin nga agparang a praktikal dayta a balakad, ngem masanaymo kadi ti bagim buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatmo no ipangagmo dayta a balakad?

18, 19. (a) Kasano a maipamaysayo ti atensionyo kadagiti naespirituan a kalat? (b) Ilawlawagyo no ania dagiti panagsakripisio nga inaramidyo kas agtutubo maipaay iti Pagarian.

¹⁸ Agparang a kasta met laeng ti kapanunotan ti dadduma a Kristiano idi kaaldawan ni Timoteo. (1 Timoteo 6:17) Tapno matulonganna ni Timoteo a mangipamaysa iti atensionna kadagiti naespirituan a kalat, kastoy ti pammaregta kenkuana ni Pablo: “Awan tao nga agserserbi kas maysa a soldado ti makiraman kadagiti panagkomersio iti biag, tapno magun-odanna ti anamong daydiay nangipasalista kenkuana kas maysa a soldado.” (2 Timoteo 2:4) Ti soldado nga aktibo iti serbisio ket saan nga agpasinga kadagiti personal a tarigagayna. Ti biagna ken ti biag ti dadduma ket agpannuray iti kanayon a panagbalinna a sisasagana a mangitungpal kadagiti bilin ti komandantena. Kas soldado ni Kristo, masapul met a naipamaysa ti panunotmo ken liklikam ti pasinga kadagiti saan a napateg a material a tarigagay a manglapped kenka tapno naan-anay a maibanagmo ti mangispal-biag a ministeriom.​—Mateo 6:24; 1 Timoteo 4:16; 2 Timoteo 4:2, 5.

¹⁹ Imbes a ti nanam-ay a biag ti kalatmo, patanorem ketdi ti managsakripisio a kababalin. “Nakasaganaka koma iti saan a nanam-ay a biag, kas kameng ti buyot ni Kristo Jesus.” (2 Timoteo 2:3, The English Bible in Basic English) Gapu iti pannakikaduana ken ni Pablo, nasursuro ni Timoteo ti sekreto ti panagbalin a kontento uray kadagiti narigat a kasasaad. (Filipos 4:11, 12; 1 Timoteo 6:6-8) Maaramidmo met ti kasta. Sidadaanka kadi nga agsakripisio maipaay iti Pagarian?

Dagiti Bendision Ita ken iti Masanguanan

20, 21. (a) Mangdakamat iti sumagmamano a bendision nga iyeg ti panangragpat kadagiti naespirituan a kalat. (b) Ania ti determinado nga aramidenyo?

²⁰ Iti agarup 15 a tawen, sisisinged ni Timoteo a nakipagtrabaho ken ni Pablo. Naimatangan a mismo ni Timoteo ti pannakabuangay dagiti kabbaro a kongregasion bayat a nagsaknap ti naimbag a damag iti dandani amin nga umamianan a lugar iti Mediteraneo. Adayo a naragragsak ken makapnek ti biagna ngem iti mabalin a napasaranna no pinilina ti “normal” a biag. No ragpatem dagiti naespirituan a kalat, matagiragsakmo met dagiti di magatadan a naespirituan a bendision. Ad-adda a sumingedka ken ni Jehova ken magun-odmo ti ayat ken panagraem dagiti padam a Kristiano. Imbes a sakit ti nakem ken pannakapaay ti mapasaram gapu iti panangikagumaan a mangragpat iti material a kinabaknang, matagiragsakmonto ti pudpudno a rag-o gapu iti dimo panangipaidam iti panawen ken pigsam. Kapatgan iti amin, ‘mapetpetam a sititibker ti pudno a biag’​—ti biag nga agnanayon iti paraiso a daga.​—1 Timoteo 6:9, 10, 17-19; Aramid 20:35.

²¹ Isu a no saanmo pay a naaramid ti kasta, sibabara a paregtaendaka a dagus a rugiamon a sanayen ti bagim buyogen ti nadiosan a debosion kas kalatmo. Makisinningedka kadagiti kakabsat iti kongregasion a makatulong kenka a mangragpat kadagiti naespirituan a kalat, ken agpaiwanwanka kadakuada. Ipangpangrunam ti regular a personal a panagadal iti Sao ti Dios. Ikagumaam a laksiden ti materialistiko nga espiritu daytoy a lubong. Ken kanayon a laglagipem a ti Dios “a sibabaknang a mangipaay kadatayo iti amin a bambanag a pagragsakantayo” inkarina a sibabaknang a bendisionannaka ita ken iti masanguanan no piliem dagiti kalat a pakaidayawanna.​—1 Timoteo 6:17.

[Footnote]

Malagipyo Kadi?

• Sadino ti mabalin a pagpatulongan dagiti agtutubo tapno maragpatda dagiti naespirituan a kalat?

• Apay a nakapatpateg ti napasnek a panagadal iti Biblia?

• Kasano a madaeran dagiti agtutubo ti materialistiko nga impluensia daytoy a lubong?

• Ania dagiti bendision a matagiragsak dagidiay mangragpat kadagiti naespirituan a kalat?

[Ladawan iti panid 24]

Inkagumaan ni Timoteo a rinagpat dagiti makaay-ayo a kalat

[Dagiti Ladawan iti panid 25]

Ania dagiti nasayaat nga impluensia a nakatulong ken ni Timoteo?

[Dagiti Ladawan iti panid 26]

Ikagkagumaam kadi a ragpaten dagiti naespirituan a kalat?