Ti Nalinteg a Lubong Saan nga Arapaap!
“TI KINAHUSTISIA ti pakaseknan ti tao ditoy daga,” kinuna ti Americano nga estadista a ni Daniel Webster. Ket kunaen ti Biblia: “Ni Jehova ayatenna ti kinahustisia.” (Salmo 37:28, NW) Tangay naaramid a kaasping ti Dios, addaan dagiti immuna a pagassawaan kadagiti nadiosan a galad, a pakairamanan ti pannakarikna iti hustisia.—Genesis 1:26, 27.
Dakamaten met ti Kasuratan dagiti ‘tattao iti nasion nga awanan iti linteg, nga aramidenda dagiti bambanag iti linteg.’ Gapuna “mangiparangarang[da] ti banag ti linteg a maisurat iti puspusoda, bayat a ti konsiensiada saksaksianna ida ket, iti nagbabaetan dagiti bukodda a pampanunot, maidardarumda wenno mapakawanda pay ketdi.” (Roma 2:14, 15) Wen, naipaayan dagiti tattao iti konsiensia—ti pannakarikna iti naimbag ken dakes. Nalawag, naikasigudan iti tao ti panagkasapulan iti kinahustisia.
Nainaig unay iti panagkasapulan iti kinahustisia ti panagbirok ti tao iti kinaragsak, ta kuna ti Salmo 106:3, (NW): “Bendito dagiti mangsalimetmet iti kinahustisia, ken ti agaramid iti kinalinteg kadagiti amin a tiempo.” Ngem, apay a saan a mapataud ti tao ti nalinteg a lubong?
Apay a Napaay ti Tao?
Ti kangrunaan a rason iti pannakapaay a mangipasdek iti maysa a nalinteg a lubong isu ti tulaw a natawidtayo kadagiti immuna a nagannak kadatayo, da Adan ken Eva. Ilawlawag ti Biblia: “Babaen iti maysa a tao simrek ti basol iti lubong ken ti ipapatay babaen iti basol, ket iti kasta ti ipapatay nagsaknap iti isuamin a tattao agsipud ta nagbasolda amin.” (Roma 5:12) Ti tulaw isu ti basol. Nupay naparsua nga awanan pakapilawan, inkeddeng da Adan ken Eva ti umalsa iti Dios ket iti kasta inaramidda ti bagbagida a managbasol. (Genesis 2:16, 17; 3:1-6) Gapu iti daytoy, impatawidda kadagiti annakda dagiti dakes, di umiso a pagannayasan.
Saan kadi a dagiti kababalin kas iti kinaagum ken panangidumduma ket parnuay dagiti dakes a pagannayasan? Ken saan kadi a dagitoy a kababalin mangibunga iti kinaawan hustisia iti lubong? Kinapudnona, ti agum ti ramut ti ginagara a panangabusar iti aglawlaw ken ekonomiko a panangirurumen! Ti panangidumduma awan duadua nga adda iti likudan ti etniko a panagdadangadang ken kinaawan hustisia gapu iti puli. Ti kakasta a kababalin tignayenna met dagiti tattao nga agtakaw, agkusit, ken agtignay iti pamay-an a mangdangran kadagiti sabsabali.
Uray dagiti panagregget a nabuyogan iti nasayaat a motibo a mangipatungpal iti kinahustisia ken kinaimbag masansan a mapaay gapu kadagiti dakes a pagannayasantayo. Inamin ni apostol Pablo a mismo: “Ti naimbag a kayatko diak aramiden, no di ket ti dakes a diak kayat isu ti an-annurotek.” Intultuloyna nga inlawlawag ti pannakidangadang, a kunana: “Pudno a pagragsakak ti linteg ti Dios maitunos iti kinatao nga adda iti unegko, ngem makitak iti kamkamengko ti sabali a linteg a makibakbakal maibusor iti linteg ti panunotko ket iturturongnak a sikakayaw iti linteg ti basol nga adda iti kamkamengko.” (Roma 7:19-23) Nalabit, agsagsagabatay met ita iti umasping a pannakidangadang. Dayta ti makagapu a masansan a mapasamak ti kinaawan hustisia.
Ti wagas ti panangituray ti tao nagbunga met iti kinaawan hustisia iti lubong. Iti tunggal pagilian, addada paglintegan kasta met dagidiay mangipatungpal kadagitoy. Ket siempre, adda dagiti hues ken korte. Agpayso, ikagkagumaan dagiti addaan prinsipio a tao nga itandudo dagiti karbengan ti tao ken siguraduen nga adda agpapada a kinahustisia para iti amin. Kaskasdi, napaay ti kaaduan a panagreggetda. Apay? Kas pananggupgop iti nadumaduma a makagapu iti pannakapaayda, kuna ti Jeremias 10:23: “O Jehova, ammok a ti dalan ti tao saan nga agtaud kenkuana met laeng; saan nga agtaud iti tao a magna ti panangiturong kadagiti addangna.” Tangay naisina iti Dios, saan a kabaelan ti tao ti mangipasdek iti nalinteg ken addaan hustisia a lubong.—Proverbio 14:12; Eclesiastes 8:9.
Dakkel a lapped ni Satanas a Diablo iti panangikagumaan ti tao a mangbukel iti nalinteg a lubong. Nalawag nga ibagbaga ti Biblia a ti rebelioso nga anghel a ni Satanas ti orihinal a “mammapatay” ken “ulbod” ket “ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (Juan 8:44; 1 Juan 5:19) Impabigbig ni apostol Pablo kas “ti dios daytoy a sistema ti bambanag.” (2 Corinto 4:3, 4) Gapu ta kabusbusorna ti kinalinteg, ar-aramiden ni Satanas amin a kabaelanna a mangitandudo iti kinadakes. Agingga nga iturayanna ti lubong, amin a kita ti kinaawan hustisia ken dagiti nakalkaldaang nga ibungada agtultuloy nga adipenenda ti sangatauan.
Kaipapanan kadi amin daytoy a saan a maliklikan ti kinaawan hustisia iti kagimongan? Imposible kadi nga arapaap ti maysa a nalinteg a lubong?
Pudno ti Nalinteg a Lubong—Kasano?
Tapno pumudno ti panangnamnama iti nalinteg a lubong, kasapulan nga agpannuray ti sangatauan iti gubuayan a makaikkat kadagiti makagapu iti kinaawan hustisia. Ngem siasino ti makaikkat iti basol ken makapaksiat ken Satanas ken iti panangiturayna? Nalawag, awan asinoman a tao wenno aniaman nga ahensia ti tao a makaibanag iti kasta a narigat a trabaho. Ni laeng Jehova a Dios ti makaaramid iti dayta! Maipapan kenkuana, kuna ti Biblia: “Ti Bato, naan-anay ti aramidna; ta amin a dalanna kinalinteg: maysa a Dios ti kinamatalek ket awanan damka, isu awan pagkuranganna ken nalinteg.” (Deuteronomio 32:4) Ken tangay “ayatenna ti kinalinteg,” kayat ni Jehova a tagiragsaken ti sangatauan ti biag iti nalinteg a lubong.—Salmo 37:28.
Maipapan iti urnos ti Dios a mangyeg iti nalinteg a lubong, insurat ni apostol Pedro: “Adda baro a langlangit ken maysa a baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti karina, ket kadagitoy nga agtaeng ti kinalinteg.” (2 Pedro 3:13) Dagitoy “baro a langlangit” ket saan a baro a pisikal a langlangit. Inaramid ti Dios a naan-anay ti pisikal a langlangittayo, ket pakaidayawanna dagitoy. (Salmo 8:3; 19:1, 2) Ti “baro a langlangit” ket baro a panangituray ditoy daga. Dagiti aramid-tao a gobierno ti mangbukel iti agdama a “langlangit”. Din agbayag, iti gubat ti Dios iti Armagedon, masuktanto dagitoy iti “baro a langlangit”—ti nailangitan a Pagarianna, wenno gobierno. (Apocalipsis 16:14-16) Ni Jesu-Kristo ti Ari iti dayta a Pagarian. Gibusanna a naan-anay ti panangituray ti tao ket agturayto daytoy a gobierno iti panawen a di nakedngan.—Daniel 2:44.
Ania, no kasta, ti “baro a daga”? Daytoy ket saan a baro a planeta, agsipud ta inaramid ti Dios ti daga nga apag-isu a pagnaedan ti tao, ket pagayatanna nga agtalinaed daytoy iti agnanayon. (Salmo 104:5) Ti “baro a daga” tuktukoyenna ti baro a kagimongan dagiti tattao. (Genesis 11:1; Salmo 96:1) Ti “daga” a madadaelto buklen dagiti tattao a pagbalbalinenda ti bagida a paset daytoy dakes a sistema ti bambanag. (2 Pedro 3:7) Ti “baro a daga” a mangsukat kadakuada buklento dagiti pudno nga adipen ti Dios, a manggura iti kinadakes ken mangay-ayat iti kinalinteg ken kinahustisia. (Salmo 37:10, 11) Iti kasta, mapukawto ti lubong ni Satanas.
Ngem ania ti agur-uray ken Satanas? Impadto ni apostol Juan: “Kinemmegna [ni Kristo Jesus] ti dragon, ti kadaanan a serpiente, nga isu ti Diablo ken Satanas, ket pinarautanna iti las-ud ti sangaribo a tawen. Ket inggarangugongna iti mangliwengliweng ket rinikpanna dayta ken sinelioanna dayta iti rabawna, tapno saannan a maiyaw-awan dagiti nasion iti uray kaanoman.” (Apocalipsis 20:1-3) Awanto ti maaramidan ni naparautan a Satanas iti sangatauan a kas iti balud nga adda iti nauneg a bartolina. Anian a bang-arto dayta agpaay iti sangatauan, a mangiwaya iti nalinteg a lubong! Ket iti ngudo ti sangaribu a tawen, matalipuposto ni Satanas.—Apocalipsis 20:7-10.
Ngem, ti ngay natawid a basol? Nangipaayen ni Jehova iti pagibatayan iti panangikkat ti basol. “Ti Anak ti tao [ni Jesu-Kristo] immay . . . tapno itedna ti kararuana a subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28) Ti sao a “subbot” kaipapananna ti gatad a kasapulan tapno masubbot dagiti nakayawan. Imbayad ni Jesus ti gatad ti perpekto a natauan a biagna kas subbot tapno maisalakan ti sangatauan.—2 Corinto 5:14; 1 Pedro 1:18, 19.
Uray pay ita magunggonaantayon iti daton a subbot ni Jesus. Babaen ti panamati iti daytoy, matagiragsaktayo ti nadalus a takder iti imatang ti Dios. (Aramid 10:43; 1 Corinto 6:11) Iti sidong ti panangituray ti Pagarian ti Dios, pagbalinen ti subbot a posible para iti sangatauan ti naan-anay a pannakaikkat ti basol. Iladawan ti maudi a libro iti Biblia ti maysa a piguratibo a “karayan ti danum ti biag” nga agay-ayus manipud iti trono ti Dios, ket kadagiti igidna adda dagiti simboliko a kayo nga agbunga nga addaan bulong “agpaay iti pannakaagas dagiti nasion.” (Apocalipsis 22:1, 2) Ti iladladawan ti Biblia ditoy irepresentarna ti nakaskasdaaw a probision ti Namarsua maipaay iti panangpaimbag iti sangatauan manipud iti basol maibatay iti daton a subbot ni Jesus. Ti naan-anay a pannakaipakat daytoy a probision wayawayaannanto dagiti natulnog a tattao manipud basol ken ipapatay.
Biag iti Nalinteg a Lubong
Panunotenyo no anianto ti biag iti sidong ti panangituray ti Pagarian. Awanton ti krimen ken kinaranggas. (Proverbio 2:21, 22) Awanton ti kinaawan hustisia iti ekonomia. (Salmo 37:6; 72:12, 13; Isaias 65:21-23) Mapukawton nga interamente ti panangidumduma iti kagimongan, puli, tribu, ken kultura. (Aramid 10:34, 35) Awanton ti gubat ken dagiti armas a pakigubat. (Salmo 46:9) Riniwriw a natay ti mapagungarto iti lubong nga awan ti kinakillo. (Aramid 24:15) Tagiragsakento ti amin ti perpekto a salun-at ken nakasalsalibukagdanto. (Job 33:25; Apocalipsis 21:3, 4) “Iti kinapudno,” ipasigurado kadatayo ti Biblia, “isu [ni Jesu-Kristo] pataudennanto ti kinalinteg.”—Isaias 42:3.
Kabayatanna, mabalin nga agsagabatayo iti kinaawan hustisia, ngem pulos a ditay koma agbalin a di nainkalintegan kas pammales. (Mikias 6:8) Uray no kasapulan nga ibturantayo ti kinaawan hustisia, pagtalinaedentay koma ti positibo a panangmatmat. Asidegen a pumudno ti naikari a nalinteg a lubong. (2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:11-13) Nagkari ti Dios a Mannakabalin-amin, ket ‘agbalinto a kasta.’ (Isaias 55:10, 11) Itan ti tiempo a panagsagana maipaay iti biag iti dayta nalinteg a lubong babaen iti panangammo kadagiti kalikaguman ti Dios kadatayo.—Juan 17:3; 2 Timoteo 3:16, 17.
[Ladawan iti panid 7]
Mapukawto nga interamente ti kinaawan hustisia iti inkari ti Dios a baro a lubong