Watchtower ONLINE A LIBRARIA
Watchtower
ONLINE A LIBRARIA
Iloko
  • BIBLIA
  • PUBLIKASION
  • GIMONG
  • g01 4/22 pp. 28-29
  • Panangmatmat iti Lubong

Awan video-na ti napilim.

Pasensiakan, adda problema iti pannakai-load ti video.

  • Panangmatmat iti Lubong
  • Agriingkayo!—2001
  • Subtitulo
  • Umasping a Material
  • “Nasigo a Mangipapilit”
  • Dagiti Nataengan a Mangmangan iti Taraon Dagiti Maladaga
  • Nagbiit a Mangrugi ti Pannakaadikto nga Agsigarilio
  • Admitiren Dagiti Relihion nga Inkapilitan a Pinagtrabahoda Dagiti Obrero
  • Mapaababa Kadi ti Kendi a Zinc ti Kapaut ti Panateng?
  • Panangawis Kadagiti Papadi Manipud Sabali a Pagilian
  • Pagsakitennaka ti Napindang a Taraon Dagiti Tarakenmo
  • Dagiti Kapsula a Makakita
  • Kumarkaro ti Panagleddaang iti Panggedan
  • Nadumaduma ti Arban iti Templo
  • Panangmatmat iti Lubong
    Agriingkayo!—1994
  • Panangmatmat iti Lubong
    Agriingkayo!—1992
  • Panangmatmat iti Lubong
    Agriingkayo!—1995
  • Masiksikoran!
    Agriingkayo!—2005
Kitaen ti Ad-adu Pay
Agriingkayo!—2001
g01 4/22 pp. 28-29

Panangmatmat iti Lubong

“Nasigo a Mangipapilit”

Dagiti paggatangan idiay Britania “ket rarauten ti baro a kaputotan dagiti gastador, masirib iti material a banag, interesado unay iti uso nga agtutubo,” kuna ti The Times ti London. “Tangay agtawendan iti 10 agingga iti 13, nataengandan tapno agaramid iti bukodda a desision no ania ti gatangenda ngem ubingda pay unay tapno agbalinda a ‘nasigo a mangipapilit’ a bayadan ti dadakkelda ti pinilida a nangina a tagilako,” kuna pay ti periodiko. Kuna ni Piers Berezai ti Datamonitor, maysa a kompania nga agur-urnong iti pudno nga impormasion maipapan iti tagilako ken serbisio a magusgustuan dagiti aggatang: “Gapu ta umad-adu ti agdiborsio ken dagiti babbai a mangmangged, dumakdakkel ti maaramidan ti pannakakonsiensia ti ama wenno ina. Isu a ti kuarta ti mangsuksukaten iti panawen a mabusbos koma iti panagkaduada. Pagarupen dagiti ubbing nga epektibo unay ti panagbalinda a nasigo a manangipapilit tapno maalada ti kayatda. Dagiti nagannak a manmanoda a makita ti annakda ket natultulok a mangpagusto isu a lallalo a panuynoyanda ti annakda.”

Dagiti Nataengan a Mangmangan iti Taraon Dagiti Maladaga

Sigun iti ahensia ti panagipadamag idiay Alemania a dpa-Basisdienst, umad-adu a taraon dagiti maladaga ti makonsumo dagiti nataengan. Ag-10 a porsiento iti ar-aramiden ti kadakkelan nga agar-aramid iti taraon dagiti maladaga idiay Alemania ket mailako kadagiti pagtaengan nga awanan annak. Dagiti tattao iti amin nga edad ken kasasaad iti panagbiag kaykayatda ti dulse a milk pudding ken nalingta a prutas a naisagana para ubbing. Tangay ti maysa a maidasar ket mabalin nga addaan iti 100 laeng a calorie, ti taraon ti maladaga ti kaykayat a saramsamen ti adu nga adulto a maseknan iti timbangda. Dayta a pagannayasan ket pagustuan dagiti kompania nga agar-aramid kadagita a produkto babaen ti panangisingasingda a dagiti produktoda ket para iti “ubbing ken nataengan” ken babaen ti panangtedda kadagiti resipe a pakausaran dagiti produktoda. Nupay kasta, saan a maragsakan ti German Nutrition Society iti pagannayasan. Sigun iti pannakangiwatna a ni Anette Braun, saan a kasapulan dagiti nataengan ti kasta a taraon nga espesial ti pannakaisaganana malaksid no masakitda. Masapul a ngalngalenda ti taraonda. “Ngamin, dayta ti makagapu nga adda ngipentayo,” kuna ni Braun.

Nagbiit a Mangrugi ti Pannakaadikto nga Agsigarilio

Kinompirma dagiti managsukimat idiay University of Massachusetts a dadduma a tattao ti mangipakita iti ebidensia a naadiktodan “iti sumagmamano la nga aldaw ti damo a panagsigarilioda,” sigun iti impadamag ti Associated Press. Makatawen nga inusig ti panagadal ti bisio a panagsigarilio ti 681 nga agtutubo nga agtawen iti nagbaetan ti 12 ken 13 ket naisurat dagiti sintoma a mangipakita iti pannakaadikto. “Nabayagen a maatap a nagbiit a maadikto ti adu a tattao,” kuna ni Dr. Richard Hurt, “ngem talaga a daytoy ti damo a husto nga ebidensia a nagun-odanmi a rumsua daytoy a sintoma ti pannakaadikto.” Kastoy ti kuna ti direktor ti grupo a nagsukimat a ni Dr. Joseph DiFranza: “Ti talaga a kapatgan nga ipamatmat daytoy a panagadal ket nasken a pakdaarantayo dagiti ubbing a saan a mabalin nga ay-ayamenda laeng ti agsigarilio wenno padasenda ti agsigarilio iti sumagmamano a lawas ket kalpasanna, sumardengdan.”

Admitiren Dagiti Relihion nga Inkapilitan a Pinagtrabahoda Dagiti Obrero

Itay nabiit, nakapungtot ti publiko idiay Alemania idi naammuanda a kabayatan ti Gubat Sangalubongan II, dagiti obrero ket inkapilitan a pinagtrabaho dagiti relihion a Katoliko ken Evangelical. Sigun iti pannakangiwat ti German Catholic Bishops’ Conference, “nagtrabaho dagiti obrero kadagiti daga a tartarawidwidan ti relihion​—iti kataltalonan dagiti monasterio, agraman kadagiti kaubasan ken ospital,” sigun iti Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ti kadakkelan nga institusion ti Evangelical Church a tumultulong kadagiti marigrigat ken iti kagimongan idiay Europa “inkapilitan a pinagtrabahoda dagiti obrero kabayatan ti intero a maikadua a gubat sangalubongan,” kuna ti Süddeutsche Zeitung. Inkari agpadpada dagiti relihion a Katoliko ken Evangelical nga agbayadda iti sumagmamano a milion a deutsche mark para kadagiti sibibiag pay kadagiti inkapilitan a napagtrabaho idi, a kaaduan ket sibilian a naggapu kadagiti pagilian ti Makindaya a Europa.

Mapaababa Kadi ti Kendi a Zinc ti Kapaut ti Panateng?

Adun a tawen a pagdedebatean dagiti managsukisok no makaagas ti zinc iti panateng dagiti tattao. Natakuatan iti nabiit pay a panagadal a “nakissayan iti dandani kagudua ti promedio a kapaut ti panateng no agmulmolka iti kendi [a zinc] iti kada sumagmamano nga oras no mangrugi ti panateng,” sigun iti impadamag ti Science News. Kanayonanna, dagiti nakipaset iti panagadal a nagmulmol iti kendi a zinc iti kada dua agingga iti tallo nga oras iti uppat wenno lima nga aldaw ti “nangipadamag a manmanodan nga aguyek ken agpangres” ngem kadagidiay nagtomar iti placebo. Nupay kasta, adda dagiti dakes nga epekto a napasaran ti dadduma a tattao a nagmulmol iti zinc kas iti panagtabbel ken panagmaga ti ngiwat, kuna ti magasin.

Panangawis Kadagiti Papadi Manipud Sabali a Pagilian

Tangay madanagan ti Iglesia Katolika ta bumasbassit ti bilang dagiti papadi kadagiti nabaknang a pagilian, nangrugin nga agawis iti papadi manipud sabali a pagilian tapno masulnitan ti kasapulan, sigun iti Italiano a magasin a L’Espresso. “Idiay Italia, Europa, ken Amianan nga America, awanen dagiti agturpos a baro a papadi kadagiti seminario ken saanen a masukatan dagiti diosesis ti papadida,” sigun iti magasin. Tapno adda agtakem a papadi kadagiti parokia nga awanan iti kasta, maaw-awis dagiti papadi manipud Brazil, India, ken Pilipinas. “Mangrugrugin ti pagannayasan,” kuna ti L’Espresso, “ngem daytat’ mangbalbaliw iti iglesia. . . . Idiay Italia, addan 1,131 a papadi manipud iti ruar ti European Union a nailista a suelduan ti Bishops’ Conference, kayatna a sawen, agdagup dayta iti 3 a porsiento.” Dayta ti gapuna a nagbalinen ti Italia a ‘teritoria dagiti misionero,’ sigun iti magasin.

Pagsakitennaka ti Napindang a Taraon Dagiti Tarakenmo

“Ti taraon dagiti tarakenmo a naaramid iti napindang a lapayag, kuko, bará, ken tulang dagiti baboy ken baka ti nadakamat a maysa kadagiti pakaigapuan ti pannakasabidong dagiti tattao iti Salmonella,” kuna iti FDA Consumer. Sigun kadagiti opisial a mangas-asikaso iti salun-at dagiti taga Canada, iti nasurok a makatawen, nasurok a 35 a taga Canada ti naagasan gapu ta nasabidonganda iti salmonella kalpasan a naiggamanda dagiti napindang a lapayag dagiti baboy. Isingasing ni Gloria Dunnavan, a direktor ti Division of Compliance para iti Center for Veterinary Medicine ti Food and Drug Administration, nga iggaman koma dagiti aggatang ti napindang a paset ti animal a kas iti panangiggemda iti karne a saan pay a naluto. “Iti sabali a pannao, sabonam dagiti imam ken belnasam iti napudot a danum kalpasan ti panangiggemmo. Saanmo nga iparabaw ti taraon dagiti animal iti sadinoman a pakaidissuan ti taraon (kas iti rabaw dagiti alikamen iti kosina), ket saanmo nga ipalubos a sagiden dagiti ubbing ti ngiwatda kalpasan a naiggamanda [dagitoy],” sigun iti magasin.

Dagiti Kapsula a Makakita

Adda maysa a kompania idiay Israel a nagaramid iti kapsula a kalpasan a natomar ket agserbi kas nagbassit a video camera. Panggep daytoy a kapsula nga adalen dagiti sakit ti bassit a bagis. Kasta ti impadamag ti periodiko ti Mexico nga Excelsior. Ti nagbassit a kamera ket mangyallatiw iti signal iti espesial a sinturon nga ibarikes ti pasiente iti padingpadingna. Kalpasanna, maproseso dagiti ladawan babaen ti computer ken adalen dagiti espesialista. Mayiblengto lattan ti nagbassit a kamera. Kinuna ni Dr. Blair Lewis a ti maysa kadagiti pagimbagan daytoy a pamay-an ti panangeksamen ket awan ti marikna nga ut-ot ti pasiente. Sigun iti maysa kadagiti nangimbento iti kapsula a ni Propesor Paul Swain, “mabalinton a retratuen ti makimbaba a paset ti bassit a bagis a din kasapulan a paturogen wenno pagtalnaen ti pasiente babaen ti agas ken uray pay no isut’ magmagna.” Inaprobaranen ti Food and Drug Administration ti E.U. ti pannakasubok ti kapsula iti 20 a pasiente idiay New York ken London.

Kumarkaro ti Panagleddaang iti Panggedan

“Maysa iti kada 10 a trabahador iti intero a lubong ti matartaranta, madandanagan ken malmaldaang idiay panggedan,” sigun iti periodiko ti Paris nga International Herald Tribune. Natakuatan iti panagadal ti International Labor Organization ti UN a ti pannakataranta a nainaig iti panggedan ti paggastuan ti Europa ken ti Estados Unidos iti nasurok a $120 a bilion iti kada tawen. Ti maysa kano a makagapu iti kumarkaro a panagleddaang iti panggedan isut’ panagbalbaliw ti teknolohia, a lallalo a mangpataranta kadagiti trabahador. Impadamag ti Tribune nga idiay Estados Unidos, “awan ti magapuanan iti 200 a milion nga aldaw ti panagtrabaho iti kada tawen gapu kadagiti sakit ti isip a nainaig iti panagtrabaho” ket idiay Finland, nasurok a kagudua kadagiti amin a trabahador ket agsagsagaba iti adu a parikut a nainaig iti pannakataranta. Ag-30 a porsiento met kadagiti trabahador idiay Britania ti addaan kano iti sakit iti isip, ket 5 a porsiento ti agsagsagaba iti nakaro a panagleddaang.

Nadumaduma ti Arban iti Templo

Saan laeng nga adu a managdaydayaw ti al-allukoyen ti maysa a daan a templo dagiti Budista idiay Japan. Nanipud natarimaan ti templo idi 1955, adun a tumatayab a maawagan woodpecker ti agaaripuno iti dayta. Ti babassit nga abut nga inaramidda iti templo “ket nakaad-adu nga uray la a pagarupen ti sumagmamano a turista a paset dayta ti disenio​—tapno adda pagserkan ti lawag ti init, a manglawag iti uneg,” sigun iti Asahi Evening News. Masnaayan ti kangatuan a padi ta agingga ita, saan pay a nagkurri ti amin a panagregget a mangpapanaw kadagiti tumatayab manipud iti templo. Tangay naibangon idi 1286, opisial a naibilang kas gameng ti pagilian ti kangrunaan a paset ti Daizenji Temple idiay Yamanashi Prefecture.

    Dagiti Publikasion iti Iloko (1984-2025)
    Ag-log out
    Ag-log in
    • Iloko
    • I-share
    • Ti Kayatmo a Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pagannurotan iti Panagusar
    • Pagannurotan iti Kinapribado
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ag-log in
    I-share