MARCOS
Ti Romano nga apeliedo ti anak ni Maria ti Jerusalem. Ti Hebreo a naganna ket Juan, a kaipapananna ti “Ni Jehova Nangipaay iti Parabur; Ni Jehova ket Nakaparparabur.” (Ara 12:12, 25) Ni Marcos ket kasinsin ni Bernabe, kadua ni Bernabe iti panagdaliasatna ken ti dadduma pay a nagkauna a misionero a Kristiano, ken napaltiingan a mangisurat iti Ebanghelio a napanaganan iti mismo a naganna. (Col 4:10) Ti Juan Marcos a nadakamat iti libro Dagiti Aramid ken ti Juan iti Aramid 13:5, 13 ket isu ni Marcos.
Nabatad a maysa kadagiti immuna a manamati ken Kristo. Ti pagtaengan ni inana ket naaramat kas lugar a pagdaydayawan ti nagkauna a kongregasion Kristiano, a mabalin a kaipapanan dayta a ni Marcos ken ni inana ket nagbalinda a pasurot ni Jesus sakbay a natay ni Kristo. (Ara 12:12) Yantangay ni Marcos laeng ti nangdakamat iti gistay awan kawesna nga agtutubo a lalaki a nagtalaw idi rabii a naliputan ni Jesus, adda pamatian a ni Marcos dayta nga agtutubo. (Mr 14:51, 52) Isu a mabalin nga adda ni Marcos idi naiparukpok ti nasantuan nga espiritu iti agarup 120 nga adalan ni Kristo idi Pentecostes 33 K.P.—Ara 1:13-15; 2:1-4.
Kalpasan a naitungpalen da Bernabe ken Saulo (Pablo) ti panangipaayda iti tulong a pagserbi idiay Jerusalem, “nagsublida ket inkuyogda ni Juan, daydiay napanaganan ti Marcos.” Agparang a nagserbi ni Marcos kas katulonganda, nalabit inasikasona dagiti pisikal a kasapulanda bayat nga agdaldaliasatda. (Ara 12:25; 13:5) Idi dimtengda idiay Perga sadi Pamfilia, “simmina kadakuada ni Juan [Marcos] ket nagsubli idiay Jerusalem” gapu iti saan a naibaga a rason. (Ara 13:13) Kalpasanna, idi irugi ni Pablo ti maikadua a panagdaliasatna kas misionero, nupay determinado ni Bernabe a mangikuyog ken Marcos, “pagarupen idi ni Pablo a di umiso ti panangikuyogda iti daytoy a tao, yantangay simmina kadakuada manipud Pamfilia ket saan a kimmuyog kadakuada iti trabaho.” Gapu itoy, adda “bimtak a nakaro a panagpungtot,” ket nagsinada; ni Marcos ti inkuyog ni Bernabe a nagturong idiay Chipre ket ni Silas ti inkuyog ni Pablo a nagturong iti Siria ken Cilicia.—Ara 15:36-41.
Nupay kasta, sumagmamano a tiempo kalpasan dayta, nabatad a narisut ti aniaman a di panagkikinnaawatan iti nagbaetan da Pablo, Bernabe, ken Marcos, ta ni Marcos ket kadua ni Pablo idiay Roma ken nangipaw-it met kadagiti kablaawna kadagiti Kristiano a taga Colosas (a. 60-61 K.P.). Nagsayaat ti imbaga ni Pablo maipapan kenkuana, idi kinunana: “Ni Aristarco a padak a kautibo ipaw-itna kadakayo dagiti kablaawna, ken kasta met ni Marcos a kasinsin ni Bernabe, (a maipapan kenkuana inawatyo dagiti bilin nga isu abrasaenyo no bilang umay kadakayo).” (Col 4:10) Karaman met ni Marcos kadagidiay dinakamat ni Pablo a nangipaw-it kadagiti kablaaw ken Filemon idi nagsurat kenkuana ti apostol manipud Roma (mabalin met nga a. 60-61 K.P.). (Flm 23, 24) Idi agangay (a. 65 K.P.), idi naibalud manen ni Pablo idiay Roma, espesipiko a kiniddawna ken Timoteo nga “alaem ni Marcos ket ikuyogmo, ta adu ti usarna kaniak maipaay iti panagserbi.”—2Ti 4:11.
Nakikadua met ni Juan Marcos ken Pedro idiay Babilonia, ta nadakamat a nangipaw-it kadagiti kablaaw iti umuna a surat ti apostol (naisurat idi a. 62-64 K.P.). Inawagan ni Pedro iti “Marcos nga anakko,” nga isu dayta ti mangipasimudaag iti nasinged a Nakristianuan a panangipategda iti maysa ken maysa. (1Pe 5:13; idiligyo ti 1Jn 2:1, 7.) Nupay iti naminsan, ni Marcos ket nakaigapuan ti parikut, nagun-odna met laeng idi agangay ti pammadayaw ken panagtalek dagiti nalatak nga adipen ti Dios ken tinagiragsakna ti dakdakkel pay a pribilehio a napaltiingan a mangisurat iti salaysay ti ministerio ni Jesus.—Kitaenyo ti JUAN Num. 4; MARCOS, NAIMBAG A DAMAG SIGUN KEN.