ULEP

Makitkita nga aripuno ti babassit a partikulo, kaaduanna a danum wenno yelo, nga agtatapaw iti angin. Ti kangrunaan a Hebreo a sao maipaay iti “ulep” ket ʽa·nanʹ, a ti kaaduan a panagparangna ket tumukoy iti munmon nga “ulep” a nangiturong kadagiti Israelita idi limmasatda iti desierto a let-ang. (Ex 13:21) Ti sasao a “naingpis a tapok,” “ul-ulep,” “naulep a tangatang,” ken “tangatang” ket natukoy babaen iti nadumaduma a porma ti Hebreo a shaʹchaq, a nagtaud iti sao a kaipapananna ti “begbegen iti napino; rasrasen.” (Isa 40:15; Sal 36:5; Jer 51:9; Sal 89:37; Sal 18:42; Job 14:19) Dagiti Griego a sasao a tumukoy iti “ulep” ket neʹphos ken ne·pheʹle, idinto ta ti gnoʹphos ket tumukoy iti “nasipnget nga ulep.”​—Heb 12:1; Mt 17:5; Heb 12:18.

Idiay Israel, manipud katengngaan ti Hunio agingga iti katengngaan ti Setiembre, gagangay a naariwanas ti tangatang, malaksid iti kaadda dagiti ulep a tapok, a gagangay nga agparang iti arinunos ti kalgaw, gapu iti napudot nga angin manipud desierto iti daya. Kasta met, kangrunaanna iti Agosto, dumteng ti naipattopattok a naingpis nga ul-ulep manipud laud ngem saan a mangyeg iti tudo. Maragsakan dagiti agnanaed sadiay uray kadagitoy a kita ti ulep ta agserbi dagita kas salinong ket ngarud magin-awaanda bassit manipud iti pudot. (Isa 25:5; idiligyo ti Job 7:2.) Iti Setiembre wenno Oktubre, mangrugin nga agparang dagiti ulep kaaduanna iti makinlaud a paset dayta a daga, a mabukelda iti ngatuen ti Mediteraneo, nupay masansan met nga agparangda iti katengngaan ti Oktubre sakbay a mangrugi ti panagtutudo. Ngem bayat ti kalgaw, iti dadduma a paset ti pagilian, adda naingpis nga angep iti bigat nga agpukaw a dagus no sumingisingen ti init.​—Os 6:4.

Bayat ti panagtutudo, nakaparpartak a tumanor ti maysa a bagyo, a mangrugi iti nakabasbassit laeng nga ulep iti laud. (1Ar 18:44, 45) Maragsakan met ti mannalon no adda tumtumpuar nga ulep manipud iti laud. (Lu 12:54) Nupay kasta, maikapis laeng daydiay bumdeng nga aggapas gapu ta kitkitaenna dagiti ulep a di masigurado no agtinnag kas tudo. Nausar daytoy a kasasaad kas pammaregta kadagiti adipen ti Dios nga itungpalda ti trabahoda uray ania ti kasasaad.​—Ec 11:4.

Makita ti sirib ken pannakabalin ti Namarsua a ni Jehova a Dios iti pannakabaelna a mangkontrol kadagiti ulep. Dakamatenna dagita kas nagbalinsuek a “burnay” a naibukbok dagiti linaonda iti daga. Kunaenna: “Siasino ti makabilang nga apagpag-isu kadagiti ulep buyogen ti kinasirib, wenno dagiti burnay ti langit​—siasino ti makaibalinsuek kadakuada?” (Job 38:37) Deskribirenna ti proseso a pannakaporma ti ulep agraman ti panagtinnagna kas tudo, a kunkunana: “Ipangatona dagiti taredted ti danum; sagatenda kas tudo maipaay iti angepna, tapno agaruyot dagiti ulep, agtedtedda a siwawadwad iti sangatauan. Kinapudnona, siasino ti makatarus kadagiti palunapin ti ulep, dagiti panagkerraad manipud abong-abongna?”​—Job 36:27-29.

Piguratibo nga Usar. Inusar ni Jehova ti ulep kas simbolo ti kaaddana yantangay awan ti agbiag a tao a makakita Kenkuana. Idiay Bantay Sinai, idi maited ti Linteg iti Israel, maysa a nasipnget nga ulep ti nangabbong iti bantay; timmaud manipud iti ulep dagiti kimat ken gurruod, napigsa nga uni ti trumpeta, ken natbag a timek. (Ex 19:16-19; 24:15; Heb 12:18, 19) Imbaga ni Jehova ken Moises nga Isu nagparang iti kastoy a pamay-an tapno makapagsao ken Moises ken tapno nalabit maaddaan dagiti umili iti pammati ken Moises kas pannakabagi ti Dios bayat a mangmangngegda dayta.​—Ex 19:9.

Nangibaon ni Jehova iti anghel nga adda iti maysa nga ulep kas “kabukbukodanna a mensahero” a mangidaulo iti iruruar ti Israel manipud Egipto ken iti ilalasat iti let-ang. (Isa 63:9) Babaen iti pannakabagina nga anghel, simboliko a kimmita ni Jehova manipud iti ulep tapno riribukenna ti pakarso dagiti Egipcio. (Ex 13:21, 22; 14:19, 24, 25) Inaramat met ni Jehova ti ulep tapno bautisaranna ida ken Moises kas nasion, nga adda dagiti danum iti agsumbangir a sikiganda ket adda ti ulep iti ngatuen ken likudanda. Iti kasta ‘nabautisaranda ken Moises babaen iti ulep ken iti baybay.’​—1Co 10:2; kitaenyo met ti Nu 14:14.

Idi naipasdek ti tabernakulo idiay let-ang, nagtalinaed ti ulep iti rabawna ket “ti dayag ni Jehova pinunnona ti tabernakulo,” iti kasta saan a nakastrek ni Moises. (Ex 40:34, 35; idiligyo ti 1Ar 8:10-12; Apo 15:8.) Kalpasan daytoy, nagintek ti ulep iti ngatuen ti Kasasantuan, nga ayan idi ti lakasa ti tulag, ket ti ulep nagbalin a munmon nga apuy iti rabii. Awan duadua a makita daytoy nga ulep manipud sadinoman a paset ti pakarso, a pagilasinan iti tengnga ti pakarso. No agpangato dayta, agsagana idi ti Israel a pumanaw iti nagpakarsuanda. No umakar, surotenda ti pagturonganna a sumaganad a pagpakarsuan, nupay ti eksakto a disso a pakaibangonan ti pakarso ket mabalin nga immun-unan a napili babaen ti tulong ni Hobab, a pagaammona unay dayta a daga, agraman ti ayan ti dandanum ken dadduma pay a banag a kasapulan ti kasta unay kalawana a pakarso.​—Ex 40:34-38; Nu 10:29-32.

Iti uneg ti Kasasantuan, iti rabaw ti lakasa ti tulag, adda ulep a nakaranraniag, ti kakaisuna a silaw a manglawag iti dayta a siled. (Le 16:2) Ti Hebreo a sao a nausar kalpasan ti panawen ti Biblia ket Shechinah. No sumrek idi ti nangato a padi iti Kasasantuan bayat ti Aldaw ti Panangabbong nga awitna ti dara ti an-animal, isu simboliko nga agtaktakder iti saklang ni Jehova. Iti dadduma pay a gundaway, no saan a sumrek iti Kasasantuan no di ket agtakder laeng iti sanguanan ti kortina tapno mangidatag iti napateg a banag a sungbatan ni Jehova, naibilang nga isu agtaktakder iti sanguanan ni Jehova.​—Nu 27:21.

Iti maysa a gundaway, ti mismo a timek ni Jehova nangngegan manipud naraniag nga ulep, nga inyebkasna ti anamongna iti bugbugtong nga Anakna. Daytoy idi ti naraniag nga ulep a nanglinong ken Jesus ken iti tallo nga apostolna a da Pedro, Santiago, ken Juan iti bantay a nakapasamakan ti panagbalbaliw iti langana.​—Mt 17:5.

Idi immuli ni Jesus idiay langit, sigun iti rekord, “maysa nga ulep ti nangala kenkuana manipud iti panagkitada.” (Ara 1:9) Saan a nakita dagiti adalan a silulugan ni Jesus iti ulep, no di ket liningdan ti ulep isu a saandan a nakita. Matulongannatayo daytoy a punto tapno matarusantayo ti kaipapanan ti kinuna ni Jesus maipapan iti kaaddana: “Makitadanto ti Anak ti tao nga um-umay iti ulep nga addaan pannakabalin ken dakkel a dayag,” ken ti sasao ti Apocalipsis: “Isu um-umay a buyogen dagiti ulep, ket isu makitanto ti tunggal mata.” (Lu 21:27; Mt 24:30; Apo 1:7) Kadagiti napalabas a kasasaad, dagiti ulep inladawanda ti di makita a kaadda; ngem dagiti nakakita natarusanda wenno ‘nakitada’ ti kaipapanan babaen kadagiti “mata” ti panunotda. Iti daytoy a kasasaad, dagiti makita a pisikal a pasamak ti mamagbalin iti daydiay kumitkita a ‘makitana’ wenno mabigbigna nga adda ni Kristo nupay saan a literal a makita.​—Kitaenyo met ti Mt 24; Mr 13; Apo 14:14.

Idi immay ni Jesus ditoy daga, agraman ti amin a pakabigbigan ti Mesias, isu saan a binigbig dagiti napannakkel a Judio agsipud ta kinalikagumanda a literal a tungpalenna ti sirmata iti Daniel 7:13, 14 kas pammaneknek nga isu ti Mesias, a sadiay naipakita ti Anak ti tao nga um-umay buyogen dagiti ulep iti langlangit iti sanguanan ti Kadaanan iti Al-aldaw, ni Jehova a Dios, tapno awatenna ti pagarianna. Impapanda a ti umuna nga iyaayna ket gundaway a panagturayna iti Pagarian. Imbagana kadakuada nga awan maited kadakuada a kasta a pagilasinan.​—Lu 11:29.

Pabor. Adda nasayaat nga ipasimudaag dagiti “ulep” mainaig kadagidiay makaay-ayo iti Dios. Kunaen ti Proverbio 16:15 a ti naimbag a nakem ti ari ket “kas iti ulep ti tudo iti primavera.” Ti panangabbong wenno pananglinged ti ulep ket naaramat a mangiladawan iti aramiden ni Jehova iti basbasol ti ilina, a punasenna dagiti salungasingda “kas babaen iti ulep.” (Isa 44:22) Iti sabali a bangir, babaen iti aripuno dagiti ulep bangenanna ti iyaasideg dagidiay rebelioso tapno saan a makalasat ti kararagda.​—Un 3:44.

Temporario, di kinamapagtalkan. Dagiti naingpis nga ulep iti bigat a sidadaras nga agpukaw ket naaramat iti piguratibo a pamay-an kas tumukoy iti agbaliwbaliw ken temporario a naayat a kinamanangngaasi ti Efraim ken Juda maipaay iti Dios, kasta met iti temporario a kaadda ti Efraim gapu iti panangannurotna iti ulbod a panagdaydayaw.​—Os 6:4; 13:3.

Ti tao nga agpasindayag a mangmangted, ngem saanna met a pulos nga ar-aramiden ti kasta, ket makapaupay a kas iti ulep nga awanan iti tudo. (Pr 25:14) Dagidiay agkunkuna a Kristianoda ngem itultuloyda met ti agaramid iti imoralidad, a pagbalbalinenda a rinuker ti kongregasion ken mulmulitanda dayta, ket nayarigda kadagiti awanan danum nga ul-ulep nga ipalpallayog dagiti angin, gapu iti nagagar a panangsurotda kadagiti nainlasagan a tarigagayda.​—Jud 12; kitaenyo ti ANGEP.