Ebi A Rẹ Zedu Baibo Yẹ

Ẹbho eso sabọ rẹ ha riale ghe a ha wo zedu ene ikpọta kẹkẹ ne ribhi Baibo ọsegbe-ọsegbe beji a rẹ gbẹn ele tee, ọle ha rẹkpa mhan rẹ lẹn ebi a tale bhi Baibo nin ọhẹnhẹn nan ka gbẹn. Ọkpakinọn, ọ iwo yi iriọ. Ji mhan zilo nyan emhin eso ne re ọle dia iriọ:

• A bha miẹn urolo eva ne wo khọ egbe fo sẹsẹsẹ. Ọman-emhin ọkpa natiọle S. R. Driver, nọn manman lẹn urolo Hibru da yọle ghe ‘urolo kẹkẹ wo dikẹ bhi ikpọta nan noo bhi ọne urolo bi uwedẹ nan rẹ zẹ ọle. Uwedẹ kẹkẹ ene zẹ ene urolo bhọ rẹ ria eria. Ranmhude ọnan, a imiẹn urolo eva ne wo khọ egbe fo sẹsẹsẹ.’

• Urolo soso iribhọ ẹlẹnan nọn wo khọ urolo Hibru, Aramaik, bi Grik nan ka rẹ gbẹn Baibo. Bhiriọ, a ha yọle nan zedu ikpọta nan rẹ gbẹn ọlẹn ọsegbe-ọsegbe, ẹmhọn nan zedu ọle ida khiakhia bhi ehọ. Ọnan bhọ dẹ sabọ fi uhọnmhunje nọn ribhọ denọ.

• Ukpọta ọkpa sabọ mundia nin emhin kẹkẹ. Eji a da noo ọle ha rẹman ebi ọ mundia.

Ẹgheso, ene zedu Baibo dẹ sabọ zedu ẹmhọn eso bhi Baibo beji a rẹ tale bhi urolo nan ka rẹ gbẹn Baibo. Ọkpakinọn, ọkhẹke nin ele gbẹlokotọ lu ọle.

Ji mhan fẹ ijiẹmhin eso ghe, nin mhan daghe ẹmhọn nọn ha sabọ nabhọre sade a zedu ikpọta ne ribhi Baibo beji a wo rẹ gbẹn ọlẹn tee.

• Ukpọta Grik nan rẹ tẹmhọn owe, ọle a yẹ rẹ tẹmhọn uu. (Matiu 28:13; Iwẹnna 7:60) Ahamiẹn a noo ọne ukpọta nan bhi eji a da tẹmhọn uu, nan bha da gbotọle fanọn an, ebi a tẹmhọnlẹn ida mun ọria ẹlo kore. Ọnan zẹle nin ene zedu Baibo da noo ikpọta bọsi “yu” la “yulu” bhi eje sẹ iriọ.—1 Kọrint 7:39; 1 Tẹsẹlonaika 4:13; 2 Pita 3:4.

• A ha yọle nan zedu ẹmhọn nin Pọl nin odibo tale bhi Ẹfẹsọs 4:14 beji ọ khin tee, ebi ọle tale hi “bọsi ikpea ne fi onolo.” Itan ene ẹmhọn nan khin bhi ẹghe ẹdẹlẹ. A re ọle tẹmhọn uwedẹ nin ẹbho rẹ mun ibo ele lu sade ele fi ono. A ha noo ọne itan nan bhi urolo eso, a ida lẹn ebi a tẹmhọnlẹn. Ọnan zẹle nan da zedu ọle diọbhi “eku,” nan rẹ gbotọle fanọn an.

• Ukpọta Grik nan noo bhi Rom 12:11 hi “ẹlinmhin nọn ti.” Ene ọta nan ida rẹkpa ọria rẹ lẹn ebi a tẹmhọnlẹn. Ọnan zẹle bhi ọne Baibo nan, a da zẹdu ọle diọbhi “ji ẹlinmhin nọn khiale ha re uwẹ sasa.”

• 

  Bhi Ọta Ogbakha Nin Jesu Ta Bhi Uke Oke, ọle da ta ẹmhọn nọn ribhi Matiu 5:3. Bhi Baibo ne bunbun, rẹ sẹbhi Baibo natiọle King James Version, a da zedu ene ẹmhọn diọbhi “Eghọnghọn hi ọsi ẹbho ne bha fe bhi oriọn.” Bhi urolo ne bunbun, a ha re inian zedu ọle, ẹbho ida lẹn ebi a tẹmhọnlẹn. Ele bhọ sabọ ha riale ghe eria ne imhọn ahu bhi ẹkẹ, la eria nin ẹwanlẹn bha gba nan, ele hi “ẹbho ne bha fe bhi oriọn.” Ebi Jesu gene ha man bhi enan, ọle hi ghe, nin ọria rẹ ha ghọnghọn, ọkhẹke nin ọne ọria lẹn ghe ọkhẹke nin Osẹnobulua ha dia ọle bhi iẹnlẹn. (Luk 6:20) Bhiriọ, uwedẹ nọn gba nẹ nan rẹ zedu ene ẹmhọn nan hi “eghọnghọn hi ọsi ẹbho ne lẹn ghe, ọkhẹke nin Osẹnobulua ha dia ele bhi iẹnlẹn.”—Matiu 5:3.

Beji ene ijiẹmhin nan rẹman, ene zedu Baibo ida sabọ wo noo ukpọta ọkpa rẹ zedu ukpọta Grik la Hibru bhi ijerebhe nin ọne ukpọta da zegbere bhi Baibo. Ọkhẹke nin ele ka lẹn ebi ọne ukpọta mundia nan bhi eji ọ da zegbere, ele kuẹ guanọ ukpọta bhi urolo nọnsele nọn ha de ọbhọ. Ọ yẹ khẹke nin ele zedu ọne uri-ọta beji a rẹ zẹ urolo nọnsele. Ele ha lu ọnan, ọle ẹmhọn nin ele zedu ọle ha da ji ọria tie.

Ọrẹyiriọ, ọkhẹke nin ene zedu Baibo mhọn ẹwanlẹn, nin ele hẹi dọ ha noo ikpọta nọn wo ghọn ele rẹ zedu ọne Baibo beji ọ ghọn ele. Ahamiẹn ele bha mhọn ẹwanlẹn, ele sabọ zedu ọne Baibo beji ele lẹn otọle sẹ, la ele bhọ sabọ fi ẹmhọanta nọn ribhọ denọ. Ele sabọ ne emhin ba ẹmhọn ne ribhi Baibo, la ne sibhọre. Baibo nan re inian zedu ọle ha rẹ lẹkhẹ nan rẹ tie, ẹmhọanta eso sabọ yulua bhi ẹkẹ ọle.

Sade ene zedu Baibo bha mhọn ẹwanlẹn, emhin nin ele rẹọ i dẹ sabọ rẹso ebi ele rẹ zedu Baibo yẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, Matiu 7:13 yọle: “Odẹ nọn bhiabhia, ugbekhuelo ọ khian.” Ranmhude ebi ele rẹọ i, ẹbho eso ne zedu Baibo da re ọne “ugbekhuelo” rẹ kiẹn “agbọn-eranlẹn.” Bhi ọsi ẹmhọanta, ukpọta Grik nan noo bhi ọne ulọnlẹn nin bha mundia nin agbọn-eranlẹn, ugbekhuelo ọ mundia nan.

Ọ yẹ khẹke nin ẹbho ne zedu Baibo yere ghe ikpọta nin ẹbho ha noo ukpẹdẹ-ukpẹdẹ, ọle a noo rẹ gbẹn Baibo nin ọhẹnhẹn. Ẹbho rebhe, rẹ sẹbhi ene mun ugbo, ene sun ohuan, bi ene gbe ehẹn, lẹn otọ ene ikpọta nan. (Iwẹnna 4:13) Bhiriọ, ọ yẹ khẹke nin Baibo nan zedu ọle yẹ ji ọrebhe ha tie, beji ele ha da sabọ lẹn otọle. Ikpọta nan kẹ noo, nin ẹbho ne bunbun lẹn otọle, ọle mhẹn nẹ ikpọta nin ikpeta ẹbho lẹn.

Ẹbho eso ne zedu Baibo da gbudu re elin nọnsi Osẹnobulua nin Jehova sibhọre, arẹmiẹn ghe ọne elin nan ribhi ebe Baibo ẹdẹlẹ. (Fẹ Ebi A Gbẹn Ba Ọle Nọnzi A5 ghe.) Ele da gbẹn elin-ovan bọsi “Ebeanlẹn” bhi eji ọkhẹke nin elin nọnsi Osẹnobulua ha ye. Eso bhọ da zedu Baibo bhi uwedẹ nin ẹbho ha da ha riale ghe Osẹnobulua imhọn elin hiehie. Bhi ọsi ijiẹmhin, bhi Jọni 17:26, bhi eji Jesu da yọle “Mẹn rẹkpa ele rẹ lẹn elin nọnsẹ,” ele da yọle “Mẹn rẹkpa ele rẹ lẹn uwẹ.” Sẹyẹ, bhi Jọni 17:6, Jesu da yọle: “Mẹn rẹkpa ene eria nin uwẹ ne nin mẹn bhi ẹkẹ ọne agbọn nan rẹ lẹn elin nọnsẹ.” Ọkpakinọn, ele da yọle “Mẹn rẹkpa ene eria nin uwẹ ne nin mẹn bhi ẹkẹ ọne agbọn nan rẹ lẹn uwẹ.” Uwedẹ nin ele rẹ zedu ọle bha gba.

Bhi obọ ọhẹnhẹn bhi Baibo natiọle New World Translation nan ka zedu ọle diọbhi urolo ebo, a da yọle: “Bhi ọne Baibo nan, mhan bha wo gheghe zedu ẹmhọn ne ribhi Baibo kuẹi beji mhan rẹ lẹn otọle. Mhan wo manman dọnmhegbe nin mhan rẹ zedu ikpọta ne ribhi Baibo tee beji a ha sabọ lu ọle sẹ bhi urolo ebo. Ọkpakinọn, mhan da wo dọnmhegbe beji a ha da miẹn ẹmhọn nin mhan gbẹn ki ji a tie yẹ lẹn otọle.” Bhiriọ, ene zedu ọne Baibo nan wo zedu ikpọta nan noolo tee bhi eji ọ da de ọbhọ. Ọkpakinọn, a ha miẹn ọne ukpọta bha de ọbhọ, la ọ fi ebi a tẹmhọnlẹn denọ, ele ki guanọ ikpọta ebhebhe noo, la re uwedẹ ọbhebhe rẹ tale. Ọnan zẹle nin ọne Baibo nan da wo lẹkhẹ nan rẹ tie. Sẹyẹ, mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe Ọta nọnsi Osẹnobulua, ọle mhan tie bhi ẹkẹ ọle.—1 Tẹsẹlonaika 2:13.