Emhin Soso I Ribhọ Nin Jehova I Da Sabọ Lu

1. Be Mozis rẹ rẹman yẹ ghe ọle mun udu nyan Jehova bhi ẹghe nin ọle rẹ sun ibhokhan Izrẹl sibhi otọ Ijipt re?

EBE ọsi Hibru wo tẹmhọn ẹbho ne bunbun ne sun-rẹkhan Jehova. Ọkpa bhi ene ẹbho nan hi Mozis. Ọle wo manman ha mhọn urẹọbhọ. (Hib. 3:​2-5; 11:​23-25) Ọle wo rẹman ghe ọle mhọn urẹọbhọ bhi ẹghe nin ọle rẹ sun ibhokhan Izrẹl sibhi otọ Ijipt re. Ọle bha ji Fero bi eyokhọnlẹn nesọle re ofẹn ha mun ọlẹn rẹ lu ebi Jehova yọle nin ọle lu. Ọle da wo re ọkhọle rebhe mun udu nyan Jehova, yẹ sun ene ibhokhan Izrẹl gbera Ukpẹdẹ Nọn Gian. Akizẹbue, ọle da yẹ sun ele diọbhi ẹkẹ ojẹgbo. (Hib. 11:​27-29) Arẹmiẹn ene bunbun bhi ibhokhan Izrẹl bha yẹ rẹọbhọ ghe Jehova dẹ gbẹloghe ele, Mozis da yẹ wo mun udu nyan Osẹnobulua nọnsọle. Jehova da nan erọnmhọn nin Mozis bhi urẹọbhọ nin ọle ha mhọnlẹn. Uwedẹ nin ọle rẹ lu ọnan hi, ọle da re ebale bi amẹn nin ene ibhokhan Izrẹl beji ele ha da sabọ miuhọnmhọn bhi ẹkẹ ojẹgbo nin ebale bi amẹn i ye.a—Ex. 15:​22-25; Ps. 78:​23-25.

2. Bezẹle nin Osẹnobulua da nọọn Mozis yọle: “Emhin soso be ribhọ nin Jehova i da sabọ re obọ nọnsọle lu”? (Numbers 11:​21-23)

² Beji ukpe ọkpa ki gbera fo nin Jehova re uwedẹ ọhan-ilo hinmhin ibhokhan Izrẹl bhi otọ Ijipt, Mozis nọn manman mhọn urẹọbhọ da munhẹn ha mhọn edandan si Jehova dẹ gene sabọ re elanmhẹn nin ene ẹbho le beji ọle ka ta. Ọ da wo han Mozis ilo ebi Jehova ha rẹ sabọ re elanmhẹn nin ene usun ẹbho ne bun sẹriọ le yẹ bhi ẹkẹ ojẹgbo. Jehova da wanniẹn Mozis yọle: “Emhin soso be ribhọ nin Jehova i da sabọ re obọ nọnsọle lu?” (Tie Numbers 11:​21-23.) ‘Obọ nọnsi Jehova’ nan tẹmhọnlẹn bhi enan mundia nin ẹlinmhin nọn khiale nọnsọle. Bhi ọsi ẹmhọanta, ebi Jehova ha nọọn Mozis le hi, ‘Uwẹ riale mẹn i da sabọ lu ebi mẹn yọle ghe mẹn dẹ lu?’

3. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan zilo nyan ijiẹmhin ọsi Mozis bi ene ibhokhan Izrẹl?

³ Uwẹ sẹ ka riale khẹ ghe si Jehova dẹ gene gbẹloghe uwẹ, la ene ribhi azagba-uwa nọnsẹ? Aharẹmiẹn uwẹ sẹ ka riale khẹ la uwẹ bha sẹ lu iriọ, bha ji mhan zilo nyan ijiẹmhin ọsi Mozis bi ene ibhokhan Izrẹl ne bha rẹọbhọ ghe Osẹnobulua dẹ sabọ gbẹloghe ele. Mhan dẹ zilo nyan ulọnlẹn eso bhi Baibo ne ha manman rẹkpa mhan rẹ rẹọbhọ ghe emhin soso i ribhọ nin Jehova i da sabọ lu.

EBI MHAN HA SABỌ MIẸN LUẸ BHI OBỌ MOZIS BI IBHOKHAN IZRẸL

4. Bezẹle nin ẹbho ne bunbun bhi ẹwẹ ibhokhan Izrẹl da ha mhọn edandan si Jehova dẹ gbẹloghe ele?

⁴ Bha ji mhan zilo nyan ebe re ene bunbun bhi ẹwẹ ibhokhan Izrẹl ha mhọn edandan si Jehova dẹ gene gbẹloghe ele. Ẹghe nin ibhokhan Izrẹl bi ene rẹkhan ele sibhi otọ Ijipt re rẹ ha khian ọne Otọ nan ve ive ọle nin ele, ele da gbe ẹgheso bhi ẹkẹ ojẹgbo. (Ex. 12:38; Deut. 8:15) Bhi ọne ẹghe nan, mana nin Osẹnobulua ha re nin ele le bha yẹ ha ti ele bhọ, ele da munhẹn ha zaka-zuyọn. (Num. 11:​4-6) Ene ẹbho da munhẹn ha viẹ bhi ebale kẹkẹ nin ele rẹ ha le bhi otọ Ijipt. Ranmhude uwedẹ nin ene ẹbho rẹ ha zaka-zuyọn man Mozis, ọle ki da ha ria ẹmhọn eji ọle ha da miẹn ebale bi elanmhẹn ne nin ene ẹbho.—Num. 11:​13, 14.

5-6. Be emhin nin ẹbho ne i yi ibhokhan Izrẹl lu rẹ rẹso ibhokhan Izrẹl yẹ? Be mhan miẹn luẹ bhọ?

⁵ Ene i yi ibhokhan Izrẹl bha ji ebi Jehova lu nin ele ti ele bhọ, ọnan da wo rẹso ibhokhan Izrẹl rẹ sẹbhọ ghe ele da ha re egbe khọkhọ ele. Ọnan dẹ yẹ sabọ sunu ji mhan. Ahamiẹn ẹbho ne nẹga mhan i ji ebi Jehova lu nin ele ha ti ele bhọ, ọ dẹ yẹ sabọ rẹso mhan rẹ sẹbhọ ghe mhan i yẹ da ha ji ebi Jehova lu nin mhan ha ti mhan bhọ. Mhan sabọ munhẹn dọ ha ria ẹmhọn emhin nin mhan ka ha mhọn khẹ la ji emhin nin ẹbho ebhebhe mhọn ha sa mhan bhi ẹlo. Ọkpakinọn, mhan da ji ebi mhan mhọn ha khọn mhan, mhan ki ha ghọnghọn.

⁶ Ọ rẹ khẹke nin ibhokhan Izrẹl ye ebi Jehova taman ele re, ghe ele ha sẹbhi ọne otọ nan ve ive ọle nin ele, ele dẹ miẹn emhin ne bunbun rẹ ha sọnyẹnmhẹn. Ọne Otọ nan ve ive ọle nin ele ọne ive ha da munsẹ, ọ i yi ẹkẹ ojẹgbo. Iriọ sẹyẹ nọn ẹlẹnan, ọ bha khẹke nin mhan ha ria ẹmhọn emhin nin mhan i mhọn bhi ọne agbọn nan. Ọkpakinọn, ọkhẹke nin mhan ha ria ẹmhọn emhin nin Jehova yọle ghe ọle dẹ lu mhan bhi agbọn ọsọgbọn. Ọ yẹ khẹke nin mhan ha ria eria nyan ulọnlẹn kẹkẹ bhi Baibo ne ha sabọ rẹkpa mhan rẹ manman ha mun udu nyan Jehova.

7. Bezẹle nin mhan ha da sabọ rẹọbhọ ghe Jehova dẹ wo ha rẹkpa mhan?

⁷ Uwẹ sabọ ha riale ebezẹle nin Osẹnobulua da nọọn Mozis yọle: “Emhin soso be ribhọ nin Jehova i da sabọ re obọ nọnsọle lu?” Asabọmiẹn Jehova guanọ nin ọle rẹkpa Mozis rẹ lẹn ghe ọle manman mhọn ahu, sẹyẹ, a miẹn ebi ọle i da sabọ lu. Osẹnobulua ha rẹ sabọ re elanmhẹn nin ene ibhokhan Izrẹl le arẹmiẹn ele ribhi ẹkẹ ojẹgbo. “Ọle da noo ahu nọn khua nọnsọle,” rẹ rẹman ghe ọle dẹ sabọ rẹkpa ẹbho nesọle bhi eji ọ hi ki rẹ khin nin ele ye. (Ps. 136:​11, 12) Bhiriọ, ahamiẹn mhan kuẹlo da ekpokpo, ọ bha khẹke nin mhan ha mhọn edandan si Jehova dẹ sabọ rẹkpa mhan.—Ps. 138:​6, 7.

8. Be ha sabọ rẹkpa mhan nin mhan hẹi dọ ha mhọn ẹlobhiamhin beji ene ibhokhan Izrẹl lu bhi ẹkẹ ojẹgbo? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁸ Jehova da gene re elanmhẹn nin ele le beji ọle vele. Ọle da lu ọle nin afianmhẹn vuọn agọ nọnsele. Ene ibhokhan Izrẹl bha yi Jehova obulu bhi ọne emhin ọhan-ilo nan nin ọle lu. Ene bunbun bhi ẹwẹ ele da ha mhọn ẹlobhiamhin, ele da re uriẹdẹ rebhe ha munọ ene afianmhẹn. Afianmhẹn nin ele munọ da vuọn otọ vuọn okhun. Uwedẹ nin ene ẹbho nan rẹ ha mhọn ẹlobhiamhin da re ẹkẹ khọ Jehova, ranmhude ọnan, ọle da re oya nin ele. (Num. 11:​31-34) Mhan dẹ sabọ miẹn emhin luẹ bhi ebi ele lu. Ọkhẹke nin mhan ha babegbe nin mhan hẹi dọ ha mhọn ẹlobhiamhin. Aharẹmiẹn mhan fe la mhan bha fe, emhin nọn khẹke nin mhan mun kalo hi, nin mhan rẹ ha “ne emhin ne ghanlẹn [nesẹmhan] ya bhi okhun.” Nin mhan rẹ sabọ lu ọnan, ọkhẹke nin mhan manman ha ziẹn ikolu nin mhan bi Jehova ko mhọnlẹn, bi ọne mhan bi Jesu ko mhọnlẹn. (Mat. 6:​19, 20; Luk 16:9) Mhan ha lu ọnan, mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe Jehova dẹ ne ebi mhan guanọ nin mhan.

9. Be mhan ha sabọ ha mhọn bhi ọkhọle ghe Osẹnobulua dẹ lu nin mhan?

⁹ Jehova muegbe nin ọle rẹ rẹkpa ẹbho nesọle ẹlẹnan. Ọkpakinọn, ọnan be rẹman ghe mhan i da ha guanọ igho la ebale? Eye.b Mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe Jehova dẹ wo ha rẹkpa mhan. Ọle dẹ rẹkpa mhan bhi ọkakale nọn hi ki rẹ khin nin mhan ye. Bha ji mhan zilo nyan idia eva nin mhan ha rẹ sabọ rẹman ghe, mhan rẹọbhọ Jehova dẹ ne ebi mhan guanọ nin mhan: (1) sade mhan guanọ igho nin mhan ha rẹ gbẹloghe azagba-uwa nọnsẹmhan, (2) sade mhan ria ẹmhọn ebi mhan ha rẹ miẹn igho yẹ rẹ gbẹloghe egbe bhi ẹghe odalo.

SADE MHAN GUANỌ IGHO NIN MHAN RẸ GBẸLOGHE AZAGBA-UWA NỌNSẸMHAN

10. Ọkakale nela mhan ha sabọ kuẹlo da?

¹⁰ Beji ọkpẹnlẹn ọsi ọne agbọn nan rẹ manman ha sire, mhan lẹnmhin ghe emhin dẹ wo manman ha nọghọ gbera ọnikhẹ. Ugbẹloghe kẹkẹ ne zegbere, okhọnlẹn, emhin idunmhunri, bi emianmhẹn kẹkẹ ne zegbere sabọ rẹ mhan miẹn ghe mhan i yẹ mhọn iwẹnna, uwa, bi emhin kẹkẹ nin mhan ka rẹ ha mhọn. Mhan sabọ dọ ha guanọ iwẹnna ọbhebhe bhi agbaẹbho nin mhan ye, la ne azagba-uwa nọnsẹmhan diọbhi agbaẹbho ọbhebhe beji mhan ha da sabọ ha gbẹloghe ele. Be ha sabọ rẹkpa mhan beji a ha da miẹn ghe ebi mhan zẹ rẹ lu ki rẹman ghe, mhan rẹọbhọ Jehova dẹ sabọ rẹkpa mhan?

11. Be ha sabọ rẹkpa uwẹ sade ẹmhọn igho nyọn uwẹ bhi egbe? (Luk 12:​29-31)

¹¹ Ahamiẹn uwẹ ribhi ọnọghọ, emhin ọhẹnhẹn nọn khẹke nin uwẹ ka lu hi, nin uwẹ rẹ taman Jehova bhi erọnmhọn. (Prov. 16:3) Bhii Jehova nin ọle re ẹwanlẹn nin uwẹ rẹ zẹ emhin nọn khẹke nin uwẹ ha lu, uwẹ ha yẹ bhii ọle nin ọle rẹkpa uwẹ rẹ de ọkhọle re, beji a ha da miẹn uwẹ bha ha kpokpo egbe. (Tie Luk 12:​29-31.) Bhii Jehova nin ọle rẹkpa uwẹ rẹ ji ebi uwẹ mhọn ha khọn uwẹ. (1 Tim. 6:​7, 8) Dọ gua otọ ebe nesẹmhan fẹghe nin uwẹ rẹ lẹn ebi uwẹ ha lu yẹ sade ẹmhọn igho nyọn uwẹ bhi egbe. Ẹbho ne bunbun sẹ wo miẹn elele bhi ene ebe nesẹmhan nan ne ribhi jw.org ne talọ nyan ẹmhọn igho.

12. Inọnta nela ọria ha nọọn egbọle le beji ọle ha da sabọ zẹ emhin nọn ha mhẹn azagba-uwa nọnsọle bhi egbe?

¹² Ẹbho eso sẹ wo ranmhuede iwẹnna zẹ azagba-uwa nọnsele obọ diọbhi agbaẹbho ọbhebhe, ọkpakinọn, ẹwanlẹn i ribhi ọne emhin nan nin ele zẹ rẹ lu. Ọkuẹsẹ uwẹ zẹ rẹ lu iwẹnna soso, ọ i yi eka igho nin uwẹ ha miẹn bhọ ọkpa ọkhẹke nin uwẹ ria ẹmhọnlẹn. Ọ yẹ khẹke nin uwe riale si ọne iwẹnna dẹ rẹkpa uwẹ bi azagba-uwa nọnsẹ rẹ manman sikẹ Jehova nọnsẹn. (Luk 14:28) Nọọn egbe ẹ: ‘Be ọ ha rẹ rẹso okhuo mẹn la ọdọ mẹn yẹ sade mẹn zẹ ọle obọ dọ ha lu iwẹnna bhi agbaẹbho ọbhebhe? Ọne iwẹnna dẹ be re otọ nin mẹn rẹ ha yo ikolo oga, inẹbho, la re ẹghe nin mẹn rẹ deba ibhio mhan ha gbẹghe?’ Ahamiẹn uwẹ mhọn imọn, ọkhẹke nin uwẹ nọọn egbe ẹ ọne inọnta kpataki nan: ‘Ahamiẹn mẹn zẹ imọn nesẹmhẹn obọ dọ lu ọne iwẹnna nan, be mẹn ha rẹ ha man ele emhin yẹ, yẹ dia ele ọbhi uwedẹ nọnsi Jehova?’ (Ẹfẹ. 6:4) Ji adia nesi Jehova ha dia uwẹ, hẹi re obọ rẹkhan ibhude ọsi imọẹ ẹ la ene ribhi azagba-uwa nọnsẹ ne i ga Jehova.c Obhio mhan ọkpa natiọle Tony nọn nyẹnlẹn bhi obọ ọsi wẹst bhi Asia, da miẹn iwẹnna kẹkẹ nan da ha igho nọn kpọnọ bhi agbaẹbho ọbhebhe. Ọkpakinọn, Tony ki nan erọnmhọn ọbhi ọne ẹmhọn fo, yẹ deba okhuo ọle zilo ọle, ọle ki da zẹ ghe ọle i da lu ene iwẹnna soso. Ọle bi okhuo ọle ki da guanọ uwedẹ nin ele ha rẹ de obọ re bhi iẹnlẹn beji ele ha da sabọ ha te igho. Elele nela Tony ki miẹn? Tony da yọle: “Mẹn sẹ wo miẹn isẹhoa rẹ rẹkpa ẹbho ne bunbun rẹ dọ lẹn Jehova, sẹyẹ, mẹn da yẹ wo rẹkpa imọn nesẹmhẹn rẹ hoẹmhọn oga nọnsi Jehova. Mẹn bi azagba-uwa nọnsẹmhẹn wo dọ kere ghe, mhan ha re obọ rẹkhan ẹmhọn nan gbẹn ọbhi Matiu 6:​33, Jehova dẹ wo ha gbẹloghe mhan.”

SADE MHAN RIA ẸMHỌN EBI MHAN HA RẸ GBẸLOGHE EGBE YẸ BHI ẸGHE ODALO

13. Emhin eso nela mhan ha sabọ lu nian beji mhan ha da sabọ miẹn igho nin mhan ha rẹ gbẹloghe egbe bhi ẹghe odalo?

¹³ Isẹhoa ọbhebhe nin mhan ha rẹ rẹman ghe mhan mun udu nyan Jehova hi, sade mhan zẹ ebi mhan ha rẹ gbẹloghe egbe yẹ sade mhan ki dọmanlẹn. Baibo rẹkpa mhan rẹ lẹn ghe ọkhẹke nin mhan wẹnna kaka beji mhan ha da miẹn igho rẹ gbẹloghe egbe bhi ẹghe odalo. (Prov. 6:​6-11) Ahamiẹn mhan dẹ sabọ, ọ yẹ khẹke nin mhan ha re igho ya beji mhan ha da miẹn noo bhi ẹghe odalo. Igho hinmhin ọria ẹgheso. (Eccl. 7:12) Ọrẹyiriọ, ọ bha khẹke nin mhan re iẹnlẹn nọnsẹmhan rebhe rẹ ha khu igho.

14. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ria ẹmhọn ebi a gbẹn ọbhi Hibru 13:​5, sade mhan ria ẹmhọn ebi mhan ha rẹ gbẹloghe egbe mhan yẹ bhi ẹghe odalo?

¹⁴ Jesu da noo arẹkhọkhọ rẹ rẹman ghe emhin uhuki nọn nin ọria rẹ khu rẹkhan igho rẹ sẹbhọ ghe ọle ki ye Osẹnobulua a. (Luk 12:​16-21) Ọria soso bha lẹn ebe ha sunu ewiẹ. (Prov. 23:​4, 5; Jem. 4:​13-15) Sẹyẹ, Jesu da yọle ghe ọrebhe ne guanọ nin ele ha yi edibo nesọle dẹ muegbe rẹ fikekegbe emhin rebhe nin ele mhọnlẹn. (Luk 14:33) Kristiẹn ne ha ribhi Judia bhi ore nin ọhẹnhẹn, da re eghọnghọn ha lu ọne emhin nan nin Jesu tale. (Hib. 10:34) Ẹlẹnan nian, ibhio mhan ne bunbun sẹ wo zobọ bhi iwẹnna nin ele lu ranmhude ele bha ho nin ele re obọ ọbhi ilọnmhọn ahinmhin-ibo. (Arẹm. 13:​16, 17) Be rẹkpa ele rẹ sabọ lu iriọ? Ranmhude ele wo rẹọbhi ọne ive nin Jehova vele nọn yọle: “Mẹn ida zẹ ibha obọ ghẹdẹ, sẹyẹ, a bha miẹn ebe ha re imẹn fikekegbe ibha.” (Tie Hibru 13:5.) Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan dọnmhegbe ha re igho ya, nin mhan ha sabọ miẹn rẹ gbẹloghe egbe sade mhan ki dọmanlẹn. Ọkpakinọn, ahamiẹn emhin nin mhan bha re ẹlo ọi sunu ji mhan, mhan wo rẹọbhọ ghe Jehova dẹ rẹkpa mhan.

15. Ẹlo nela ọkhẹke nin enebiọmọn rẹ ha ghe imọn nọnsele? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

¹⁵ Ebezẹle nin okhuo bi ọdọ da biẹ imọn bhi agbaẹbho eso hi, ranmhude ele guanọ nin imọn nọnsele ha gbẹloghe ele sade ele ki dọmanlẹn. Baibo ji mhan lẹn ghe enebiọmọn ọkhẹke nin ele ha gbẹloghe imọn nọnsele. (2 Kọr. 12:14) Ẹmhọanta nọn ghe enebiọmọn dẹ ha guanọ igho la emhin ebhebhe nin ele rẹ gbẹloghe egbe sade ele ki dọmanlẹn. Imọn ne bunbun manman wo ghọnghọn rẹ rẹkpa ene biẹ ele bhi ọne uwedẹ nan. (1 Tim. 5:4) Ọkpakinọn, ene ga Jehova lẹnmhin ghe ele ha bẹẹ imọn nọnsele wanre dọ ha ga Jehova, ọle ha re eghọnghọn nin ele gbera nin ele rẹ bẹẹ ele wanre dọ ha khu ọbhi igho, beji ene imọn ha da sabọ gbẹloghe ele bhi ẹghe odalo sade ele ki dọmanlẹn.—3 Jọni 4.

16. Be enebiọmọn ha rẹ sabọ rẹkpa imọn nọnsele yẹ, beji a ha da miẹn ele ha ki wanre, ele ki miẹn igho rẹ ha gbẹloghe egbe? (Ẹfẹsọs 4:28)

¹⁶ Re ijiẹmhin nọnsẹ rẹ rẹkpa imọn nesẹ rẹ lẹn ghe, uwẹ mun udu nyan Jehova sade uwẹ rẹkpa ele rẹ lẹn ebi ele ha rẹ ha gbẹloghe egbe ele yẹ bhi ẹghe odalo. Beji ele sẹ yẹ ribhi usẹn, rẹkpa ele rẹ lẹn ebi ọ lu uhọnmhọn-emhin sẹ yẹ nan rẹ ha wẹnna kaka. (Prov. 29:21; tie Ẹfẹsọs 4:28.) Rẹkpa ele rẹ sabọ mun ẹlo ọbhi ebi ele luẹ bhi isiku beji ele rẹ wanre. Ọkhẹke nin enebiọmọn dọ guanọ adia bhi ebe nesẹmhan nọn ha rẹkpa imọn nesele rẹ sabọ lẹn eji ele ha yo isiku sẹ. Ọkhẹke nin enebiọmọn rẹkpa imọn nọnsele beji ele ha da sabọ ha gbẹloghe egbe ele, yẹ miẹn ẹghe rẹ manman ha lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua la iwẹnna ọkanẹfan.

17. Be ọkhẹke nin mhan ha mhọn bhi ọkhọle?

¹⁷ Ọkhẹke nin ene ga Jehova ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe, Jehova dẹ sabọ gbẹloghe ele, sẹyẹ, ọ ghọn ọlẹn nin ọle rẹ lu iriọ. Beji ọkpẹnlẹn ọsi ọne agbọn nan rẹ manman ha sire, ọkhẹke nin mhan manman ha mun udu nyan Jehova. Ebi ọ hi ki rẹ khin nọn sunu, ọkhẹke nin mhan ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe, Jehova dẹ re ahu nọnsọle rẹ ne ebi mhan guanọ nin mhan. Ọ yẹ khẹke nin mhan rẹọbhọ ghe Jehova dẹ wo ha rẹkpa mhan ẹghe rebhe, sẹyẹ, ọle dẹ yẹ sabọ lu iriọ bhi eji ọ hi ki rẹ khin nin mhan ye.