Be Imhan Ha Rẹ Sabọ Ha Ziẹn Oyẹẹ Nin Mhan Mhọn Da Egbe Yẹ?

1-2. (a) Bezẹle nin Pọl nin odibo da yọle ghe oyẹẹ hi ikpẹ nọn “ke okhun nẹ?” (b) Inọnta nela mhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

ẸGHE nin Pọl nin odibo rẹ ha zilo nyan ẹmhọn urẹọbhọ, ikhuaẹloghe, bi oyẹẹ, ọle da yọle ghe, “ọnọn ke okhun nẹ bhi [ene ikpẹ] hi oyẹẹ.” (1 Cor. 13:13) Bezẹle nin Pọl da ta iriọ? Bhi ẹghe odalo, ọ ida yẹ khẹke nin mhan ha mhọn urẹọbhọ da ive ọsi agbọn ọsọgbọn nin Osẹnobulua vele, la ha khuaẹloghe ive nesi Osẹnobulua, ranmhude ele ki munsẹ fo. Ọkpakinọn, ọ dẹ yẹ wo khẹke nin mhan hoẹmhọn Jehova bi ẹbho nesọle. Bhi ọsi ẹmhọanta, oyẹẹ nin mhan mhọn da ele dẹ wo ha tuẹn okhun rẹ sẹbhi ighegheghe.

² Beji a miẹn ghe mhan dẹ wo ha re oyẹẹ man khian, mhan dẹ zilo nyan inọnta ea bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan. Ọhẹnhẹn, bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn oyẹẹ da egbe? Ọzeva, be imhan ha rẹ ha re oyẹẹ nin mhan mhọn da egbe man yẹ? Ọzea, be mhan ha rẹ sabọ wo ha ziẹn oyẹẹ nin mhan mhọn da egbe yẹ?

BEZẸLE NỌN DA KHẸKE NIN MHAN HA MHỌN OYẸẸ DA EGBE?

3. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha re oyẹẹ man ibhio mhan?

³ Bezẹle nọn da yi emhin kpataki nin mhan rẹ ha mhọn oyẹẹ da ibhio mhan? Mhan da ha re oyẹẹ man ibhio mhan nin mhan ko ga, mhan ki rẹman ghe Kristiẹn ọsaje mhan khin. Jesu da taman edibo nesọle yọle: “Ahamiẹn ibha mhọn oyẹẹ bhi ẹwẹ bha, ọrebhe dẹ lẹn ghe, edibo nesẹmhẹn bha khin.” (John 13:35) Rẹ deba ọnin, oyẹẹ rẹkpa mhan rẹ ha mhọn okugbe. Pọl da yọle ghe “oyẹẹ ku ẹbho kugbe.” (Col. 3:14) Sẹyẹ, emhin kpataki ọbhebhe ribhọ nọn zẹle nin mhan da ha re oyẹẹ man ibhio mhan. Jọni nin odibo da gbẹn ji ibhio ọle nin ele ko ga yọle: “Ọkhẹke nin ọria nọn hoẹmhọn Osẹnobulua sẹyẹ hoẹmhọn obhio ọle.” (1 John 4:21) Ahamiẹn mhan re oyẹẹ man ibhio mhan nin mhan ko ga, mhan ki rẹman ghe mhan hoẹmhọn Osẹnobulua.

4-5. Gbotọle fanọn an ebi oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua rẹ diẹn mun oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan yẹ.

⁴ Be oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua rẹ diẹn mun oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan nin mhan ko ga yẹ? Nin mhan rẹ re ijiẹmhin ọbhọ, bha ji mhan fẹ ebi ije kẹkẹ bhi egbe nọnsẹmhan rẹ diẹn mun udu nọnsẹmhan yẹ. Ahamiẹn dọkitọ mun ọria obọ mhọn rẹ fẹ ebi aranlẹn rẹ ha na bhi iniẹn nọn ri ọle bhi obọ yẹ, ọle dẹ sabọ lẹn emhin eso rẹji ebi udu nọnsọle rẹ ha wẹnna yẹ. Emhin nela mhan miẹn luẹ bhi ọnan rẹji ẹmhọn oyẹẹ?

⁵ Beji dọkitọ rẹ sabọ lẹn emhin esọ rẹji ebi udu ọsi ọria rẹ wẹnna yẹ sade ọle mun ọle obọ mhọn, mhan dẹ yẹ sabọ lẹn ebi oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua ziẹn sẹ yẹ, sade mhan fẹ ebi oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan ziẹn sẹ yẹ. Ahamiẹn mhan kere ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan bha yẹ ziẹn sẹ bii ọnikhẹ, ọnan sabọ rẹ rẹman ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua fẹkẹ ha wẹghẹa. Ọkpakinọn, ahamiẹn mhan re oyẹẹ man ibhio mhan ẹghe rebhe, ọ ki rẹman ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua wo manman ziẹn.

6. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ji ọ rẹtẹ mhan sade mhan kere ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan bha yẹ ziẹn sẹ bii ọnikhẹ? (1 John 4:​7-9, 11)

⁶ Bezẹle nọn bha da khẹke nin mhan wo fi ehọ a sade mhan kere ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan fẹkẹ ha wẹghẹa? Ranmhude ọ dẹ sabọ re mhan miẹn ghe mhan bha yẹ ha yi ọmọẹ Jehova. Jọni nin odibo wo re ọnan man bhi ẹghe nin ọle rẹ yọle ghe: “Ọria nọn bha hoẹmhọn obhio ọle nin ọle daghe, ida sabọ hoẹmhọn Osẹnobulua nin ọle bha daghe.” (1 John 4:20) Be imhan miẹn luẹ bhi ọnan? Ahamiẹn mhan “re oyẹẹ man egbe,” ọle ọkpa ẹmhọn mhan ha da ha ti Jehova bhọ.—Tie 1 John 4:​7-9, 11.

BE IMHAN HA RẸ HA RE OYẸẸ MAN IBHIO MHAN YẸ?

7-8. Uwedẹ eso nela mhan ha rẹ sabọ ha re oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan man?

⁷ Baibo wo tale igba ne bunbun ghe nin mhan “hoẹmhọn egbe.” (John 15:​12, 17; Rom. 13:8; 1 Thess. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 John 4:11) Ọkpakinọn, emhin nin ọria isabọ daghe, nọn na bhi ẹkẹ ọkhọle vae, ọle oyẹẹ khin. Bhiriọ, be eria ha rẹ sabọ lẹn yẹ si mhan hoẹmhọn ele? Ele dẹ sabọ lẹn bhi uwedẹ nin mhan rẹ talọ bi uwedẹ nin mhan rẹ lu emhin.

⁸ Uwedẹ ne bunbun wo ribhọ nin mhan ha rẹ sabọ rẹman ibhio mhan ghe mhan hoẹmhọn ele. Uwedẹ eso nin mhan ha rẹ sabọ lu ọle khọnan: “Bha ha ta ẹmhọanta man egbe.” (Zech. 8:16) Bha ha “mhọn ọfure bhi ẹwẹ ibha.” (Mark 9:50) Bha ha “mun ọkalo bhi ekpẹn nan mun nin egbe.” (Rom. 12:10) “Bha wo ha miẹn ẹbho ọbhi egbe.” (Rom. 15:7) “Bha wo ha . . . rẹhunmhan egbe.” (Col. 3:13) “Bha rẹkpa ibhio bha ha mun ihẹ nọn denyẹnyẹn ele.” (Gal. 6:2) “Bha wo . . . ha ko ibhio bha udu re.” (1 Thess. 4:18) “Bha . . . yẹ ha bọn egbe okhun.” (1 Thess. 5:11) “Bha ha yẹ nan erọnmhọn nin egbe.”—Jas. 5:16.

9. Bezẹle nan rẹ ha re ikoudure nin ibhio mhan da yi uwedẹ kpataki nin mhan ha rẹ rẹman ele ghe mhan hoẹmhọn ele? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁹ Bha ji mhan zilo nyan ọkpa bhi uwedẹ nin mhan ha rẹ sabọ ha re oyẹẹ man ibhio mhan nan tẹmhọnlẹn bhi uduọle nọn gbera. Pọl nin odibo da yọle: “Bha wo . . . ha ko ibhio bha udu re.” Bezẹle nan rẹ ha re ikoudure nin ẹbho da yi uwedẹ kpataki nin mhan rẹ rẹman ele ghe mhan hoẹmhọn ele? Beji ọria ọkpa nọn gua otọ Baibo re ọtole man, ukpọta nin Pọl noo nan zedu ọle diọbhi “ikoudure” mundia nin nan rẹ deba ọria “mundia ha re ikoudure nanlẹn, beji ọle rẹ ziẹngbe ọkakale nọn bha lẹkhẹ.” Bhiriọ, ahamiẹn mhan re ikoudure nin obhio mhan nọn kuẹlo da ọkakale, ọ ki rẹkpa ọle rẹ sabọ ha ga Jehova khian. Ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin mhan rẹ re ikoudure nin obhio mhan, mhan rẹman ọlẹn ghe mhan hoẹmhọn ọlẹn.—2 Cor. 7:​6, 7, 13.

10. Be ẹkẹ-ẹjẹjẹ bi nan rẹ ha re ikoudure nin ẹbho rẹ diẹn kugbe yẹ?

¹⁰ Nan rẹ ha mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ bi nan rẹ ha re ikoudure nin ọria mhọn ebe ele rẹ diẹn kugbe yẹ. Bhi uwedẹ nela? Ọria nọn mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ dọnmhegbe rẹ re ikoudure nin ọria nọn loya, yẹ lu eka nin ọle ha sabọ lu rẹ rẹkpa ọle. Bhiriọ, ẹkẹ-ẹjẹjẹ nin ọria mhọn dẹ re ọle ha ko ẹbho udu re. Fẹ ebi Pọl rẹ diẹn ẹkẹ-ẹjẹjẹ nin Jehova mhọn mun ikoudure nin ọle re nin eria yẹ. Ọle da yọle ghe, Jehova hi “Aba nọn manman mhọn itohan. Ọle yẹ Osẹnobulua nọn re ikoudure nin mhan.” (2 Cor. 1:3) Beji study note nọn ribhi ọne ulọnlẹn nan re otọle man, Pọl da noo ọne ukpọta “itohan” rẹ tẹmhọn nan rẹ ha mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ da ẹbho. Bhiriọ, a tie Osẹnobulua “Aba nọn manman mhọn itohan” ranmhude uwedẹ nin ọle rẹ mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ da ẹbho. Ọne ẹkẹ-ẹjẹjẹ nin ọle mhọn re ọle ko mhan udu re “bhi ekpokpo nọn hi ki rẹ khin nin mhan ye.” (2 Cor. 1:4) Beji egbe rẹ fu ọria nin ohanmhẹn-amẹn gbe re sade ọle wọn amẹn fo, iriọ Jehova yẹ rẹ re ọfubhegbe bi ikoudure nin eria nin emhin gbe ele ahu sotọ. Be imhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Jehova yẹ bhi uwedẹ nin ọle rẹ re ẹkẹ-ẹjẹjẹ man, yẹ re ikoudure nin ẹbho? Uwedẹ ọkpa nin mhan ha rẹ sabọ lu ọle hi, nin mhan rẹ dọnmhegbe ha mhọn ikpẹ ne ha rẹkpa mhan rẹ ha mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ da ẹbho, yẹ re ikoudure ele. Be bhọ eso bhi ene ikpẹ nan?

11. Beji Colossians 3:12 bi 1 Peter 3:8 rẹman, ikpẹ ebhebhe nela ọkhẹke nin mhan ha mhọnlẹn, beji mhan ha da sabọ wo ha hoẹmhọn ibhio mhan, yẹ ko ele udu re?

¹¹ Be ha rẹkpa mhan rẹ ha hoẹmhọn ibhio mhan yẹ wo ha ko ele udu re? Ọkhẹke nin mhan ha mhọn ikpẹ bii, ariajegbe, oyẹẹ bi ifuẹkẹ. (Tie Colossians 3:12; 1 Peter 3:8.) Be ene ikpẹ nan ha rẹ sabọ rẹkpa mhan yẹ? Ahamiẹn mhan mhọn itohan da ibhio mhan, yẹ gene ji ẹmhọn ele da rẹtẹ mhan, mhan ki wo ha ho nin mhan ko ele udu re sade ele ribhi ọkakale. Beji Jesu tale, “ebe vuọn ọria ọkhọle, ọle unun nọnsọle ta dagbare. Emhin esili ne ribhi ọkhọle ọsi ọria nọn mhẹn, ele ọne ọria ne dagbare.” (Matt. 12:​34, 35) Uwedẹ ọkpa kpataki nin mhan rẹ rẹman ibhio mhan ghe mhan hoẹmhọn ele hi, nin mhan rẹ ha re ikoudure nin ele sade ele ribhi ọkakale.

BE IMHAN HA RẸ SABỌ HA ZIẸN OYẸẸ NIN MHAN MHỌN DA IBHIO MHAN YẸ?

12. (a) Bezẹle nọn da khẹke nin mhan gbẹlokotọ? (b) Inọnta nela mhan ki da zilo nyan nian?

¹² Mhan guanọ nin mhan “wo ha re oyẹẹ man egbe.” (1 John 4:7) Ọkpakinọn, ọ manman khẹke nin mhan ha ye isekha ọsi Jesu re. Ọle da yọle: “Oyẹẹ nin ẹbho ne bunbun mhọnlẹn ki fuọfuọ a.” (Matt. 24:12) Jesu bha re ọnan yọle ghe ene bunbun bhi edibo nesọle dẹ zobọ bhọ rẹ ha re oyẹẹ man egbe. Ọrẹyiriọ, ọkhẹke nin mhan gbẹlokotọ nin uwedẹ nin ẹbho bhi ọne agbọn nan ne imhọn oyẹẹ rẹ lu emhin hẹi dọ rẹso uwedẹ nin mhan rẹ ne ibhio mhan lu emhin. Beji mhan ki mhọn ọnin bhi ọkhọle, bha ji mhan zilo nyan ọne inọnta kpataki nan. Uwedẹ be ribhọ nin mhan ha rẹ sabọ fẹghe si oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan sẹyẹ ziẹn?

13. Be ha rẹkpa mhan rẹ lẹn si oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan gene ziẹn?

¹³ Uwedẹ ọkpa nin mhan ha rẹ sabọ lẹn ebi oyẹẹ nin mhan mhọn ziẹn sẹ yẹ hi, nin mhan rẹ gbẹlokotọ bhi ebi mhan rẹ lu emhin yẹ bhi idia eso. (2 Cor. 8:8) Pita nin odibo da tẹmhọn ọkpa bhi ene idia. Ọle da yọle: “Rẹ gbera emhin rebhe, bha ha mhọn ahoẹmhọn-egbe nọn dinmhin da egbe, ranmhude ahoẹmhọn-egbe, ọle gue olukhọ ne bunbun.” (1 Pet. 4:8) Bhiriọ, ebi mhan rẹ lu emhin yẹ sade ibhio mhan dobọ, la lu mhan emhin nọn ba mhan bhi egbe ha rẹkpa mhan rẹ lẹn ebi oyẹẹ nin mhan mhọn da ele ziẹn sẹ yẹ.

14. Beji 1 Peter 4:8 rẹman, unan ahoẹmhọn-egbe nela ọkhẹke nin mhan ha mhọnlẹn? Re ijiẹmhin ọbhọ.

¹⁴ Bha ji mhan manman gbẹlokotọ bhi ẹmhọn nin Pita ta. Bhi obọle nin ọhẹnhẹn bhi 1 Peter 4:8, ọle da tẹmhọn unan ahoẹmhọn-egbe nọn khẹke nin mhan ha mhọnlẹn. Ọle hi, “ahoẹmhọn-egbe nọn dinmhin.” Ukpọta nin Pita noo nan zedu ọle diọbhi “dinmhin” mundia nin, “nan rẹ niẹn emhin an.” Obọle nọnzeva bhi ọne ulọnlẹn da tẹmhọn ebi oyẹẹ nọn dinmhin ha re mhan lu. Ọ da yọle ghe, ọ gue olukhọ ọsi ibhio mhan. Ria ẹmhọn itebu nin uhio-uhio vuọn. Ahamiẹn mhan ho nin mhan re ukpọn gue ọle, ọ iyi ọkpa la eva bhọ mhan ha gue, sokpan mhan ki niẹn ọne ukpọn an beji ọ ha da gue erebhe. Iriọ yẹ nọn. Ahamiẹn mhan mhọn oyẹẹ nọn dinmhin da ibhio mhan, ọ iyi ọkpa, la eva bhi idobọ nọnsele mhan da gue la rẹhunmhan, sokpan mhan ki rẹhunmhan ele bhi olukhọ nọnsele rebhe.

15. Ahamiẹn oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan manman ziẹn, be ọ ha re mhan lu? (Colossians 3:13)

¹⁵ Ọkhẹke nin oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan manman ziẹn, rẹ sẹbhọ ghe ọ ki re mhan muegbe rẹ re olukhọ nọnsele rẹhunmhan ele, aharẹmiẹn ọ bha lẹkhẹ nin mhan rẹ lu ẹgheso. (Tie Colossians 3:13.) Ahamiẹn mhan rẹhunmhan ẹbho, mhan ki rẹman ghe oyẹẹ nin mhan mhọn manman ziẹn, sẹyẹ emhin nin mhan lu ki ha ti Jehova bhọ. Emhin ọbhebhe nela ha rẹkpa mhan rẹ ha rẹhunmhan ibhio mhan ahamiẹn ghe ele dobọ, yẹ miẹn ghe ohu bha kẹ ha re mhan ranmhude emhin nin ele lu?

16-17. Emhin ọbhebhe nela ha rẹkpa mhan rẹ ha re ẹlo gbera idobọ ne bha sẹ emhin soso ọsi ibhio mhan? Re ijiẹmhin ọbhọ. (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

¹⁶ Denọ ẹlo ọbhi eji ibhio ẹ da lu nọnsẹn, ọ iyi eji ele ida lu nọnsẹn. Mhan fẹ ọne arẹkhọkhọ nan ghe. Nan man yọle ghe uwẹ bi ibhio ẹ nin bha ko ga dagbare dọ re egbe re ahoho. Uwẹ da manman sọyẹnmhẹn bhi ọne ẹghe. Bha ki zobọ, bha da kugbe mun ifoto. Uwẹ bhọ da mun eva ọbhebhe ba ọnin uwẹ ka mun beji a ha da miẹn ghe ọbhebhe ki ha ribhọ ahamiẹn ọnin bha ka mun bha mhọn-ose sẹ. Bhiriọ ifoto ea uwẹ ki ha mhọnlẹn. Ọkpakinọn, bhi ọkpa bhi ene ifoto, uwẹ da kere ghe, obhio mhan ọkpa bha zẹwẹ ha jiẹ hiehie. Be uwẹ da lu ọne ifoto nin yẹ? Uwẹ ki re ọle sibhi foni nọnsẹ re, ranmhude uwẹ yẹ mhọn ifoto eva ebhebhe nin ọrebhe rẹ sẹbhi ọne obhio mhan da ha jiẹ.

¹⁷ Bha ji mhan re ẹmhọn ene ifoto nan rẹ khọkhọ emhin nin mhan ne ọbhi ọkhọle. Mhan ikẹ ye ene ẹghe a nin mhan rẹ deba ibhio mhan re egbe re ahoho. Ọkpakinọn, nan man yọle ghe, ọkpa bhi ene ẹghe nin bha rẹ ko dọ re egbe re ahoho, obhio mhan nin okpea, la okhuo da ta ọta la lu emhin nọn ba uwẹ bhi egbe. Be uwẹ da lu yẹ? Ọ dẹ ha mhẹn sade uwẹ dọnmhegbe re ọne emhin nọn sunu sibhi ọkhọle re, beji uwẹ rẹ re ọkpa bhi ene ifoto nin uwẹ mun sibhi foni nọnsẹ re. (Prov. 19:11; Eph. 4:32) Mhan dẹ sabọ re ọne obhi emhin sibhi ọkhọle re, ranmhude mhan yẹ ye ene ẹghe ne mhẹn an re nin mhan bi ọne obhio mhan ka kugbe gbe. Ẹghe ne sẹ inian ọkhẹke nin mhan ha yere, ọle ọ yẹ khẹke ne ha ti mhan bhọ.

EBEZẸLE NỌN DA KHẸKE NIN MHAN MANMAN HA RE OYẸẸ MAN NIAN

18. Emhin kpataki eso nela rẹji oyẹẹ mhan zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

¹⁸ Bezẹle nin mhan da ho nin mhan manman ha ziẹn oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan? Beji mhan zilo ọle bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, ahamiẹn mhan mhọn oyẹẹ da ibhio mhan, mhan ki rẹman Jehova ghe mhan hoẹmhọn ọlẹn. Be imhan rẹ re oyẹẹ man ibhio mhan nin mhan ko ga yẹ? Uwedẹ ọkpa hi, nin mhan rẹ ha ko ele udu re. Mhan dẹ wo sabọ ha “ko ibhio [mhan] udu re” sade mhan mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ da ele. Be imhan ha rẹ sabọ rẹman yẹ ghe oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan ziẹnmhin? Ọle hi, nin mhan rẹ ha rẹhunmhan ele aharẹmiẹn ọ bha lẹkhẹ nin mhan rẹ lu iriọ.

19. Bezẹle nọn da manman khẹke nin mhan ha re oyẹẹ man ibhio mhan gbera ọnikhẹ?

¹⁹ Bezẹle nọn da manman khẹke nin mhan ha re oyẹẹ man ibhio mhan gbera ọnikhẹ? Mhan fẹ ebezẹle ghe bhi ọta nin Pita ta. Ọle da yọle: “Ọkpẹnlẹn ọsi emhin rebhe sire. Bhiriọ, . . . bha manman hoẹmhọn egbe.” (1 Pet. 4:​7, 8) Be imhan ha sabọ re ẹlo ọi ghe ọ dẹ sunu beji ọne agbọn nan nọn imhẹn rẹ ha bu ọkpẹnlẹn? Beji Jesu ha tẹmhọn ene rẹkhan ọlẹn, ọle da yọle: “Agbaẹbho rebhe ki he ibha ranmhude elin nọnsẹmhẹn.” (Matt. 24:9) Nin mhan rẹ sabọ ziẹngbe ọne ọkakale nan, ọkhẹke nin mhan ha mhọn okugbe. Mhan ha lu iriọ, Esu ida sabọ si ozughu re bhi ẹwẹ mhan, ranmhude oyẹẹ ku mhan kugbe.—Col. 3:14; Phil. 2:​1, 2.