Ĩvuku ya Mbee ya Samũeli
17 Na Avilisiti moombanyʼa ita* syoo kwondũ wa kaũ. Moombanĩie Soko, ĩla ya Yuta, na mamba kambi katĩkatĩ wa Soko na Aseka, kũu Evesi-ndamimu. 2 Saũlo na aũme ma Isilaeli nĩmoombanie na mamba kambi Mwandanĩ* wa Ela, na meevanga kwondũ wa kaũ nĩ kana makokite na Avilisiti. 3 Avilisiti maĩ ngalĩko ĩmwe ya kĩĩma, namo Aisilaeli maĩ ngalĩko ĩla ĩngĩ ya kĩĩma, mwanda wĩ katĩkatĩ woo.
4 Na ĩndĩ ngũmbaũ ĩmwe ya kaũ yauma kambinĩ sya Avilisiti; yeetawa Ngoliathi, kuma Ngathi, na ũasa wake waĩ mĩkono thanthatũ na ĩkwata yĩmwe.* 5 Eekĩĩte ngovia ya ũthuku, na akekĩa ĩkoti ya kyũma yĩ na makwaũ mailĩanĩlwʼe. Ũito wa ĩkoti yĩu ya ũthuku waĩ sekeli 5,000.* 6 Eekĩĩte syĩndũ sya ũthuku maaũnĩ make nĩ kana amasũvĩe na akakolelya mũsenge wa ũthuku katĩkatĩ wa ituo syake. 7 Mũtĩ wa ĩtumo yake wailye ta mũamba wa atumi, na mũthya wa kyũma wa ĩtumo yake waĩ na ũito wa sekeli 600;* na ũla wamũkuĩe ngao aendete mbee wake. 8 Na ĩndĩ aũngama na eeta ikosi sya kaũ sya Isilaeli na asyĩa atĩĩ: “Nĩkĩ mwooka nĩ kana mwĩvange kwondũ wa kaũ? Yo nyie ndi Mũvilisiti, nenyu mũi athũkũmi ma Saũlo? Ĩnyuvĩei mũndũũme, na natheee tũkite. 9 Ethĩwa nũkũvota kũkita nakwa na aimbũaa, nĩvo ĩndĩ tũũtwʼĩka athũkũmi menyu. Ĩndĩ ethĩwa nĩngũmũsinda na ndimũaa, mwĩtwʼĩka athũkũmi maitũ na mũitũthũkũmaa.” 10 Na ĩndĩ Mũvilisiti ũsu asya: “Nĩngũvũthĩĩsya* ikosi sya kaũ sya Aisilaeli ũmũnthĩ. Nengei mũndũũme, nũkite nake!”
11 Yĩla Saũlo na Aisilaeli onthe meewie ndeto sya Mũvilisiti ũsu, nĩmatelemile na malikwa nĩ wia mwingĩ.
12 Yu Ndaviti aĩ mwana wa Mũevilatha waumĩte Mbethileemu ya Yuta weetawa Yese, ũla waĩ na ana nyanya na ũla mĩthenyanĩ ya Saũlo waĩ mũtumĩa mũkũũ. 13 Ana ala atatũ akũũ ma Yese nĩmamũatĩĩĩte Saũlo kaũnĩ. Ana asu make atatũ ala maendete kaũnĩ maĩ Eliavu ũla mũkũũ, wa kelĩ Avinatavu, na wa katatũ Samuma. 14 Ndaviti nĩwe waĩ mwana ũla mũnini, na ana atatũ ala akũũ nĩmamũatĩĩĩte Saũlo.
15 Ndaviti aendaa kwa Saũlo na aisyoka mũsyĩ nĩ kana akasũvĩe malondu ma ĩthe wake kũu Mbethileemu. 16 Ĩvindanĩ o yĩu, kwa mĩthenya 40 Mũvilisiti ũsu nĩwamathengeeaa na ayĩũngama mbee woo kelĩ kwa mũthenya, kwakya tene na ĩ ya wĩoo, nĩ kana amavũthĩĩsye.
17 Nĩvo ĩndĩ Yese weeie mwanae Ndaviti atĩĩ: “Mwa osa eva ĩĩ ĩmwe* ya lĩu wa mbaa ngetha mũkaange na mĩkate ĩĩ ĩkũmi, na ũyĩkalaata ũitwaĩe ana-a-inyia maku kambinĩ. 18 Na osa ilungu ii ĩkũmi sya ĩia* ũtwaĩe mũnene wa ngili; o na ĩngĩ, waĩlĩte kũsisya ũndũ ana-a-inyia maku maendeee na ũimbetee wonanyʼo wa kana maendeee nesa.” 19 Maĩ vamwe na Saũlo na aũme ala angĩ onthe ma Isilaeli Mwandanĩ* wa Ela, mayũkita na Avilisiti.
20 Kwoou Ndaviti nĩwaamũkie kwakya tene na atia mũndũ ũngĩ asũvĩe malondu; na ĩndĩ nĩwoombanisye syĩndũ isu na athi o tondũ Yese wamwĩaĩe. Yĩla wavikie kambinĩ, ita sya kaũ syaumaalũkĩte iendete kĩwanzanĩ kya kaũ, syũkĩlĩtye wasya wa kaũ. 21 Aisilaeli na Avilisiti nĩmeevangie kwondũ wa kaũ weethĩa kĩkosi kĩmwe kya kaũ kĩsyaĩtye kĩkosi kĩla kĩngĩ kya kaũ. 22 Vau kwa vau, Ndaviti nĩwatiie mĩio yake vala ve mũsũvĩi wa mĩio na asemba kĩwanzanĩ kya kaũ. Yĩla wavikie, nĩwambĩĩie kũkũlĩĩlya ũndũ ana-a-inyia make maendeee.
23 Na aendeee kũneena namo, ĩla ngũmbaũ ya kaũ yeetawa Ngoliathi, ũla Mũvilisiti kuma Ngathi, nĩwookie. Aumie ikosinĩ sya kaũ sya Avilisiti na aneena ndeto o ila waneenete mbeenĩ, na Ndaviti amwĩwʼa. 24 Yĩla aũme onthe ma Isilaeli moonie mũndũ ũsu, nĩmasembie mamũkĩa, me atelemu mũno. 25 Aũme ma Isilaeli maasya atĩĩ: “Nĩmwene mũndũũme ũũ umaalũkĩte? Okĩte kũvũthĩĩsya* Isilaeli. Mũsumbĩ akanenga mũndũ ũla ũkamũaa ũthwii mwingĩ, akamũnenga mwĩĩtu wake, na akathasya nyũmba ya ĩthe wake ĩeke kũthũkũma wĩa o na wĩva andũ maĩle kũtethya kwondũ wa mũsumbĩ wa Isilaeli.”
26 Ndaviti ambĩĩie kũkũlya aũme ala maũngye vakuvĩ nake atĩĩ: “Mũndũũme ũla ũkũaa Mũvilisiti ũya na aivetangĩa Isilaeli kĩvũthya akanengwa kyaũ? Nũndũ Mũvilisiti ũũ ũte mwaĩke nũũ nĩ kana avũthĩĩsye* ikosi sya kaũ sya Ngai ũla wĩ thayũ?” 27 Na ĩndĩ andũ mamũtavya o kĩla mawetete mbeenĩ: “Kĩĩ nĩkyo mũndũ ũla ũkũmũaa ũkũnengwa.” 28 Yĩla mwana-a-inyia ũla mũkũũ Eliavu wamwĩthĩie aineena na aũme asu, nĩwathatĩie Ndaviti mũno na amwĩa: “Ũtheeie kũũ kĩ? Na ũtiie malondu mavũthũ ala me weũnĩ naũ? Nĩnĩsĩ nesa mĩtũlyo yaku na ieleelo nthũku sya ngoo yaku; ũtheeie wũke o kwona kaũ.” 29 Nũndũ wa ũu, Ndaviti aisye: “Yu neeka ata? No ĩkũlyo ngũkũlasya!” 30 Kwoou eethyũũa amũtia na athi vala ve mũndũ ũngĩ, na amũkũlya o ĩkũlyo yĩla wakũlĩtye mbeenĩ, na andũ mamũsũngĩa o ũndũ wasũngĩĩtwe vau mbeenĩ.
31 Ndeto ila Ndaviti waneenie nĩsyeewʼĩkie na syatavwʼa Saũlo. Kwoou amũtũmana. 32 Ndaviti eeie Saũlo atĩĩ: “Mũndũ o na wĩva ndakakwʼe ngoo* nũndũ wake. Mũthũkũmi waku nũkũthi na ayũkita na Mũvilisiti ũũ.” 33 Ĩndĩ Saũlo eea Ndaviti atĩĩ: “Ndũtonya kũthi kũkita na Mũvilisiti ũsu, nũndũ wĩ o kamwana, na ethĩĩtwe e mũsikalĩ* kuma e wa mũika.” 34 Nĩvo ĩndĩ Ndaviti weeie Saũlo: “Mũthũkũmi waku nĩwatwʼĩkie mũĩthi wa malondu ma ĩthe wake, na mũnyambũ wooka, o na nduva, na kĩla ĩmwe yakua ĩlondu kuma malondunĩ asu. 35 Nĩnamĩatĩĩie na namĩkũna na navonokya ĩlondu yĩu kuma kanywʼanĩ wayo. Yĩla yambũkĩlĩle, nĩnamĩkwatie kĩngʼee* na namĩkũna namyũaa. 36 Mũthũkũmi waku nĩwooaie mũnyambũ na nduva, na Mũvilisiti ũũ ũte mwaĩke eĩkala o ta ĩmwe ya nyamũ isu, nũndũ nĩwavũthĩĩsya* ikosi sya kaũ sya Ngai ũla wĩ thayũ.” 37 Na ĩndĩ Ndaviti ongela kwasya: “Yeova, ũla wambonokisye kuma mbwaanĩ sya mũnyambũ na nduva, nĩwe ũkũmbonokya kuma kwʼokonĩ kwa Mũvilisiti ũũ.” Nĩvo ĩndĩ Saũlo weeie Ndaviti: “Enda, na Yeova nĩethĩwe vamwe naku.”
38 Ĩtina wa ũu, Saũlo nĩweekĩie Ndaviti ngũa syake. Amwĩkĩie ngovia ya ũthuku, na asyoka amwĩkĩa ĩkoti ya kyũma. 39 Na ĩndĩ Ndaviti oveea ũvyũ wake ĩũlũ wa ngũa syake na atata kũthi, ĩndĩ ndaĩ atonya, nũndũ ndaimanyĩĩte. Ndaviti eeie Saũlo atĩĩ: “Nditonya kũthi nĩkĩĩte syĩndũ ii, nũndũ ndiimanyĩĩte.” Na kwoou Ndaviti asyumya. 40 Nĩvo ĩndĩ woosie ndata yake na anyuva mavia atano matendeu kuma kalũsĩnĩ* na amekĩa kakusunĩ ka mũvuko wake wa ndĩthya, na nĩwakwete kĩkũtha kyake. Na ĩndĩ ambĩĩa kũthengeea Mũvilisiti ũsu.
41 Mũvilisiti ũsu nĩwaendeeie kũthengeea Ndaviti, na ũla wamũkuĩaa ngao yake aĩ mbee wake. 42 Yĩla Mũvilisiti ũsu wasyaisye na oona Ndaviti, nĩwamũthekeeie na kĩvũthya nũndũ aĩ o kamwana katune na kombe nesa. 43 Kwoou Mũvilisiti ũsu eea Ndaviti atĩĩ: “Nyie nĩ ngitĩ, nĩ kana ũmbũkĩe na ndata?” Na ĩndĩ Mũvilisiti ũsu aumanĩa Ndaviti na ngai syake. 44 Mũvilisiti ũsu eeie Ndaviti atĩĩ: “Endeea o kũka vala nĩĩ, na nĩngũnenga nyũnyi sya matunĩ na nyamũ sya kĩthekanĩ nyama yaku.”
45 Ndaviti asũngĩie Mũvilisiti ũsu ũũ: “Ũmbũkĩe na ũvyũ na ĩtumo na mũsenge, ĩndĩ nyie nĩkũkĩe ĩsyĩtwanĩ ya Yeova wa nguthu, Ngai wa ikosi sya kaũ sya Isilaeli, ũla wavũthĩĩsya.* 46 Ũmũnthĩ ũũ Yeova nũkũũnengane kwʼokonĩ kwakwa, na nĩngũkũaa na nditila mũtwe waku; na ũmũnthĩ nĩngũnenga nyũnyi sya matunĩ na nyamũ sya kĩthekanĩ sya nthĩ simba sya kambi ya Avilisiti; na andũ onthe ma nthĩ nĩmeũmanya kana Isilaeli ve Ngai. 47 Na onthe ala mombanĩte vaa nĩmeũmanya* kana Yeova ndatangĩĩaa na ũvyũ kana na ĩtumo, nĩkwĩthĩwa kaũ nĩ wa Yeova, na nũkũmũnengane inywʼonthe kwʼokonĩ kwitũ.”
48 Nĩvo ĩndĩ Mũvilisiti ũsu wookĩlile na ambĩĩa kũtambya nĩ kana akomane na Ndaviti, ĩndĩ Ndaviti asemba na mĩtũkĩ elekele kĩwanzanĩ kya kaũ nĩ kana akomane na Mũvilisiti ũsu. 49 Na Ndaviti alikya kwʼoko kwake mũvukonĩ wake na oosa ĩvia kuma vau na ayĩkya na kĩkũtha. Nĩwakimie Mũvilisiti ũsu kĩtulyanĩ, na ĩvia yĩu yalika nthĩnĩ kĩtulyanĩ kyake na avalũka nthĩ na ũthyũ. 50 Kwoou Ndaviti nĩwasindie Mũvilisiti ũsu atũmĩĩte kĩkũtha na ĩvia; o na kau Ndaviti ndakwete ũvyũ, nĩwakũnie Mũvilisiti ũsu na amũaa. 51 Ndaviti nĩwaendeeie kũsemba na aũngama ĩũlũ wake. Na ĩndĩ oosa ũvyũ wa Mũvilisiti ũsu na awumya ndoonĩ yawʼo na aĩkĩĩthya kana nĩwakwʼa kwa kũtila mũtwe wake nawʼo. Yĩla Avilisiti moonie kana ngũmbaũ yoo nĩyakwʼa, nĩmasembie makĩa.
52 Nĩvo ĩndĩ aũme ma Isilaeli na ma Yuta mookĩlile na mambĩĩa kũkĩlya wasya na masembanyʼa Avilisiti kuma mwandanĩ nginya mĩvĩanĩ ya Ekiloni, na Avilisiti ala mooaiwe mavalũkangĩte kũu ũtee wa nzĩa kuma Saalaimu, nginya Ngathi na Ekiloni. 53 Yĩla Aisilaeli masyokie ĩtina wa kũsembanyʼa Avilisiti, nĩmatavie syĩndũ ila syaĩ kambinĩ syoo.
54 Na ĩndĩ Ndaviti oosa mũtwe wa Mũvilisiti ũsu na aũtwaa Yelusalemu, ĩndĩ nĩwaiie mĩio ya kaũ ya Mũvilisiti ũsu ĩeemanĩ yake.
55 Ĩvinda yĩla Saũlo woonie Ndaviti aendete kũkomana na Mũvilisiti ũsu, akũlilye Avineli, mũnene wa ita atĩĩ: “Avineli, ko kamwana kaa nĩ kaũ? Nake Avineli amũsũngĩa: “Vate nzika, o tondũ wĩ thayũ,* we mũsumbĩ, nyie ndyĩsĩ!” 56 Mũsumbĩ aisye atĩĩ: “Kũlĩĩlya ũmanye kamwana kau nĩ mwana waũ.” 57 Kwoou Ndaviti asyoka oou aumĩte kũaa Mũvilisiti ũsu, Avineli nĩwamwosie na amũtwaa mbee wa Saũlo akuĩte mũtwe wa Mũvilisiti ũsu na kwʼoko. 58 Na ĩndĩ Saũlo amũkũlya atĩĩ: “Kamwana, wĩ mwana waũ?” Nake Ndaviti amũsũngĩa: “Nĩ mwana wa mũthũkũmi waku Yese ũla Mũmbethileemu.”