Mose—Mũndũ Waĩ na Mũĩkĩĩo Mũlũmu
MŨĨKĨĨO NĨ KYAŨ?
Ndeto “mũĩkĩĩo” ĩtũmĩĩtwe Mbivilianĩ, kwonanyʼa kwĩtĩkĩlana na ũndũ vyũ wĩ na ũĩkĩĩthyo mũlũmu. Mũndũ ũla ũĩkĩĩaa Ngai ndethĩawa na nzika kana Ngai akeanĩsya mawatho Make onthe.
MOSE OONANISYE ATA KANA AĨ NA MŨĨKĨĨO?
Mose nĩwoonanisye nĩwaĩkĩĩaa mawatho ma Ngai kwĩsĩla motwi ala weekaa. (Mwambĩlĩlyo 22:15-18) Mose aĩ atonya kwĩkala nesa na aitanĩa maũndũ ma nthĩ ya Misili, ĩndĩ nĩwaekie maũndũ asu onthe “akĩnyuva kavaa kũthĩnwʼa vamwe na andũ ma Ngai, kwĩ kũtana maũndũnĩ ma naĩ ĩvinda.” (Aevelania 11:25) Wʼo ũsu waĩ ũtwi ũte wa ũĩ na ũla wesaa kũtuma elila? Aiee, nũndũ Mbivilia yaĩtye kana Mose ‘nĩwoomĩĩsye ta ũmwonaa ũla ũtonekaa.’ (Aevelania 11:27) Mose ndaaĩlila o na ĩndĩĩ nũndũ wa motwi ala weekie e na mũĩkĩĩo.
Mose nĩwatetheeasya ala angĩ methĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu. Kwa ngelekanyʼo, sũanĩa ũndũ kweekĩkie ĩla Aisilaeli moonaa ta mavinganĩwʼe katĩkatĩ wa asikalĩ ma Valao na Ũkanga Mũtune. Nĩkwĩthĩwa Aisilaeli nĩmatelemete nũndũ wa mũisyo ũla woonekaa wĩ mbee woo, nĩmamũĩĩie Yeova na Mose. Mose aĩ eke ata?
Mose nũtonya kwĩthĩwa ateesĩ kana Yeova aĩ vakuvĩ kũaanyʼa Ũkanga Mũtune, na ĩndĩ aivingũa nzĩa ya kwovosya Aisilaeli. Ĩndĩ, Mose nĩwaĩkĩĩte vyũ kana Ngai aĩ eke ũndũ nĩ kana asũvĩe andũ Make. O na ĩngĩ, nĩwendaa Aisilaeli methĩwe na mũĩkĩĩo ta ũsu. Twĩsoma ta ũũ: “Mose amea andũ, Mũtikakĩe, ũngamai, na nĩmũkwona ũtangĩĩo wa Yeova, ũla wĩĩka kwondũ wenyu ũmũnthĩ.” (Kuma 14:13) We Mose nĩwatetheeisye Aisilaeli methĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu? Ĩĩ, nũndũ Mbivilia yaĩtye ũũ ĩũlũ wa Aisilaeli vamwe na Mose: ‘Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩmavĩtĩle Ũkanganĩ Mũtune katĩ, ta kũvĩtĩla nthĩ nyũmũ.’ (Aevelania 11:29) Mũĩkĩĩo wa Mose nĩwamũtetheeisye we mwene, na kĩla ũmwe ũla waatĩĩie ngelekanyʼo yake.
TWĨĨMANYĨSYA KYAŨ?
Tũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo ya Mose kwa kwĩka motwi ala mekwonanyʼa kana nĩtũĩkĩĩaa mawatho ma Ngai. Kwa ngelekanyʼo, Ngai nũtwathĩte kũtwĩanĩĩsya mavata maitũ ma kĩ-mwĩĩ ethĩwa tũkoona kũmũthaitha newʼo ũndũ ũla wa vata mũno thayũnĩ witũ. (Mathayo 6:33) Nũtonya kwĩthĩwa wĩ ũndũ wĩ vinya kwĩsiĩanĩa na kũvĩtya mbee syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ nũndũ ũu nĩwʼo andũ aingĩ mekaa ũmũnthĩ. Ĩndĩ, twaendeea kũvĩtya mbee ũthaithi witũ kwa Yeova, tũkeethĩawa twĩ na mũĩkĩĩo kana Yeova akatũnenga kĩla twĩ na vata nakyo. Yeova atũĩkĩĩthĩtye ũũ: “Ndikakũnyivĩa o na ata, na ndikakũtia o na ĩndĩĩ.”—Aevelania 13:5.
O naitũ nĩtwĩthĩawa na kĩthito kũtetheesya angĩ methĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu. Kwa ngelekanyʼo, asyai ala oĩ nĩmonaa kũtetheesya syana syoo imũĩkĩĩe Ngai ne ũndũ wa vata. Asyai nĩmaĩlĩte kũmanyĩsya syana syoo kuma syĩ nini imanye kana kwĩ Ngai ũla ũtũmanyĩasya ũla ũseo na ũla ũthũku. O na ĩngĩ, asyai nĩmaĩlĩte kũĩkĩĩthya syana syoo nĩsyaelewa, na syeetĩkĩla kana kũatĩĩa myolooto ya Yeova nĩwʼo ũndũ ũla mũseo thayũnĩ. (Isaia 48:17, 18) Asyai methĩawa mainenga syana syoo mũthĩnzĩo wa vata ĩla maitetheesya iĩkĩĩe kana Ngai “e vo, na ĩngĩ kana nũmanengae ĩtuvi ala mamũmanthaa.”—Aevelania 11:6.