Mewʼei Aĩthi Ala Manyuvĩtwe Nĩ Yeova
“Mewʼei ala me na ũtongoi ĩũlũ wenyu, na ĩnyivyei kwamo: nũndũ nĩmeũsyaĩĩsya ũndũ wa mathayũ menyu.”—AEVL. 13:17.
1, 2. Nĩkĩ Yeova wĩyĩelekanasya na mũĩthi wa malondu?
YEOVA eyĩelekanĩtye na mũĩthi wa malondu. (Esek. 34:11-14) Ũsu nĩ ũndũ wa vata nũndũ nũtumaa tũelewa ũndũ Yeova ũilyĩ. Mũĩthi wendete malondu make nũmasũvĩaa nũndũ nĩwonaa kĩanda kyake kĩ kya vata. Nũmatwaa kũla kwĩ ũĩthyo na kĩwʼũ (Sav. 23:1, 2), akamasũvĩa ũtukũ na mũthenya (Luka 2:8), akamasũvĩana na nyamũ mbai (1 Sam. 17:34, 35), akakua tũtena tũla twasyaĩwa ndĩthya (Isa. 40:11), akamantha malondu ala maaa, na aisũvĩa nesa ala maũmĩa.—Esek. 34:16.
2 Ĩvinda ya tene, athũkũmi aingĩ ma Yeova maĩ aĩmi na aĩthi. Nũndũ wa ũu, nĩmaeleiwe nesa vyũ nĩkĩ Yeova Ngai weeyĩelekanasya na mũĩthi mũseo. Nĩmeesĩ kana malondu no nginya masũvĩwe nĩ kenda maendee nesa. O ta ũu, ũmũnthĩ andũ nĩmaĩle kũsũvĩwa na kũtongoewʼa nĩ Yeova. (Mko. 6:34) Andũ mayĩsa kũendeea nesa mate atongoesye kana makasũvĩwa nĩ Yeova. Maitonya kũvathũkanyʼa ũseo na ũthũku, na mayĩthĩawa na mũndũ wa kũmasũvĩa. Methĩawa mailyĩ o ta “malondu mate mũĩthi.” (1 Asu. 22:17) Ĩndĩ, Yeova nũthĩnĩkĩaa nesa mavata ma andũ make.
3. Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?
3 O naitũ ũmũnthĩ nĩtũeleawa nĩkĩ Yeova wĩyĩelekanĩtye na mũĩthi. Nĩtwonaa ũndũ ũendee kũsũvĩa andũ make nesa vyũ. Ekai twone ũndũ ũmatongoeasya na ũndũ wĩanĩasya mavata moo. O na ĩngĩ, nĩtũũneenea ũndũ twaĩle kwĩka nĩ kana tũtetheke ĩla Yeova ũnũũtũtongoesya.
ŨLA MŨĨTHI MŨSEO NŨNYUVĨTE AĨTHI ANGĨ MAMŨTETHEESYE
4. Kĩanda kya Yesũ nĩ kĩva nthĩnĩ wa kũsũvĩa malondu ma Yeova?
4 Yeova nũmũnyuvĩte Yesũ ethĩwe Mũtwe wa kĩkundi kya Kĩklĩsto. (Aev. 1:22, 23) Yesũ nĩwe “mũĩthi ũla mũseo,” na ailyĩ o ta Ĩthe wake na ethĩawa na ieleelo ta ila syake. O na ‘nĩweeyumisye akwʼe kwondũ wa malondu’ make. (Yoa. 10:11, 15, The Holy Bible in Current Kikamba Language) Nthembo ĩsu ya wovosyo ya Klĩsto nĩeteae andũ moathimo maingĩ. (Mt. 20:28) O na nĩkyo kĩtumi Yeova ũvangĩte kana “ũla ũmwĩtĩkĩlaa [ũ Yesũ] ndakae, ĩndĩ ethĩwe na thayũ ũtathela.”—Yoa. 3:16.
5, 6. (a) Yesũ anyuvĩte aaũ masũvĩe malondu make, na malondu asu maĩle kwĩka ata nĩ kana matetheke? (b) Nĩ kĩtumi kĩva kĩnene vyũ kĩla kyaĩle kũtuma twenda kũmewʼa atumĩa?
5 Malondu ma Yeova monanasya ata kana nĩmamwĩtĩkĩlĩte Yesũ ethĩwe mũĩthi wamo? Yesũ aisye: “Malondu makwa nĩmewʼaa wasya wakwa, nakwa nĩnĩmesĩ, nao nĩmeũmbikĩla.” (Yoa. 10:27) Malondu monanasya nĩmewʼaa wasya wa ũla Mũĩthi Mũseo ĩla maatĩĩa kyonthe kĩla wamatavya. Ũu nĩ vamwe na kũmethukĩĩsya aĩthi ala angĩ manyuvĩtwe nĩ Yesũ. We nĩwawetie kana atũmwa na amanyĩwʼa make makaendeesya wĩa ũla wambĩĩisye. Maaĩlĩte ‘kũmanyĩsya’ na ‘kũĩthya malondu ma Yesũ.’ (Mt. 28:20; soma Yoana 21:15-17.) Ĩla ũvoo mũseo wanyaĩĩkie kũndũ kwingĩ na amanyĩwʼa mongeleka, Yesũ nĩwaĩkĩĩthisye kana ve Aklĩsto aimu matonya kũĩthya ikundi.—Aev. 4:11, 12.
6 Ĩla mũtũmwa Vaulo waneenaa na atumĩa ma kĩkundi kya Eveso, nĩwamatavisye kana manyuviwe nĩ veva mũtheu nĩ kana methĩwe asyaĩĩsya, ‘makaĩthasya ĩkanisa ya Mwĩaĩi [Ngai].’ (Meko 20:28) Ũu nowʼo atumĩa ma kĩkundi ũmũnthĩ manyuvawa. Nĩkĩ tũkwasya ũu? Kĩtumi nũndũ ĩla matwʼa kũnyuvwa, masiawʼa ethĩwa nĩmeanĩĩtye maũndũ ala maandĩkĩtwe Ndetonĩ ya Ngai, ĩla yaveveewe nĩ veva mũtheu. Nũndũ Yeova na Yesũ nĩmo Aĩthi ala anene, twonanasya nĩtũmanengete ndaĩa ĩla twamewʼa atumĩa ma kĩkundi. (Luka 10:16) Kĩu nĩkyo kĩtumi kĩla kĩnene vyũ kyaĩle kũtuma twenda kũmewʼa atumĩa. Ĩndĩ kyu tikyo kĩtumi kyoka, ve itumi ingĩ ila itumaa tũmewʼa.
7. Atumĩa makũtetheeasya ata wĩthĩwe na ũnyanya mũseo na Yeova?
7 Nĩ kana atumĩa matongoesye Aklĩsto ala angĩ nesa, mamekĩaa vinya na maimanenga ũtao maitũmĩa Maandĩko, kana myolooto yosanĩte na Maandĩko. Ĩla mekwĩka ũu mayĩthĩawa na kĩeleelo kya kwĩyĩaĩa ana-a-asa ũndũ maĩlĩte kwĩka. (2 Ako. 1:24) Ĩndĩ methĩawa mayenda kũnenga Aklĩsto ala angĩ motao mosanĩte na Maandĩko nĩ kana meke motwi maseo. Kwa kwĩka ũu methĩawa maitetheesya kĩkundi kĩthĩwe na mũuo na ngwatanĩo. (1 Ako. 14:33, 40) Atumĩa methĩawa na wendi wa kũtetheesya kĩla ũmwe kĩkundinĩ ethĩwe na ũnyanya mũseo na Yeova, na nĩkyo kĩtumi Mbivilia yaĩtye kana ‘nĩmeũsyaĩĩsya ũndũ wa mathayũ maitũ.’ Kwondũ wa ũu, methĩawa meyũmbanĩtye kũtetheesya ana-a-asa na eĩtu-a-asa ala me vakuvĩ kwosa ĩtambya yĩtaĩle, kana maminĩte kwĩka “ĩvĩtyo.” (Aka. 6:1, 2; Yuta 22) We tyo ũkwona kana isu nĩ itumi nzeo itonya kũtuma ‘twĩwʼa ala me na ũtongoi ĩũlũ witũ’?—Soma Aevelania 13:17.
8. Atumĩa masũvĩaa ĩĩthya ya Ngai ata?
8 Mũtũmwa Vaulo, ũla o nake waĩ mũĩthi wa ĩĩthya ya Ngai, aandĩkĩie ana-a-asa ma Kolosai ũũ: “Ĩsũvĩei mũndũ o na wĩva ndakamũtave na ũĩ na ũkengani wake wa mana, kũatĩĩa mokũũ ma andũ, na momanyĩsyo ma kwambĩlĩlya ma nthĩ, na ti kũmũatĩĩa Klĩsto.” (Ako. 2:8) Ũkanyʼo ũsu ũtũnengete kĩtumi kĩngĩ kĩseo kya kũatĩĩa ũtao wa Maandĩko ũla tũnengawe nĩ atumĩa. Kĩtumi kyu nĩ kĩĩ: Atumĩa nĩmasũvĩaa ĩĩthya kwa kũtetheesya ana-a-asa methĩwe me metho maikelelũkwʼe. Mũtũmwa Vetelo eeie Aklĩsto mesũvĩane na “athani ma ũvũngũ” na “amanyĩsya ma ũvũngũ,” ala kĩeleelo kyoo kyaĩ ‘kũkusya andũ mate alũmu’ meke mavĩtyo. (2 Vet. 2:1, 14) O ta ũu ũmũnthĩ, atumĩa ma kĩkundi nĩmaĩle kumya ũkanyʼo ta ũsu ethĩwa ve vata. Atumĩa nĩ andũ aimu, na nĩmeyoneete maũndũ maingĩ. O na ĩngĩ, matambĩte kũnyuvwa nĩmoonanisye kana nĩmaeleetwe Maandĩko nesa, na kana nĩmatonya kũmanyĩsya ũla wʼo. (1 Tim. 3:2; Tito 1:9) Ũima woo, ũmanyi, na ũĩ ũla makwatĩte nũndũ wa kwĩmanyĩsya Mbivilia nũmatetheeasya matongoesye ana-a-asa na eĩtu-a-asa moo nesa vyũ.
O tondũ mũĩthi ũsũvĩaa malondu make, nowʼo atumĩa masũvĩaa malondu ala me ungu woo (Sisya kalungu ka 8)
ŨLA MŨĨTHI MŨSEO NŨĨTHASYA NA KŨSŨVĨA MALONDU MAKE
9. Ũmũnthĩ Yesũ atũmĩaa nzĩa syĩva kũtongoesya na kũĩthya kĩkundi kya Kĩklĩsto?
9 Yeova atũmĩaa ũseũvyo wake kũnenga ana-a-asa nthĩ yonthe lĩu mwingĩ wa kĩ-veva. Nĩtũkwataa ũtao mwingĩ wa Maandĩko kwĩsĩla mavuku maitũ. O na ĩngĩ, mavinda kwa mavinda ũseũvyo wa Yeova nũtaa atumĩa ma kĩkundi ũndũ maĩle kwĩka kwĩsĩla mavalũa kana asyaĩĩsya ma mũthyũlũlũko. Kwa nzĩa ta isu, malondu nĩmatongoeawʼa nesa.
10. Aĩthi ala mathĩnĩkĩaa angĩ maĩle kwĩka ata ĩla mwana-a-asa kana mwĩĩtu-a-asa weevatha na kĩkundi?
10 Atumĩa ma kĩkundi methĩawa na kĩanda kya kũsũvĩa na kũtetheesya Aklĩsto ala angĩ kĩkundinĩ, na mũno mũno ala me na mũĩkĩĩo mwonzu kana ala mekĩte naĩ ngito. (Soma Yakovo 5:14, 15.) Amwe ma Aklĩsto asu nĩmatonya kwĩthĩwa mevathĩte na kĩkundi na makaeka kũmũthũkũma Ngai. Ethĩwa ve amwe mekĩte ũu, we ndũkwona kana mũtumĩa ũthĩnĩkĩaa angĩ ndalea kũtata ũndũ ũtonya amanthe malondu ala mau na aimesũva masyoke kĩkundinĩ? Mwa ndalea kwĩka ũu! Yesũ aisye: “Ti kwenda kwa Ĩthe [wakwa] ũla wĩ ĩtunĩ, kamwe ka tũũ tũnini kae.”—Mt. 18:12-14.
TWAĨLE KWĨTHĨWA NA WONI MWAŨ ĨŨLŨ WA MAWONZU MA ATUMĨA?
11. Nĩkĩ andũ amwe matonya kwona wĩ ũndũ wĩ vinya kwĩwʼa atumĩa?
11 Yeova na Yesũ nĩ aĩthi mate na naĩ. Ĩndĩ atumĩa ala manyuvĩtwe nĩmo masũvĩe ikundi nĩ andũ me na naĩ. Kĩu nĩkĩtonya kũtuma amwe mona ve vinya kũatĩĩa ũtao wa atumĩa. Andũ ta asu nĩmatonya kwasya: ‘Atumĩa na no andũ taitũ-ĩ, ve vata mwaũ wa kũmethukĩĩsya?’ Nĩ wʼo kana atumĩa me na naĩ o taitũ. Ĩndĩ, tũyaĩle kũkwatĩĩa mawonzu moo.
12, 13. (a) Nĩ mavĩtyo meva meekiwe nĩ andũ amwe ala Yeova wanyuvĩte matongoesye andũ make? (b) Nĩkĩ mavĩtyo moo maandĩkiwe Mbivilianĩ?
12 Maandĩko nĩmawatete sanzũ mawonzu ma andũ amwe matũmĩiwe nĩ Yeova kũtongoesya andũ make ĩvinda ĩvĩtu. Kwa ngelekanyʼo, Ndaviti nĩwetĩkĩiwʼe mauta ethĩwe mũsumbĩ na mũtongoi wa Isilaeli. Ĩndĩ nĩwesie kwĩka ũlaalai na oaana. (2 Sam. 12:7-9) Ngelekanyʼo ĩngĩ nĩ ya mũtũmwa Vetelo. O na kau aĩ na kĩanda kĩnene kĩkundinĩ kya Kĩklĩsto, nĩwavĩtisye mavinda meana ũna. (Mt. 16:18, 19; Yoa. 13:38; 18:27; Aka. 2:11-14) Ate o Yesũ, vai mũndũ ũtaasyawa na naĩ kuma ĩvinda ya Atamu na Eva nginya ũmũnthĩ.
13 Nĩkĩ Yeova weetĩkĩlile aandĩki ma Mbivilia maandĩke mavĩtyo ma andũ ala wamanyuvĩte matongoesye andũ make? Kĩtumi kĩmwe nĩ kana Yeova endaa kwonanyʼa no atũmĩe andũ me na naĩ kũtongoesya andũ make. Na ũu nowʼo wĩthĩĩtwe ayĩka. Kwoou, tũyaĩle kũnyungunyĩsya kana kũvũthya atumĩa atĩ nũndũ me na mawonzu mana. Yeova endaa tũmanenge ndaĩa na tũimewʼa.—Soma Kuma 16:2, 8.
14, 15. Tũtonya kwĩmanyĩsya kyaũ kumana na nzĩa ĩla Yeova watũmĩaa kwĩaĩa andũ make ĩvinda ya tene?
14 Nĩ ũndũ wa vata mũno kũmewʼa ala matũtongoesye. Kwasũanĩa mavinda ala andũ ma Ngai maĩ thĩnanĩ. We Yeova atũmĩaa nzĩa yĩva kũmatavya ũndũ mekwĩka? Ĩla ana ma Isilaeli maumie Misili, Yeova ameaĩaa kwĩsĩla Mose na Aluni. Nĩ kana mavonoke ũla ũthĩnyʼo wa ĩkũmi, Aisilaeli maaĩle kwĩka ũndũ meaĩwe. Meeĩtwe nĩmethĩwe na mboka ya mwanya na maivaka nthakame ya ĩlondu ngalĩko ya ĩũlũ ya mũomo na ituĩ syawʼo. We Yeova nĩwĩthĩwa aneenie namo ĩmwe kwa ĩmwe kuma ĩtunĩ? Aiee, atavisye Mose ũndũ maaĩle kwĩka, nake Mose atavya atumĩa ma Isilaeli, namo atumĩa asu matavya Aisilaeli ala angĩ. (Kuma 12:1-7, 21-23, 29) Kwa nzĩa ĩsu, Yeova atũmĩie Mose na atumĩa ma Isilaeli kũtongoesya andũ make. Ũmũnthĩ, atumĩa ma kĩkundi matũmĩawa oou nĩ Yeova.
15 Nĩvatonyeka ũkalilikana ngelekanyʼo ingĩ syĩ Mbivilianĩ syĩkwonanyʼa ũndũ Yeova watũmĩie andũ kana alaĩka kũtavya andũ make ũndũ mekwĩka. Na mavinda maingĩ kĩla matavwʼa nĩkyatumaa matangĩĩwa. Mavindanĩ asu onthe, Ngai oonie nũseo anenge angĩ ũkũmũ wa kwĩanĩsya kĩla ũkwenda. Ala Ngai watũmaa maneenaa ndeto syake, na nĩmatavasya andũ ũndũ maĩle kwĩka nĩ kana mavonoke thĩna mũna. Kwondũ wa ũu, tyo twasye kana Yeova no ese kwĩka ũndũ ta ũsu ĩvindanĩ ya Ali–Maketoni? Ĩndĩ o na vailyĩ ũu, atumĩa ala manengwa kĩanda kya kũelesya angĩ kĩla Yeova kana ũseũvyo wake ũkwenda meke, maĩle kwĩthĩwa me metho mũno maikathonoke kĩla matavĩtwʼe.
“ĨĨTHYA YĨMWE, NA MŨĨTHI ŨMWE”
16. Nĩ “ndeto” yĩva ĩla twaĩle kwĩthukĩĩsya?
16 Andũ ma Yeova methĩawa me “ĩĩthya yĩmwe” yĩtongoewʼe nĩ “mũĩthi ũmwe,” nake nĩ Yesũ Klĩsto. (Yoa. 10:16) Yesũ aisye akeethĩawa na amanyĩwʼa make “mĩthenya yonthe, kũvika wĩanĩu wa ĩvinda yĩĩ.” (Mt. 28:20) Nũndũ nĩ Mũsumbĩ ĩtunĩ, e na ũkũmũ ĩũlũ wa maũndũ onthe ala makekĩka atanamba kwananga nthĩ ya Satani. Nĩ kana tũendee kwĩthĩwa na ngwatanĩo na tũyĩkala twĩ asũvĩĩku ĩĩthyanĩ ya Ngai, twaĩle kwĩthukĩĩsya ‘ndeto ĩtina witũ’ ĩla ĩtũtavasya vala twaĩle kũkinyĩla. “Ndeto” ĩsu nĩtũmĩwʼaa ĩla twasoma kĩla Yeova ũtũtavĩtye Mbivilianĩ, na ĩla Yeova na Yesũ matũtavya ũndũ mũna kwĩsĩla atumĩa ala nĩmo mamanyuvĩte.—Soma Isaia 30:21; Ũvuanʼyo 3:22.
Atumĩa mekĩaa kĩthito kingĩ masũvĩe mĩsyĩ ĩla yĩ na mũsyai ũmwe kumana na maũndũ ala matonya kũmyelelũkya (Sisya kalungu ka 17, 18)
17, 18. (a) Nĩ mũisyo wĩva ũtonya kũkwata ĩĩthya ya Ngai, ĩndĩ nĩ kyaũ twĩsĩ nesa? (b) Ĩsomo yĩla yĩatĩĩe yĩneenea kyaũ?
17 Mbivilia yaĩtye kana Satani angangaa kũũ na kũũ “ta mũnyambũ ũkũluma, aimantha mũndũ aye.” (1 Vet. 5:8) Ethĩawa ailyĩ ta nyamũ mbai ya kĩthekanĩ yĩ na nzaa, na asyĩmanaa na malondu ma Ngai eteele akwate kamwanya nĩ kana athaanyũkĩe ala matataĩĩe kana ala maasya nzĩa. Kyu nĩ kĩtumi kĩmwe kĩnene kyaĩle kũtuma twĩkala ĩĩthyanĩ ya Yeova, ũla nĩwe “Mũĩthi na Mũsyaĩĩsya wa ngoo [sitũ].” (1 Vet. 2:25) Ĩandĩko ya Ũvuanʼyo 7:17 yaĩtye ũũ ĩũlũ wa ala makavonoka ũla thĩna mũnene: “Katena [Yesũ] . . . akeethĩwa mũĩthi woo, na akamatongoesya na kũmavikya kũla kwĩ nthongo sya manzĩ ma thayũ: na Ngai akavyaĩa methoi onthe methonĩ moo.” Ũsu nĩ watho mũseo ta kĩ!
18 Nũndũ nĩtwoona kĩanda kĩla atumĩa manengetwe nĩ kya vata mũno, nũseo kĩla ũmwe wa atumĩa akekũlya, Ndonya kwĩka ata nĩ kana nĩĩkĩĩthye nĩnatongoesya nesa malondu ma Yesũ? Ũsũngĩo wa ĩkũlyo yĩu nũeleetwʼe ĩsomonĩ yĩla yĩatĩĩe.