We Nĩwendete Kũthũkũma Vamwe na Yeova?
“Twĩ atethya ma wĩa vamwe na Ngai.”—1 AKO. 3:9.
1. Yeova ew’aa ata ĩla ũkũthũkũma, na kĩu kĩtumaa eka ata?
YEOVA nũtethasya wĩa, na nũtanĩaa mũno kĩla ũkwĩka. (Sav. 135:6; Yoa. 5:17) Na nũndũ nĩwendaa syũmbe syake itanĩe wĩa o take, nũinengae wĩa mũseo ki. Kwa ngelekany’o, ĩla woombaa syĩndũ, nĩwaaĩe Mwana wake mũsyawa wa mbee wĩa. (Soma Akolosai 1:15, 16.) Ũu nĩ w’o nũndũ Mbivilia yaĩtye kana Yesũ atanoka kũũ nthĩ, aĩ “mũthũkũmi mũnene” wa Ngai.—Nth. 8:30.
2. Nĩ kyaũ kĩkwonany’a kana Yeova atwĩe amaaĩaa alaĩka mawĩa ma vata na maseo ki?
2 Wasoma Mbivilia kuma Mwambĩlĩlyo nginya Ũvuan’yo, nĩwĩthĩaa ngelekany’o mbingĩ syĩkwonany’a kana Yeova nũnengae alaĩka mawĩa mana. Kwa ngelekany’o, ĩla Atamu na Eva mavĩtisye, Ngai nĩwamalũngilye mũũndanĩ wa Eteni na “aia ngalĩ ya wumĩlonĩ wa syũa ya mũũnda wa Eteni Akeluvi, na ũlĩlĩnzĩku wa ũvyũ ũla weethyũũaa ngalĩko syonthe, kũsũvĩaa nzĩa ya mũtĩ wa thayũ.” (Mwa. 3:24) O nayo ĩvuku ya Ũvuan’yo 22:6 nĩyonanĩtye kana ve ĩvinda yĩngĩ Yeova ‘wamũtũmie mũlaĩka wake asyony’e ngombo syake maũndũ ala matatĩa kwĩthĩwa mĩtũkĩ.’
NATA ĨŨLŨ WA ANDŨ?
3. Yesũ aatĩĩie ngelekany’o ya Ĩthe ata ĩla waĩ kũũ nthĩ?
3 Ĩla Yesũ waĩ kũũ nthĩ nĩwatanĩaa mũno kũtethya wĩa ũla Yeova wamũnengete. Na nũndũ aatĩĩaa ngelekany’o ya Ĩthe, nĩwanengie amanyĩw’a make wĩa wa vata mũno. Nĩ kana methĩwe na mea ma kũtethya wĩa ũsu, ameie: “Nĩ w’o, nĩ w’o, nĩngũmwĩa, Ũla ũmbĩtĩkĩlaa, mawĩa ala ngwĩka nyie, nake akameka; na akeeka mawĩa manene kũvĩta aa; nũndũ nĩngũthi kwa Asa.” (Yoa. 14:12) Na nĩ kenda amatetheesye maelewe kana wĩa ũsu waaĩle kũkalaatwa, ameie: “Mũvaka tũtethye mawĩa ma ũla wandũmie, kwĩ mũthenya: Ũtukũ nĩwũkĩte, yĩla mũndũ ũtatonya kũtethya wĩa.”—Yoa. 9:4.
4-6. (a) Nĩkĩ twaĩle kwĩw’a mũyo nũndũ Noa na Mose nĩmeanĩisye wĩa ũla Yeova wamanengete? (b) Wĩa o na wĩva ũla Yeova wanenga athũkũmi make wĩanĩasya kyaũ?
4 O na Yesũ ataaũka kũũ nthĩ, Yeova nĩwanengae andũ wĩa mũseo. Kwa ngelekany’o, nĩwanete Atamu na Eva wĩa, o na kau nĩmaemiwe nĩ kũwĩanĩsya. Ĩndĩ ve andũ angĩ matethisye nesa wĩa w’onthe ũla Ngai wamanengie. (Mwa. 1:28) Kwasũanĩa ĩũlũ wa Noa. Nĩwanengiwe mũtalatala wa ũndũ ũnũkwaka ngalawa nĩ kenda avonoke vamwe na andũ make. Nake nĩwatethisye wĩa ũsu nesa vyũ ũndũ Yeova wendaa. Nĩtwĩw’aa mũyo mũno nũndũ Noa nĩweekie nesa maũndũ onthe ala Yeova wamũtavĩtye. Takeka ti vake, tũyĩthwa vo ũmũnthĩ.—Mwa. 6:14-16, 22; 2 Vet. 2:5.
5 O nake Mose nĩwanengiwe mũtalatala wa ũndũ ũnũkwaka yĩla ĩeema ya kũmbanĩa, na ũndũ ũnũkwĩka nĩ kana atw’ĩkĩthye andũ amwe athembi. Maũndũ asu nĩwameanĩisye nesa o ũndũ Yeova wendaa. (Kuma 39:32; 40:12-16) Ũmũnthĩ nĩtwonaa ũseo wa maũndũ asu Mose weanĩisye. Ata? Mũtũmwa Vaulo awetie kana mũvango wa ũthembi vamwe na yĩla ĩeema ya kũmbanĩa syaĩ ngelekany’o ya “syĩndũ nzeo ila ikoka.”—Aevl. 9:1-5, 9; 10:1.
6 O ũndũ Ngai ũendeee kwĩanĩsya kĩeleelo kyake, now’o ũnengae athũkũmi make mawĩa me kĩvathũkany’o. Ĩndĩ o na amanenga wĩa wĩva, wĩa ũsu wĩthĩawa ũimũetee ndaĩa na ũitethya ala meũmũthaitha. Ũu nĩ w’o wasũanĩa ĩũlũ wa wĩa ũla Yesũ watethisye, ethĩwe nĩ ĩla waĩ ĩtunĩ kana nĩ ĩla waĩ kũũ nthĩ. W’onthe nĩwamũeteie Yeova ndaĩa na watethya andũ. (Yoa. 4:34; 17:4) O ta ũu ũmũnthĩ, nĩtũmũtaĩaa Yeova ĩla tweanĩsya wĩa ũla watũnenga. (Mt. 5:16; soma 1 Akolintho 15:58.) Nĩkĩ tũkwasya ũu?
NDŨKAVŨTHYE WĨA ŨLA WANENGWA
7, 8. (a) Elesya ĩũlũ wa wĩa wa vata ũla Aklĩsto manengetwe. (b) Twaĩle kwĩka ata ĩla Yeova watũnenga wĩa ũngĩ?
7 Nĩ ndaĩa nene mũno kwona Yeova ayĩtĩkĩlya andũ me na naĩ matethye wĩa vamwe nake. (1 Ako. 3:9) O ta Noa na Mose, ve amwe manengetwe wĩa wa kwaka Nyũmba sya Maũmbano Manene, Nyũmba sya Ũsumbĩ, na movisi ma ũvonge. Wĩthwe wĩtũngĩĩa Nyũmba yenyu ya Ũsumbĩ, kana wĩ Warwick, New York, ũitetheesya kwaka ovisi witũ mũnene, tana mũno nũndũ wa wĩa ũsu ũnengetwe nũndũ ĩla ũũwĩka wĩthĩawa ũimũthũkũma Yeova. (Sisya visa ĩthangũnĩ ya 21 yĩla yĩ na mũsolo wa ovisi ũsu.) Ĩndĩ o na kau no amwe matethasya wĩa wa kwaka, Aklĩsto onthe nĩmanengetwe wĩa wa kwaka kwa nzĩa ya kĩ-veva. O ta mawĩa ala angĩ, wĩa ũsu wa kwaka kwa nzĩa ya kĩ-veva o naw’o nũmũtaĩaa Yeova na ũkatethya ala mamũthaithaa. (Meko 13:47-49) Ũseũvyo wa Ngai nũtũtavasya ũndũ tũtonya kwĩanĩsya nesa wĩa ũsu. Nũndũ wa ũu, amwe nĩmatonya kũnengwa wĩa ũngĩ wĩ kĩvathũkany’o na ũla matethasya.
8 Ĩvinda yonthe athaithi ma Yeova methĩawa meyũmbanĩtye kwĩka kĩla ũseũvyo wake waweta. (Soma Aevelania 13:7, 17.) Mavinda amwe ĩla twanewa wĩa wĩ kĩvathũkany’o na ũla tũtethasya, mwambĩĩonĩ no tũlee kũelewa nesa nĩkĩ kwathi ũu. Ĩndĩ nĩtwĩtĩkĩlaa wĩa ũla Yeova watũnenga nũndũ nĩtwĩthĩawa twĩsĩ e na kĩtumi kĩseo kya kũtũnenga wĩa ũsu, na kana wĩa ũsu ndũema kwaĩla.
9. Nĩkĩ atumĩa methĩawa me ngelekany’o nzeo kĩkundinĩ?
9 Nĩtũmanyaa kana atumĩa me na mea ma kwĩka kwenda kwa Yeova ĩla twoona matongoesye kĩkundi nesa. (2 Ako. 1:24; 1 Ath. 5:12, 13) Nĩmekaa maũndũ na kĩthito, na nĩmaatĩĩaa na mĩtũkĩ ũndũ o na wĩva ũla ũseũvyo waweta. Kwa ngelekany’o, nĩmaatĩĩaa na mĩtũkĩ nzĩa nzaũ sya kũtavany’a ĩũlũ wa Ũsumbĩ wa Ngai. O na kau ya mbee amwe nĩmatonya kwĩthĩwa meew’aa ve vinya kũvanga atavany’a matavany’e maitũmĩa simũ, matavany’e kĩlĩndĩnĩ, kana o kũndũ kũngĩ kwĩ andũ aingĩ, nĩmesie kwona ũseo wa kwĩka ũu. Kwa ngelekany’o, ĩvinda yĩmwe mavainia ana mekalaa Germany nĩmatwie kũtavany’a kĩsionĩ kĩna kya viasala kyaĩ kĩtela kũtavanw’a. Ũmwe woo wĩtawa Michael easya: “Nũndũ nĩvavĩtĩte o tũmyaka tũtatavany’a kĩsionĩ kya viasala, nĩtweew’aa kĩw’ũ kĩyĩtĩka nda. No nginya Yeova ethĩwe amanyie ũndũ twew’aa nũndũ nĩwaathimie mũno ũthũkũmi witũ kwakya ku. Tweewie mũyo mũno nũndũ nĩtwaatĩĩie nesa kĩla kyawetetwe nthĩnĩ wa Ũthũkũmi Witũ wa Ũsumbĩ, na twamwĩkwatya Yeova atũtetheesye.” We nĩwĩthĩawa na mea ma kũatĩĩa nzĩa nzaũ sya kũtavany’a kĩsionĩ kyenyu?
10. Nĩ moalyũku meva makonetye ũseũvyo witũ mekĩtwe myakanĩ mĩvũthũ mĩvĩtu?
10 Ĩndĩ mavinda angĩ wĩthĩaa no nginya moalyũku manene makonetye ũseũvyo witũ mekwe. Kwa ngelekany’o, myakanĩ o mĩvũthũ mĩvĩtu, movisi amwe ma ũvonge nĩmakwatanĩtw’e makatw’ĩka ovisi ũmwe. O na kau ana-a-asa na eĩtu-a-asa ala me movisinĩ ta asu makwatanw’a nĩmalasimĩkaa kwĩka moalyũku mana, ĩtina wa ĩvinda ĩvũthũ nĩmesaa kwona ũseo wa moalyũku asu. (Mũta. 7:8) We wĩona Aklĩsto asu ta mew’aa mũyo wĩana ata nũndũ wa kwĩthĩwa na kĩanda nthĩnĩ wa maũndũ ala andũ ma Yeova maendeee kwĩanĩsya ũmũnthĩ?
11-13. Kwĩthĩĩtwe ata kwa amwe nũndũ wa moalyũku ala mekĩtwe ũseũvyonĩ?
11 Nĩtũtonya kwĩmanyĩsya maũndũ ma vata mũno twasũanĩa ĩũlũ wa ala maĩ movisinĩ ala makwataniw’e. Amwe ma asu mathũkũmĩte Mbetheli kwa myaka ta 20 kana mbeange. Kwa ngelekany’o, ve mwana-a-asa ũmwe wĩtawa Rogelio wathũkũmaa e na mũka Mbetheli nini yĩ Costa Rica, ala makũlilw’e mathamĩĩe Mbetheli ĩngĩ yĩ Mexico nene kwĩ ĩla yoo mala ta 30. Rogelio easya, “Ndyaĩ laisi o na vanini kũtia anyanya na andũ ma mũsyĩ.” Nake Juan nĩ ũngĩ wakũlilw’e athamĩĩe Mbetheli o ĩsu. Easya: “Wĩw’aa ta wathi kũsyaĩwa kũndũ kũngĩ ũtesĩ, na nũndũ wa ũu no wambĩĩie kũmantha anyanya angĩ. Wĩthĩaa maũndũ ũtaaona, na syĩthĩo ũtaamanyĩa.”
12 Ĩla movisi amwe ma ũvonge ma Europe makwataniw’e, aingĩ ma ala mathũkũmaa kũu nĩmakũlilw’e mathamĩĩe ovisinĩ wa ũvonge wa Germany. Kĩu kĩyaĩ laisi kwoo o tondũ kwailyĩ kwa ana-a-asa ala mawetwa kalungunĩ ka 11. Ethĩwa nĩwendete kwĩloela iĩma, nũkũelewa kana nĩ w’o ki ndwaĩ ũndũ wĩ laisi kwa ala maumie Switzerland nũndũ matiie ila iĩma mbanake mũno sya Alps. Na nũndũ Mbetheli ya Germany nĩ nene, ala maumie Mbetheli ya Austria mew’aa maiemwa nũndũ mamanyĩĩte kwĩkalany’a na andũ anini.
13 Nĩ moalyũku ta meva ala mathamĩĩie nthĩ ingĩ meekie? Maĩ no nginya mamanyĩe kwĩkala vandũ matamanyĩĩte, kũthũkũma na ana-a-asa na eĩtu-a-asa matesĩ, kana o na memanyĩsye wĩa mũna mataaũthũkũma. O na eka ũu, yaĩ no nginya mamanyĩe kwĩthĩwa kĩkundinĩ kĩngĩ, mamanyĩe kũtavany’a isionĩ mataakinya, o na memanyĩsye kĩthyomo kĩngĩ. Moalyũku asu mai laisi. Ĩndĩ nĩ kyaũ kĩtumĩte aingĩ ma ala mathũkũmaa Mbetheli metĩkĩla kwĩka ũu?
14, 15. (a) Aingĩ monanĩtye ata kana nĩmendete kũthũkũma vamwe na Yeova o na ethĩwa memũthũkũma me va? (b) Nĩ ũndũ wĩva mũseo twĩmanyĩasya kuma kwoo?
14 Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Grethel easya: “Neetĩkĩlile kũthama nũndũ noonie ĩsu nĩ nzĩa ya kũmũĩkĩĩthya Yeova kana nĩmwendete mũno kwĩ nthĩ ĩ yakwa, kana kwĩ vala namanyĩĩte kwĩkala, o na kwĩ wĩa ũla nanengetwe.” Nake Dayska easya: “Ĩla nalilikanile kana Yeova nĩwe wandũma, neetĩkĩlile nĩw’ĩte mũyo mwingĩ mũno.” Nata ĩũlũ wa André na Gabriela? Measya atĩĩ: “Twoonie ũsu ne mwanya twanengwa wa kũnyuva kũmũthũkũma Yeova kũte kwĩanĩsya mawendi maitũ. Twaisye, ‘Ĩla kĩuutani kya Yeova kyaalyũla mũkondo, nĩ kavaa ũkavĩndũa ĩsiwa yaku yĩsukumwe nĩkyo kũte kwambĩĩa kũkĩsiĩĩa.’”
15 Mavinda angĩ ĩla movisi ma ũvonge makwatanw’a, amwe ala mathũkũmaa kũu nĩmatũmawa nza ta mavainia. Ũu nĩw’o kweethĩiwe kwa amwe ala mathũkũmaa movisinĩ ma ũvonge ma Denmark, Norway, na Sweden ĩla movisi asu makwataniw’e matw’ĩka ovisi ũmwe wa ũvonge wa Scandinavia. Kwa ngelekany’o, Florian na Anja nĩ amwe ma asu. Maisye: “Wĩa ũũ twanengwa ndwĩ laisi, ĩndĩ nĩtũkũũtanĩa. Ithyĩ twĩona ne ũndũ mũnene kũtũmĩwa nĩ Yeova o na twĩthwe twĩ va. Tũi na nzika o na vanini kana nĩtũathimĩtwe mũno!” O na kau aingĩ maitũ noĩthĩwa tũtesa kwĩwa twĩke moalyũku ta asu, no tũatĩĩe ngelekany’o ya ana-a-asa na eĩtu-a-asa asu ala methĩawa na mea ma kũtethya wĩa wa Ũsumbĩ mbee. (Isa. 6:8) Yeova nũathimaa ala mendete kũthũkũma vamwe nake, o na ethĩwa memũthũkũma me va.
TANĨAA KŨTHŨKŨMA VAMWE NA YEOVA!
16. (a) Ĩandĩko ya Akalatia 6:4 yĩtwĩkĩaa vinya twĩke ata? (b) Tũnengetwe wĩa wĩva wa mwanya?
16 Andũ nĩmendete mũno kwĩyĩelekany’a. Ĩndĩ Ndeto ya Ngai yĩkĩaa vinya kĩla ũmwe witũ eke kĩla we ũtonya. (Soma Akalatia 6:4.) Ithyonthe tũitonya kũtw’ĩka atumĩa. O na ti ithyonthe tũtonya kũthũkũma Mbetheli, kana tũkatw’ĩka mavainia kana amisonalĩ. Vate nzika mawĩa asu nĩ maseo ki. Ĩndĩ nũseo tũkalilikana kana wĩa ũla wa vata vyũ kũvĩta mawĩa onthe nĩ ũla tũnengetwe ithyonthe, naw’o nĩ kũthũkũma vamwe na Yeova twĩ atavany’a ma ũvoo mũseo. Ũsu nĩ wĩa wa mwanya twaĩle kũwenda vyũ!
17. Nĩ kyaũ twĩsĩ nthĩ ĩĩ ya Satani ĩtesie kũvetwa, na nĩkĩ kĩu kĩyaĩle kũtũwaa ngoo?
17 Nthĩ ĩĩ ya Satani ĩtesie kũvetwa, nĩvatonyeka ũkethĩa tũitonya kũmũthũkũma Yeova ũndũ ithyĩ tũkwenda. O na nĩvatonyeka ũkethĩa tũitonya kũmina mathĩna ala twĩ namo ma mwĩĩ kana o maũndũ angĩ makonetye mĩsyĩ yitũ. Ĩndĩ ũu ndwaĩle kũtũwaa ngoo. Nĩkĩ? Nũndũ o na ethĩwa wĩ na thĩna wĩva, ndũemwa nĩ kũtavany’a ĩũlũ wa ĩsyĩtwa ya Yeova na Ũsumbĩ wake. Ũndũ ũla wa vata waĩle kũlilikanaa nĩ kana wĩthĩawa ũitethya wĩa vamwe na Yeova kwosana na ũtonyi waku, na kana nũtonya kũmũvoya aathime ana-a-asa maku ala matonya kwĩka maũndũ maingĩ kwĩ we. Ndũkaaũlwe kana Yeova nĩwendete mũno mũndũ ũla ũtaĩaa ĩsyĩtwa yake.
18. Twaĩle kwĩthĩwa na mea ma kũekana na kyaũ, na nĩkĩ?
18 Yeova nũtanaa mũno kũthũkũma vamwe naitũ o na twĩthwe twĩ na mawonzu mailyĩ ata.Twaĩle kwĩw’a mũyo mũno nũndũ twĩ na mwanya wa kũthũkũma vamwe na Ngai witũ mĩthenyanĩ ĩĩ ya mũminũkĩlyo! Kwondũ wa ũu twaĩle kũtata tũikasembany’e mũno na maũndũ maitũ nũndũ nĩtwĩsĩ kana ĩla tũkalika nthĩ nzaũ, Yeova akatũnenga “thayũ wa w’o,” kana kwa ndeto ingĩ, akatũnenga thayũ ũtathela ũla tũkatanĩa kũũ nthĩ kwĩ mũuo.—1 Tim. 6:18, 19.
19. Nĩ ũndũ wĩva Yeova ũtwathĩte?
19 Kwasũanĩa kĩla Mose watavisye mbaĩ ya Isilaeli ĩkilyĩ kũlika Nthĩ ya Watho. Amĩie: “Yeova Ngai waku akakwongeleela wĩanĩ w’onthe wa moko maku.” (Kũt. 30:9) Ndeto isu nitũkonetye nũndũ o naitũ tũkilyĩ tũnalika nthĩ nzaũ. Ĩla kaũ wa Ali–Maketoni wĩthela, ala ũmũnthĩ mekĩaa kĩthito kya kũthũkũma vamwe na Ngai makalika nthĩ nzaũ ĩla ũtwathĩte. Nĩvo ĩndĩ twĩlũmany’a vyũ na wĩa ũla Yeova ũkatũnenga, naw’o nĩ wa kwanakavya nthĩ ĩno!