Ũndũ Ũtonya Kũtetheka na Ũkatanĩa Yĩla Ũkwĩmanyĩsya Mbivilia

Yosua aisoma mĩao akwatĩtye taa; Ũkũta wa Yeliko ũvalũkĩte na nyũmba ya Laavi ĩkatiwa yĩũngy’e; Yosua okĩlĩtye moko aivoya

ĨVINDA yĩmwe Yosua aĩ na kĩvalũa kĩnene mbee wake. Nĩwe waĩ na kĩanda kya kũtongoesya mbaĩ ya Isilaeli ĩlike Nthĩ ya Watho, na maũndũ mayesaa kwĩthĩwa me laisi. Ĩndĩ Yeova nĩwamũĩkĩĩthisye kana maũndũ nĩmeũthi nesa, na amwĩkĩa vinya na kũmwĩa atĩĩ: ‘Ĩthĩwa na vinya na ũkũmbaũ. Ĩka kwĩanana na mĩao yakwa yonthe’. Na ongela kũmwĩa: “Wĩmĩsũanĩaa mũthenya na ũtukũ nĩ kana ũsũvĩe wĩke kwĩanana na wʼonthe ũla ũandĩkĩtwe nthĩnĩ wayo: nũndũ nĩvo ĩndĩ wĩaĩlya nzĩa yaku, na nĩvo wĩĩka na kĩlĩko.”—Yos. 1:7, 8.

O naitũ nĩtũkomanaa na maũndũ me vinya twĩ mĩthenyanĩ ĩno yĩthĩawa na “mavinda ma mũisyo.” (2 Tim. 3:1) O ta Yosua, maũndũ maitũ no mathi nesa twaatĩĩa ũtao ũla Yeova wamũnengie. Nĩtwaĩle kũsoma Mbivilia kĩla ĩvinda na tũitata kũtũmĩa myolooto yayo twakomana na maũndũ me vinya.

O na vailyĩ ũu, aingĩ maitũ nĩtũtonya kwona ta tũtesĩ kwĩmanyĩsya kana ũkethĩa tũitanĩaa kwĩka ũu. Ĩndĩ nũndũ kwĩmanyĩsya Mbivilia nĩ kwa vata, sisya ĩsandũkũ yĩ na kyongo, “Tata Kwĩka Maũndũ Aa,” nĩ kana ũkwate maũndũ matonya kũũtetheesya ũtanĩe na ũitetheka yĩla ũkwĩmanyĩsya.

Mũandĩki ũmwe wa Savuli aisye atĩĩ: ‘Ndwaĩthasya nzĩanĩ ya mĩao yaku; nũndũ nĩtanĩaa nthĩnĩ wayo.’ (Sav. 119:35) O naku no ũtanĩe kwĩmanyĩsya Ndeto ya Ngai. Ve maũndũ maseo mũno ũtonya kũtanĩa kũmanya waendeea kwĩmanyĩsya Mbivilia.

O na kaũ ithyĩ tũi na kĩanda kya kũtongoesya mbaĩ nima ta Yosua, ve mawetu maingĩ tũkomanaa namo. Kwoou o ta Yosua, ĩmanyĩsye Ndeto ya Ngai na ũyĩka kwosana na kĩla weemanyĩsya. O naku weeka ũu, maũndũ maku makaaĩla na ũkekaa motwi maseo kĩla ĩvinda.

TATA KWĨKA MAŨNDŨ AA

Voyaa ũtambĩte kwĩmanyĩsya. Maũndũ ala me Mbivilianĩ nĩ mosũanĩo ma Ngai ala waandĩkĩthisye nĩ kana maũtethye. Kwoou yĩla ũũsoma Mbivilia, mũvoyae aũtethye nĩ kana ũmĩelewe, ũlilikane maũndũ ala ũkwĩmanyĩsya, na ũimatũmĩa yĩla ũkwĩka motwi.—Esa. 7:10.
Ĩkũlasye makũlyo yĩla ũũsoma Mbivilia kana mavuku maitũ. No wĩkũlye: ‘Kĩlungu kĩĩ kĩmanyĩsya kyaũ ĩũlũ wa Yeova? Kĩkonanĩtye ata na ũndũ ũla mũnene ũneenewe Mbivilianĩ? Ndonya ata kũtũmĩa ũvoo ũũ kũtetheesya andũ angĩ?’
Vindĩĩsya kĩla ũkwĩmanyĩsya. Nũseo ũkambaa kũeka kũsoma na ũyĩkũlya makũlyo. No wĩkũlye: ‘Ũvoo ũũ ngũsoma wĩtuma nĩwʼa ata? Nĩkĩ ũũtuma nĩwʼa ũu? Ũkonanĩtye ata na maũndũ ala nakomanie namo ĩvinda ĩvĩtu, ũndũ maũndũ makwa mailye ũmũnthĩ, kana ũndũ matonya kwĩthĩwa mailye ĩvinda yũkĩte? Ndonya ata kũtũmĩa myolooto ĩno kana ũtao ũũ wĩ Mbivilianĩ thayũnĩ wakwa?’ (Yovu 23:5; Sav. 49:3) Yĩla ũkwĩmanyĩsya, tata wone ethĩwa nũtonya kũelesya nĩkĩ Yeova wĩaa andũ make mevathane na mwĩkalĩle mũna. O na no ũvindĩĩsye ũndũ ũtonya kũelesya kĩla kĩtonya kũkwata mũndũ aema kwĩvathana nawʼo.—Kũt. 32:28, 29
Kũnaa visa kĩlĩkonĩ yĩla ũũsoma ĩũlũ wa maũndũ meekĩkie. Kwa ngelekanyʼo, no ũkũne visa ũkona ũndũ Yosevu wathooiwʼe nĩ ana-a-ĩthe kwa Aisumaeli. (Mwa. 37:18-28) Ngewanĩ ĩla ũũsoma, ve kĩndũ wene? Ve wasya kana mũuke ũkwĩwʼa? Kwa sũanĩa wĩ ũmwe wa andũ ala mawetetwe ngewanĩ ĩsu. Wĩona ta wĩthĩwa ũisũanĩa kyaũ na ũyĩwʼa ata? Wakũna visa kĩlĩkonĩ kwa nzĩa ĩsu, ũkeewʼaa kwĩmanyĩsya kwĩ mũyo, na ũkoonaa ũitetheka yĩla ũkwĩmanyĩsya.
Tũmĩaa syĩndũ ila twĩ nasyo sya kwĩmanyĩsya wĩke ũkunĩkĩli. Tata ũmanye ũndũ ũtonya kũtũmĩa syĩndũ sya kwĩka ũkunĩkĩli ila ikwatĩkanaa na kĩthyomo kyaku, syĩthĩwe syĩ kĩsesenĩ kana nĩ ndumbĩthye. Ndũkakĩe kũkũlya andũ angĩ makwonyʼe ũndũ ũtonya kũitũmĩa nesa. Kwa ngelekanyʼo, Ĩvuku ya Kwĩka Ũkunĩkĩli ya Ngũsĩ sya Yeova na Fahirisi ya Vichapo nĩ mavuku matonya kũũtetheesya kũmanya vala ũtonya kũkwata ũvoo ũkonetye ũndũ mũna ũkwenda kũmanya, na nĩmatonya kũũtetheesya kũmantha ũvoo ũeleetye mĩsoa yĩ kĩvathũkanyʼo. Tũmĩa kĩlungu kya ũvoo wa kwongeleela (nyongeza) kĩla kĩ nthĩnĩ wa Biblia Takatifu—Tafsiri ya Ulimwengu Mpya ethĩwa no ĩkwatĩkane na kĩthyomo ũkũelewa. Kĩlungu kĩĩ nĩkĩthĩawa na ũvoo wa vata ĩũlũ wa isio syĩ kĩvathũkanyʼo ila iwetetwe Mbivilianĩ, myaka, ithimo sya ũito, ũasa, na maũndũ angĩ ta asu.
Ĩlilikanyʼe maũndũ ala manene nĩ kana maũtetheesye ndũkolwe nĩ kĩla weemanyĩsya. O na nũseo ũkaelesya andũ angĩ maũndũ asu. No wĩkũlye, ‘Ve ũndũ neemanyĩsya ndonya kũtũmĩa ũtavanyʼanĩ?’ Weeka ũu, ũkeethĩwa ũtonya kũlilikana maũndũ asu na ũyĩthĩwa ũtonya kũmatũmĩa kũtetheesya angĩ.