Kũmanenga Ndaĩa Asyai Maitũ Akũũ

1. Nĩ maũndũ meva asyai maitũ matwĩkĩte matumaa twĩwʼa twĩ na thiĩ namo, na ũu waĩle kũtuma twĩka ata?

MŨNDŨŨME ũmwe wa tene mũĩ aisye atĩĩ: “Ĩthukĩĩsye au ũla wakũsyaie, na ndũkavũthye mwenyu akũa.” (Nthimo 23:22) Mũndũ no asye, ‘Nyie ndyĩsa kwĩka ũu!’ Aingĩ maitũ nĩtũmendete mũno asyai maitũ, na tũimavũthasya. Twĩkaa ũu nũndũ ve maũndũ maingĩ matwĩkĩte ala matumaa twĩwʼa twĩ na thiĩ namo. Ũndũ wa mbee, nĩmo matumĩte twĩthĩwa thayũ ũmũnthĩ. O na kau Yeova nĩwe Wumo wa thayũ, keka ti asyai maitũ tũyĩthĩwa thayũ. Vai kĩndũ twĩsa kũnenga asyai kĩkeanana na thayũ ũsu. Kwa ngelekanyʼo, sũanĩa maũndũ ala meeyĩimie, ũndũ matũthĩnĩkĩaa, ngalama ila makwatie, na ũndũ matũsũvĩie kuma twĩ anini nginya twesa kũtwʼĩka andũ aima. Kwoou ti ũsengyʼo kana Ndeto ya Ngai nĩnenganĩte ũtao ũũ: “Taĩa au na mwenyu . . . nĩ kana kwĩthĩwe ũseo kwaku, na wĩkale mũno kũũ nthĩ”!—Aeveso 6:2, 3.

KŨMANYA MAVATA MOO MA NGOONĨ

2. Syana itonya “kũmaĩva” asyai masyo ata syeana?

² Mũtũmwa Vaulo amaandĩkĩie Aklĩsto atĩĩ: “[Syana kana esũkũũu] syĩmanyĩsye mbee kwĩka maũndũ maĩle kwa andũ ma nyũmba yoo ene, na kũmaĩva asyai [masyo na aaũmae na aaũsũe]: nũndũ ũu nĩwendeeasya mbee wa Ngai.” (1 Timotheo 5:4) Ĩla syana syeana ‘imaĩvaa’ asyai masyo kwa kwĩka maũndũ mekwonanyʼa kana niũtũnga mũvea nũndũ wa wendo ũla asyai asu masyonisye, wĩa ũla matethisye kwondũ wasyo, na ũndũ mo, o vamwe na aaũmae na aaũsũe masyo maisũvĩie. Syana itonya kwonanyʼa ũu kwa kũelewa kana o namo andũ ala akũũ nĩmendaa kwonwʼa wendo, na mavinda maingĩ nĩmatonya kwĩthĩwa mayenda mũno syana syoo syĩke ũu. O ta andũ ala angĩ, asyai nĩmendaa kwonwʼa kana nĩ ma vata, na kana no matũtetheesye maũndũnĩ mana.

3. Tũtonya ata kũnenga ndaĩa asyai, aaũmau, na aaũsũu maitũ?

³ Nzĩa ĩmwe tũtonya kũmonyʼa ndaĩa asyai maitũ, aaũmau, na aaũsũu nĩ kũmaĩkĩĩthya kana nĩtũmendete. (1 Akolintho 16:14) Ethĩwa tũyĩkalaa vamwe na asyai maitũ, nĩtwaĩle kũlilikana kana nĩmewʼaa mũyo ĩla moona tũyenda kũmanya ũndũ maendeee. Nĩmatanaa mũno ĩla twamaandĩkĩa valũa, twamakũnĩa simũ, kana twathi kũmakethya. Mũtumĩa ũmwe wa kĩkundi kuma Africa wĩtawa Andrew nĩwaendaa kĩlomita 95, kelĩ kwa kyumwa, nĩ kana akamwone ĩthe wake ũla waĩ mũwau, na ũtaĩ Ngũsĩ ya Yeova. Andrew easya: “Ĩthe wakwa nĩwambĩngaa mũno ĩla natwʼĩkie Ngũsĩ ya Yeova. Ĩndĩ, ĩla woonie ũndũ namũsũvĩaa e mũwau, ameie ainawa atĩĩ: ‘No nginya mũende vala mwana-a-mwenyu ũthaithaa!’ Ũndũ ũsu nĩwamekĩie vinya, na yu syana sya ĩthe wakwa syĩ kenda, nĩ Ngũsĩ sya Yeova.”

KŨMATETHYA ASYAI

4. Nĩ kwa nzĩa yĩva kĩthĩo kya ndĩni ya Ayuti kyatumaa andũ matethĩwa na tei na asyai moo akũũ?

⁴ Kũtetheesya asyai o nakwʼo no kwonanyʼe nĩtũmanengete ndaĩa? Ĩĩ, mavinda maingĩ nĩkwonanasya ũu. Ĩvindanĩ ya Yesũ, atongoi ma ndĩni ya Ayuti nĩmamanyĩasya kĩthĩo kyoonanasya kana ethĩwa mũndũ aweta kana mbesa na syĩndũ ila wĩ nasyo “ninengetwe Ngai,” mũndũ ũsu aĩ mũthasye ũkethĩa nde na vata wa kũmatethya asyai make. (Mathayo 15:3-6) Kwa kũmanyĩsya ũu, nĩmatumaa andũ methĩwa na ĩtomo na mailea kwĩanĩsya mavata ma asyai moo, ũndũ ũla woonanasya kana mayamanengaa ndaĩa. Andũ asu mayaĩ na tei o na vanini, na ithyĩ tũikwenda kwĩthĩwa tũilyĩ tamo!—Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 27:16.

5. O na kau silikalĩ imwe nitonya kwĩthĩwa na mĩvango ya kũsũvĩa ala akũũ, nĩkĩ kũmatethya asyai maku kũtonya kũkonanwʼa na kũmanenga ndaĩa?

⁵ Nthĩnĩ wa nthĩ mbingĩ, silikalĩ nĩsyĩthĩawa na mĩvango ya kũtetheesya andũ ala akũũ kwa kũmanenga lĩu, ngũa, na nyũmba. O na ĩngĩ nĩvatonyeka andũ asu akũũ makethĩwa mamanthie syĩndũ sya kũmatethya makũa. Ĩndĩ syĩndũ isu nitonya kũthela, kana ikethĩwa itatonya kwĩanĩsya mavata moo onthe. Kwoou syana nĩsyaĩle kwonanyʼa kana ninengete asyai masyo ndaĩa kwa kũtata ũndũ itonya sianĩsye mavata moo. Vate nzika, kũsũvĩa asyai maitũ akũũ kwonanasya kana nĩtwĩyumĩtye kwa Yeova Ngai, ũla nĩwe Mwambĩlĩlya wa mũsyĩ.

WENDO NA KWĨYUMYA

6. Syana imwe syĩkĩte mĩvango yĩva nĩ kana ianĩsye mavata ma asyai masyo?

⁶ Ĩla syana mbingĩ syatwʼĩka andũ aima, nitethasya asyai masyo ala awau na mate na vinya. Syĩyumasya syĩke ũu nũndũ nimendete. Imwe nĩsyosaa asyai masyo ikekala namo, kana ikathamĩĩa vakuvĩ na vala mekalaa. O na ingĩ nithamĩĩaa kwa asyai masyo. Mavinda maingĩ syeeka ũu maũndũ nĩmethĩawa me maseo kwasyo na kwa asyai.

7. Nĩkĩ ti ũseo mũndũ kwĩka motwi na mĩtũkĩ ĩũlũ wa kũsũvĩa asyai make akũũ?

⁷ Mavinda angĩ mĩvango ĩsu ndĩtethasya. Nĩkĩ? Nũndũ motwi amwe nĩmatonya kwĩkwa na mĩtũkĩ mũno, kana makekwa kwosana na ũndũ mũndũ ũkwĩwʼa. Mbivilia nĩnenganĩte ũtao ũũ mũseo: “Ũla wĩ kĩlĩko asiasya ũndũ ũendaa.” (Nthimo 14:15) Kwa ngelekanyʼo, twasye inyia waku nĩ mũkũũ na ndatonya kwĩkala e weka, na wĩona atonya kũtetheka athamĩĩa kwaku. O ũendeee kũsisya nĩ matambya meva waĩle kwosa, nũseo ũkasũanĩa makũlyo aa maatĩĩe: Mavata make ala manene nĩ meva? Kwĩ mĩvango ya silikalĩ kana mĩvango ĩngĩ yĩtĩkĩlĩka, ĩla ĩtonya kũtetheesya ũndũnĩ ũsu? Inyia waku no ethĩwe ayenda kũthama? Ethĩwa nũkwenda kũthama, ũu ũtonya kũete moalyũku maũ thayũnĩ wake? Kwĩka ũu nĩkũũtuma atiana na anyanyae? Ũu ũtonya kũtuma ewʼa ata? Nũneeneete maũndũ asu vamwe nake? Kũthama kwake kũtonya kũtuma vethĩwa na moalyũku maũ kwaku, kwa mũndũ ũla mũtwaanĩte, na syana syenyu? Ethĩwa inyia waku nũkwenda mũndũ wa kũmũsũvĩa, nũũ waĩle kũnewa wĩa ũsu? Wĩa ũsu nũtonya kũtetheanĩwʼa? Nũneenete na andũ ala angĩ ma mũsyĩ me na kĩanda nthĩnĩ wa kũmũsũvĩa?

8. Mũndũ atonya kũneena naaũ ĩla ũkwenda kwĩka ũtwi ĩũlũ wa ũndũ ũtonya kũsũvĩa asyai make akũũ?

⁸ Nũndũ kĩla kana ke na kĩanda kya kũsũvĩa asyai mako, nũtonya kwĩthĩwa wĩ ũndũ mũseo syana syonthe ikombana nĩ kana syĩthĩwe itonya kumya mawoni ĩla motwi mekwĩkwa. Ĩngĩ, nũtonya kũtetheka waneena na atumĩa ma kĩkundi kana anyanyau ala methĩĩtwe maisũvĩa asyai moo akũũ. Mbivilia yaĩtye: “Vala vate ũtao, maũndũ ala masũanĩĩtwe kwĩkwa nĩmanangĩkaa; ĩndĩ vala ve wingĩ wa atai nĩmalũlũmĩlawʼa.”—Nthimo 15:22.

ĨTHĨWA WĨ NA TEI NA ŨIMAELEWA

9, 10. (a) Nĩ maũndũ maũ syana syaĩle kũlilikana ĩla ikwenda kũmatetheesya asyai moo akũũ? (b) O na ethĩwa ve ũndũ syana ikwona itonya kwĩka ũkatethya asyai masyo, syaĩle kũwĩka kwa nzĩa yĩva?

⁹ Kũmanenga ndaĩa asyai maku akũũ nĩ ũndũ wendaa tei na kwĩthĩwa ũimaelewa. O ũndũ asyai maitũ maendeee na ũkũa, nowʼo maendeeaa kwĩthĩwa na mathĩna ta kũemwa nĩ kũya, kũlwa nĩ maũndu, na kwĩthĩwa na thĩna wa maaũ. Kwoou nĩmatonya kwenda kũtetheewʼa. Mavinda maingĩ syana nĩsyĩthĩawa iyenda kũmeka kĩla ũndũ, nũndũ syĩĩwʼa syaĩle kũmasũvĩa maikalike mũisyonĩ. Ĩndĩ, asyai asu akũũ nĩ andũ aima me na kĩlĩko na monete maũndũ maingĩ mũno. O na nĩmethĩĩtwe mayĩyĩkĩa maũndũ na kwĩyĩkĩa motwi. Kwoou, asyai nĩmatonya kwĩwʼa maĩtye ndaĩa na kĩanda kyoo ethĩwa syana iyiũmanenga mwanya wa kwĩyĩkĩa maũndũ asu. Asyai ala malasimĩkaa kũeka syana syoo imeke kĩla ũndũ nĩmatonya kũtũlĩka ngoo na ũyĩthĩa mai na ũtanu. Amwe nĩmatonya kũlea mayĩkwa maũndũ asu nũndũ meona ta mekwasya ũthasyo woo wa kwĩyĩkĩa maũndũ.

¹⁰ Vai nzĩa yĩ laisi ya kũmina mathĩna asu, ĩndĩ wĩthĩawa wĩ ũndũ mũseo kũeka asyai maku akũũ meyĩkĩe maũndũ na mayĩyĩkĩa motwi kwĩanana na ũtonyi woo. Nũseo ũkaneena na asyai maku ũtambĩte kwĩka motwi ĩũlũ wa maũndũ ala ũkwona mamaĩle. O na kau no methĩwe matatonya kwĩyĩkĩa maũndũ maingĩ, nĩwaĩle kũmanenga mwanya wa kwĩka maũndũ ala matonya. Ngwatanĩo yaku na asyai maku nĩtonya kwĩthĩwa yĩ nzeo ethĩwa ndũkalikĩlĩĩlaa kĩla kaũndũ kamakonetye. Weeka ũu, inywʼonthe mũkeethĩwa na ũtanu. O na ethĩwa no nginya ũmatetheesye maũndũnĩ mana ũkwona matonya kũmatethya, nĩ ũndũ waĩle ũkeka ũu kwa nzĩa ĩkwonanyʼa nũũmanenga ndaĩa. Ndeto ya Ngai ĩnenganĩte ũtao ũũ: “Mũkĩlĩle ũla wĩ mũtwe wĩ mbuĩ, na kũtaĩa ũthyũ wa mũtumĩa.”—Alivai 19:32.

KŨENDEEA KWĨTHĨWA NA WONI WAĨLE

11-13. Ethĩwa ĩla mwana waĩ mũnini ndekalanasya nesa na asyai make, atonya kwĩka ata nĩ kana ethĩwe atonya kũmasũvĩa makũa?

¹¹ Mavinda angĩ syana nitonya kwĩwʼa wĩ ũndũ wĩ vinya kũmanenga asyai masyo akũũ ndaĩa, na ũu nũtonya kumana na ũndũ asyai asu mekalanasya nasyo syĩ nini. Nĩvatonyeka ĩthe wenyu akethĩwa atamũũngaa kana atamũtethasya, nake inyia wenyu nũtonya kwĩthĩwa amumĩasya mĩao mingĩ mũno, na aĩ mũkalĩ. Nĩvatonyeka maũndũ asu makethĩwa o na ũmũnthĩ makũũmĩasya ngoo nũndũ ndweekwatasya kana asyai maku nĩmatonya kwĩka ũu. Nĩ kyaũ kĩtonya kũũtetheesya ũmĩanĩsye na ũndũ ũsu?a

¹² Mũndũũme ũmwe wĩtawa Basse aisye: “Ĩthe wakwa ũla wandeie aĩ mũsikalĩ nthĩnĩ wa ita sya Hitler. Nĩwathataa na mĩtũkĩ, na ũu watumaa ethĩwa e mũthũku mũno. Mavinda maingĩ nĩwavũaa inyia wakwa o nene. Mũthenya ũmwe nĩwathatie na angũna ũthyũ na ngome ya mũsivi wake. Angũnie nginya navalũka kĩtandanĩ.”

¹³ Ve maũndũ maseo ĩthe wa Basse weekaa. Basse easya: “Ĩthe wakwa nĩwathũkũmaa na kĩthito mũno nĩ kana eanĩsye mavata ma mũsyĩ. O na vala ndambendete ũndũ mũsyai waĩle kwenda mwana wake, nĩneesĩ kana aĩ mũũmĩu ngoonĩ. Inyia wake nĩwamũlũngilye mũsyĩ e kamwana kanini, na kuma e mũnini nĩwendete kũkita. Kwoou ĩla weanie nĩwaendie kaũnĩ. Maũndũ asu nĩmatumaa nĩmũelewa na ũyĩthĩa ndiũmũtũla mũtĩ. Natwʼĩka mũndũ mũima, nĩnamũtetheeisye ũndũ ndonya nginya ĩla wesie kũkwʼa. Ũndũ ũsu ndwaĩ laisi, ĩndĩ nĩneekie ũndũ ndonya. Nĩnatatie mũno nĩthĩwe nĩ mwana mũseo kwake, na nĩĩkwatya ũu nĩwʼo woonaa nĩilyĩ.”

14. Nĩ ĩandĩko yĩva yĩ na ũtao ũtonya kũtũmĩwa maũndũnĩ onthe, o na ala maumĩla ĩla tũendeee kũsũvĩa asyai maitũ akũũ?

¹⁴ Ũtao ũũ wa Mbivilia no ũtũmĩwe nthĩnĩ wa mũsyĩ o ũndũ ũtonya kũtũmĩwa maũndũnĩ angĩ: “Ĩvwʼĩkei ngoo yĩ na ĩnee ya kwĩwʼanĩa tei, wĩnyivyo, ũuu, wũmĩĩsyo; kũmĩĩasya ũmwe kwa ũla ũngĩ, na kũekeanĩa ene kwa ene, ethĩwa mũndũ o na wĩva e na ũndũ na ũngĩ; o tondũ Mwĩaĩi wamũekeie, inywʼĩ nenyu ĩkaai o ta ũu.”—Akolosai 3:12, 13.

ALA MASŨVĨAA ANGĨ O NAMO NĨMAĨLE KŨSŨVĨWA

15. Nĩkĩ mavinda angĩ wĩthĩawa ũte ũndũ wĩ laisi kũsũvĩa asyai me awau?

¹⁵ Kũmasũvĩa asyai me awau ti ũndũ wĩ laisi, nũndũ nĩvethĩawa maũndũ maingĩ ma kwĩka, na nĩ ũndũ wendaa masaa maingĩ. O na ũu wĩ o vo, ũndũ ũla wĩ vinya mũno nĩ ũndũ ũwau ũsu ũũmĩasya andũ ma mũsyĩ. Ũyĩthĩawa wĩ ũndũ wĩ laisi kwona mũsyai waku e mũwau na ate kũlilikana maũndũ nesa, kana atatonya kwĩyĩkĩa maũndũ. Mũndũ mũka ũmwe wĩtawa Sandy aisye: “Inyia wakwa nĩwe weekwetwʼe mũsyĩ. Ĩla wawaie, nĩnaũmĩaa mũno ngoonĩ na ũyaĩ ũndũ wĩ laisi kũmũsũvĩa. Ambĩĩie na kũthua, ekalanga ambĩĩa kũthi elumĩle na ndata, ayĩkalanga vanini ambĩĩa kwĩlumĩla na ndata ilĩ, na ĩndĩ ĩtina atwʼĩka wa kũsukumwa na kasululu. Aendeeie kũwaĩĩa nginya akwʼa. Inyia wakwa aĩ na ũwau wa kanza ya mavĩndĩ na aaĩlĩte kwĩthĩwa na mũndũ wa kũmũsũvĩa ĩvinda yonthe. Nĩtwamũthambasya na tũkamũnenga lĩu, o vamwe kũmũsomea mavuku ma ngombo mbũĩ. Ũndũ ũsu nĩwatũeteie mathĩna, na mũno mũno nĩwatũũmĩasya ngoonĩ. Ĩla namanyie kana inyia wakwa nũkũkwʼa, ũndũ ũsu nĩwatumie nĩĩa nũndũ nĩnamwendete mũno.”

16, 17. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtetheesya ala mekũsũvĩa asyai moo awau methĩwe matonya kũvanga maũndũ moo nesa?

¹⁶ Nĩ kyaũ kĩtonya ũkũtetheesya ũkomĩĩsya ĩla wakwatwa nĩ mathĩna ta asu? Kũmwĩthukĩĩsya Yeova kwa kũsoma Mbivilia na kũmũvoya no kũũtetheesye mũno. (Avilivi 4:6, 7) O na no ũtetheke waya lĩu ũtonya kwaka mwĩĩ, na ũikoma too wĩanĩtye. Weeka ũu ũkeethĩwa ũtonya kũmasũvĩa endwa maku. Nũseo mavinda kwa mavinda ũkamantha mwanya wa kũthyũmũa. O na ethĩwa ndũtonya kũthi vandũ vangĩ ũkathyũmũe, nũseo ũkamantha ĩvinda ũkathyũmũa wĩ o vu mũsyĩ. Nĩ kana wĩthĩwe ũtonya kwĩka ũu, no nginya ũvange na mũndũ ũngĩ oke ũkũkwatĩĩa ĩla ũteĩthĩwa vo.

¹⁷ Ti ũsengyʼo kwona andũ ala masũvĩaa asyai moo awau mevangĩĩe kwĩka maũndũ matatonya. Ĩndĩ ndũketũle mũtĩ ethĩwa ve maũndũ ũtatonya kwĩka. Ethĩwa nũsũvĩaa mũsyai waku mũwau, nũseo ũkavanga kwĩka maũndũ ala ũtonya kwĩanĩsya. No nginya ũvange maũndũ nesa nĩ kana wĩthĩwe ũtonya kwĩanĩsya mavata maku na ma asyai maku, o vamwe na mavata ma ũla ũtwaanĩte nake, na ma syana syaku.

VINYA ŨVĨTŨKĨTE ŨLA WITŨ

18, 19. Nĩ ndeto syĩva sya Yeova itũĩkĩĩthasya kana akatwĩkĩa vinya, na nĩ ũndũ wĩva weekĩkie ũkwonanyʼa kana nĩwĩanĩasya ndeto isu?

¹⁸ Kwĩsĩla Ndeto yake, Yeova nũnenganĩte myolooto ĩtonya kũmũtetheesya mũno mũndũ ũla ũkũmasũvĩa asyai make akũũ. Ĩndĩ ũsu tiwʼo ũtethyo wʼoka Yeova ũnenganĩte. Mũandĩki wa Savuli aveveeiwe kũandĩka atĩĩ: “Yeova e vakuvĩ na ala mamwĩkaĩlaa . . . Akeewʼa kũkaya kwoo, na kũmatangĩĩa.” Yeova nũmavonokasya athũkũmi make aĩkĩĩku o na ĩla makwatwa nĩ maũndũ maito.—Savuli 145:18, 19.

¹⁹ Mũndũ mũka ũmwe wĩtawa Myrna nĩwamanyie kana ndeto isu nĩ sya wʼo ĩvinda yĩla wamũsũvĩaa inyia wake, ũla wawaĩte ũwau wa ngoo. Aisye atĩĩ: “Vai ũndũ ũũmĩasya ngoo ta kwona mũndũ ũla ũmwendete aithĩna, na ũyĩthĩa ndatonya kũweta vala veũmwalya.” Aendeeie kwasya: “Nũndũ wa ũwau ũsu, noonaa inyia wakwa ailyĩ ta mũndũ ũendeee kũthelekelya kĩwʼũnĩ, na ũyĩthĩa vai ũndũ ndonya kwĩka ngamũtethya. Mavinda maingĩ nĩnatulasya ndu ngamũvoya Yeova, na ndimũelesya ũndũ neewʼaa nĩnoete. Nĩnamwĩkaĩlaa Yeova o ta Ndaviti ĩla wamwĩsũvaa ekĩe methoi make sũvanĩ na aimũlilikana. [Savuli 56:8] O tondũ Yeova ũtwathĩte, nĩwanengie vinya wa kũmĩĩsya ũndũ ũsu. ‘Yeova nĩwe wanũnũmĩlye’”—Savuli 18:18.

20. Nĩ mawatho meva me Mbivilianĩ mamanengae wĩkwatyo ala masũvĩaa asyai moo, o na ethĩwa asyai asu nĩmatonya kwĩsa kũkwʼa?

²⁰ Andũ amwe maasya kana kũsũvĩa asyai maku ala maendeee na ũkũa, no wĩa wa mana. O na ethĩwa masũvĩĩtwe nesa ata andũ asu akũũ nĩmatonya kũkwʼa o ta inyia wa Myrna. Ĩndĩ, ala mamwĩkwatĩtye Yeova nĩmethĩawa mesĩ kana kĩkwʼũ tikyo mũthya wa maũndũ. Mũtũmwa Vaulo aisye: “Nĩ na wĩkwatyo kwa Ngai . . . kana kũkeethĩwa ũthayũũkyo wa ala alũngalu, na ala mate alũngalu nao.” (Meko ma Atũmwa 24:15) Ala makwʼĩĩawa nĩ asyai nĩmakiakiawʼa nĩ wĩkwatyo wa ũthayũũkyo. O na ĩngĩ nĩmakiakiawʼa kũmanya kana Ngai nĩwathanĩte nthĩ nzaũ nzeo ĩla ‘ĩtakethĩwa na kĩkwʼũ.’—Ũvuanʼyo 21:4.

21. Ala manengae ndaĩa asyai moo akũũ makwataa moathimo meva?

²¹ Athũkũmi ma Ngai nĩmanengae asyai moo ndaĩa nene mũno o na ethĩwa nĩ akũũ. (Nthimo 23:22-24) Maimavũthasya. Meeka ũu, nĩmonaa ndeto ii mbeveee syĩ ĩvukunĩ ya Nthimo iĩanĩa kwoo: “Au na mwenyu methĩwe na mũyo, na ũla wakũsyaie natane.” (Nthimo 23:25) Ĩndĩ, ũndũ ũla wa vata vyũ syana syaĩle kũmanya nĩ kana, ĩla syanenga asyai masyo akũũ ndaĩa nimũtanĩthasya Yeova Ngai, na iyonanyʼa kana nimũnengete ndaĩa.