‘Endai Mũkatwʼĩkĩthye Andũ Amanyĩwʼa’

1-2. (a) Mwĩao ũla Yesũ wanenganie ĩandĩkonĩ ya Mathayo 28:18-20 wonanĩtye kĩeleelo kĩnene kya kĩkundi kya Kĩklĩsto nĩ kĩva? (b) Twĩsũngĩa makũlyo meva ĩsomonĩ yĩĩ?

YESŨ amina kũthayũũkwʼa, nĩweekie mũvango amanyĩwʼa make makomane nake kĩĩmanĩ kĩmwe kyaĩ Kalilii. Yĩla moombanĩie vau, no nginya atũmwa make methĩwe maĩ na mea maingĩ ma kwĩwʼa kĩla ũkwenda kũmatavya. (Mt. 28:16) No kwĩthĩwa ũsu no ũla mũthenya Mbivilia yaĩtye kana “nĩwamaumĩlĩĩile ana-a-asa angĩ mbee wa 500 ĩvinda yĩmwe.” (1 Ako. 15:6) Nĩkĩ Yesũ wamombanĩtye vau? Endaa kũmanenga mwĩao ũũ wa mwanya: “Endai ĩndĩ mũkatwʼĩkĩthye andũ ma mbaĩ syonthe amanyĩwʼa.”—Soma Mathayo 28:18-20.

² Amanyĩwʼa ala meewie ndeto isu sya Yesũ nĩmo mesie kũtwʼĩka amwe ma kĩkundi kya Kĩklĩsto kya ĩvinda kya atũmwa. Kĩeleelo kĩnene kya kĩkundi kĩu kyaĩ kũtwʼĩkĩthya andũ aingangĩ amanyĩwʼa ma Klĩsto.b Ikundi ila syĩ kwʼo ĩũlũ wa nthĩ sya Aklĩsto ma wʼo nĩ mbingĩ mũno, na kĩeleelo kyasyo kĩyaavĩndũka. Ĩsomonĩ yĩĩ twĩsũngĩa makũlyo aa ana: Nĩkĩ kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ kwa vata mũno? Nĩ maũndũ meva twĩkaa yĩla tũũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa? Kĩla Mũklĩsto e na kĩanda wĩanĩ wa kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa? Na nĩkĩ no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo wĩanĩ ũũ?

NĨKĨ KŨTWʼĨKĨTHYA ANDŨ AMANYĨWʼA NĨ KWA VATA MŨNO?

3. Kwosana na ĩandĩko ya Yoana 14:6 na 17:3, nĩkĩ kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ kwa vata mũno?

³ Nĩkĩ kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ kwa vata mũno? Nũndũ no amanyĩwʼa ma Klĩsto matonya kũtwʼĩka anyanyae ma Ngai. Na ũndũ ũngĩ, ala maatĩĩaa Klĩsto mekalaa nesa ũmũnthĩ na me na wĩkwatyo wa kwĩkala tene na tene. (Soma Yoana 14:6; 17:3.) Kĩu kĩonanyʼa nesa vyũ kana Yesũ atũnengete wĩa wa vata. Ĩndĩ ũseo, tũitethasya wĩa ũsu twĩ ithyoka. Ĩvinda yĩmwe mũtũmwa Vaulo aineena ĩũlũ wake na Aklĩsto angĩ aisye: “Twĩ atethya ma wĩa vamwe na Ngai.” (1 Ako. 3:9) Nĩ ndaĩa nene ta kĩ Yeova na Klĩsto matũnengete ithyĩ andũ ene naĩ!

4. Ngewa ya Ivan na Matilde yĩtũmanyĩsya kyaũ?

⁴ Wĩa wa kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa no ũtũetee ũtanu mwingĩ. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ya Ivan na mũka, Matilde, ala mekalaa Colombia. Mũthenya ũmwe nĩmatavisye mwanake wĩtawa Davier ũvoo mũseo. Ĩndĩ ameie: “Nyie nĩngwenda kũvĩndũka, ĩndĩ nditonya.” Davier athaũkaa mathaũ ma ngundi (boxing), nĩwatũmĩaa ndawa sya kũmila, nĩwanyusaa mũno, na ekalanasya na mwĩĩtu me ndũũ wĩtawa Erika. Ivan easya: “O na kau ekalaa kĩsionĩ kĩ vaasa, nĩtwaambĩĩe kũthi kũmwona. Yaĩ no nginya tũthi na isululu sitũ masaa maingĩ twĩsĩlĩte nzĩanĩ syĩ ndaka. Yĩla Erika woonie Davier nĩwambĩĩa kwĩthĩwa na mwĩkalĩle mũseango na mawoni maseango, o nake nĩwambĩĩie kwĩmanyĩsya Mbivilia.” Davier nĩwesie kũekana na ndawa sya kũmila, ũkĩ, na ala mathaũ ma ngundi. O na nĩwatwaie Erika ũndũ vaĩle. Matilde easya: “Yĩla Davier na Erika mavatisiwe mwaka wa 2016, twalilikanile kana Davier atindĩaa kwasya, ‘Nyie nĩngwenda kũvĩndũka, ĩndĩ nditonya.’ Mwa o na tweewie tũtomĩĩsya methoi.” Vate nzika, nĩtũtanaa mũno vyũ yĩla twatetheesya mũndũ atwʼĩka mũmanyĩwʼa wa Klĩsto.

NĨ MAŨNDŨ MEVA TWĨKAA YĨLA TŨŨTWʼĨKĨTHYA ANDŨ AMANYĨWʼA?

5. Ĩtambya yĩla ya mbee twosaa tũitwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ yĩva?

⁵ Ĩtambya ya mbee yĩla twosaa tũitwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ ‘kũmantha’ ala mekwenda kwĩmanyĩsya ĩũlũ wa Yeova. (Mt. 10:11) Kũneena na onthe ala twakomana namo na kũatĩĩa mwĩao ũla Klĩsto watũnengie wa kũtavanyʼa, kũĩkĩĩthasya kana twĩ Ngũsĩ sya Yeova na twĩ Aklĩsto ma wʼo.

6. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũkwate mosyao maseo ũtavanyʼanĩ?

⁶ Andũ amwe nĩmendete kwĩmanyĩsya ũwʼo ũla wĩ Mbivilianĩ, ĩndĩ aingĩ monekaa ta matakwetye ũu yĩla twakomana namo ya mbee. No kwĩthĩwa andũ ta asu mayenda o kwĩkĩwa vinya nĩ kana methĩwe na wendi ũsu. Tũyĩsa kũkwata mosyao maseo ũtavanyʼanĩ twathi tũteyũmbanĩtye. Kwoou nyuva kũneenea maũndũ wĩsĩ nĩmatonya kwendeesya ala ũũkomana namo. Na ĩndĩ ũisũanĩa ũndũ ũkwambĩĩsya ũneenanyʼa.

7. Ũtonya kwambĩĩsya ũneenanyʼa na mũndũ ata? Wĩona nĩkĩ nĩ ũseo mũno kwĩthukĩĩsya angĩ na kũmanenga ndaĩa?

⁷ Kwa ngelekanyʼo, no ũkũlye mwene nyũmba atĩĩ: “Nĩ sawa ngaũkũlya mawoni maku ĩũlũ wa ũndũ mũna? Mathĩna maingĩ twĩ namo me kĩla vandũ ĩũlũ wa nthĩ. We wĩona ata? Tũkasumbĩkwa nĩ silikalĩ ĩmwe nthĩ yonthe mathĩna maitũ no mathele?” Na ĩndĩ no mũneenee ĩvuku ya Ndanieli 2:44. Kana no ũtwʼe kũneena na mũtũi, na ũimũkũlya: “Tũtonya kũea syana ata syĩane syĩ na mwĩkalĩle mũseo? No nende kwĩwʼa woni waku.” Na ĩndĩ mũineenea Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 6:6, 7. O na wĩthĩwe wĩtwʼa kũneenea kyaũ, sũanĩa ala ũũtavya. Sũanĩa ũndũ meũtetheka mamanya kĩla Mbivilia ĩmanyĩasya. Yĩla ũũneena namo, nũseo ũmethukĩĩsye na ũimanenga ndaĩa. Weeka ũu, ũkamaelewa nesanga, na nĩvatonyeka makenda kũkwĩthukĩĩsya.

8. Nĩkĩ twaĩlĩte kwĩthĩwa na kĩthetheesyo kya kũsyokea andũ?

⁸ Nũtonya kũtũmĩa ĩvinda yingĩ na kwĩkĩa kĩthito kingĩ ũisyoka ĩngĩ na ĩngĩ kwa mũndũ ayĩsa kũtwʼa kwĩmanyĩsya Mbivilia. Nĩkĩ? Nũndũ nĩtũtonya kũsyoka kwoo na tũimakosa. O na ĩngĩ, no kwĩthĩwa waĩlĩte kũsyoka mavinda kauta mwene nyũmba ayĩsa kũtwʼĩka nĩwenda kwĩmanyĩsya Mbivilia. Lilikana kana mũtĩ ũtonya kũmea nesa o wanyithwʼa kĩatĩanĩsyo. No ta ũu na andũ. Mũndũ no amwende Yeova na Klĩsto mũnango tweethĩwa na kĩthito kya kwĩmanyĩsya nake Ndeto ya Ngai tũteũtĩĩa.

KĨLA MŨKLĨSTO E NA KĨANDA WĨANĨ WA KŨTWʼĨKĨTHYA ANDŨ AMANYĨWʼA?

9-10. Nĩkĩ tũtonya kwasya kana kĩla Mũklĩsto ethĩawa na kĩanda wĩanĩ wa kũmantha ala me na ngoo nzeo?

⁹ Kĩla Mũklĩsto e na kĩanda wĩanĩ ũũ wa kũmantha ala me na ngoo nzeo. No tũelekanyʼe kĩu na kĩla kĩkĩkaa yĩla mwana waa. Ata? Kwasũanĩa kĩla kyeekĩkie ĩvinda kamwana ka myaka ĩtatũ kaumaalile nyũmba na kaa. Andũ ta 500 nĩmoombaniwʼe makamanthe. Ĩtina wa masaa ta 20, nĩwʼo mũndũũme ũmwe wakethĩie mũũndanĩ wavandĩtwe mbemba. Mũndũ ũsu nĩwaleile kũkathwa nũndũ wa kũkona. Aisye: “Kamwana kau kamanthiwe nĩ andũ maana maingĩ.”

¹⁰ Andũ aingĩ nĩmaĩte o ũndũ kana kau kaaĩte. Mai na wĩkwatyo, ĩndĩ nĩmekwĩwʼa mayenda kũtetheewʼa. (Aev. 2:12) Ala twĩyumĩtye tũmanthe andũ asu mekwendeewʼa twĩ mbee wa milioni nyanya. No kwĩthĩwa ũteĩsa kũkwata mũndũ ũkwenda ũmũmanyĩsye Mbivilia. Ĩndĩ ala angĩ mũũtavanyʼa ĩmwe kĩsionĩ nĩmatonya kwona mũndũ ũkwenda kwĩmanyĩsya ũwʼo ũla wĩ Ndetonĩ ya Ngai. Mwana-a-asa kana mwĩĩtu-a-asa atetheesya mũndũ atwʼĩke mũmanyĩwʼa wa Klĩsto, kĩla mũndũ waĩ na kĩanda wĩanĩ wa kũmũmantha ethĩawa aĩle kũtana.

11. O na ethĩwa ndwĩ na mũndũ ũũmanyĩsya Mbivilia, nĩ maũndũ angĩ meva ũtonya kwĩka ũtetheesye kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa?

¹¹ O na ethĩwa ndwĩ na mũndũ ũũmanyĩsya Mbivilia yu tũĩ, ve maũndũ angĩ ũtonya kwĩka ũtetheesye wĩanĩ wa kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa. Kwa ngelekanyʼo, yĩla andũ eũ mooka Nyũmbanĩ ya Ũsumbĩ, no ũmathokye na ũimatetheesya. Kwĩka ũu no kũtume mona nesa kana twĩ Aklĩsto ma wʼo nũndũ wa wendo ũla twĩ nawʼo. (Yoa. 13:34, 35) O na kumya maelesyo maũmbanonĩ, o na ethĩwa nĩ makuvĩ, no kũmanyĩsye ala eũ ũndũ matonya kũelesya mũĩkĩĩo woo nesa kuma ngoonĩ. Ũndũ ũngĩ ũtonya kwĩka nĩ kũtavanyʼa na mũtavanyʼa mweũ, na ũimũtetheesya amanye kũtũmĩa Maandĩko nesa yĩla ũkũmanyĩsya angĩ. Weeka maũndũ asu ũkeethĩawa ũimũtetheesya amanye kũatĩĩa Klĩsto.—Luka 10:25-28.

12. Nĩ lasima twĩthĩwe na ũtũĩka wa mwanya nĩ kana tũtwʼĩkĩthye andũ amanyĩwʼa? Elesya.

¹² Ndũkese kwona ta ũtesa kũmanyĩsya andũ matwʼĩke amanyĩwʼa ma Yesũ atĩ nũndũ ndwĩ na ũtũĩka wa mwanya. Nĩkĩ tũkwasya ũu? Kwasũanĩa ĩũlũ wa mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Faustina wĩkalaa Bolivia. Yĩla wambĩĩie kwĩmanyĩsya na Ngũsĩ sya Yeova, ndeesĩ kũsoma. Ĩndĩ kuma ĩvinda yĩu, nũmanyĩte kũsoma o vanini. Yu tũĩ nĩ mũvatise na nĩwendete kũmanyĩsya angĩ Mbivilia. Kaingĩ amanyĩasya andũ atano kĩla kyumwa. O na kau aingĩ ma amanyĩwʼa make masomaa nesa kwĩ we, atetheetye andũ thanthatũ makavatiswa.—Luka 10:21.

13. O na ethĩwa nĩtũkwatene, nĩ moathimo meva tũtonya kũkwata twatethya wĩa wa kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa?

¹³ Aklĩsto aingĩ methĩawa makwatanĩtwʼe mũno nĩ mawĩa ma vata maĩle kwĩanĩsya. Ĩndĩ o na vailye ũu, nĩmamanthaa ĩvinda ya kũmanyĩsya andũ Mbivilia, na kĩu nĩkĩmaeteae ũtanu mwingĩ mũno. Kwaeka twone ngewa ya Melanie, ũla wĩkalaa kĩsionĩ kĩ vaasa nthĩ ya Alaska. Melanie aĩ na kelĩtu ka myaka nyanya, kala waeaa e weka. Athũkũmaa masaa maingĩ, na nĩwasũvĩaa ĩthe nũndũ aĩ na kanza. Eka ũu, no we waĩ Ngũsĩ kĩsionĩ kyoo. Nũndũ Alaska nĩ kũthithu mũno, mavinda maingĩ nĩwavoyaa akwate vinya wa kumaala mbevonĩ nĩ kana akatavanyʼe. Eekaa ũu nũndũ nĩwendaa mũno kũkwata mũndũ ũtonya kũmanyĩsya Mbivilia. Nĩwesie kũkomana na Sara, ũla watanie mũno kũmanya kaĩ Ngai e ĩsyĩtwa. Ĩtina wa kavinda, Sara nĩweetĩkĩlile kũmanyĩwʼa Mbivilia. Melanie aisye: “Mawakatano wĩoo neewʼaa nĩnoete, ĩndĩ nĩ na kelĩtu kakwa nĩtwaendaa kwĩmanyĩsya nake. Kĩu kyatũtethasya mũno. Nĩtwatanĩaa kwĩka ũkunĩkĩli wa makũlyo ma Sara, na nĩtweewie mũyo mũno atwʼĩka mũnyanyae wa Yeova.” O na kau Sara nĩwavĩngawa, nĩwaũngamie na ũkũmbaũ, atia ĩkanisa yake, na avatiswa.

NĨKĨ NO NGINYA TWĨTHĨWE NA WŨMĨĨSYO?

14. (a) Nĩkĩ kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa kũelekanĩtwʼe na kũtea makũyũ? (b) Wĩona ndeto sya Vaulo ila syĩ ĩandĩkonĩ ya 2 Timotheo 4:1, 2 iikũtethya ata?

¹⁴ Ethĩwa kũvika yu ndwaakwata mũndũ ũkwenda kũtwʼĩka mũmanyĩwʼa, ndũkaeke kũmantha. Lilikana kana Yesũ aelekanilye wĩa ũũ na wĩa wa kũtea makũyũ. Atei ma makũyũ no makue masaa maingĩ mayĩsa kũtwʼĩka nĩmakwatya kĩndũ. Mavinda maingĩ malikaa wĩanĩ woo kwĩ kũtuku mũno kana kwakya tene. O na mavinda angĩ maendaa vaasa mũno. (Luka 5:5) O ta ũu, Aklĩsto amwe matũmĩaa masaa maingĩ mũno maitea kwa nzĩa ya ngelekanyʼo. Maumaalaa mavinda me kĩvathũkanyʼo, na maithi kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo. Nĩkĩ mekaa ũu na wũmĩĩsyo? Nĩ kana makomane na andũ aingangĩ. Ala me kĩthito ta kĩu kaingĩ nĩmakomanaa na andũ mekwendeewʼa. Wĩona ata ũkathi kũtavanyʼa masaa ala wĩsĩ nĩ laisi kũkomana na andũ, kana ũkathi kũtavanyʼa vandũ wĩsĩ nĩ laisi kwĩthĩa andũ?—Soma 2 Timotheo 4:1, 2.

15. Nĩkĩ no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo yĩla tũũmanyĩsya andũ Mbivilia?

¹⁵ Nĩkĩ no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo yĩla tũũmanyĩsya andũ Mbivilia? Kĩtumi kĩmwe nũndũ kũtetheesya mũmanyĩwʼa aelewe na ayenda momanyĩsyo ma Mbivilia kũitoetye. Nĩtwaĩlĩte kũmũtetheesya amanye Mũandĩkĩthya wa Mbivilia, Yeova, na aimwenda. Na ti ũu wʼoka. Nĩtwaĩle kũmũmanyĩsya maũndũ ala Yesũ wendaa amanyĩwʼa make meke, na tũisyoka tũmũtetheesye amanye ũndũ ũtonya kũmaatĩĩa. Na nũndũ aendeee kũngʼangʼana emanyĩsye kũatĩĩa myolooto ya Mbivilia, no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo nĩ kana tũmũtetheesye. Amanyĩwʼa amwe mavĩndũaa mosũanĩo moo na mĩkalĩle yoo ĩtina wa myei mĩvũthũ, ĩndĩ angĩ makuaa ĩvinda yĩasa.

16. Ngewa ya Raúl yĩũmanyĩsya kyaũ?

¹⁶ Mwana-a-asa ũmwe misonalĩ nĩweeyoneie ũseo wa kwĩthĩwa na wũmĩĩsyo e Peru. Mwana-a-asa ũsu aisye: “Naĩ na mũmanyĩwʼa weetawa Raúl namũmanyĩĩtye mavuku elĩ. Ĩndĩ aĩ na mathĩna maingĩ mũno. Mũtwaano wake waĩ wa thĩna mũthei, aneenaa naĩ, na syana syake nĩsyamũvũthĩtye nũndũ wa mwĩkalĩle wake. Ĩndĩ nĩwookaa maũmbanonĩ ateũtĩĩa, na nũndũ wa ũu nĩnaendeeie kũmũthokea nĩ kana nĩmũtetheesye vamwe na mũsyĩ wake. Esie kũvatiswa myaka ĩtatũ kuma mũthenya ũla twakomanie.”

17. Nĩ kyaũ kĩneeneetwe ĩsomonĩ yĩla yĩatĩĩe?

¹⁷ Yesũ atwĩie atĩĩ: “Endai . . . mũkatwʼĩkĩthye andũ ma mbaĩ syonthe amanyĩwʼa.” Nĩ kana twĩanĩsye mwĩao wake, mavinda maingĩ wĩthĩaa no tũneenaa na andũ me na mosũanĩo me kĩvathũkanyʼo vyũ na maitũ. Andũ amwe ta asu mai ndĩninĩ na angĩ maiĩkĩĩaa kana kwĩ Ngai. Ĩsomo yĩla yĩatĩĩe yĩtũeleetye ũndũ tũtonya kũtavya andũ ta asu ũvoo mũseo.