No Twĩkale Tene na Tene

1. Kũvindĩĩsya watho wa thayũ wa tene na tene ũla Yeova ũtũnengete kũtumaa twĩwʼa ata?

YEOVA athanĩte kana ala mamwĩwʼaa makakwata “thayũ wa tene na tene.” (Alo. 6:23) Yĩla twavindĩĩsya watho ũsu, vate nzika, nĩtũmwendaa mũnango. Kwasũanĩa ũndũ ũũ: Ĩthe witũ wa ĩtunĩ atwendete mũno vyũ nginya akatũnenga watho ũsu nĩ kana tũikaaĩse kũvathanwʼa nake.

2. Watho wa thayũ wa tene na tene ũtũtethasya ata?

² Watho wa thayũ wa tene na tene ũla Ngai ũtũnengete nũtũtetheeasya kũmĩĩsya matatwa ala tũendeee kũkomana namo. O na yĩla amaitha maitũ matũtĩsya kana nĩmeũtũaa, tũiekaa kũmũthũkũma Yeova. Nĩkĩ? Ũndũ ũmwe ũtũtetheeasya nĩ kũmanya kana twakwʼa twĩ aĩkĩĩku, Yeova akatũthayũũkya na tũkeethĩwa na wĩkwatyo wa kwĩkala thayũ tũteũkwʼa ĩngĩ. (Yoa. 5:28, 29; 1 Ako. 15:55-58; Aevl. 2:15) Nĩkĩ tũte na nzika kana no twĩkale tene na tene? Kwasũanĩa itumi ii.

YEOVA EKALAA TENE NA TENE

3. Nĩkĩ tũte na nzika kana Yeova no atũnenge ũtonyi wa kwĩkala tene na tene? (Savuli 102:12, 24, 27)

³ Nĩtwĩsĩ kana Yeova no atũnenge ũtonyi wa kwĩkala tene na tene nũndũ nĩwe Mwambĩlĩlya wa thayũ, na we mwene ekalaa tene na tene. (Sav. 36:9) Kwoona mĩsoa ĩmwe yĩ Mbivilianĩ yĩĩkĩĩthĩtye kana Yeova ethĩĩtwe kwʼo kuma tene na eendeea kwĩthĩwa kwʼo kũvika tene na tene. Ĩandĩko ya Savuli 90:2 yaĩtye kana Yeova nĩ wa “kuma tene na tene kũvika tene na tene.” O nayo Savuli ya 102 ĩwetete ũndũ o ta ũsu. (Soma Savuli 102:12, 24, 27.) Nake mwathani Avakuki aandĩkie ũũ ĩũlũ wa Ĩthe witũ wa ĩtunĩ: “We ndwĩ wa tene na tene, Ame Yeova? Ame Ngai wakwa, Mũtheu wakwa, we ndũkusaa.”—Ava. 1:12, NWT.

4. Yo nĩtwaĩle kwĩmakĩa tweewʼa ve vinya kũelewa ũndũ vatonyeka Yeova akethĩwa aĩ kwʼo kuma tene na tene? Elesya.

⁴ We nĩwĩwʼaa ve vinya kũelewa ũndũ vatonyeka Yeova akethĩwa aĩ kwʼo kuma “tene na tene”? (Isa. 40:28) Andũ aingĩ nĩmewʼaa ũu. Kwa ngelekanyʼo, Eliu aisye ũũ ĩũlũ wa Ngai: “Ũtalo wa myaka yake ndũmanthĩka.” (Yovu 36:26) Ĩndĩ kwĩthĩwa tũte kũelewa ũndũ mũna kũyonanasya kana ũndũ ũsu ti wa wʼo. Kwa ngelekanyʼo, o na kau no kwĩthĩwa tũtaeleawa nesa ũndũ kyeni kĩthũkũmaa, wʼo ũu nĩ kwonanyʼa kana kũi kyeni? Ti wʼo o na vanini! O ta ũu, no kwĩthĩwa tũtakesa kũelewa vyũ ũndũ vatonyeka Yeova akethĩwa aĩ kwʼo kuma tene na tene na ũndũ ũkũendeea kwĩthĩwa kwʼo kũvika tene na tene. Ĩndĩ ũu ti kwonanyʼa kana Ngai ndekalaa tene na tene. Tũyĩsa kũtuma Mũmbi wa syĩndũ syonthe atethĩwa kwʼo aĩ nĩkwĩthĩwa ve maũndũ tũeleetwe kana tũtaeleetwe ĩũlũ wake. (Alo. 11:33-36) Na ũwʼo nĩ kana aĩ kwʼo o na syĩndũ ila syĩ yayayanĩ, ta syũa, itaaĩsa kwĩthĩwa kwʼo. Tũi na nzika kana Yeova nĩwe ‘watwʼĩkĩthisye nthĩ kwondũ wa vinya wake.ʼ Na aĩ kwʼo o na ataaĩsa ‘kũtambũũkya matu.ʼ (Yel. 51:15; Meko 17:24) Nĩ ũndũ ũngĩ wĩva ũũtũĩkĩĩthya kana no vatonyeke tũkekala thayũ tene na tene?

TWOOMBIWE TWĨKALE TENE NA TENE

5. Atamu na Eva maĩ na wĩkwatyo wĩva?

⁵ Yeova oombie syĩndũ syonthe ila syĩ thayũ itonya kũkwʼa, ĩndĩ oombie andũ me kĩvathũkanyʼo vyũ. Amanengie wĩkwatyo wa mwanya wa kwĩkala mate kũkwʼa. Ĩndĩ Yeova atavisye Atamu ũũ: “Wa mũtĩ wa kũmanyĩthya ũseo na ũthũku, ndũkaye: nĩkwĩthĩwa mũthenya ũla ũkaya wawʼo ndũkatĩa ũkwʼa.” (Mwa. 2:17) Keka Atamu na Eva nĩmamwĩwie Yeova, mayĩthĩwa maakwʼa. Na nĩ ũndũ wosanĩte na kĩlĩko kũĩkĩĩa kana mũthya, Yeova nĩwesaa kũmetĩkĩlya kũya mosyao ma “mũtĩ wa thayũ.” Kĩu kyoonanasya kana nĩwamanengete ũĩkĩĩthyo wa “kwĩkalaa tene na tene.”b—Mwa. 3:22.

6-7. (a) Nĩ kyaũ kĩngĩ kĩĩkĩĩthasya kana andũ mayoombĩtwe makusae? (b) We mwene wĩ na mea ma kwĩka maũndũ meva nthĩ nzaũ? (Sisya visa.)

⁶ Andũ amwe ma saenzi nĩmakwatĩte maũndũ mekũĩkĩĩthya kana wʼongo witũ wĩ na ũtonyi wa kũia ũvoo mwingĩ o na kwĩ ũla tũtonya kũmbanyʼa thayũnĩ witũ wʼonthe. Ũsu nĩ ũndũ wa kũsengyʼa ta kĩ! Kwa ngelekanyʼo, mwakanĩ wa 2010, ĩkaseti yĩmwe yaeleisye kana wʼongo witũ no ũie ũvoo wĩanene na vitio ĩlekotiĩtwe masaa milioni itatũ. Mũndũ akatwʼĩka nũkwĩloela vitio ĩsu akua myaka mbee wa 300 ayĩsa kũtwʼĩka nĩwamĩmina. Na ũwʼo nĩ kana no kwĩthĩwa wʼongo witũ ũtonya kũia ũvoo mwingangĩ kwĩ ũsu. Na kĩu kĩonanyʼa kana Yeova oombie wʼongo witũ ũtonya kũia ũvoo mwingĩ o na kwĩ ũla tũtonya kwĩmanyĩsya ĩvindanĩ ya myaka 70 kana 80.—Sav. 90:10.

⁷ O na ĩngĩ, Yeova atũmbie twĩ na wendi mwingĩ wa kwĩkala thayũ. Mbivilia yaĩtye kana Ngai “nĩwiĩte ĩvinda ya tene na tene ngoonĩ” sya andũ. (Mũta. 3:11, NWT) Ũsu nĩ ũndũ ũmwe ũtumaa twona kĩkwʼũ ta mũmaitha. (1 Ako. 15:26) Yĩla twawaa mũno, yo nĩtwĩkasya moko na tũkasya vathi ũndũ vakathi? Aiee. Kaingĩ tũendaa sivitalĩ, na vatonyeka tũinywʼa ndawa nĩ kana twĩwʼe nesa. Kwa wʼo, twĩkaa kyonthe kĩla tũtonya nĩ kana tũikakwʼe. Na yĩla mũndũ twendete wakwʼa, ethĩwe nĩ mũnini kana nĩ mũkũũ, twĩkalaa na kyeva ĩvinda yĩasa. (Yoa. 11:32, 33) Vate nzika, Mũmbi witũ nũtwendete na ndesa kwĩthĩwa atũmbie twĩ na ũtonyi wa kũia ũvoo wingĩvĩte ũu na twĩ na wendi wa kũendeea kwĩkala thayũ, ethĩwa kĩeleelo kyake kĩyaĩ twĩkale tene na tene. Ĩndĩ ve maũndũ angĩ meũtũĩkĩĩthya kana no tũkwate thayũ ũtathela. Ekai tũneenee maũndũ amwe Yeova weekie tene na angĩ ũendeee kwĩka ũmũnthĩ meũtũĩkĩĩthya kana kĩeleelo kyake kĩyaalyũka.

KĨELEELO KYA YEOVA KĨYAALYŨKA

8. Ĩandĩko ya Isaia 55:11 yĩtũĩkĩĩthĩtye ũndũ wĩva ĩũlũ wa kĩeleelo kya Yeova?

⁸ O na kau Atamu na Eva nĩmamũvĩtĩisye Yeova na maetee nzyawa syoo kĩkwʼũ, we ndaalyũla kĩeleelo kyake. (Soma Isaia 55:11.) No wendaa andũ aĩkĩĩku meĩkala tene na tene. Kĩu tũkyonaa nesa twasũanĩa maũndũ ala Yeova ũwetete na wĩkĩte nĩ kana eanĩsye kĩeleelo kyake.

9. Ngai atwathĩte kyaũ? (Ndanieli 12:2, 13)

⁹ Yeova nũtwathĩte kana akathayũũkya ala akwʼũ na aimanenga mwanya wa kwĩkala tene na tene. (Meko 24:15; Tito 1:1, 2) Ũla mũndũũme mũĩkĩĩku weetawa Yovu ndaĩ na nzika kana Yeova nĩwĩthĩawa na mea ma kũthayũũkya ala makwie. (Yovu 14:14, 15) Nake mwathani Ndanieli nĩweesĩ kana akwʼũ makathayũũkwʼa na mainengwa mwanya wa kwĩkala tene na tene. (Sav. 37:29; soma Ndanieli 12:2, 13.) O namo Ayuti ma ĩvinda ya Yesũ nĩmeesĩ kana Yeova akanenga athũkũmi make aĩkĩĩku “thayũ wa tene na tene.” (Luka 10:25; 18:18) Yesũ nĩwakothaa kũneenea watho ũsu, na we mwene nĩwathayũũkiwʼe nĩ Ĩthe wake. —Mt. 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Yoa. 11:25.

10. Mothayũũkyo ala meekĩkie ĩvinda ĩvĩtu metũĩkĩĩthya kyaũ? (Sisya visa.)

¹⁰ Yeova nĩwe Mũnengani wa thayũ na e na ũtonyi wa kũthayũũkya ala makwie. Kwa ngelekanyʼo, nĩwanengie mwathani Eliya vinya wa kũthayũũkya kamwana ka ũla mũndũ mũka ndiwa wa Nzalevathi. (1 Asu. 17:21-23) Ĩtina, nĩwanengie mwathani Elisa vinya wa kũthayũũkya kamwana ka mũndũ mũka Mũsunami. (2 Asu. 4:18-20, 34-37) Mothayũũkyo asu na angĩ maingĩ meĩkĩĩthya kana Yeova e na ũtonyi wa kũthayũũkya akwʼũ. Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, nĩwoonanisye kana Ĩthe wake nĩwamũnengete ũkũmũ ũsu wa kũthayũũkya andũ. (Yoa. 11:23-25, 43, 44) Yu e ĩtunĩ, na nũnengetwe “ũkũmũ wʼonthe ĩtunĩ na kũũ nthĩ.” Kwoou e na ũtonyi wa kũthayũũkya “ala onthe me mbũanĩ,” na aimanenga mwanya wa kwĩkala tene na tene.—Mt. 28:18; Yoa. 5:25-29.

11. Nĩ kwa nzĩa yĩva nthembo ya wovosyo ĩtumaa tũkwata thayũ wa tene na tene?

¹¹ Nĩkĩ Yeova waekie Mwana wake mwendwa akwʼe kĩkwʼũ kĩ woo mũno? Yesũ nĩwavuanisye ũsungĩo wa ĩkũlyo yĩu yĩla waisye atĩĩ: “Nũndũ Ngai nĩwendete nthĩ mũno, nĩwanenganie Mwana wake e ũmwe, nĩ kana kĩla mũndũ ũmũĩkĩĩaa ndakanangwe, ĩndĩ akwate thayũ wa tene na tene.” (Yoa. 3:16) Yĩla Ngai wanenganie Mwana wake ethĩwe wovosyo nĩ kana avwʼĩke naĩ sitũ, nĩwatumie tũkwata mwanya wa kwĩkala tene na tene. (Mt. 20:28) O nake mũtũmwa Vaulo nĩwaeleisye kĩeleelo kĩu kya vata Ngai wĩthĩawa nakyo yĩla waandĩkie atĩĩ: “Ethĩwa kĩkwʼũ kyookie nũndũ wa mũndũ ũmwe, ũthayũũkyo o nawʼo ũkooka nũndũ wa mũndũ ũmwe. Nũndũ o tondũ andũ onthe makusaa nũndũ wa Atamu, o ta ũu onthe makeethĩwa thayũ nũndũ wa Klĩsto.”—1 Ako. 15:21, 22.

12. Yeova akeanĩsya kĩeleelo kyake ata?

¹² Yesũ amanyĩisye aatĩĩi make mavoyae Ũsumbĩ wa Ngai wũke na kwenda kwake kũyĩkwa kũũ nthĩ. (Mt. 6:9, 10) Ũndũ ũmwe Ngai wendaa nĩ andũ mekale ĩũlũ wa nthĩ tene na tene. Nĩ kana Yeova eanĩsye kĩu, anyuvie Mwana wake ethĩwe Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Masia. Na eka ũu, nũendeee kũmbanyʼa andũ 144,000 kuma kũũ nthĩ nĩ kana metetheanĩsya na Yesũ kwĩanĩsya kĩeleelo kyake.—Ũvu. 5:9, 10.

13. Yeova aendeee kwĩka ata yu tũĩ, na kĩu kĩũkonetye ata?

¹³ Yu tũĩ, Yeova nũendeee kũmbanyʼa “ĩkomano ĩnene” ya andũ, na kũmamanyĩsya matwʼĩke laiaa ma Ũsumbĩ wake. (Ũvu. 7:9, 10; Yak. 2:8) O na kau andũ aingĩ ĩũlũ wa nthĩ ũmũnthĩ maanĩtwʼe nĩ kĩmena na kaũ, ala me ĩkomanonĩ yĩu nĩmekĩaa kĩthito makĩlye vinya mĩthemba yonthe ya kĩmena. O na, nĩmaendeee kũtusya mbyũ syoo itwʼĩke mĩthya ya maembe kwa nzĩa ya ngelekanyʼo. (Mika 4:3) Na vandũ va kwĩlikya makaũnĩ ala matũmaa andũ aingĩ makwʼa, nĩmaendeee kũtetheesya andũ makwate “ũla thayũ wa wʼo” kwa kũmamanyĩsya ĩũlũ wa Ngai ũla wa wʼo na ĩeleelo syake. (1 Tim. 6:19) Andũ moo ma mũsyĩ no mamavĩnge kana o makakwata wasyo nũndũ wa kũkwata mbau Ũsumbĩ wa Ngai, ĩndĩ Yeova nũĩkĩĩthasya kana me na syĩndũ ila sya lasima. (Mt. 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30) Maũndũ asu onthe metũĩkĩĩthya kana Ũsumbĩ wa Ngai nĩ wa wʼo, na kana ũkaendeea kwĩanĩsya kĩeleelo kya Yeova.

TWETEELE ĨVINDA ĨSEO MŨNO

14-15. Watho wa Yeova wa kũmina kĩkwʼũ tene na tene ũkeanĩwʼa ata?

¹⁴ Yu tũĩ, Yesũ nĩwe Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai ĩtunĩ, na akeanĩsya maũndũ onthe ala Yeova wathanĩte. (2 Ako. 1:20) Kuma mwaka wa 1914, nĩwĩthĩĩtwe aikĩlya vinya amaitha make. (Sav. 110:1, 2) Na o mĩtũkĩ, Yesũ na ala ũkasumbĩka namo makaminĩĩa ũsindi woo kwa kwananga andũ onthe athũku.—Ũvu. 6:2.

¹⁵ Ĩvinda ya Ũsumbĩ wa Myaka Ngili wa Yesũ, ala akwʼũ makathayũũkwʼa na andũ ala ewi maivetewa naĩ. Na ĩtina wa yĩla ĩtatwa ya mũthya, onthe ala Yeova ũkasilĩla kwĩthĩwa me alũngalu ‘makatiĩwa nthĩ, na makatũaa vo kũvika tene na tene.ʼ (Sav. 37:10, 11, 29) Ũndũ wa kũtanĩthya nĩ kana “mũmaitha wa mũthya,” kĩkwʼũ, ‘akaminwa.ʼ—1 Ako. 15:26.

16. Ũndũ ũla mũnene vyũ waĩle kũtuma tũmũthũkũma Yeova nĩ wĩva?

¹⁶ O tondũ twoona, wĩkwatyo witũ wa kwĩkala tene na tene nũĩkĩĩthĩtwʼe vyũ Ndetonĩ ya Ngai. Wĩkwatyo ũsu no ũtũtetheesye tũkaendeea kũlũmanyʼa na Yeova mĩthenyanĩ ĩĩ myũmũ ya mũminũkĩlyo. Ĩndĩ nĩ kana tũmwendeesye Yeova, tũyaĩle kwĩkĩwa vinya no wendi wa kwĩkala thayũ tu. Ũndũ ũla wa vata vyũ waĩle kũtuma tũlũmanyʼa na Yeova na Yesũ nĩ kwĩthĩwa nĩtũmendete mũno vyũ. (2 Ako. 5:14, 15) Wendo ũsu nũtũthangaasya tũatĩĩe ngelekanyʼo yoo na tũitavya angĩ ĩũlũ wa wĩkwatyo ũla twĩ nawʼo. (Alo. 10:13-15) Yĩla tweekĩa kĩthito twĩthĩwe twĩ alau na tũyĩsũvĩa tũikeyende mũno, nĩtũtwʼĩkaa andũ ma mũthemba ũla Yeova wendaa matwʼĩke anyanyae tene na tene.—Aevl. 13:16.

17. Kĩla ũmwe witũ e na kĩanda kya kwĩka ata? (Mathayo 7:13, 14)

¹⁷ Yo ithyĩ tũkeethĩwa katĩ wa ala makakwata thayũ wa tene na tene? Yeova nũtũnengete mwanya ũsu. Yu nĩ ĩũlũ wa kĩla ũmwe witũ aendeee kũkinyĩla nzĩanĩ ĩla ĩelete thayũnĩ. (Soma Mathayo 7:13, 14.) Ĩndĩ maũndũ makeethĩwa maĩlye ata twakwata mwanya wa kwĩkala tene na tene? Nĩtũũneenea ũsungĩo wa ĩkũlyo yĩu ĩsomonĩ yĩla yĩatĩĩe.