PERGUNTAS KI JÓVENS TA FAZE

Pamodi ki nha pai ku nha mai ka ta dexa-m divirti?

Bus amigu konvida-u pa un fésta na fin di simana. Bu ta pergunta bu pai ku bu mai si bu pode bai, i es ta fla-u di manera firmi “nau”. Bu ka sta dimiradu. É kel mésmu respósta li ki es da-u di kel últimu bês.

Na kel artigu li

Pamodi ki nha pai ku nha mai sénpri ta fla nau?

Si bu ta atxa ma sénpri ki bu pidi bu pai ku bu mai algun kuza es ta fla nau, talvês bu pode pensa ma es ka krê pa bu divirti.

É si ki un jóven ki txoma Marie xinti kantu el tevi se primeru telemóvel. El fla: “Nha pai poi txeu régra sobri ki aplikativus ki N pode diskaregaba, kenha ki N pode papiaba ku el i ti ki óra ki N pode papiaba ku el. Má nhas amiga pode fazeba kuzê ki es kreba!”

Pensa na kel-li: Bu ta atxa ma pai di Marie ka kreba pa el divirti? Ku kuzê ki se pai pode staba preokupadu?

Un karu sta na strada. Na ladu di strada sta un plaka di limiti di velosidadi ku nunbru 50 skrebedu na el. — Limiti di velosidadi ta tra-u liberdadi di algun manera, má el ta proteje-u di prigu. É kel mê ki ta kontise ku kes régra ki pai ku mai ta kria.

Tenta faze kel-li: Imajina ma bu ten un fidju, ki é jóven, ki ranja un telemóvel. Kuzê ki bu ta preokupaba ku el? Ki régras bu ta kriaba pa protejeba el? Kuzê ki bu ta flaba el si el flaba bo ma bu ka krê pa el divirti?

“Nha pai sénpri ta flaba: ‘Poi na nha lugar.’ Faze kel-li djuda-m odja pamodi ki kes régra é inportanti i pamodi ki el kria-s. Si N tinha fidju, N ta atxa ma N ta speraba pa el sigiba kes mésmu régra ki nha pai ta spera pa N sigi.” — Tanya.

Kuzê ki N pode faze pa nha pai ku nha mai fla sin?

Un jóven sta xatiadu ta bota fumu pa obidu.

Ka bu faze kel-li: Xatia, reklama ô diskuti.

“Grita ka ta rezolve nada. Faze kel-li ta kansa abo i bu pai ku bu mai. Si bu diskuti, bu pai ku bu mai pode atxa ma inda bu sta mininu i ma bu ka sta prontu pa ten más liberdadi.” — Richard.

Tenta faze kel-li: Ka bu reaji lógu. Envês di kel-li, tenta intende kuzê ki bu pai ku bu mai ta atxa di kel situason. Es ka ta kunfia na bo ô na kel anbienti ki bu pode sta ô na kes algen ki bu pode sta djuntu ku el? Si bu pâpia ku es ku kalma bu pode intende pamodi ki es fla nau.

“Normalmenti nha pai ku nha mai ta ten bons motivu pa kada régra ki es ta kria. Nha pai ku nha mai ka sta tenta inpidi-m di divirti. Kuzê ki es krê é pa N divirti di kel midjór manera ki ten, ki ka ta pô-m na prubléma.” — Ivy.

Konsedju di Bíblia: ‘Algen ki ka ten sabedoria ta mostra tudu se raiba, má algen ki ten sabedoria ta mante kalmu i el ta kontrola-l.’ — Provérbios 29:11.

Un jóven sta ta manda i ta resebe mensajen i el sta uza redi sosial astanta di noti.

Ka bu faze kel-li: Faze kuzas sukundidu di bu pai ku bu mai.

“Sen nha pai da kónta, N tenta ka sigi kes régra ki el poi sobri modi ki N ta uzaba nha telemóvel. N tenta atxa maneras di manda nhas amiga mensajen di noti ô diskarega kes aplikativu ki nha pai ka ta dexaba mi. Dipôs, el ben da kónta i se régras bira más duru pamodi dja el ka ta kunfiaba na mi. Tenta ka sigi kes régra é ka un bon ideia.” — Marie.

Tenta faze kel-li: Mostra bu pai ku bu mai ma bu pode sigi ses régra i ganha ses kunfiansa.

“Ten paxénxa. Pode leba algun ténpu pa bu pai ku bu mai muda un régra. Má si es odja ma bu ta sigi kes régra ki es kria, ten más xansi di es da-u más liberdadi.” — Melinda.

Konsedju di Bíblia: “Nhos obi ku nhos pai i ku nhos mai na tudu kuza”. — Kolosensis 3:20.

Un jóven sta ta insisti. Pértu di el sta dizenhu di três jóven.

Ka bu faze kel-li: Tenta obriga bu pai ku bu mai pa dexa-u faze algun kuza, i talvês fla-s ma otus pai ku mai ta dexa ses fidju faze kel-la.

“Insisti pa bu ten kel ki bu krê ka ta poi kuzas ta ser más fásil, nen el ka ta dexa-u ten kel ki bu krê.” — Natalie.

Tenta faze kel-li: Uza tabéla pa jóvens “E se eu não gosto de uma regra?” pa djuda-u pâpia ku bu pai i ku bu mai.

“Un pai ku un mai ta krê odja ma bu ta toma bons disizon. Nton, óras ki N ta pâpia ku nha pai i ku nha mai, N ta tenta uza motivus ki ta faze sentidu, envês di kes kuza ki N ta xinti. Óras ki N ta faze kel-li N ta ten bons rezultadu.” — Joseph.

Konsedju di Bíblia: “Onra bu pai ku bu mai.” — Efézius 6:2.