Kutuba Kukonda Boma

YO KESALAMAKA mbala mingi nde mutubi kuwa boma ntangu yandi metelama sambu na kuyantika kusala disolo na yandi, mingimingi kana yandi kesalaka ve badiskure mbala na mbala. Nsamuni mosi lenda wa boma ntangu yandi kezola kuyantika kusolula ti bantu ya ntete yina yandi mekutana ti bo na kilumbu yina na kisalu ya bilanga. Ntangu Nzambi ponaka yandi na kuvanda profete, Yeremia kuvutulaka nde: “Mono zaba kutuba ve, mono kele ka mono mwana.” (Yer. 1:5, 6) Mutindu Yehowa kusadisaka Yeremia, yandi tasadisa nge mpi. Malembe-malembe, nge lenda yantika kutuba kukonda boma.

Mutubi yina ketubaka kukonda boma kevandaka ntima-madidi. Yo kemonanaka na mutindu yandi metelema na ntwala ya bantu. Yandi ketelamaka mutindu yandi kesalaka yo konso kilumbu mpi na mutindu yina mefwana na okazio yango. Bidimbu ya yandi kesalaka na maboko na yandi kevandaka ti ntendula. Ndinga na yandi kebasikaka pwelele mpi yandi keyalaka yo.

Ata nge mona nde nge kesalaka ve mambu ya beto metendula awa sambu na muntu yina ketubaka kukonda boma, nge lenda tomisa. Inki mutindu? Bika beto tala mambu yina kesalaka nde mutubi kuwa mpi kutuba ti boma. Kikuma lenda katuka na nitu na yandi.

Kana nge mekutana ti dyambu ya mpasi mpi nge kezola kuyidika yo mbote kansi nge kezaba ve kana nge takuka, yo kepesaka boma na ntima. Boma yina kesalaka nde butomfu kusonga nitu na kubasisa masa mingi ya bo kebingaka nde adrénaline. Kana nitu mebasisa adrénaline mingi yo kesalaka nde ntima kuyantika kubula ntinu-ntinu, kupema kukuma nswalu-nswalu, mutoki kubasika mingi, to maboko, mabolongo, mpi ndinga lenda yantika nkutu kutekita. Yo ketendula nde nitu na nge keyika nge ngolo sambu na kusadisa nge na kununga dyambu yango. Kima ya mpasi kele kuzaba kusadila ngolo yango sambu na kuyindula mbote mpi sambu na kusala disolo mosi ya tiya.

Mutindu ya Kukulumusa Boma. Yibuka nde yo kele mbi ve na kuwa boma. Kansi, sambu na kutuba kukonda boma, nge fwete sala ngolo na kukulumusa kiteso ya boma mpi kuyidika dyambu yango ti ntima ya pima mpi na mutindu mosi ya kepesa nge luzitu. Inki mutindu nge lenda sala yo?

Kudibongisa mbote. Baka ntangu mingi sambu na kubongisa disolo na nge. Sala yonso na kubakisa pwelele disolo na nge. Kana nge mosi muntu fwete pona mambu ya nge tatuba na disolo na nge, sosa kuzaba mambu yina bawi na nge mezaba dezia na disolo yina mpi lukanu yina nge kezola kulungisa. Yo tasadisa nge na kupona malongi ya kufwana kibeni. Na luyantiku kana nge mona mpasi na kusala yo, solula dyambu yango ti mutubi mosi yina kele ti eksperiansi mingi. Yandi lenda sadisa nge na kubakisa mbote malongi na nge mpi na kutadila bantu yina talanda disolo na nge. Kana nge mona nde nge mezwa malongi yina tasadisa bawi na nge mpi nde nge mebakisa yo, mpusa na nge ya kuzabisa bo malongi yina tayantika kukuma ngolo kuluta boma yina nge lenda wa sambu na disolo na nge.

Tula dikebi mingi na bangogo na nge ya luyantiku. Nge fwete zaba mutindu nge tayantika. Ntangu nge tayantika kusala disolo na nge, boma na nge takulumuka.

Nge lenda sadila bitambi ya mutindu mosi na ntangu nge kekudibongisa sambu na kisalu ya bilanga. Kutadila kaka ve disolo ya nge kezola kutubila, kansi tadila mpi bantu ya nki mutindu nge tatela kimbangi. Yidika bangogo na nge ya luyantiku mbotembote. Lomba lusadisu na bansamuni yina kele ti eksperiansi mingi.

Nge lenda yindula nde nge tatuba mbote kukonda boma kana nge sonika mpi kana nge tanga mambu yonso ntangu nge kesala diskure na ntwala ya kimvuka ya bantu. Kansi, na kutuba ya mbote, kusala mutindu yai lenda yika nkutu boma konso mbala ya nge kesala diskure. Yo kele kyeleka nde mitubi yankaka kesadilaka banoti ya kele na mambu mingi, kansi bankaka kesadila banoti yina bo mesonika mambu fyoti. Kansi kima tasoba kisika yina nge ketula mabanza mpi takulumusa boma na nge kele ve bangogo ya nge mesonika na papie, kansi kundima yina kele na ntima na nge nde mambu ya nge yidikaka sambu na bawi na nge kele mfunu kibeni.

Vutukila mbala mingi disolo na nge na ndinga ya ngolo. Kusala mutindu yai tapesa nge kivuvu nde nge takuka kuzwa bangogo kukonda mpasi sambu na kutuba bangindu na nge. Na ntangu nge kevutukila disolo na nge mbala na mbala, mabanza na nge keyidika bangindu na mpila nde nge lenda yibuka yo kukonda mpasi ntangu nge tasalaka diskure na nge. Vutukila diskure na nge mutindu nge tasala yo. Salaka bonso nde nge kemona bawi na nge na mabanza. Vanda na mesa to telama, kaka mutindu nge tasala ntangu nge tasala disolo na nge.

Samba Yehowa sambu yandi sadisa nge. Keti yandi tapesa mvutu na kisambu ya mutindu yai? “Beto ke na kikesa na kutelama na meso ya Nzambi sambu, kana beto ke lomba konso kima bonso kele luzolo na yandi, beto zaba mbote nde yandi ke wila beto.” (1 Yoa. 5:14) Kana nge kele na mpusa ya kupesa Nzambi lukumu mpi ya kusadisa bantu na kubaka mambote na Ndinga na yandi, yandi tapesa kibeni mvutu na kisambu na nge. Kivuvu yina lenda pesa nge ngolo ya kusala devware na nge. Dyaka, na ntangu nge kekuna mbuma ya mpeve​—zola, kyese, ntima pima, mpi kudiyala​—nge tayedisa mabanza yina kele mfunu sambu na kuyidika makambu ti kudiyala.​—Gal. 5:22, 23.

Baka eksperiansi. Kana nge kesala kisalu ya bilanga mingi, boma na nge takulumuka. Kana nge kepesa bamvutu mingi na balukutakanu ya dibundu, nge tamonaka ve mpasi na kutuba na ntwala ya bantu. Na ntangu masolo ya nge kesala na ntwala ya dibundu kekuma mingi, kiteso ya boma yina nge tawaka na ntwala ya kusala disolo takulumuka. Keti nge tazola kuzwa baokazio mingi ya kutuba? Kana mpidina salaka badevware yankaka bonso volontere na nzo-nkanda na ntangu bantu ya bo pesaka badevware yango kele ve.

Na nima ya kusala mambu yina beto metendula awa na zulu, yo tavanda mbote nde nge tadila bidimbu yina kemonisaka mpenza nde muntu kewa boma. Kuzaba bidimbu yai mpi kulonguka mutindu ya kununga yo tasadisa nge na kutuba kukonda boma. Bidimbu yango lenda monana na nitu to na ndinga.

Bidimbu ya Kemonanaka na Nitu. Boma, to kukonda boma, kemonanaka na nitu na nge mpi na mutindu nge kesadilaka maboko na nge. Beto tadila ntete maboko. Maboko ya kukanga na mukongo, ya kukitisa kukonda kunikana na balweka ya nitu, to ya kusimba ngolo na pipitre; kukotisa mpi kubasisa maboko mbala na mbala na baposhi, kukangisa mpi kukangula babuto ya kazaka, kusimba kukonda kikuma ditama, mbombo, maneti; kusakana ti montre, kilapi-kimate, lupetu, to bapapie ya banoti; kusala bidimbu ti maboko kukonda kumanisa yo. Mambu yai yonso kemonisaka nde muntu kele na boma.

Boma lenda monana mpi kana muntu kebenda makulu mbala na mbala na sima, kenikisa-nikisa nitu ndambu na ndambu, kutelama kukonda kunikana, kulembisa nitu ti mapeka, kutula mate na bikobo mbala na mbala, kumina mate mbala na mbala, kupema nswalu-nswalu mpi kubaka mpema fyoti na konso mbala.

Ti kikesa ya kyeleka, nge lenda nunga na kukatula bidimbu yai ya kemonisaka boma. Meka kununga na kukatula kidimbu mosi mpamba konso mbala. Pona kidimbu mosi ya kemonisaka boma, mpi yindula na ntwala mambu yina nge lenda sala sambu na kukonda kusala kidimbu yango. Kana nge sala kikesa mutindu yina, nitu na nge tamonisa nde nge ketuba ve na boma.

Bidimbu ya Kemonanaka na Ndinga. Bidimbu ya kemonanaka na ndinga ya kemonisaka nde muntu kewa boma lenda vanda kumatisa ndinga ngolo kibeni to ndinga lenda yantika kutekita. Mbala yankaka nge kekosulaka mbala mingi sambu na kuyobisa mungungu na nge to nge ketubaka ntinu-ntinu. Kana nge sala kikesa ya ngolo sambu na kuyala ndinga na nge, nge lenda nunga bidimbu yai mpi bikalulu yankaka ya mbi.

Kana nge kewa boma, pema fyoti mpi fulumuna ngolo kibeni bambala mwa mingi na ntwala ya kumata na estrade. Sala ngolo na kulembisa nitu na nge ya mvimba. Na kisika ya kuyindula boma na nge, tula mabanza na nge na kikuma yina kepusa nge na kuzabisa bawi mambu ya nge bongisaka. Na ntwala ya kuyantika kutuba, baka mwa ntangu sambu na kutala bawi na nge, sosa luse ya muntu mosi ya nge meyikanaka na yandi mpi seka fyoti ti yandi. Yantika kutuba malembe-malembe na luyantiku, mpi na nima kudikotisa na disolo na nge.

Mambu ya Nge Lenda Vingila. Kuyindula ve nde mawi yonso ya boma tamana. Mitubi mingi ya kesalaka badiskure bamvula mingi meluta kewaka kaka mwa boma na ntwala ya kutelama na ntwala ya bawi. Kansi, bo melongukaka na kuyala boma na bo. Mosi na kati na bo kutubaka nde: “Mu kewaka kaka boma tii bubu yai, kansi ntangu yai mu kesalaka ngolo sambu na kuyala yo.”

Kana nge sala kikesa ya masonga na kukatula bidimbu ya kemonana na meso yina kemonisaka nde nge kewa boma, bawi na nge tamona nge bonso mutubi ya ketubaka kukonda boma. Nge lenda wa kaka boma, kansi bo lenda mona yo ve ata fyoti.

Kuvila ve nde adrénaline yina kebasisaka bidimbu ya kemonisaka nde muntu kewa boma kepesaka mpi kikesa mingi. Sadila kikesa yango sambu na kutuba ti mawi.

Kuvingila ve kilumbu ya nge tamata na estrade sambu na kuyantika kusadila mambu yai yonso. Longuka na kutuba kukonda boma mpi kudiyala. Longuka mpi na kutuba ti mawi ya kufwana na luzingu na nge ya konso kilumbu. Kusala mambu yai tasadisa nge mingi na kutuba kukonda boma ntangu nge kesala masolo na estrade mpi na kisalu ya bilanga, kisika yo kevandaka mfunu mingi.