Beto Vila Ve Bantu Yina Kele na Banzo ya Minunu
1. Sambu na nki yo kele mfunu na kuzabisa nsangu ya mbote na bantu yina kele na banzo ya minunu?
1 Bantu mingi kibeni ke kuma minunu mpi bo kele ti ngolo diaka ve. (Lo. 12:1-7) Bambuta ya nkaka ke zingaka na banzo ya minunu, yo yina yo ke vandaka ve ntangu yonso pete na kukutana ti bo ntangu beto ke samuna nzo na nzo. Diambu yai ke salamaka mpi na bansi yina bibuti ya me kuma minunu ke kwendaka kuzinga ti bana na bo to na bampangi na bo ya nkaka. Ata, minunu ya nkaka ke kuka ve kutambula to kusimba mambu na ntu, minunu mpi bantu ya nkaka yina ke zingaka na banzo ya minunu lenda longuka, kubakisa mpi kuzola Yehowa. Inki mutindu beto lenda zabisa bantu ya mutindu yai nsangu ya mbote ya ke pesa “kivuvu ya kiese”?—Tito 2:13.
2. Inki mutindu beno lenda zaba banzo yonso ya ke sansaka minunu sambu na kukwenda kutala bo?
2 Mutindu ya Kuyantika: Mbala mingi, beno lenda zaba banzo yonso ya ke sansaka minunu kana beno sosa na mukanda yina bo ke sonikaka ba-adresi ya bantu ya bwala na beno. Tala bantu-diambu yai, “banzo ya minunu,” “bimvuka ya ke sadisaka bantu yina ke na mpasi,” mpi “kimvuka ya ke sadisaka bansiona.” Nkengi na kisalu lenda twadisa mambu sambu bansamuni ya me fwana kukwenda kutala konso nzo ya minunu. Kana beto yidika mambu mbote mpi beto tula ntima na Yehowa, beto lenda yantika kulonguka Biblia ti bantu na kimvuka.—Bing. 21:5; 1 Yoa. 5:14, 15.
3, 4. (a) Beto fwete kutana ti nani sambu na kuyantika kulonguka Biblia ti bantu na kimvuka? (b) Tendula mutindu kulonguka lenda salama?
3 Na konso nzo beno ta tadila mutindu nzo yina kele sambu na kuyantika kulonguka. Na banzo ya nene yina kele ti minunu mpi bantu ya kisalu mingi, yo kele mbote na kukutana ti muntu yina ke yambaka bantu sambu na kusolula ti muntu ya ke twadisaka bisalu. Na bimvuka ya fioti yina ke sadisaka minunu mpi yina kele ti bantu ya kisalu zole to tatu, yo lenda vanda mbote na kusosa ntangu sambu na kusolula mbala mosi ti munkwa ya kimvuka yina.
4 Na konso nzo, tendudila bo nde nge ke sadila ntangu na nge na luzolo yonso sambu na kusiamisa bantu yina ke sepelaka na kutanga mpi na kusolula masolo ya Biblia. Yula kana bantu ta zola kulonguka Biblia na kimvuka yina ta salamaka na minuta kiteso ya 30 konso mposo. Nge lenda sadila mikanda mingi, kansi bansamuni mingi me monaka nde bantu mingi ke sepelaka na Mukanda ya Bankenda ya Bible mpi Muntu ya Kuluta Nene ya Ntangu Yonso. Nge lenda songa muntu ya ke twadisa bisalu mikanda yango mpi nge lenda wakana ti yandi na kupona kilumbu, ntangu mpi kisika ya beno ta longukaka. Yandi lenda kotisa manaka yai na kalandrie ya mambu yina minunu ke salaka mpi kutula yo na nzo na bo. Kuwa ve nsoni na kusonga bantu nde nge kele Mbangi ya Yehowa. Sadisa muntu ya ke twadisa bisalu na kubakisa nde nge ta kwisaka ve kusamba mbala na mbala, kansi nge ta kwisaka kulonga malongi ya Biblia.
5. Tubila mabanza ya mfunu yina lenda sala nde bantu kuzola kulonguka mpi kubakila yo mambote.
5 Mutindu ya Kutwadisa Kulonguka: Twadisa kulonguka na kutadila mambu ya nge ke kutana ti yo mpi mutindu mambu ke salama na kisika yina; vanda ti bukati-kati mpi swasukisa mambu. Muntu yina ke twadisa kulonguka fwete nata bakopi mingi ya mukanda yina bo ta longuka mpi yandi fwete baka yo na nsuka ya kulonguka. Yo lenda vanda mfunu na kunatila bantu ya nkaka bakopi yina kele ti bisono ya nene. Beno lenda tanga baparagrafe, kuyula bangiufula mpi kupesa bamvutu mutindu beto ke salaka. Nge lenda lomba bantu yina ke zola mpi ya me fwana na kutanga baparagrafe to baverse ya Biblia. Ntangu beno ke longuka, monisa zola, vanda mawete mpi ti mabanza ya mbote. Kana muntu ya ke twadisa bisalu me pesa nge nswa, nge lenda songa bo video mosi ya organizasio yina ta kumisa lukwikilu na bo ngolo na Biblia to ya ke tendula malongi yina me katuka na masolo ya Biblia. Beno lenda yantika kulonguka na kisambu mpi kusukisa na kisambu. Nkutu bansamuni ya nkaka ke yimbaka bankunga ya Kimfumu.
6. Inki mutindu nge lenda manisa ntembe yina muntu me basisa?
6 Inki nge lenda sala kana muntu kutula ntembe na diambu mosi ya beno me tanga to na dibanza mosi ya beno me tubila ntangu beno ke longuka? Sadila luswasukusu ntangu nge ke pesa mvutu. (Bakol. 4:6) Nge lenda tangila yandi verse mosi ya nkufi ya Biblia yina ke pesa mvutu ya pwelele na ngiufula na yandi. Kana nge ke mona nde yo me fwana ve na kutadila yo ntangu yina, yo ta vanda mbote na kuzabisa yandi nde nge me buya ve dibanza na yandi kansi beno ta tadila yo beno zole na nima ya kulonguka.
7. Inki nge lenda sala kana muntu kuyula ngiufula to kumonisa mpusa?
7 Bantangu ya nkaka, muntu lenda yula ngiufula to kumonisa mpusa ya kulonguka mambu mingi. Mpangi-nkento mosi ke sadilaka metode yai: “Nge me yula ngiufula mosi ya mbote kibeni. Kansi sambu yo kele ngiufula ya ke tadila nge, bika beto manisa kulonguka mpi beto ta tadila yo kumosi na nima.” Mbala mingi, yo kele mbote na kupona ntangu mpi kisika ya nkaka sambu na kulonguka Biblia ti bantu yina ke monisa mpusa.
8. Inki mutindu beto fwete tanga ngunga mpi baviziti kana beto ke longuka ti bantu na kimvuka to ti muntu mosi?
8 Yo ke vandaka konso ntangu mbote Bambangi ya mutindu mosi kutwadisa kulonguka ya Biblia na konso kimvuka. Bansamuni yonso ya ke samuna kuna lenda tanga bangunga. Kana kulonguka ke salama mbala na mbala, nsamuni yina ke twadisa ta tanga kimvuka ya mvimba mvutukilu ya mpa mosi na konso ntangu yina yandi ta twadisa kulonguka mpi longoki mosi ya Biblia na konso ngonda. Kana nge yantika kulonguka Biblia ti muntu mosi ya ke kuka kubakisa mpi kulonguka, nge lenda tanga yandi mutindu beto ke salaka yo.
9, 10. Inki bikalulu kele mfunu sambu na bantu yina ke sala kisalu yai? Tendula.
9 Beto Fula na Kulonguka ti Bo: Yo kele mbote na kutula kilumbu mpi ntangu sambu na kulonguka Biblia ti bantu na kimvuka. Minunu mpi bantu ya kisalu ta zola nde beno longuka mbala na mbala; bo ta zola mpi nde beno yantika mpi beno sukisa na ntangu ya mbote. (Mat. 5:37) Yo yina, yo ke lombaka kuvanda kwikama, kusala bikesa mpi kusala mambu na ndonga. Ba eksperiansi ya bampangi me monisaka nde yo ke vandaka mbote kana bansamuni zole ya me fwana kulonguka Biblia ti bantu na kimvuka. (Lo. 4:9, 10) Na banzo ya nene, beno lenda sadila bansamuni mingi.
10 Yo kele mpi mfunu na kuvanda mawete mpi na kutudila bantu dikebi. (Bafi. 2:4) Na viziti ya ntete, baka ntangu ya kukutana ti konso muntu yina me kwisa na kimvuka. Sonika bazina na bo mpi meka kusimba yo na ntu na ntwala nde nge vutukila bo. Kansi, minunu ya nkaka ke waka makasi kana muntu ya bo me zaba ve kubinga bo na zina na mbala ya ntete. Kana nge monisila konso muntu ntima-nda mpi kuwila bo mawa, bo ta kudiwa mbote mpi ta mona nde nge ke zolaka bo.
11. Inki mutindu bantu yina ke longuka Biblia ti bantu na kimvuka lenda zitisa mpi kumonisila bantu ya kisalu ti bantu ya dibuta ya minunu ntima-mbote?
11 Yo kele mpi mfunu na kuzitisa mpi kumonisila bantu ya kisalu ti bantu ya dibuta ya minunu ntima-mbote. Kana beno me baka bangidika sambu na kulonguka, yo ta vanda ve mbote na kusoba ntangu to bangidika yango kukonda kusolula ti muntu ya ke twadisa bisalu. Mbala na mbala, yula muntu ya ke twadisa bisalu na kupesa dibanza mutindu kulonguka ke salama. Kana bantu ya dibuta ya minunu me kwisa kutala bo ntangu kulonguka ke salama, sala ngolo na kukutana ti bo. Tendudila bo lukanu yina nge ke longuka Biblia ti minunu. Monisa bo nde nge ke tudilaka bantu ya dibuta na bo dikebi na masonga yonso. Lomba bo na kuvanda mpi kuwidikila kulonguka ya Biblia.
12, 13. Tubila baeksperiansi ya ke monisa mambote ya kuta kimbangi na banzo ya minunu.
12 Mbutu: Bankengi-ntambudi mpi mabundu ke salaka barapore ya ke pesa kikesa na mutindu kisalu yai ke salama. Na dibaku mosi, bantu kiteso ya 20 vukanaka sambu na kulonguka na mbala ya ntete. Diambu yai salaka nde bo yantika kulonguka Biblia ti bantu sambanu. Nsuka-nsuka muntu mosi bakaka mbotika. Kulonguka ya Biblia na kimvuka ya nkaka, pusaka nkento mosi ya bamvula 85 na kukwenda na dibundu mpi kumonisa mpusa na yandi ya kubaka mbotika. Ntangu kimvuka mosi bakaka lukanu ya kutula bisalu na yo kisika mosi—mpi katulaka kulonguka ya Biblia na kimvuka yina Bambangi ya Yehowa vandaka kutwadisa—minunu bokutilaka muntu ya ke twadisaka bisalu! Nsuka-nsuka bo yantikaka diaka kulonguka mpi bantu kiteso ya ba 25 to 30 yantikaka diaka kuvukana.
13 Zola yina beto ke monisila minunu ke vandaka ti bupusi ya ngolo na minunu mpi na bantu ya nkaka. Mu mbandu, mbala mingi bantu ya kisalu ke vukanaka mpi ke pesaka bamvutu ntangu kulonguka ke salama. Bikesa yina beto ke salaka sambu na kumonisa dikebi na bantu yina kele na banzo ya minunu ke taka mpi kimbangi ya mbote na bantu ya nkaka. (1 Pie. 2:12) Mfumu mosi tubaka mambu yai ntangu yandi zabaka lukanu ya kulonguka na beto: “Sambu na nki beno yantikaka ve banda ntama? Inki ntangu beno ta yantika?” Mfumu ya nkaka ya ke twadisaka bisalu sonikaka nde: “Mu ta lomba na banzo yonso ya bo ke sansaka minunu ya kisika yai na kulonguka Biblia na kimvuka. Kisalu yai ya ofele ya Bambangi ya Yehowa ke salaka kele kaka mutindu mosi ti kisalu ya kusamuna yina bo ke salaka na bisika yonso.” Nzo mosi ya minunu na Hawaii pesaka Bambangi ya Yehowa Diplome mosi yina vandaka kutubila kisalu na bo ya luzolo ya mbote, bonso “kimvwama ya ntalu mingi” sambu na bantu yina ke zingaka kuna.
14. Sambu na nki beto fwete sadisa bantu yina kele na banzo ya minunu?
14 Yehowa ke lomba minunu na kukumisa yandi. (Nk. 148:12, 13) Emvitasio yai ke tadila mpi bantu yina kele na banzo ya minunu. Keti teritware na beno kele ti banzo ya minunu, kisika yina minunu lenda wa nsangu ya mbote sambu na kubakila yo mambote? Na nsadisa ya bankuluntu mpi ya bantu yina ke twadisa bisalu, beto lenda ta kimbangi ya mbote na banzo ya minunu. Beto ke landaka mbandu ya Yehowa ntangu beto ke vilaka ve minunu.—Nk. 71:9, 18.