Mambu Yina Bantu Mingi Ke Kwikilaka

Bahindu

ke yindulaka nde bantu ke monaka mpasi sambu na mambu ya mbi ya bo ke salaka to ya bo salaka na luzingu ya ntete (bo ke kwikilaka nde kana muntu me fwa, yandi ke butukaka diaka). Muntu lenda kuma ti luzingu ya mbote kaka kana yandi me butuka diaka. Muntu ta kuma ti luzingu ya mutindu yai kana yandi yambula mambu yonso ya mbi.

Bamizuluma

ke tubaka nde mpasi kele ndola sambu na masumu ya bantu yina ke sambilaka ve mpi yo kele mutambu sambu na kumeka lukwikilu ya bantu yina ke sambilaka. Sayyid Syeed, muntu mosi ya mayele yina kele mfumu ya Bamizuluma na Amerika ya nordi ke tuba nde: “Bisumbula ke yibusaka bantu na kulanda kupesa Nzambi matondo sambu na mambu yonso ya mbote yina yandi ke sadilaka beto mpi yo ke sadisaka bantu na kuzaba nde bo fwete sadisa bantu yina kele na mpasi.”

Bayuda

ke tubaka nde mpasi kele lufutu ya bisalu na beto ya mbi. Bayuda ya nkaka ke ndimaka nde lufutumuku ta vanda, na nima Nzambi ta sakumuna bantu ya mbote. Kimvuka mosi ya Bayuda ke longaka nde muntu ke butukaka mbala mingi, yo ke pesaka yandi dibaku ya kuvutukila ve bifu yina yandi salaka.

Bantu ya dibundu ya Buda

ke kwikilaka nde bantu fwete mona mpasi bamvula mingi mpi nde mpasi yango ta mana ntangu muntu ta yambula mambu ya mbi mpi bangindu ya mbi. Kana muntu kukuma mayele, kusala mambu ya mbote mpi kukuma ti mabanza ya mbote yandi ta kuma ti luzingu ya kukonda mpasi.

Bangindu ya Confucius, muntu mosi ya mayele

Mukanda mosi (A Dictionary of Comparative Religion) ke tuba nde: “Bantu ke monaka mpasi mingi sambu bo ke zabaka ve kusala mambu to sambu na bifu na bo.” Bo ke yindulaka nde bantu lenda mona diaka ve mpasi mingi kana bo ke sala mambu ya mbote mpi bantu fwete ndima lutwadisu ya bampeve ya mbi sambu bampasi mingi ke katukaka na bo.

Mambu yina mabundu ya nkaka ya fioti-fioti ke kwikilaka

Bo ke tubaka nde mpasi yina bantu ke monaka ke katukaka na bandoki. Bo ke kwikilaka nde bandoki lenda sakumuna bantu to kunatila bantu bampasi. Kana muntu ke bela, binkulu mpi bankisi yina nganga-ngombo ta sala ta sadisa yandi mpi yo ta belula yandi na maladi yina katukaka na bampeve ya mbi.

Bakristu

ke kwikilaka nde bantu ke monaka mpasi sambu na disumu ya bituti na beto ya ntete mutindu Kuyantika, mukanda ya ntete ya Biblia ke tubaka yo. Kansi bantu mingi me yikaka bangindu na bo na dilongi yai. Mu mbandu, bantu ya nkaka ya Katolika ke kwikilaka nde beto lenda ndima kumona mpasi sambu Nzambi kundima dibundu na beto to mpasi na beto kupesa Nzambi dibaku ya kugulusa bantu ya nkaka.