Tendula Mbote Baverse

NTANGU beto kelonga bantu yankaka, yo kelomba ve kutanga kaka baverse na Biblia kansi yo kelomba kusala mambu mingi. Ntumwa Polo kusonikilaka nduku na yandi Timoteo nde: “Nge fweti tula ngolo na kumonika muntu ya mbote na meso ya Nzambi, bonso muntu ya kisalu yina ya bo lenda baka mbi ve sambu na kisalu na yandi, sambu yandi ke zabisaka nsangu ya kieleka mbote-mbote.”—2 Tim. 2:15.

Kusala dyambu yai kezola kutuba nde beto fwete tendula baverse na mutindu mosi ya kewakana ti mambu yina Biblia yo mosi kelonga. Yo kelomba kutadila mpi mambu yina verse yango ketubila, olie ya kupona kaka bangogo yina mesimba ntima na beto mpi kuyika bangindu na beto mosi. Na nsadisa ya profete Yeremia, Yehowa kukebisaka baprofete yina vandaka kutuba nde mambu ya bo vandaka kulonga vandaka kukatuka na munoko ya Yehowa kansi bo vandaka kulonga ‘mambu ya bo vandaka kuyindula bo mosi.’ (Yer. 23:16) Ntumwa Polo kukebisaka Bakristu na kukonda kubebisa Ndinga ya Nzambi ti bangidu ya bantu ntangu yandi sonikaka nde: “Beto me losaka mambu yonso ya kinsweki ti ya nsoni; beto ke kusaka bantu ve, beto ke pindulaka mambu ya Nzambi ve.” Na bilumbu yina, bakomersa ya malafu ya kukonda masonga vandaka kuyika masa na malafu na bo sambu yo kuma mingi na mpila nde bo bakila yo mbongo mingi. Beto kebebisaka ve Ndinga ya Nzambi na kuvukisaka yo ti bangindu ya bantu. Polo kutubaka nde: “Beto kele ve bantu ya ketekaka ndinga ya Nzambi mutindu bantu yankaka kesalaka, kansi na masonga yonso, bonso bantu ya Nzambi kutindaka, na meso ya Nzambi, kumosi ti Kristu, beto ketubaka.”​—2 Kor. 4:2; 2:17, NW.

Ntangu yankaka, nge lenda pesa verse mosi sambu na kubenda dikebi na munsiku mosi. Biblia mefulukaka ti minsiku yina kemonisaka beto mutindu ya mbote ya kuyidika mambu ya kuswaswana ya beto kekutanaka na yo. (2 Tim. 3:16, 17) Kansi nge fwete keba na mpila nde ntendula na nge kuvanda ya mbote mpi nde nge sadila ve verse mosi na mutindu mosi ya mbi, nge tubisa yo mambu yina nge kezola kutuba. (Nk. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Ntendula na nge fwete wakana ti lukanu ya Yehowa, mpi ti Ndinga ya Nzambi ya mvimba.

‘Kuzabisa nsangu ya kieleka mbote-mbote’ kelombaka mpi kubakisa mbote nki kima Biblia ketuba. Yo kele ve “kima” ya beto fwete sadila sambu na kundimisa na ngolo bangindu na beto na bantu yankaka. Balongi ya mabundu yina vandaka kuzola ve Yezu Kristu kusadilaka mambu yina kele na Masonuku, kansi bo vandaka kukanga meso na bo na ntwala ya makambu ya nene, yina vandaka kulomba lunungu, mawa ti kwikama, yina Nzambi kelombaka. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Ntangu yandi vandaka kulonga Ndinga ya Nzambi, Yezu kumonisaka kimuntu ya Tata na yandi. Kyese yina Yezu vandaka na yo sambu na kyeleka kuvukanaka ti zola ya yandi vandaka na yo sambu na bantu. Beto fwete sala ngolo na kulanda mbandu na yandi.​—Mat. 11:28.

Inki mutindu beto lenda ndima nde beto ketendula mbote verse mosi? Kutanga Biblia mbala na mbala tasadisa beto. Beto fwete landa mpi “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” disongidila kimvuka ya Bakristu yina kele bapakulami ya kimpeve, nzila yina Yehowa kesadilaka sambu na kupesa madya ya kimpeve na nzo ya lukwikilu. Kulonguka ya beto mosi mpi kukwenda mpi kupesa bamvutu mbala na mbala na balukutakanu ya dibundu tasadisa beto na kubaka mambote ya malongi yina bo kepesaka na nzila ya kimvuka ya mpika yina ya kwikama mpi ya mayele.

Kana mukanda Comment raisonner à partir des Écritures kele na ndinga na beno mpi kana nge kelonguka na kusadila yo mbote, nge tavanda ti kima yina nge kele na yo mfunu yina tasadisa nge na kutendula mbote mpi kukonda mpasi baverse mingi yina beto kelutaka kusadila na kisalu na beto. Kana nge kekana kusadila verse mosi ya beto kesadilaka ve mingi, kudikulumusa tapusa nge na kusosa-sosa bansangu yankaka yina tasadisa nge na kutendula ndinga ya kyeleka mbotembote.​—Bing. 11:2.

Tendula Yo Pwelele. Ntangu nge kelonga bantu yankaka, zikisa kana bo kemona pwelele kuwakana yina kele na kati ya disolo ya nge ketubila ti baverse ya nge kesadila. Na ntwala ya kutanga verse, kana nge sadila ngyufula mosi, bawi na nge fwete mona mutindu verse yango kepesa mvutu na ngyufula yina. Kana nge sadila verse sambu na kusimba dibanza mosi, sosa kuzaba kana longoki kemona pwelele mutindu verse yango kendimisa dibanza yina.

Kutanga kaka verse, ata nkutu nge menyata mbotembote bangogo ya mfunu, mefwana ve. Kuvila ve nde, bantu mingi mezaba ve Biblia mbote mpi bo tabakisa ve mbote dibanza na nge na nima ya kutanga verse mbala mosi. Benda dikebi ya bawi na kitini ya verse yina kewakana mpenza ti mambu ya nge ketubila.

Sambu na kusala yo, yo kelombaka mbala mingi kubenda dikebi na bangogo ya mfunu, yina kewakana mpenza ti dikambu ya nge ketubila. Mutindu ya kukonda mpasi ya kusala yo kele ya kuvutukila bangogo yango ya mfunu. Kana nge kesolula ti muntu, nge lenda yula yandi bangyufula yina tasadisa yandi na kumona bangogo ya mfunu. Kana bo kesolula ti kimvuka ya bantu, mitubi yankaka kezolaka kulungisa lukanu na bo na kusadilaka bangogo yankaka yina kele na ntendula mosi to na kuvutukilaka dibanza yango sambu na kubenda dikebi na bangogo ya mfunu. Kansi, kana nge mepona na kusala mutindu yai, keba na mpila nde bawi kubakisa mbote kuwakana yina kele na kati ya dibanza ya nge ketubila ti bangogo ya verse yina.

Kana nge mebenda dikebi na bangogo ya mfunu imene, pana nge metula fondasio ya mbote sambu na disolo na nge. Pesa ntangu yai ntendula yonso ya verse yango. Keti na ntwala ya kutanga verse nge pesaka kikuma ya pwelele ya mepusa nge na kusadila verse yina? Kana mpidina, monisa mutindu bangogo yina nge tudilaka dikebi mingi kewakana ti mambu yina bawi na nge kekinga. Monisa pwelele kuwakana yango. Ata nge tendulaka ve verse mutindu yina na ntwala ya kutanga yo, nge fwete tendula yo na nima ya kutanga yo.

Bafarize kuyulaka Yezu ngyufula mosi ya bo yindulaka nde yo vandaka mpasi mpenza, nde: “Keti Bansiku na beto ke pesaka muntu nswa na kubikisa nkento na yandi na konso mambu ya mbi ya yandi me sala?” Yezu kusadilaka ngindu yina kele na Kuyantika 2:24 sambu na kupesa bo mvutu. Simba nde yandi tulaka dikebi na yandi kaka na kitini mosi ya verse yango, mpi na nima yandi tendulaka yo. Na nima ya kumonisa nde bakala ti nkento na yandi kekumaka “muntu mosi,” Yezu kusukisaka nde: “Muntu lenda kabula ve yina ya Nzambi me vukisaka.”​—Mat. 19:3-6.

Ntendula ya nda nki mutindu nge fwete pesa sambu bantu kubakisa mbote verse mosi? Kima tasadisa nge na kuzaba yo kele kuzaba mbote bawi na nge mpi mfunu ya dikambu ya nge ketubila. Tendula mambu na mutindu mosi ya kukonda mpasi mpi kubasika ve na disolo na nge.

Yindula na Nsadisa ya Masonuku. Sambu na yina metala kisalu ya Polo na Tesalonika, Bisalu 17:2, 3 kesonga beto nde yandi ‘vandaka kuyindula na bo na nsadisa ya Masonuku.’ (NW) Konso nsadi ya Yehowa fwete sala ngolo na kuyedisa kikalulu yai. Mu mbandu, Polo kutubilaka mambu yina metala luzingu mpi kisalu ya Yezu, yandi monisaka nde Masonuku ya Kiebreo kutubilaka dezia mambu yai, mpi na nima yandi sukisaka mutindu yai: “Yesu yai ya mono ke zabisa beno, yandi muntu kele [Kristu].”

Ntangu yandi sonikilaka Bakristu ya Ebreo, Polo vandaka kuvutukila mbala mingi Masonuku ya Kiebreo. Sambu na kunyata to kutendula mbotembote dyambu mosi, mbala mingi yandi vandaka kubenda dikebi na ngogo mosi to na kimvuka mosi ya nkufi ya bangogo mpi na nima yandi vandaka kupesa ntendula na yo. (Baeb. 12:26, 27) Na disolo yina kele na Baebreo kapu 3, Polo kutubilaka mambu yina kele na Nkunga 95:7-11. Simba nde na nima yandi tubilaka bitini tatu ya verse yango: (1) yandi tubilaka ntima (Baeb. 3:8-12), (2) ntendula ya bangogo “bubu yai” (Baeb. 3:7, 13-15; 4:6-11), mpi (3) ntendula ya nsa: “Bo ta pema kisika mosi ti mono ata fioti ve.” (Baeb. 3:​11, 18, 19; 4:1-11) Sala ngolo na kulanda mbandu yina ntangu nge ketendula konso verse.

Tala nki mutindu Yezu kuyindulaka ti bawi na yandi na mutindu mosi ya mbote na nsadisa ya Masonuku na disolo yina kele na Luka 10:25-37. Longi mosi ya Nsiku kuyulaka yandi nde: “Longi, nki mono fweti sala sambu na kubaka moyo ya mvula na mvula?” Sambu na kupesa yandi mvutu, Yezu kulombaka ntete bakala yina na kutuba yandi mosi nki yandi keyindula. Na nima, Yezu kumonisaka mfunu ya kusala mambu yina Ndinga ya Nzambi ketuba. Ntangu yo monanaka pwelele nde bakala yina kubakisaka ve dyambu yango, Yezu kutubilaka mingi kaka ngogo mosi ya verse yina, ngogo yango kele “mpangi.” Na kifulu ya kupesa kaka ntendula na yo, Yezu sadilaka mbandu mosi sambu na kusadisa bakala yina na kutuba yandi mosi nki yandi fwete sala.

Yo ke pwelele nde ntangu yandi vandaka kupesa mvutu na bangyufula, Yezu vandaka kupesa ve kaka baverse yina vandaka kupesa mbala mosi mvutu ya pwelele. Yandi vandaka kutadila mambu yina baverse yango vandaka kutuba mpi na nima kutendula yo na kuwakana ti ngyufula yina bo yulaka yandi.

Ntangu Basaduse kutulaka ntembe na kivuvu ya lufutumuku, Yezu kubendaka dikebi na bo na kitini mosi ya Kubasika 3:⁠6. Kansi yandi sukaka kaka ve na kutuba mambu yina verse yango ketubaka. Yandi yindulaka na bo sambu na kumonisa bo pwelele nde lufutumuku kele mosi ya balukanu ya Nzambi.​—Mar. 12:24-27.

Kana nge zaba na kuyindula mbote mpi kutendula mbote Masonuku, nge takuma longi mosi ya mayele.