KAPU 10
“Bo Me Sonikaka Nde”
“Bubu yai diambu ya bo me sonikaka . . . , me lungana”
1-3. Inki Yezu ke zola nde bantu ya Nazareti kuzaba, mpi nki nzikisa yandi ke pesa bo?
BETO kele na luyantiku ya kisalu ya kusamuna ya Yezu. Yandi me vutuka na Nazareti, mbanza yina yandi yelaka. Lukanu na yandi kele ya kusadisa bantu na kuzaba kieleka mosi ya mfunu: Yandi kele Mesia yina bo tubilaka bamvula mingi na ntwala. Inki nzikisa yandi ke pesa bo?
2 Ntembe kele ve nde bantu mingi ke vingila nde Yezu kusala kima mosi ya kuyituka, sambu bo me waka bansangu ya mambu ya kuyituka ya yandi me salaka. Kansi, yandi me sala ve ata kima mosi ya kuyituka. Na kisika na yo, yandi me kwenda na sinagoga, mutindu yo vandaka kikalulu na yandi. Yandi me telama sambu na kutanga, mpi bo me pesa yandi rulo ya Yezaya. Yo kele rulo mosi ya nda. Mbala ya nkaka, Yezu ke kangula yo na dikebi yonso na ndambu mosi mpi ke landa kukangula yo tii na ndambu ya nkaka tii kuna yandi me mona verse yina yandi ke sosa. Na nima, yandi me tanga na ndinga ya ngolo mambu yina kele na Yezaya 61:1-3.—Luka 4:16-19.
3 Ntembe kele ve nde bantu ya ke widikila yandi me zaba baverse yai. Yo kele mambu ya bo tubaka na ntwala sambu na Mesia. Bantu yonso ya kele na sinagoga ke tala-tala Yezu. Bo yonso me vanda pima. Ebuna Yezu me yantika kutendula, mbala ya nkaka na bunda, nde: “Bubu yai diambu yai ya bo me sonikaka na masonama ya santu yina beno me katuka kuwa me lungana.” Bantu yina me yituka kuwa mambu yina Yezu me tuba, kansi yo ke monana pwelele nde bantu mingi ke zola kaka kumona kima mosi ya kuyituka. Na kisika ya kusala yo, Yezu ke sadila na kikesa yonso mbandu mosi ya Masonuku sambu na kumonisa nde bo me konda lukwikilu. Ntangu fioti na nima, bantu ya Nazareti me banda kusosa kufwa yandi.—Luka 4:20-30.
4. Inki mbandu Yezu pesaka na kisalu na yandi ya kusamuna mpi nki beto ta tadila na kapu yai?
4 Na dibaku yai, Yezu me pesa mbandu ya ke monisa kima ya yandi ta sadilaka na kisalu na yandi ya kusamuna. Ndinga ya Nzambi vandaka kisika yina yandi vandaka kubaka mambu ya yandi vandaka kutuba mpi kusala na kisalu na yandi ya kusamuna. Ya kieleka, mambu ya kuyituka yina yandi vandaka kusala vandaka kusadisa bantu na kuzaba nde yandi vandaka ti mpeve ya Nzambi. Kansi ata kima mosi ve vandaka mfunu mingi sambu na Yezu kuluta Masonuku ya Santu. Beto tadila mbandu yina yandi bikilaka beto na kulanda. Beto ta tadila inki mutindu Mfumu na beto vutukilaka mambu ya vandaka na Ndinga ya Nzambi, nwaninaka yo, mpi tendulaka yo.
Yezu Vandaka Kuvutukila Ndinga ya Nzambi
5. Inki Yezu zolaka nde bawi na yandi kuzaba mpi nki mutindu yandi monisaka nde malongi na yandi vandaka kukatuka na Nzambi?
5 Yezu zolaka nde bantu kuzaba kisika yina nsangu na yandi katukaka. Yandi tubaka nde: “Mambu ya mono ke longa kele ve ya mono, kansi yo kele ya muntu yina tindaka mono.” (Yoane 7:16) Na dibaku ya nkaka yandi tubaka nde: “Mono ke salaka ata kima mosi ve na mabanza na mono mosi; kansi mono ke tuba mambu yai mutindu Tata longaka mono.” (Yoane 8:28) Yandi tubaka diaka nde: “Mambu ya mono ke tubila beno mono ke tuba yo ve na mabanza na mono mosi, kansi Tata yina kele na bumosi ti mono ke sala bisalu na yandi.” (Yoane 14:10) Mutindu mosi yina Yezu monisaka nde malongi na yandi vandaka kukatuka na Nzambi vandaka ya kuvutukila mbala na mbala mambu ya vandaka na Ndinga ya Nzambi.
6, 7. (a) Na nki kiteso Yezu vutukilaka Masonuku ya Kiebreo, mpi sambu na nki diambu yai ke yitukisa? (b) Inki mutindu malongi ya Yezu vandaka ve ata fioti bonso ya bansekudi?
6 Kana beto longuka na dikebi yonso mambu ya Yezu tubaka, beto ta bakisa nde yandi vandaka kuvutukila mambu ya kele na mikanda yina kele na Masonuku ya Kiebreo to kutubila mambu ya kele na mikanda yango kuluta kati-kati na yo. Na mbala ya ntete, yo lenda monana ve kima ya kuyituka. Nge lenda kudiyula sambu na nki na bamvula tatu ti ndambu yina Yezu longaka bantu, yandi vutukilaka ve mambu yonso ya vandaka na mikanda ya Masonuku ya Kiebreo. Ya kieleka, yo lenda vanda nde yandi salaka yo. Kuvila ve nde bo me sonikaka na Biblia mambu fioti mpamba yina Yezu salaka mpi tubaka. (Yoane 21:25) Mbala ya nkaka, nge lenda tanga na ndinga ya ngolo na bangunga fioti mpamba, mambu yonso ya Yezu tubaka yina bo me sonikaka. Ntangu yai, yindula nde nge kele ti bangunga fioti mpamba sambu na kusonga muntu mambu ya Nzambi mpi ya Kimfumu na yandi. Yo ta vanda mpasi na kuvutukila mambu yonso ya kele na mikanda kuluta kati-kati ya Masonuku ya Kiebreo. Beto vila mpi ve nde na mabaku mingi, Yezu vandaka ve ti barulo. Ntangu Yezu salaka Disolo na Zulu ya Ngumba, disolo na yandi yina me zabanaka mingi, yandi vutukilaka mbala mingi to na mutindu ya nkaka Masonuku ya Kiebreo, yandi vandaka ti yo yonso na ntu.
7 Mambu yina Yezu vandaka kuvutukila monisaka nde yandi vandaka kuzitisa Ndinga ya Nzambi mingi. Bawi na yandi “vandaka kuyituka mingi na mutindu na yandi ya kulonga, sambu yandi vandaka kulonga bo bonso muntu yina kele ti kiyeka, kansi ve bonso bansekudi.” (Marko 1:22) Ntangu bansekudi vandaka kulonga, bo vandaka kuzola kuvutukila mingi mambu yina bo vandaka kubinga nde nsiku ya munoko, mpi bo vandaka kuvutukila mambu yina barabi ya mayele ya ntangu ya ntama tubaka. Yezu vutukilaka ve ata mbala mosi mambu ya vandaka na nsiku yina ya munoko to mambu yina barabi tubaka. Sambu na yandi, Ndinga ya Nzambi mpamba vandaka ti kiyeka ya kuluta nene. Mbala mingi yandi vandaka kutuba nde: “Bo me sonikaka nde.” Yandi sadilaka mbala na mbala bangogo yina to bangogo ya mutindu mosi ntangu yandi vandaka kulonga balongoki na yandi mpi kusungika bangindu na bo ya mbi.
8, 9. (a) Inki mutindu Yezu monisaka nde Ndinga ya Nzambi vandaka ti kiyeka ya kuluta nene ntangu yandi kulaka bantu na tempelo? (b) Inki mutindu bantwadisi ya mabundu monisaka ve luzitu ata fioti sambu na Ndinga ya Nzambi na tempelo?
8 Ntangu Yezu kulaka bantu yina vandaka kusala mumbongo na tempelo ya Yeruzalemi, yandi tubaka nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Bo ta binga nzo na mono nzo ya bisambu,’ kansi beno ke kumisa yo nzo ya miyibi.” (Matayo 21:12, 13; Yezaya 56:7; Yeremia 7:11) Kilumbu mosi na ntwala, yandi salaka mambu mingi ya kuyituka kuna. Baleke ya babakala yitukaka ngolo kibeni mpi bo yantikaka kukumisa yandi. Kansi, bantwadisi ya mabundu waka makasi mpi bo yulaka Yezu kana yandi vandaka kuwa mambu yina bana yina vandaka kutuba. Yandi songaka bo nde: “Ee. Keti beno me tangaka ntete ve mambu yai: ‘Nge me sala nde lukumu kubasika na munoko ya bana mpi ya bana ya fioti’?” (Matayo 21:16; Nkunga 8:2) Yezu zolaka nde bantu kuzaba nde mambu yina bana yina vandaka kusala, Ndinga ya Nzambi tubilaka yo na ntwala. Bana yina vandaka ti nswa ya kukumisa yandi.
9 Na nima, bantwadisi yina ya mabundu vukanaka mpi telaminaka Yezu. Bo yulaka yandi nde: “Na nki kiyeka nge ke sala mambu yai?” (Matayo 21:23) Yezu vandaka kumonisa mbala mingi kisika kiyeka na yandi katukaka. Yandi vandaka ve kulonga bantu mambu ya mpa. Yandi vandaka kaka kutendula mambu yina Ndinga ya kupemama ya Tata na yandi vandaka kutuba. Ya kieleka, bamfumu yina ya mabundu mpi bansekudi vandaka kuzitisa ve ata fioti Yehowa mpi Ndinga na yandi. Yo fwanaka kibeni nde Yezu kunganina bo mutindu yandi salaka ntangu yandi monisaka pwelele nde bangindu na bo vandaka ya mbi.—Matayo 21:23-46.
10. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu na mutindu yandi sadilaka Ndinga ya Nzambi, mpi nki bisadilu beto kele ti yo yina Yezu vandaka ve ti yo?
10 Bubu yai, Bakristu ya kieleka ke tulaka ntima na Ndinga ya Nzambi na kisalu ya kusamuna kaka bonso Yezu. Bantu me zabaka Bambangi ya Yehowa na ntoto ya mvimba sambu na kikesa na bo ya kusonga bantu ya nkaka nsangu ya kele na Biblia. Mikanda na beto ke vutukilaka mambu ya kele na Biblia mpi yo ke tubilaka konso mbala mambu ya Biblia. Beto ke salaka mpi mutindu mosi ntangu beto ke longaka bantu. Beto ke sadilaka Masonuku konso ntangu ya beto ke solulaka ti bantu. (2 Timoteo 3:16) Beto ke waka kiese kibeni kana muntu me ndima nde beto tanga Biblia, beto tendula yo mpi beto monisa mutindu yo kele mfunu. Butomfu na beto kele ve ya kukuka bonso ya Yezu, kansi beto kele ti bisadilu mingi yina Yezu vandaka ve ti yo. Katula Biblia ya mvimba yina kele na bandinga mingi, beto kele mpi ti bisadilu mingi ya ke sadisaka beto na kuzwa konso verse ya beto ke sosa. Bika nde beto vanda ti lukanu ya kulanda kuvutukila mambu yina kele na Biblia mpi kutangila yo bantu na konso dibaku.
Yezu Vandaka Kunwanina Ndinga ya Nzambi
11. Sambu na nki yo lombaka nde Yezu kunwanina mbala na mbala Ndinga ya Nzambi?
11 Yezu zabaka nde Satana ti bantu na yandi vandaka mbala na mbala kunwanisa Ndinga ya Nzambi, kansi yo yitukisaka yandi ve. Na kisambu yina yandi salaka na Tata na yandi, yandi tubaka nde: “Ndinga na nge kele kieleka.” (Yoane 17:17) Diaka Yezu zabaka mbote nde Satana, “mfumu ya nsi-ntoto,” kele “muntu ya luvunu mpi tata ya luvunu.” (Yoane 8:44; 14:30) Ntangu Yezu bwaka ve na bampukumuna ya Satana, yandi vutukilaka Masonuku mbala tatu. Satana vutukilaka verse mosi ya Bankunga mpi yandi sadilaka yo na luzolo yonso na mutindu ya mbi. Kansi Yezu pesaka yandi mvutu yina monisaka pwelele nde yandi nwaninaka Ndinga ya Nzambi.—Matayo 4:6, 7.
12-14. (a) Inki mutindu bantwadisi ya mabundu kondaka luzitu na Nsiku ya Moize? (b) Inki mutindu Yezu nwaninaka Ndinga ya Nzambi?
12 Mbala mingi, Yezu vandaka kunwanina Masonuku ya Santu sambu bantu vandaka kusadila yo na mutindu ya mbi. Bo vandaka kutendula yo ve mbote, mpi bo vandaka kutuba mambu ya luvunu sambu na yo. Balongi ya mabundu ya bilumbu na yandi vandaka kutendula Ndinga ya Nzambi na mutindu mosi ya mbi. Bo vandaka kundima nde, yo vandaka mfunu mingi na kuzitisa bitini ya fioti-fioti ya Nsiku ya Moize. Kansi bo vandaka kuyindula ve nde, yo vandaka mfunu nde bo sadila minsiku yina vandaka kusimba bansiku. Mpidina, bo sadisaka ve bantu na kusambila Nzambi na mutindu ya mbote. Kansi, bo vandaka kusiamisa bantu na kutula dikebi ya mingi na kimuntu ya nganda na kisika ya kutula dikebi na mambu ya kuluta mfunu bonso lunungu, mawa mpi kwikama. (Matayo 23:23) Inki mutindu Yezu nwaninaka Nsiku ya Nzambi?
13 Na Disolo na yandi na Zulu ya Ngumba, yandi vandaka kutuba mbala mingi nde “beno waka bo tubaka nde.” Yandi vandaka kutuba buna sambu na kutubila nsiku mosi na kati ya Nsiku ya Moize. Na nima, yandi vandaka kutuba nde kansi “mono ke tubila beno nde.” Ebuna yandi vandaka kutendula munsiku mosi ya mfunu ya vandaka na Nsiku yango. Keti Yezu zolaka kutuba nde Nsiku yina vandaka kifu? Ve, yandi vandaka kunwanina yo. Mu mbandu, bantu zabaka mbote nsiku yina vandaka kutuba nde “Nge fwete fwa ve muntu.” Kansi Yezu songaka bo nde kana muntu ke menga muntu ya nkaka, yandi ke fwa munsiku ya kele na nsiku yina. Mutindu mosi, kana muntu ke yedisa mpusa ya mbi sambu na muntu yina kele ve nkwelani na yandi, yandi ke fwa munsiku yina kele na nsiku ya Nzambi ya ke buyisaka bizumba.—Matayo 5:17, 18, 21, 22, 27-39.
14 Nsuka-nsuka, Yezu tubaka mpi nde: “Beno waka bo tubaka nde: ‘Nge fwete zola nkweno na nge mpi kumenga mbeni na nge.’ Kansi mono ke tubila beno nde: Beno landa na kuzola bambeni na beno mpi na kusamba sambu na bantu yina ke monisa beno mpasi.” (Matayo 5:43, 44) Keti nsiku ya me tala “kumenga mbeni na nge” me katukaka na Ndinga ya Nzambi? Ve, nsiku yai ya kumenga mbeni na nge, bantwadisi ya mabundu bantu basisaka yo mpi longaka yo. Bo manisaka ngolo ya Nsiku ya kukuka ya Nzambi ti mabanza na bo ya kimuntu. Yezu nwaninaka kukonda boma Ndinga ya Nzambi sambu binkulu ya bantu kubebisa yo ve.—Marko 7:9-13.
15. Inki mutindu Yezu nwaninaka Nsiku ya Nzambi ntangu bantu sosaka kumonisa nde yo kele makambu ngolo mpi nkutu nde yo kele nku?
15 Bantwadisi ya mabundu vandaka mpi kunwanisa Nsiku ya Nzambi mutindu bo vandaka kusala nde, bantu kumona nde yo kele makambu ngolo mpi nkutu nde yo kele nku. Ntangu balongoki ya Yezu bukaka mwa bambuma ya ble ntangu bo vandaka kuluta na kilanga mosi, Bafarize ya nkaka tubaka nde bo vandaka kuzitisa ve Kisabatu. Yezu sadilaka mbandu mosi na Masonuku sambu na kunwanina Ndinga ya Nzambi na ntwala ya bangindu yina ya mbi. Yandi tangaka verse mosi mpamba ya Masonuku yina tubilaka kusadila mampa ya makabu ya tempelo na nganda ya kisika ya santu, ntangu Davidi mpi bantu na yandi diaka yo ntangu bo waka nzala. Yezu songaka Bafarize yina nde bo bakisaka ve nde Yehowa kele Nzambi yina ke kuditulaka na kisika ya bantu ya nkaka mpi ya ke wilaka bo mawa.—Marko 2:23-27.
16. Inki mutindu bantwadisi ya mabundu sobaka nsiku ya Moize na yina me tala kufwa makwela, kansi nki Yezu tubaka?
16 Bantwadisi ya mabundu basisaka mpi bansiku sambu na kubuya kulemfuka na bansiku ya nkaka ya vandaka na Nsiku ya Nzambi. Mu mbandu, Nsiku vandaka kupesa bakala nswa ya kufwa makwela kana yandi mona “diambu mosi ya nsoni” na nkento na yandi, disongidila diambu mosi ya nene yina vandaka kunata nsoni na dibuta. (Kulonga 24:1) Kansi na bilumbu ya Yezu, bantwadisi ya mabundu sadilaka nswa yina bonso kikuma ya kupesa bakala nzila ya kufwa makwela sambu na konso kikuma yina, mu mbandu kana nkento me zikisa madia.a Yezu monisaka nde bo sadilaka nsiku yina Nzambi pesaka na nzila ya Moize na mutindu ya mbi kibeni. Na nima, yandi sadisaka bantu na kubakisa mbote nsiku yina Yehowa pesaka na luyantiku sambu na makwela. Makwela ke vandaka na kati ya bakala mosi ti nkento mosi. Kikuma mosi mpamba ya lenda sala nde bankwelani kufwa makwela, kele bizumba.—Matayo 19:3-12.
17. Inki mutindu bubu yai Bakristu ke nwaninaka Ndinga ya Nzambi bonso Yezu?
17 Balongoki ya Kristu bubu yai ke vandaka mpi ti nzala ya ngolo ya kunwanina Masonuku ya Santu na ntwala ya baluvunu yina bantu ke tubaka sambu na yo. Ntangu bantwadisi ya mabundu ke monisaka nde bansiku ya bikalulu ya mbote ya kele na Ndinga ya Nzambi me manaka ngala, na kutuba ya masonga, bo ke tubaka nde Biblia kele mukanda mosi ya ntama mpi nde beto kele diaka ve ti mfunu na yo. Ntangu mabundu ke longaka mambu ya luvunu mpi ke monisaka yo bonso malongi ya Biblia, bo ke nwanisaka mpi Biblia. Beto ke ndimaka nde kunwanina Ndinga ya kukuka ya Nzambi kele lukumu ya nene, mu mbandu na kumonisa bantu nde Nzambi kele ve Butatu. (Kulonga 4:39) Kansi beto ke nwaninaka Ndinga ya Nzambi na mutindu ya mbote, ti mawete ya masonga mpi ti luzitu mingi.—1 Piere 3:15.
Yezu Vandaka Kutendula Ndinga ya Nzambi
18, 19. Inki bambandu ke monisa nde Yezu vandaka ti mayele ya kuyituka ya kutendula Ndinga ya Nzambi?
18 Yezu vandaka na zulu ntangu bo sonikaka Masonuku ya Kiebreo. Yo fwete vanda nde yandi sepelaka kibeni ti dibaku ya kukwisa na ntoto mpi ya kutendula Ndinga ya Nzambi. Mu mbandu yindula kilumbu yina ya nene na nima ya lufutumuku na yandi, ntangu yandi kutanaka ti balongoki na yandi zole na nzila ya Emausi. Na ntwala nde bo zaba kana yandi vandaka nani, bo songaka yandi nde bo vandaka na mawa mpi bo vandaka kudiyangisa sambu na lufwa ya Mfumu na bo ya bo vandaka kuzola mingi. Inki Yezu salaka? “Yantika na Moize ti na Bambikudi yonso, yandi tendudilaka bo mambu ya ke tadila yandi yina kele na Masonuku yonso.” Inki mutindu bo kudiwaka sambu na mambu yina Yezu tubaka? Bo tubaka bo na bo na nima nde: “Keti bantima na beto vandaka kupela ve ntangu yandi vandaka kusolula ti beto na nzila, ntangu yandi vandaka kutendudila beto Masonuku mbote-mbote?”—Luka 24:15-32.
19 Ntangu fioti na nima kaka kilumbu yina, Yezu kutanaka ti bantumwa mpi balongoki na yandi ya nkaka. Tala mambu yina yandi salaka sambu na bo: “Yandi kangulaka kibeni mabanza na bo sambu bo bakisa ntendula ya Masonuku.” (Luka 24:45) Ntembe kele ve nde, dibaku yina ya kiese yibusaka bo bambala mingi kibeni yina Yezu salaka kima ya mutindu mosi sambu na bo—mpi sambu na konso muntu yina vandaka kuwidikila yandi. Mbala mingi yandi vandaka kusadila baverse yina bantu zabaka mbote mpi kutendula yo na mutindu yina vandaka kuyitukisa bawi na yandi, sambu bo vandaka kulonguka bakieleka ya mpa mpi kubakisa mbote Ndinga ya Nzambi.
20, 21. Inki mutindu Yezu tendulaka mambu yina Yehowa songaka Moize na mwa-nti yina vandaka kupela tiya?
20 Kilumbu mosi, Yezu vandaka kusolula ti kibuka mosi ya Basaduse. Bo vandaka kimvuka mosi ya bantwadisi ya dibundu ya Bayuda yina vandaka kundima ve lufutumuku. Yezu songaka bo nde: “Sambu na yina me tala lufutumuku ya bafwa, keti beno me tangaka ve mambu yina Nzambi tubilaka beno nde: ‘Mono kele Nzambi ya Abrahami, Nzambi ya Izaki, mpi Nzambi ya Yakobi’? Yandi kele Nzambi ya bafwa ve, kansi ya bantu yina kele na luzingu.” (Matayo 22:31, 32) Bo zabaka verse yai mbote. Muntu sonikaka yo vandaka Moize, muntu yina Basaduse vandaka kuzitisa mingi. Yezu tendulaka yo na mutindu ya ke pesa kikesa kibeni. Sambu na nki beto lenda tuba mpidina?
21 Moize solulaka ti Yehowa na mwa-nti yina vandaka kupela tiya pene-pene ya mvula 1514 na ntwala ya ntangu na beto. (Kubasika 3:2, 6) Na ntangu yina, Abrahami vandaka me fwa dezia banda bamvula 329, Izaki banda bamvula 224, mpi Yakobi banda bamvula 197. Ata mpidina, Yehowa tubaka nde: “Mono kele” Nzambi na bo. Basaduse yina zabaka nde Yehowa kele ve bonso banzambi yina ya mimpani ya lufwa, yina ke yalaka na nsi-ntoto mosi ya ke vandaka kaka na mabanza kisika bantu ke kwendaka kana bo me fwa. Ve, mutindu Yezu tubaka, yandi kele Nzambi “ya bantu yina kele na luzingu.” Yo ke tendula nki? Mambu yina Yezu tubaka na nsuka pesaka kikesa mingi: “Na meso na yandi bo yonso kele na luzingu.” (Luka 20:38) Bansadi ya Yehowa yina yandi ke zolaka mingi ya me fwaka kele na lutaninu na mabanza na yandi ya kukonda nsuka mpi ya kukuka. Lukanu ya Yehowa ya kufutumuna bantu ya me fwaka ta lungana kibeni. Yo yina yandi ke tuba sambu na bantu yina me fwaka bonso nde bo kele na luzingu. (Baroma 4:16, 17) Yai kele kibeni ntendula ya kitoko ya Ndinga ya Nzambi. Beto ke bakisa sambu na nki “[bantu] yitukaka mingi.”—Matayo 22:33.
22, 23. (a) Inki mutindu beto lenda landa kutendula Ndinga ya Nzambi mpila Yezu salaka yo? (b) Inki beto ta tadila na kapu ya ke landa?
22 Bubu yai, Bakristu kele ti dibaku ya nene ya kutendula Ndinga ya Nzambi mpila Yezu salaka yo. Ya kieleka, mayele na beto kele ve ya kukuka. Kansi, mbala mingi beto ke tangilaka bantu baverse yina bo me zaba dezia mpi beto ke tendudilaka bo bitini na yo yina mbala ya nkaka bo me tadilaka ntete ve. Mu mbandu, ziku bo ke vutukilaka bangogo yai luzingu na bo ya mvimba: “Zina na nge ya santu kuvanda ya lukumu” mpi “Kimfumu na nge kwisa,” kansi bo ke zabaka ve zina ya Nzambi to Kimfumu na yandi. (Matayo 6:9, 10, Bible en Kituba) Kana muntu mosi me pesa beto nzila ya kusolula ti yandi, beto ke zwaka kibeni dibaku ya mbote ya kutendudila yandi bakieleka ya kele na Biblia na pwelele yonso mpi na mutindu ya pete na kubakisa.
23 Kuvutukila mambu ya kele na Ndinga ya Nzambi, kunwanina yo, mpi kutendula yo, kele mutindu ya kuluta mbote ya kulanda mbandu ya Yezu ntangu beto ke longa bakieleka ya kele na Biblia. Beto tadila sesepi mwa bametode ya mbote yina Yezu sadilaka sambu na kusadisa bawi na yandi na kubakisa bakieleka ya kele na Biblia mpi na kuzola yo.
a Josèphe zingaka na mvu-nkama ya ntete. Yandi vandaka kulonguka mambu ya me lutaka. Yandi vandaka Mufarize mpi yandi fwaka makwela. Yandi tubaka na nima nde, yo vandaka mbi ve na kufwa makwela “sambu na konso kikuma yina” mpi yandi monisaka nde “babakala ke vandaka ti bikuma mingi ya kufwa makwela.”