Tambula Kumosi ti Organizasio ya Yehowa
“Nzambi yina ke pesaka beto ngemba yandi kupesa beno mpi kikesa sambu na kusala mambu yonso ya mbote ya yandi ke zolaka.”—BAEBREO 13:20, 21.
1. Bantu kele ikwa na ntoto ya mvimba, mpi pesa ntalu ya bantu yina kele na mwa mabundu yankaka.
NA MVU 1999, bantu kukumaka bamiliare sambanu na ntoto ya mvimba! Mukanda mosi (The World Almanac) ketuba nde na kati ya ntalu yai, kiteso ya bantu 1 165 000 000 kele Bamizuluma, 1 030 000 000 kele bantu ya Katolika ya Roma; 762 000 000 kele Bahindu; 354 000 000 kele Babudiste, 316 000 000 kele bantu ya Misioni; ebuna 214 000 000 kele bantu ya dibundu ya Ortodokse.
2. Inki beto lenda tuba sambu na mabundu ya bubu yai?
2 Kana beto tala kukabwana yina kele na kati ya mabundu mpi mavwanga yina kele bubu yai, keti beto lenda tuba nde bantu yai yonso kesalaka luzolo ya Nzambi? Ata fyoti ve, sambu “Nzambi kele Nzambi mosi, ya bisakasaka ve, kansi ya ngemba.” (1 Korinto 14:33, NW) Kansi, inki beto lenda tuba sambu na yina metala kimpangi ya inza ya mvimba ya bansadi ya Yehowa? (1 Piere 2:17) Kana beto zikisa mbotembote beto tamona nde ‘Nzambi yina kepesaka ngemba ke na kupesa bo kikesa sambu na kusala mambu yonso ya mbote ya yandi kezolaka.’—Baebreo 13:20, 21.
3. Inki mambu kusalamaka na Yeruzalemi na Pantekoti ya mvu 33 ya T.B., mpi sambu na nki?
3 Ya kyeleka, ntalu ya bantu yina kevukanaka ti Bambangi ya Yehowa kele ve kidimbu ya kesonga kana Nzambi kendimaka bo; ntalu ya bantu yina keyikama keyitukisaka mpi ve Nzambi. Yandi ponaka ve bantu ya Izraele sambu bo “lutaka bantu ya nkaka na mingi.” Na kuta masonga, bo vandaka “bantu mingi ve” na kati ya bantu yonso. (Kulonga 7:7) Kansi, sambu Izraele kondaka kwikama na Nzambi, na Pantekoti ya mvu 33 ya T.B., Yehowa yantikaka kundima dibundu ya mpa ya balongoki ya Yezu Kristu. Bo bakaka mpeve santu ya Yehowa mpi bo yantikaka kulonga na kikesa yonso kyeleka yina metala Nzambi ti Kristu na bantu yankaka.—Bisalu 2:41, 42.
Bo kekwenda ntangu yonso na ntwala
4. Sambu na nki nge tatuba nde dibundu ya Bukristu ya ntete vandaka kukwenda ntangu yonso na ntwala?
4 Na mvu-nkama ya ntete, dibundu ya Bukristu vandaka kukwenda ntangu yonso na ntwala, bo vandaka kukangula bateritware ya mpa, kukumisa bantu balongoki, mpi kubakisa mbotembote luzolo ti balukanu ya Nzambi. Bakristu ya ntete vandaka kutambula kumosi ti nsemo yina Nzambi pesaka na nzila ya mikanda na yandi ya kupemama. Kikesa yina bo bakaka ntangu bantumwa ti bantu yankaka vandaka kwenda kutala bo kupusaka bo na kusala kisalu na bo mbote. Mambu yai yonso kele ya kusonika na Masonuku ya Kigreki ya Bukristu.—Bisalu 10:21, 22; 13:46, 47; 2 Timoteo 1:13; 4:5; Baebreo 6:1-3; 2 Piere 3:17, 18.
5. Sambu na nki organizasio ya Nzambi kekwenda kaka na ntwala, mpi sambu na nki beto fwete tambula kumosi ti yo?
5 Bonso Bakristu ya mvu-nkama ya ntete, ntangu bo yantikaka, Bambangi ya Yehowa ya ntangu na beto kuvandaka fyoti. (Zakaria 4:8-10) Banda na mvu-nkama ya 19, yo kemonanaka pwelele nde mpeve ya Yehowa kele na organizasio na yandi. Sambu beto ketulaka ve ntima na ngolo ya bantu, kansi na lutwadisu ya mpeve santu, mayele na beto ya kubakisa Masonuku ti ya kusala luzolo ya Nzambi kekwenda kaka na ntwala. (Zakaria 4:6) Ntangu yai ya beto kezinga na “bilumbu ya nsuka,” yo kele mfunu mingi nde beto tambula kumosi ti organizasio ya Yehowa yina kekwenda kaka na ntwala. (2 Timoteo 3:1-5) Kana beto sala mutindu yina, kivuvu na beto tavanda kaka ngolo mpi beto mosi mpi tavanda ngolo na kisalu ya kuta kimbangi ya metala Kimfumu yina Nzambi metulaka, na ntwala nde nsuka kubwila inza yai.—Matayo 24:3-14.
6, 7. Inki mambu tatu beto tatadila ya kemonisa nde organizasio ya Yehowa kekwenda na ntwala?
6 Na kati na beto, kele ti bantu yina kukotaka na organizasio ya Yehowa na bamvula 1920, 30 ti 40. Na bamvula yina ya luyantiku, nani na kati na beto lendaka kuyindula nde organizasio tayela mpi yo takwenda kaka na ntwala malembe-malembe tii bubu yai? Yindula mambu ya nene yina ke na kusalama na ntangu na beto! Ya kyeleka, yo kepesaka kikesa mingi na kimpeve kana beto yindula mambu yina Yehowa mesalaka na nsadisa ya bantu na yandi ya ke na kati ya organizasio yina yandi ketwadisa.
7 Davidi, ya kuzingaka ntama, kuyitukaka mingi ntangu yandi monaka bisalu ya nene ya Yehowa. Yandi tubaka nde: “Nge me sadila beto mambu mingi ya kuyituka; kana mono mekaka na kutuba yo yonso, mono zolaka kukuka ve.” (Nkunga 40:6) Mayele na beto mpi kele nkufi bonso ya yandi, sambu beto kekukaka ve kutendula mbotembote mambu mingi ya nene mpi ya lukumu yina Yehowa ke na kusala na ntangu na beto. Ata mpidina, bika beto tadila mambu tatu ya kemonisa nde organizasio ya Yehowa kekwendaka kaka na ntwala: (1) nsemo ya kimpeve ya beto kebaka malembemalembe, (2) kisalu ya kulonga ya ketoma mpi kesalama na kiteso mosi ya mingi, mpi (3) bansiku ya mpa ya ketwadisa organizasio yina kekumina beto na ntangu ya mbote.
Beto kepesa matondo sambu na nsemo ya Kimpeve
8. Mutindu Bingana 4:18 ketuba, inki dyambu nsemo ya kimpeve mesadisaka beto na kubakisa na yina metala Kimfumu?
8 Nsemo ya kimpeve ya beto kebaka malembe-malembe, kelungisa mambu yina kele na Bingana 4:18. Yo ketuba nde: “Nzila ya bantu ya mbote ke tambulaka kele bonso ntangu ntongo ke tana, yo ke kuma mwini na mwini tii kuna ntangu yonso me basika.” Beto kepesa mpenza matondo mingi sambu na nsemo ya kimpeve ya beto kebaka malembemalembe! Na lukutakanu yina kusalamaka na Cedar Point, na Ohio, na mvu 1919, bo tubilaka mingi Kimfumu ya Nzambi. Yehowa kesadila Kimfumu yai sambu na kusantisa zina na yandi mpi kunungisa kimfumu na yandi. Ya kyeleka, nsemo ya kimpeve mesadisaka beto na kubakisa nde banda na Kuyantika tii na Kusonga, Biblia kemonisa nde lukanu ya Yehowa kele ya kusadila Kimfumu ya Mwana na yandi ketwadisa sambu na kusantisa zina na yandi. Kivuvu ya nene ya bantu yonso yina kezolaka lunungu kele kaka na Kimfumu yina.—Matayo 12:18, 21.
9, 10. Na bamvu 1920, inki bampangi kubakisaka sambu na yina metala Kimfumu mpi na yina metala ba organizasio zole yina kewakanaka ve, ye nki mutindu dyambu yai mesadisaka beto?
9 Na lukutakanu yankaka ya bo salaka na Cedar Point, na mvu 1922, mutubi ya ntete, J. Rutherford, kusyamisaka bantu ya Nzambi na “kusamuna, kusamuna, kusamuna Ntotila ti kimfumu na yandi.” Na disolo mosi yina kuvandaka ti ntu-dyambu, “Kubutuka ya Dikanda,” yina kubasikaka na Nzozulu ya Nkengi (ya Kingelesi) ya Marsi 1, 1925, bo bendaka dikebi ya bawi na mayele ya kimpeve ya kusadisaka beto na kubakisa bambikudulu yina kutubaka na ntwala nde Kimfumu ya Nzambi tayantika kuyala na mvu 1914. Na bamvula 1920, bo bakisaka dyaka nde ba organizasio ya kewakanaka ve kele zole, organizasio ya Yehowa ti ya Satana. Yonso zole ke na kunwana, ebuna beto tavanda na ndambu yina tanunga kaka kana beto ketambula kumosi ti organizasio ya Yehowa.
10 Inki mutindu mayele yai ya kimpeve mesadisaka beto? Sambu Kimfumu ya Nzambi ti Ntotila Yezu Kristu kekotaka ve na makambu ya inza, beto mpi fwete kota ve na makambu na yo. Kana beto kekota ve na makambu ya inza, tuba nde beto kele na ndambu yina kyeleka kele. (Yoane 17:16; 18:37) Kana beto ketala mambu mingi ya mpasi yina kebwila inza yai ya mbi, beto kevutulaka matondo mingi kibeni sambu beto kekotaka ve na makambu ya organizasio ya Satana! Mpi beto kele na balusakumunu mingi mutindu organizasio ya Yehowa ketaninaka beto na kimpeve!
11. Inki zina ya kele na Masonuku bantu ya Nzambi kubakaka na 1931?
11 Na lukutakanu yina kusalamaka na Columbus, na Ohio, na mvu 1931, bo sadilaka Yezaya 43:10-12 na mutindu mosi ya mbote. Balongoki ya Biblia kubakaka zina yina bantu kezabilaka bo tii bubu yai: Bambangi ya Yehowa. Beto kele ti dibaku ya nene kibeni ya kuzabisa zina ya Nzambi na mpila nde bantu yankaka kusamba yandi sambu bo guluka!—Nkunga 83:18; Roma 10:13.
12. Inki nsemo ya kimpeve ya metala kibuka ya nene kubasikaka na mvu 1935?
12 Na ntwala ya bamvula 1930, bantu ya Nzambi mingi vandaka ti badute sambu na yina metala kivuvu na bo ya luzingu yina kekwisa. Bankaka vandaka ti kivuvu ya kukwenda na zulu kansi bo vandaka kusepila mpi ti malongi ya Biblia yina ketubila paladisu ya ntoto. Na lukutakanu yina bo salaka na Washington, D.C., na mvu 1935, bantu mingi vandaka na kyese na kuwa nsangu yai: kibuka ya bantu mingi, to kibuka ya nene, yina bo ketubila na Kusonga kapu 7 kele kimvuka ya bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. Banda na ntangu yina, kisalu ya kuvukisa bantu ya kibuka ya nene kekwendaka na ntwala ti vitesi ya ngolo. Keti beto kepesa ve mersi na mpila beto mebakisa nde kibuka ya nene kele dyaka ve diswekamu sambu na beto? Mutindu kisalu ya kuvukisa bantu mingi ya bansi yonso, ya makanda yonso, mpi ya bandinga yonso mekuma dyambu ya kyeleka, yo kepusa beto na kusala ti kikesa yonso ntangu beto ketambula kumosi ti organizasio ya Yehowa.
13. Inki dyambu ya nene bo tubilaka mingi na lukutakanu yina kusalamaka na St. Louis na mvu 1941?
13 Lukutakanu yina bo salaka na St. Louis, na Missouri na mvu 1941, kutubilaka mingi dyambu ya nene ya metala bantu yonso. Dyambu yango kele luyalu to kimfumu ya inza. Yai kele dyambu mosi ya Nzambi tamanisa ntama mingi ve, ye kilumbu ya nene mpi ya boma yina tapesa mvutu na dyambu yai kekwisa nswalu kibeni! Na mvu 1941, bo tubilaka mpi dyambu ya metala kwikama, ya kesadisaka beto na kusonga nki simu beto kele na dyambu ya metala kimfumu ya Nzambi.
14. Na lukutakanu ya bansi mingi ya mvu 1950, inki bantu kubakisaka sambu na yina metala bantotila yina bo ketubila na Yezaya 32:1, 2?
14 Na lukutakanu ya bansi mingi yina bo salaka na mvu 1950 na Mbanza New York, bo bakisaka mbote bantotila yina Yezaya 32:1, 2 ketubila. Yo vandaka ntangu mosi ya kyese kibeni, ntangu Mpangi Frederick Franz kutubilaka dyambu yai mpi kutendulaka nde bantu yina tavanda bantotila ya ntoto ya mpa kele na kati na beto. Na lukutakanu yina ti na balukutakanu yankaka yina kusalamaka na nima, bo tubilaka bantendula yankaka dyaka yina kupesaka nsemo mingi ya kimpeve. (Nkunga 97:11) Beto kepesa mpenza mersi sambu nzila na beto “ke kuma mwini na mwini tii kuna ntangu yonso me basika”!
Beto kwenda na ntwala na kisalu na beto
15, 16. (a) Inki mutindu kisalu na beto kukwendaka na ntwala na bamvula 1920 ti 1930? (b) Inki mikanda kupesaka bantu kikesa na kusala kisalu ya Bukristu na bamvula meluta?
15 Mutindu ya zole yina kesonga nde organizasio ya Yehowa kekwenda na ntwala kele kisalu na beto ya kuluta mfunu, disongidila kisalu ya kusamuna Kimfumu mpi kukumisa bantu balongoki. (Matayo 28:19, 20; Marko 13:10) Sambu na kusala kisalu yai, organizasio kelembaka ve na kumonisa beto mfunu ya kusala mingi na kisalu na beto. Na mvu 1922, bo longisilaka Bakristu yonso na kusala kisalu ya kusamuna. Yo vandaka kulomba nde konso muntu kusala na mpila nde mwinda na yandi kupela mpi kuta kimbangi na kyeleka. (Matayo 5:14-16) Na mvu 1927, bo wakanaka nde Lumingu kukuma kilumbu ya kusala kisalu ya bilanga. Banda na Februari ya mvu 1940, yo vandaka dyaka ve mpasi na kumona Bambangi kekabula Nzozulu ya Nkengi ti Consolation (bubu yai Réveillez-vous!) na babalabala yina kele ti bamagazini mingi.
16 Na mvu 1937, bo basisaka kamukanda Étude modèle yina vandaka kumonisa mfunu ya kusala bamvutukilu ya mpa sambu na kulonga bantu yankaka kyeleka yina kele na Biblia. Na bamvula yina kulandaka, bo kumaka kutubila mingi kisalu ya kulonguka Biblia ti bantu. Kubasika ya mukanda “Que Dieu soit reconnu pour vrai!” na mvu 1946, mpi La vérité qui conduit à la vie éternelle na mvu 1968, kupesaka dyaka bantu kikesa mingi ya kusala kisalu yai. Ntangu yai, beto kesadila mukanda Nzayilu ya Kenataka na Luzingu ya Mvula na Mvula. Kulonguka malongi yai yonso kesadisaka beto na kutula fondasio yina Masonuku kepesa sambu na kukumisa bantu balongoki.
Bansiku ya mpa ya ketwadisa Organizasio
17. Na kuwakana ti Yezaya 60:17, inki mutindu organizasio ya Yehowa kekwenda kaka na ntwala?
17 Dyambu ya tatu ya kemonisa nde organizasio ya Yehowa kekwenda na ntwala ketadila bansiku ya mpa yina kesonga mutindu organizasio fwete tambula. Na Yezaya 60:17, Yehowa pesaka lusilu nde: “Na kisika ya bronze mono ta tindila nge wolo, na kisika ya bibende mono ta tindila nge arza, na kisika ya banti mono ta tindila nge bronze, na kisika ya matadi mono ta tindila nge bibende. Bamfumu na nge ta monisa nge diaka mpasi ve, bo ta yala nge na ngemba ti na masonga.” Na kuwakana ti mbikudulu yai, bo mebasisa bansiku ya mpa sambu na kutomisa mutindu ya kutwadisa kisalu ya kulonga nsangu ya Kimfumu mpi ya kulangidila mameme.
18, 19. Inki bansiku ya mpa ya metadila mutindu ya kutwadisa organizasio bo bakaka na bamvula mingi?
18 Na mvu 1919, Nto-Kimvuka kuponaka direktere mosi ya kisalu na konso dibundu sambu na kutwadisa kisalu ya bilanga. Dyambu yai ya mpa kupesaka bantu kikesa mingi na kisalu na beto ya bilanga. Na mvu 1932, bo yambulaka kupona bankuluntu ti badiakre na vote; na ntangu yina beto bikisaka kulanda bansiku ya demokrasi. Dyambu yankaka ya nene kusalamaka na mvu 1938 ntangu bo yantikaka kupona bansadi yonso na mabundu na kulandaka mbotembote mpenza bansiku ya teokrasi mutindu dibundu ya Bukristu ya ntete vandaka kusala. (Bisalu 14:23; 1 Timoteo 4:14) Na mvu 1972, bo ponaka bankengi ti bansadi ya kisalu sambu na kusala, bonso babakala ya mutindu yina vandaka kusala na kati ya Bakristu ya ntete. Na kifulu ya kuvanda ti bakala mosi mpamba ya kesala bonso nkengi ya dibundu mosi, Filipi 1:1 ti mikapu yankaka kemonisa nde bantu yina kelungisa mambu yina Masonuku kelombaka sambu na bankengi fwete sala kimvuka ya bankuluntu.—Bisalu 20:28; Efezo 4:11, 12.
19 Na mvu 1975, desizio mosi ya mpa kubasikaka. Bakomite ya Nto-Kimvuka ya Bambangi ya Yehowa yantikaka kutwadisa bisalu ya organizasio ya Nzambi na ntoto ya mvimba. Bo ponaka Bakomite ya Bafiliale sambu bo twadisa kisalu na bateritware na bo. Banda na ntangu yina, bo kesalaka ngolo sambu na kukumisa kisalu pete na ntu-mbanza ti na bafiliale ya la Société Watch Tower sambu na kuzwa mpila ya “kusola mambu yina ya kuluta mfunu.” (Filipi 1:9, 10) Na kati ya mikumba yina kele na zulu ya mapeka ya bangungudi yina kele bilandi ya Kristu, beto lenda tanga kutwadisa kisalu ya kusamuna, kulonga na kati ya dibundu mpi kusungimina mbote mameme ya Nzambi.—1 Timoteo 4:16; Baebreo 13:7, 17; 1 Piere 5:2, 3.
Lutwadisu ya kikesa ya Yezu
20. Sambu na kutambula kumosi ti organizasio ya Yehowa yo kelombaka kundima nki na yina metala kisika yina Yezu kele na yo?
20 Kutambula kumosi ti organizasio ya Yehowa ya kekwenda kaka na ntwala kelomba nde beto ndima kisika yina Nzambi mepesaka Yezu Kristu, disongidila kisika ya “mfumu ya Dibundu.” (Efezo 5:22, 23) Yezaya 55:4 mpi ketuba mambu ya mfunu, Biblia kesonga beto nde: “Mono [Yehowa] tulaka yandi mfumu na kuyala bantu yonso ya nsi-ntoto, yandi muntu songisaka bo kimfumu na mono.” Ntembe kele ve nde Yezu mezaba kutwadisa. Yandi mezaba mpi mameme na yandi ti mambu yina bo kesalaka. Ntangu yandi kwendaka kutala mabundu nsambwadi ya Asie Mineure, yandi sadilaka mbala tanu bangogo yai: “Mono zaba mambu yina yonso ya nge salaka.” (Kusonga 2:2, 19; 3:1, 8, 15) Bonso Tata na yandi Yehowa, Yezu mpi kuzaba mambu ya beto kele na yo mfunu. Na ntwala ya kulonga balongoki na yandi kisambu yina kele Mbandu, Yezu kutubaka nde: “Tata na beno ke zabaka na ntwala mambu yina ya beno ke na yo mfunu ntangu beno me lomba yandi yo ntete ve.”—Matayo 6:8-13.
21. Inki mutindu lutwadisu ya Yezu kemonanaka na dibundu ya Bukristu?
21 Inki mutindu lutwadisu ya Yezu kemonanaka? Yo kemonanaka ntetentete na nsadisa ya bankengi, to ‘makabu ya bantu.’ (Efezo 4:8) Kusonga 1:16 kemonisa nde bankengi ya kupakulama kele na diboko ya kibakala ya Kristu, disongidila yandi muntu keyala bo. Bubu yai, Yezu muntu ketwadisaka mambu yonso ya metala kisalu ya bankuluntu, bo vanda na kivuvu ya kuzinga na zulu to na ntoto. Mutindu beto tendulaka yo na disolo yina meluta, mpeve santu keponaka bo na kuwakana ti mambu yina Masonuku kelombaka. (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:5-9) Na mvu-nkama ya ntete, kimvuka mosi ya bambuta yina vandaka na Yeruzalemi kusalaka nto-kimvuka mosi yina vandaka kutwadisa mabundu mpi kisalu yonso ya kulonga Kimfumu. Organizasio ya Yehowa kelandaka mbandu ya mutindu mosi bubu yai.
Landa na kutambula!
22. Inki lusadisu Nto-Kimvuka kepesaka?
22 Bo mepesaka mambu yonso ya Kimfumu na maboko ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” ebuna Nto-Kimvuka ya Bambangi ya Yehowa kele mumonisi ya mpika yai. (Matayo 24:45-47, NW) Yo yina, mukumba ya ntete ya Nto-Kimvuka kele kupesa malongi ya kimpeve mpi kutwadisa dibundu ya Bukristu. (Bisalu 6:1-6) Kansi, ntangu bisumbula kebwilaka bampangi na beto, Nto-Kimvuka kelombaka na bimvuka to na kimvuka yina mezabanaka na bansiku ya leta na kusadisa bo mpi kuyidika to kutunga dyaka banzo na bo ti Banzo ya Kimfumu yina mebeba. Kana, bantu kenyokula bampangi na beto to kemonisa bo mpasi, Nto-Kimvuka kesalaka yonso sambu na kupesa bo kikesa na kimpeve. Dyaka “na ntangu ya mpasi,” beto kesalaka yonso sambu kisalu ya kusamuna Kimfumu kukwenda kaka na ntwala.—2 Timoteo 4:1, 2.
23, 24. Ata mambu ya nki mutindu mebwila bantu na yandi, inki Yehowa kepesaka bo ntangu yonso, mpi nki fwete vanda desizio na beto?
23 Ata konso nki mambu yina mebwila bantu na yandi, ntangu yonso Yehowa kekondaka ve kupesa bo madya ya kimpeve mpi lutwadisu yina bo kele na yo mfunu. Nzambi kepesaka mpi luswasukusu ti mayele na bampangi yina kele na mikumba sambu bo yela dyaka mingi mpi bo tomisa mutindu organizasio ya teokrasi fwete tambula. (Kulonga 34:9; Efezo 1:16, 17) Ntembe kele ve nde, Yehowa kepesaka beto bima yina beto kele na yo mfunu sambu na kulungisa kisalu na beto ya kukumisa bantu balongoki mpi ya kusala kisalu na beto na inza ya mvimba.—2 Timoteo 4:5.
24 Beto ketula mpenza ntima nde Yehowa tayambula ve bantu na yandi ata fyoti. Yandi tagulusa bo na ‘mpasi ya ngolo’ yina kekwisa. (Kusonga 7:9-14; Nkunga 94:14; 2 Piere 2:9) Beto kele na bikuma mingi ya kutula kaka ntima mutindu beto vandaka kutula yo na luyantiku tii na nsuka. (Baebreo 3:14) Yo yina, bika beto baka desizio ya kutambula kumosi ti organizasio ya Yehowa.
Inki Mutindu Nge Tavutula?
• Sambu na nki beto lenda tuba nde organizasio ya Yehowa kekwenda kaka na ntwala?
• Inki mambu kemonisa nde bantu ya Nzambi ke na kubaka nsemo ya kimpeve malembemalembe?
• Inki mutindu kisalu ya Bukristu metomaka?
• Inki bansiku ya mpa mekwisa na ntangu ya mbote sambu na kutwadisa organizasio ya bansadi ya Yehowa?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 11]
Bonso Davidi, beto lenda tanga ve bima yonso ya kuyituka yina Yehowa mesalaka
[Kifwanisu ya kele na lutiti 12]
Mameme ya Nzambi kebakaka mambote ya bansiku ya mpa yina ketwadisaka organizasio