Nani Takabula Beto Na Kuzola Yina Nzambi Kezolaka Beto?
“Beto ke zolanaka sambu Nzambi muntu zolaka beto ntete.”—1 YOANE 4:19.
1, 2. (a) Sambu na nki beto kevandaka na mfunu ya kuzaba nde bo kezolaka beto? (b) Zola ya nani beto kele na yo ntetentete mfunu?
INKI mutindu nge kewaka kana bo songa nge nde bo kezolaka nge? Banda na bumwana tii na kimbuta, bantu kevandaka na mfunu ya zola. Keti nge metalaka dezia bébé yina mama na yandi metula yandi na maboko na zola yonso? Mbala mingi, ata konso nki mambu yina ke na kuluta na nzyunga na yandi, na ntangu mwana ketala mama na yandi na meso mpi keseka, yandi kevandaka na kyese, mpi na ngemba na maboko ya mama na yandi ya kezolaka yandi. To keti nge keyibuka mutindu luzingu na nge kuvandaka na bamvula yina ya nge vandaka toko? (1 Tesalonika 2:7) Ntangu yankaka, nge lenda zaba ve nki nge vandaka kuzola to nkutu nki mutindu nge vandaka kuyindula, kansi nge vandaka na kyese mingi kibeni na kuzaba nde tata ti mama na nge vandaka kuzola nge! Keti yo vandaka mbote ve na kuzaba nde nge lenda kwenda penepene na bo sambu na kusonga bo konso dikambu to kuyula bo konso ngyufula yina nge kele na yo? Na kuta masonga, na luzingu ya mvimba, mosi na kati ya bampusa ya kuluta nene ya beto kevandaka na yo kele nde bantu kuzola beto. Zola ya mutindu yina kendimisaka beto nde bo kebaka beto na valere.
2 Ntembe kele ve nde zola yina bibuti ya mwana kevandaka na yo kesadisaka yandi mpenza na kuyela mbote mpi na kuvanda na bukatikati. Kansi, kuzaba nde Tata na beto ya zulu, Yehowa, kezolaka beto kele mfunu mingi kibeni sambu na kuvanda na mavimpi ya mbote na kimpeve mpi na mawi. Mbala yankaka bantu mingi ya ketanga zulunalu yai kuvandaka ve ti bibuti yina vandaka na susi na bo ya kyeleka. Kana mambu yai kukuminaka nge, kulemba nitu ve. Ata bibuti vandaka kuzola nge ve to ata zola yango kuvandaka ve ya kyeleka, Nzambi kezola nge na kwikama yonso.
3. Inki mutindu Yehowa kundimisaka bantu na yandi nde yandi kezolaka bo?
3 Na munoko ya profete na yandi Yezaya, Yehowa kutubaka nde mama lenda “vila” mwana na yandi ya yandi kenwisa mabele, kansi Yandi tavila ve bantu na yandi. (Yezaya 49:15) Mutindu mosi, Davidi kutubaka na masonga yonso nde: “Tata na mono ti mama na mono bo lenda buya mono, kansi nge Mfumu Nzambi, nge ta baka mono.” (Nkunga 27:10) Bangogo yai kepesa beto kikesa mpenza! Ata luzingu na nge kele nki mutindu, kana nge kele na kinduku ya ngolo na Yehowa Nzambi, nge fwete yibukaka ntangu yonso nde kuzola yina yandi kezolaka nge meluta kuzola yina bantu lenda zola nge!
Zinga Kaka na Zola ya Nzambi
4. Inki mutindu Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kundimaka nde Nzambi vandaka kuzola bo?
4 Inki ntangu nge zabaka zola ya Yehowa na mbala ya ntete? Ziku mambu ya nge kutanaka na yo mefwanana na yina ya Bakristu ya mvu-nkama ya ntete. Kapu ya tanu ya mukanda ya Polo na bantu ya Roma ketendula na bangogo ya kitoko mutindu bansumuki, yina kuzabaka ntete Nzambi ve, kumonaka zola ya Yehowa. Na verse ya 5, beto ketanga mutindu yai: “Nzambi tulaka kuzola na yandi na ntima na beto na lusadisu ya Mpeve na yandi yina ya yandi pesaka beto.” Na verse 8, Polo keyika nde: “Nzambi songaka beto mutindu yandi ke zolaka beto: Kristo fwaka sambu na beto ntangu beto vandaka kaka bantu ya masumu.”
5. Inki kusadisaka nge na kubakisa mpi kupesa mersi na kiteso ya zola yina Nzambi kele na yo?
5 Na mutindu mosi, ntangu bo longaka nge kyeleka ya Ndinga ya Nzambi mpi nge yantikaka kukwikila, mpeve santu ya Yehowa yantikaka na kusala na ntima na nge. Ebuna nge yantikaka kubakisa mpi kupesa mersi sambu na mambu ya nene yina Yehowa kusalaka na ntangu yandi tindaka Mwana na yandi yina yandi kezolaka mingi na kufwa sambu na nge. Ebuna Yehowa kusadisaka nge na kubakisa mpenza nde yandi kezolaka bantu mingi. Ntangu nge bakisaka dyambu yai, ata nge butukaka muntu ya masumu ya mezaba yandi ve, Yehowa kukangudilaka bantu nzila ya kukuma bantu ya lunungu ya kele na kivuvu ya luzingu ya kukonda nsuka. Keti dyambu yai kusimbaka ve ntima na nge? Keti nge waka ve nzala ya kuzola Yehowa?—Roma 5:10.
6. Sambu na nki ntangu yankaka beto lenda wa bonso nde beto kele ntama ti Yehowa?
6 Sambu zola ya Tata na nge ya zulu kubendaka nge mpi nge balulaka luzingu na nge sambu yandi kundima nge, nge pesaka luzingu na nge na Nzambi. Ntangu yai nge kezingaka na ngemba ti Nzambi. Ata mpidina, keti nge kewaka ntangu yankaka nde Yehowa kele ntama ti nge? Dyambu yai lenda kumina beto yonso. Kansi, kuvila ve ata kilumbu mosi nde Nzambi kesobaka ve. Zola na yandi kebalukaka ve mpi yo kele bonso ntangu, ya keyambulaka ve na kutinda nsemo na ntoto. (Malashi 3:6; Yakobo 1:17) Kansi, beto bantu lenda soba, mbala yankaka sambu na mwa ntangu. Mutindu ntoto kebalulaka, kitini mosi ya ntoto kekotaka na mpimpa. Mutindu mosi, kana beto yambula Nzambi, ata fyoti mpamba, beto lenda mona nde kinduku na beto ti yandi mekuma madidi-madidi. Inki beto lenda sala sambu na kutomisa dyambu yina?
7. Inki mutindu kutadila mbote mambu na beto lenda sadisa beto na kubikala kaka na zola ya Nzambi?
7 Kana beto kemona nde kuwakana kele dyaka ve na kati na beto ti zola ya Nzambi, beto fwete kudiyula bangyufula yai: ‘Keti mono kebakaka zola ya Nzambi bonso kima ya mpamba? Keti mambu ya kemonisa nde lukwikilu na mono melemba kesonga nde mono ke na kubika fyoti-fyoti Nzambi ya moyo mpi ya zola? Keti mono ketula mabanza na mono na “mambu ya kimuntu,” olie ya kutula yo na “mambu ya kimpeve”?’ (Roma 8:5-8; Baebreo 3:12) Kana beto mebika Yehowa, beto lenda sala ngolo sambu na kusungika dyaka mambu, kuvutula kinduku ya ngolo, ya tiyatiya ti yandi. Yakobo kelongisila beto nde: “Beno kwenda penepene na Nzambi, ebuna yandi ta kwisa penepene na beno.” (Yakobo 4:8) Kuvila ve mambu yai ya Yude kutubaka: “Beno bampangi na mono, beno tula ngolo kaka na kuvanda diaka na lukwikilu [ya kuluta santu, NW]. Beno samba Nzambi na ngolo ya Mpeve-Santu; beno zinga kaka na kuzola yina ya Nzambi ke zolaka beno.”—Yude 20, 21.
Ata Luzingu na Beto Mebaluka Zola ya Nzambi Kebalukaka Ve
8. Inki mambu lenda baluka mpi kubwila beto na kintulumukina na luzingu na beto?
8 Luzingu na beto na nsi-ntoto yai kebalukaka mingi. Ntotila Salomo kutubaka nde “Ntangu ti mambu ya kukonda kukana kebwilaka [beto] yonso.” (Longi 9:11, NW) Luzingu na beto lenda baluka mpenza na mbala mosi. Kilumbu mosi beto kele ngolo, kilumbu ya melanda beto lenda bela ngolo. Beto lenda vanda ti kisalu ya musuni ya mbote bubu yai, kansi mbasi beto kuma shomere. Mpangi mosi ya beto kezolaka lenda fwa na kintulumukina. Bakristu lenda zinga na ngemba na insi mosi sambu na mwa ntangu, kansi na nima, kimbeni ya ngolo lenda basika na kintulumukina. Mbala yankaka bo mefunda beto sambu na mambu ya luvunu, mpi sambu na mambu yai, beto kemona mpasi ya kukonda kikuma. Ya kyeleka, luzingu kebalukaka mbala na mbala to mpi yo kele na bigonsa mingi.—Yakobo 4:13-15.
9. Sambu na nki yo tavanda mbote nde beto tadila mwa mambu yina kele na mukanda ya Roma kapu 8?
9 Kana mambu ya mawa mebwila beto, beto lenda yantika kumona bonso nde bantu melosa beto, to kuyindula nkutu nde Nzambi kezola beto dyaka mingi ve. Sambu mambu ya mutindu yai kebwilaka beto yonso, yo tavanda mbote nde beto tadila na dikebi yonso bangogo ya kepesa kikesa yina Polo kusonikaka na mukanda ya Roma kapu 8. Yandi sonikaka bangogo yina na Bakristu ya kupakulama na mpeve. Kansi, na kutuba ya mbote yo ketadila mpi bantu yina kele na kati ya mameme yankaka, bayina mekumaka banduku ya Nzambi, mutindu Abrahami yina kuzingaka na ntwala ya ntangu ya Bakristu kuvandaka.—Roma 4:20-22; Yakobo 2:21-23.
10, 11. (a) Inki mambu ya luvunu bambeni kelutaka kukusila bantu ya Nzambi? (b) Sambu na nki mambu ya luvunu yina bo kekusilaka bo kelembisaka ve Bakristu?
10 Tanga Roma 8:31-34. Polo keyula nde: “Kana Nzambi kele ti beto, nani lenda kwisa kunwanisa beto?” Ya kyeleka, Satana ti inza na yandi ya mbi kenwanisaka beto. Bambeni lenda funda beto sambu na mambu ya luvunu, ata na batribinale ya insi ya beto kezingaka. Bo mefundaka bibuti mingi yina kele Bakristu nde bo kezolaka ve bana na bo sambu bo kebuyaka kusadila mitindu ya kusansa yina kefwaka nsiku ya Nzambi to sambu bo kepesaka ve bana nzila ya kuta bafeti ya mimpani. (Bisalu 15:28, 29; 2 Korinto 6:14-16) Bo mefundaka bibuti yankaka ya kwikama na mambu ya luvunu nde bo kepusaka bantu na kukolama na leta sambu bana na bo kebuyaka kukwenda kufwa bantu na bitumba to kukota na politiki. (Yoane 17:16) Bambeni yankaka memwangaka bansangu ya luvunu na radio, na televizio ti na bazulunalu, bo kekusilaka nkutu Bambangi ya Yehowa nde dibundu na bo kele kigonsa.
11 Kansi kuvila ve nde na ntangu ya bantumwa, bantu vandaka kutuba nde: “Beto zaba nde na ndambu yonso bo ke zolaka ve kimvuka yina.” (Bisalu 28:22) Mambu ya luvunu yina fwete lembisa beto ve nitu. Nzambi muntu ketubaka nde Bakristu ya kyeleka kele bantu ya lunungu, sambu na lukwikilu na bo na kimenga ya Kristu. Sambu na nki Yehowa tayambula kuzola bantu yina kesambilaka yandi na nima ya kupesa bo dikabu ya kuluta kitoko yina yandi vandaka na yo, disongidila, Mwana na yandi mosi ya yandi kezolaka? (1 Yoane 4:10) Ntangu yai ya Kristu mefutumukaka na bafwa mpi kele na diboko ya kibakala ya Nzambi, yandi ke na kusala sambu na mambote ya Bakristu na kikesa yonso. Nani lenda buya mpenza nde Kristu kenwaninaka ve balongoki na yandi to kupusa Nzambi na kukonda kundima bantu na yandi ya kwikama? Ata muntu mosi ve!—Yezaya 50:8, 9; Baebreo 4:15, 16.
12, 13. (a) Inki mambu lenda kabula beto ve na zola ya Nzambi? (b) Inki kele lukanu ya Dyabulu na ntangu yandi kebasisilaka beto bampasi? (c) Sambu na nki Bakristu kenungaka kaka?
12 Tanga Roma 8:35-37. Katula beto mosi, keti kele ti muntu to kima yankaka yina lenda kabula beto na kuzola yina Yehowa ti Mwana na yandi, Kristu Yezu, kezolaka beto? Satana lenda sadila bantu na yandi ya kele na ntoto sambu na kumonisa Bakristu mpasi mingi. Na mvu-nkama ya meluta, bantu ya bansi mingi kumonisaka bampangi na beto mingi ya Bakristu ya babakala mpi ya bankento mpasi. Na bisika yankaka bubu yai, bampangi na beto kenwanaka ti bampasi ya mbongo konso kilumbu. Bampangi na beto yankaka ke na kufwa na nzala to kekonda bilele. Inki kele lukanu ya Satana na ntangu yandi kebasisa bampasi ya mutindu yai? Mosi na kati ya balukanu na yandi kele ya kulembisa bantu yina kele na lusambu ya kyeleka ya Yehowa. Satana kezolaka kundimisa beto nde Nzambi kezolaka dyaka ve bantu. Kansi, keti yo kele masonga?
13 Bonso Polo, ya kuvutukilaka mambu yina kele na Nkunga 44:23, beto melongukaka Ndinga ya kusonika ya Nzambi. Beto kebakisaka nde mambu yai yonso kebwila beto “mameme” na yandi, sambu na zina ya Nzambi. Yo ketadila mpi kusantisa zina ya Nzambi ti kunwanina kimfumu na yandi na inza ya mvimba. Nzambi mepesaka nzila na bampasi, sambu na mambu yai ya nene, kansi yo kele ve nde sambu yandi kezolaka beto dyaka ve. Ata beto kekutana ti mambu ya mpasi ya konso nki mutindu yina, beto kendima kaka nde kuzola yina Nzambi kezolaka bantu na yandi, mpi konso muntu na kati na beto, memanaka ve. Ata yo monana bonso nde bambeni menunga beto, beto tanunga kaka kana beto bikala ya kwikama. Zola ya Nzambi ya kemanaka ve yina yandi kendimisa beto kepesaka beto kikesa mpi kesadisa beto mingi.
14. Sambu na nki Polo kundimaka mpenza nde zola ya Nzambi tavanda kaka ata na ntwala ya bampasi yina Bakristu lenda kunatana na yo?
14 Tanga Roma 8:38, 39. Inki kima kundimisaka Polo nde ata kima mosi ve lenda kabula Bakristu na zola ya Nzambi? Ntembe kele ve nde mambu yina Polo yandi mosi kukutanaka na yo na luzingu na ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi kundimisaka yandi mpenza nde mpasi lenda manisa ve zola yina Nzambi kele na yo na beto. (2 Korinto 11:23-27; Filipi 4:13) Polo vandaka kuzaba mpi lukanu ya mvula na mvula yina Yehowa kele na yo mpi mambu yina yandi salaka na ntangu ya ntama sambu na bantu na Yandi. Keti lufwa yo mosi lenda nunga zola yina Nzambi kele na yo na bantu yina kesadilaka yandi na kwikama yonso? Ata fyoti ve! Bantu ya kwikama yina kefwa talanda na kuzinga na mabanza ya kukuka ya Nzambi, mpi yandi tafutumuna bo na ntangu yina yandi metulaka.—Luka 20:37, 38; 1 Korinto 15:22-26.
15, 16. Tanga mambu yina lenda kangisa ve Nzambi na kuzola bansadi na yandi ya kwikama.
15 Ata konso nki dyambu ya mpasi yina mekumina beto bubu yai na luzingu, yo vanda aksida ya mekumisa beto mbefo, maladi ya lenda nata beto na lufwa, to mpasi ya mbongo, ata kima mosi ve lenda fwa zola yina Nzambi kevandaka na yo sambu na bantu na yandi. Bawanzyo ya ngolo, bonso wanzyo yina kukolamaka mpi kukumaka Satana, lenda pusa ve Yehowa na kuyambula kuzola bansadi na yandi ya mekudipesaka. (Yobi 2:3) Baluyalu lenda kangisa kisalu na beto, kutula beto na boloko, mpi kupesa bansadi ya Nzambi mpasi mpi mbala yankaka kubinga beto nde “bantu ya mpamba.” (1 Korinto 4:13) Kimbeni ya mutindu yai ya kukonda kikuma ya makanda kele na yo lenda pusa bantu na kukuma kontre beto, kansi yo kepusaka ve Mfumu ya inza ya mvimba na kulosa beto.
16 Beto Bakristu, beto fwete wa ve boma nde bima ya Polo kubingaka nde “mambu ya sesepi yai” disongidila, mambu ya kesalama na ntoto ntangu yai, to “mambu yina tasalama” na bilumbu kekwisa lenda fwa kuwakana yina Nzambi kele na yo ti bantu na yandi. Ata bampeve ya mbi ya kele na ntoto ti na zulu kenwanisa beto, zola ya kwikama ya Nzambi kepesaka beto kikesa. Mutindu Polo kutubaka yo mbotembote, ata “mambu yina kele na zulu, ata mambu yina kele na nsi-ntoto” kima mosi ve lenda kangisa zola ya Nzambi. Ee, ata kima mosi ve yina lenda meka na kulembisa beto nitu, ata kima mosi mpi ve ya lenda meka kusosa kuyala beto, lenda kabula beto na zola ya Nzambi. Ata kigangwa mosi ve ya Nzambi lenda zenga kinduku yina Ngangi kele na yo ti bansadi na yandi ya kwikama. Zola ya Nzambi kemanaka ve; yo kele ya mvula na mvula.—1 Korinto 13:8.
Baka Zola Yina Nzambi Kele na Yo na Valere Kimakulu
17. (a) Sambu na nki kuvanda na zola ya Nzambi “meluta moyo na mfunu”? (b) Inki mutindu beto kemonisaka nde beto kebaka zola ya Nzambi na valere?
17 Keti nge kemonaka zola ya Nzambi mfunu? Keti nge kekudiwaka bonso Davidi yina kusonikaka nde: “Kuzola ya nge ke zolaka mono me luta moyo na mfunu, yo yina mono ke kumisa nge. Mono ta pesaka nge mersi na luzingu na mono yonso, mono ta tedimisaka maboko na mono na ntangu ya kusamba nge.” (Nkunga 63:4, 5) Ya kyeleka, keti kele mpenza ti kima yina luzingu na inza yai lenda pesa beto ya meluta kuvanda na zola mpi na kinduku ya kwikama ti Nzambi? Mu mbandu, keti kisalu ya musuni meluta kuvanda na ngemba ya mabanza mpi kyese yina beto kevandaka na yo sambu na kinduku ya ngolo yina beto kele na yo ti Nzambi? (Luka 12:15) Bakristu mekutanaka ti mambu yina vandaka kulomba nde bo pona na kati ya kubuya Yehowa to kufwa. Mambu yai kukuminaka Bambangi ya Yehowa mingi na bakan ya konsatrasio ya basoda ya Hitler na ntangu ya Mvita ya Zole ya Inza. Katula bantu fyoti mpamba yina kubwaka, bampangi na beto Bakristu kuponaka na kubikala kaka na zola ya Nzambi, bo ndimaka nkutu kufwa. Bantu yina kebikalaka na kwikama yonso na zola na yandi lenda tula ntima nde Nzambi tapesa bo luzingu ya kukonda nsuka na bilumbu kekwisa, kima ya inza lenda pesa beto ve. (Marko 8:34-36) Beto tabaka bima mingi kansi luzingu ya kukonda nsuka mpamba ve.
18. Sambu na nki luzingu ya kukonda nsuka tavanda kitoko mingi?
18 Ata mpila ya kuzinga mvula na mvula kele ve kukonda Yehowa, meka na kuyindula inki mutindu luzingu ya kukonda nsuka zolaka kuvanda kukonda Ngangi na beto? Yo zolaka kuvanda mfunu ve, yo zolaka kuvanda ve ti lukanu. Yehowa mepesaka bantu na yandi kisalu mosi ya kitoko ya kusala na bilumbu yai ya nsuka. Yo yina beto lenda tula ntima nde ntangu Yehowa, Muntu ya Nene ya kelungisaka balukanu na yandi, tapesa luzingu ya kukonda nsuka, yo tavanda ti bima mingi ya kuyituka, ya mfunu yina beto fwete longuka mpi kusala. (Longi 3:11) Ata beto talonguka mambu mingi nki kiteso na bamvu funda yina kekwisa na ntwala, beto tabika kubakisa ve ‘kimvwama mingi mpenza, ti mayele ti mambu yina Nzambi kuzaba.’—Roma 11:33.
Tata Kezolaka Beno Mingi
19. Inki bangogo ya kepesa kikesa Yezu Kristu kuzabisaka balongoki na yandi na ntwala ya kukabwana ti bo?
19 Na Nisani 14, ya mvu 33 ya T.B., na nkokila ya nsuka yina yandi lutisaka kumosi ti bantumwa na yandi 11 ya kwikama, Yezu kutubaka mambu mingi sambu na kupesa bo kikesa sambu na mambu yina zolaka kubwa na ntwala. Bo yonso kuvandaka kisika mosi ti Yezu na ntangu yandi kutanaka ti mambu mingi ya mpasi, mpi bo mosi kumonaka mutindu yandi vandaka kuzola bo. (Luka 22:28, 30; Yoane 1:16; 13:1) Na nsuka, Yezu kundimisaka bo nde: “Tata yandi mosi ke zolaka beno.” (Yoane 16:27) Bangogo yina kusadisaka mpenza balongoki na kubakisa zola yina Tata na bo ya zulu kuvandaka na yo sambu na bo!
20. Inki lukanu beto mebaka, mpi beto ketula ntima na nki?
20 Bantu mingi ya kezinga bubu yai mesadilaka Yehowa na kwikama yonso bamvula mingi. Ntembe kele ve nde, na ntwala nde ngidika ya bima yai kukuma na nsuka, beto takutana ti mambu mingi ya mpasi. Beto bika ve nde mambu yina ya mpasi kunata beto na kutula ntembe nde Nzambi kezolaka beto na kwikama yonso. Zaba nde Yehowa kezolaka nge. (Yakobo 5:11) Bika nde konso muntu na kati na beto kulanda na kusala mambu ya bo kelomba yandi, mpi kuzitisa bansiku ya Nzambi na kwikama yonso. (Yoane 15:8-10) Beto sadilaka baokazio yonso sambu na kukumisa zina na yandi. Beto fwete kumisa ngolo lukanu na beto ya kulanda na kukwenda penepene na Yehowa na nsadisa ya kisambu mpi beto fwete longuka Ndinga na yandi. Ata konso nki mambu yina tabwila beto na bilumbu kekwisa, kana beto kesala ngolo sambu na kupesa Yehowa kyese, beto tazinga kaka na ngemba, mpi beto tatula ntima yonso na zola na yandi yina kemanaka ve.—2 Piere 3:14.
Inki Mutindu Nge Tavutula?
• Sambu na kuvanda na bukatikati na kimpeve mpi na mawi, beto kele na mfunu ya zola ya nani?
• Inki mambu lenda pusa ve Yehowa na kuyambula kuzola bansadi na yandi?
• Sambu na nki kuvanda na zola ya Yehowa “meluta moyo na mfunu”?
[Bifwanisu ya kele na lutiti 8]
Kana beto kemona nde beto mekabwana ti zola ya Nzambi, beto lenda sala ngolo sambu na kutomisa mambu
[Kifwanisu ya kele na lutiti 9]
Polo kubakisaka sambu na nki bo vandaka kumonisa yandi mpasi