Yehowa Kele Nsadisi na Beto

“Mfumu Nzambi yina salaka zulu ti ntoto, yandi muntu ke sadisaka mono.”​—NKUNGA 121:2.

1, 2. (a) Sambu na nki beto lenda tuba nde beto yonso kevandaka ti mfunu ya lusadisu bantangu yankaka? (b) Yehowa kele Nsadisi ya nki mutindu?

NANI na kati na beto kevandaka ve na mfunu ya lusadisu ata fyoti? Yo kele ya kyeleka nde, bantangu yankaka beto yonso kevandaka na mfunu ya lusadisu sambu na kunwana ti dyambu mosi ya mpasi, kukanga ntima ntangu muntu mosi ya beto kezolaka mefwa, to kunwana ti mumekamu mosi ya ngolo. Na ntangu bo ke na mfunu ya lusadisu, mbala mingi bantu kekwendaka na banduku ya ntima ya mbote. Kuzabisa dyambu ya kepesa bo mpasi na nduku ya mutindu yina kesadisaka bo na kunwana ti yo kukonda mpasi. Kansi, lusadisu yina nduku lenda pesa kevandaka ti bandilu. Nkutu, bankaka kekukaka ve na kupesa lusadisu na ntangu bantu kevandaka na mfunu na yo.

² Kansi, kele ti Nsadisi mosi ya kele ti ngolo mpi kimvwama ya kemanaka ve. Yandi kendimisa beto nde yandi tayambula beto ve ata fyoti. Yandi kele Muntu yina muyimbi-bankunga kubingaka ti kivuvu yonso nde: ‘Yehowa muntu kesadisaka mono.’ (Nkunga 121:2) Sambu na nki muyimbi-bankunga yai kuvandaka na kivuvu nde Yehowa tasadisa yandi? Sambu na kupesa mvutu na ngyufula yai, bika beto tadila Nkunga ya 121. Kusala mutindu yai tasadisa beto na kubakisa sambu na nki beto mpi lenda tula ntima nde Yehowa kele Nsadisi na beto.

Nto Mosi ya Lusadisu ya Kemanaka Ve

3. Inki bangumba muyimbi-bankunga vandaka kutala, mpi sambu na inki?

³ Sambu na kumonisa nde Yehowa mefwana na kutudila yandi ntima, muyimbi-bankunga kuyantikaka na kumonisa nde yandi Muntu kusalaka bima yonso: “Mono ke tala na bangumba; wapi mono ta mona muntu ya kusadisa mono? [Yehowa] yina salaka zulu ti ntoto, yandi muntu ke sadisaka mono.” (Nkunga 121:1, 2) Muyimbi-bankunga kutalaka ve konso ngumba yina. Ntangu bo sonikaka bangogo yai, tempelo ya Yehowa kuvandaka na Yeruzalemi. Mbanza yina ya kuvandaka na zulu ya bangumba ya Yuda, kuvandaka kisika ya kifwani ya Yehowa vandaka kuzinga. (Nkunga 135:21) Yo lenda vanda nde muyimbi-bankunga vandaka kutala bangumba ya Yeruzalemi kisika bo tungaka tempelo ya Yehowa, sambu na kusosa lusadisu na Yehowa na kivuvu yonso. Sambu na nki muyimbi-bankunga kutulaka mpenza ntima nde Yehowa tasadisa yandi? Sambu Yandi kele ‘Muntu yina salaka zulu ti ntoto.’ Ya kyeleka, muyimbi-bankunga vandaka kutuba nde, ‘Ntembe kele ve nde ata kima mosi ve lenda kangisa Ngangi nkwa-ngolo yonso na kusadisa mono!’​—Yezaya 40:26.

4. Inki mutindu muyimbi-bankunga kemonisa nde Yehowa ketulaka ntangu yonso dikebi na bansadi na yandi, mpi sambu na nki dibanza yai kepesa beto kikesa?

⁴ Na nima, muyimbi-bankunga kutendulaka nde Yehowa kezabaka ntangu yonso bampusa ya bansadi na yandi: “Mbote yandi bika mono ve mono bwa, yandi lala mpongi ve! Mbote yandi ke taninaka Israele, mpongi ke simbaka yandi ve, yandi ke lalaka mpi ve!” (Nkunga 121:3, 4) Nzambi lenda bika ve nde bantu yina ketulaka ntima na bo na yandi ‘kubwa’ to kubwa kimakulu. (Bingana 24:16) Sambu na inki? Sambu Yehowa kele bonso ngungudi yina kelalaka ve na ntangu yandi ketanina mameme na yandi. Dibanza yai kepesa mpenza kikesa. Yandi tayambula ve ata fyoti na kutula dikebi na bampusa ya bansadi na yandi. Yandi kekebaka bo mpimpa ti mwini.

5. Sambu na nki muyimbi-bankunga ketuba nde Yehowa kele na “diboko ya kitata”?

⁵ Sambu yandi vandaka kutula kivuvu nde Yehowa kele Ntanini ya kwikama ya bansadi na yandi, muyimbi-bankunga kusonikaka nde: “Mfumu Nzambi [ketaninaka nge, yandi kele kivudi na nge na diboko na nge ya kitata, NW]. Na mwini ntangu ta pesaka nge mpasi ve, na mpimpa ngonda ta pesaka nge mpi mpasi ve.” (Nkunga 121:5, 6) Sambu na muntu yina kesala nzyetolo na makulu na Ndambu ya Esti, kivudi kevandaka lutaninu ya muntu kele na yo mfunu na mwini ya ngolo. Yehowa kele bonso kivudi sambu na bansadi na yandi, yandi ketaninaka bo na bampasi yina lenda nyokula bo bonso mwini ya ngolo. Simba nde muyimbi-bankunga ketuba nde Yehowa kele na “diboko ya kitata.” Na bitumba ya ntangu ya ntama, diboko ya kitata ya soda kuvandaka ve na lutaninu ya dibaya yina ketaninaka, sambu bo vandaka kusimba dibaya yango na diboko ya kimama. Nduku ya kwikama lenda tanina nduku na yandi kana yandi metelama na lweka mpi kenwana na diboko ya kitata ya soda. Bonso nduku ya mutindu yina, Yehowa ketelamaka na kwikama yonso na lweka ya bansambidi na yandi sambu na kusadisa bo ntangu yonso.

6, 7. (a) Inki mutindu muyimbi-bankunga kendimisa beto nde Yehowa tayambula ve ata fyoti na kusadisa bansadi na yandi? (b) Sambu na nki beto lenda vanda ti kivuvu bonso yina ya muyimbi-bankunga?

⁶ Keti kele ti kilumbu Yehowa tayambula na kusadisa bansadi na yandi? Yandi tasala yo ve ata fyoti. Muyimbi-bankunga kusukisaka nde: “Mfumu Nzambi ta [tanina, NW] nge na bigonsa yonso, yandi ta talaka nge mbote. Mfumu Nzambi ta taninaka luzingu na nge kilumbu na kilumbu, yandi ta talaka nge katuka ntangu yai tii kuna.” (Nkunga 121:7, 8) Simba nde na verse ya 5, muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Mfumu Nzambi ke taninaka nge.” Kansi, na baverse yai, yandi sonikaka nde: “Mfumu Nzambi ta tanina nge.” Yo yina, bansambidi ya kyeleka kele ti kivuvu nde Yehowa tasadisa bo tii na bilumbu kekwisa. Ata bo kwenda na konso nki kisika yina, to bo kutana ti konso nki kigonsa yina, yandi tasadisaka bo ntangu yonso.​—Bingana 12:21.

⁷ Ya kyeleka, nsoniki ya Nkunga ya 121 kuvandaka ti kivuvu nde Ngangi nkwa-ngolo yonso kekebaka bansadi na yandi ti mawete bonso yina ngungudi ya zola kevandaka na yo mpi ti dikebi ya santinele yina kelalaka ve. Beto kele ti bikuma mingi ya kutudila ntima bonso muyimbi-bankunga, sambu Yehowa kesobaka ve. (Malashi 3:6) Keti yo ketendula nde yandi tataninaka beto ntangu yonso na kinsuni? Ve, kansi kana beto kebaka yandi bonso Nsadisi na beto, yandi tatanina beto na mambu yonso yina lenda bebisa kimpeve na beto. Yo mefwana mpenza na kuyula nde, ‘Inki mutindu Yehowa kesadisaka beto?’ Bika beto tadila mitindu iya ya yandi kesadisaka beto. Na disolo yai, beto tatadila mutindu yandi sadisaka bansadi na yandi na ntangu ya ntama. Na disolo yina talanda, beto tatadila mutindu yandi kesadisaka bansadi na yandi bubu yai.

Lusadisu ya Bawanzyo

8. Sambu na nki beto fwete yituka ve na kumona nde bawanzyo ketulaka dikebi mingi na mambote ya bansadi ya Nzambi ya kele na ntoto?

⁸ Yehowa ketwadisaka bamilio ya bawanzyo. (Daniele 7:9, 10) Bana yai ya kimpeve kelungisaka luzolo na yandi na kwikama yonso. (Nkunga 103:20) Bo mezaba mbote nde Yehowa kezolaka bansambidi na yandi mingi mpi nde yandi kezolaka kusadisa bo. Beto fwete yituka ve na kumona nde bawanzyo ketulaka dikebi mingi na mambote ya bansadi ya Nzambi ya kele na ntoto. (Luka 15:10) Ya kyeleka, bawanzyo kesepelaka mpenza na mutindu Yehowa kesadilaka bo sambu na kusadisa bantu. Na nki mitindu Yehowa kusadilaka bawanzyo sambu na kusadisa bansadi na yandi na ntangu ya ntama?

9. Pesa mbandu mosi ya kemonisa mutindu Nzambi kupesaka bawanzyo ngolo sambu na kutanina bantu ya kwikama.

⁹ Nzambi kupesaka bawanzyo ngolo sambu na kutanina mpi kugulusa bantu ya kwikama. Bawanzyo zole kusadisaka Loti ti bana na yandi ya bankento na kukonda kufwa ntangu yandi fwaka Sodome ti Gomore. (Kuyantika 19:1, 15-17) Wanzyo mosi mpamba kufwaka basoda 185 000 ya Asiria yina kwisaka kunwanisa Yeruzalemi. (2 Bantotila 19:35) Ntangu bo losaka Daniele na dibulu ya bantambu, Yehowa “tindaka wanzio na yandi, yandi kangaka minoko ya bantambu.” (Daniele 6:22, 23) Wanzyo mosi kubasisaka ntumwa Piere na boloko. (Bisalu 12:6-11) Biblia ketubila bambandu mingi yankaka ya kemonisa mutindu bawanzyo kutaninaka bantu, sambu na kundimisa mambu yina Nkunga 34:8 ketuba: “Wanzio ya Nzambi me ziungaka bantu yina ke lemfukaka na yandi, yandi ke katulaka bo na kigonsa.”

10. Inki mutindu Yehowa kusadilaka wanzyo mosi sambu na kupesa profete Daniele kikesa?

¹⁰ Bantangu yankaka, Yehowa kusadilaka bawanzyo sambu na kusyamisa mpi kupesa kikesa na bantu ya kwikama. Mbandu mosi ya kesimba ntima kele na Daniele kapu ya 10. Ziku na ntangu yina Daniele kuvandaka na bamvula penepene ya 100. Profete yai kulembaka mpenza nitu, yo fwete vanda sambu Yeruzalemi vandaka ya kubwa mpi bisalu ya kutanga dyaka tempelo kuyantikaka ntete ve. Yandi kumaka mpi mawa-mawa na nima ya kumona mbona-meso mosi ya boma. (Daniele 10:2, 3, 8) Na zola yonso, Nzambi kutindaka wanzyo mosi sambu na kupesa yandi kikesa. Bambala mingi, wanzyo yango kuyibusaka Daniele nde “Nzambi ke zolaka nge [mingi].” Inki bangogo yango kusalaka? Profete yina kununaka kuzabisaka wanzyo nde: “Nge me kumisa mono diaka ngolo.”​—Daniele 10:11, 19.

11. Pesa mbandu mosi ya kemonisa mutindu Nzambi kusadilaka bawanzyo sambu na kutwadisa kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote.

¹¹ Yehowa kusadilaka mpi bawanzyo sambu na kutwadisa kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote. Wanzyo mosi kutwadisaka Filipe na kukwenda kusamuna nsangu ya Kristu na bakala mosi ya Etiopia ya vandaka tongu, yina kubakaka mbotika na nima. (Bisalu 8:26, 27, 36, 38) Ntangu fyoti na nima, luzolo ya Nzambi kuvandaka nde bo longa nsangu ya mbote na bantu ya Makanda yina kubakaka ve luyotisu. Na mbona-meso mosi, wanzyo mosi kumonikaka na Korneye, muntu mosi ya Makanda yina vandaka kuwa Nzambi boma, mpi wanzyo kupusaka yandi na kubinga ntumwa Piere. Ntangu bantu yina Korneye kutindaka kumonaka Piere, bo songaka yandi nde: “Wanzio ya Nzambi songaka [Korneye] na kwisa kubinga nge na kwenda na nzo na yandi sambu yandi kuwa mambu yina ya nge ta tuba.” Piere kundimaka na kukwenda na nzo ya Korneye, mpi yo salaka nde muntu ya ntete ya Makanda ya mebakaka ntete ve luyotisu kukota na dibundu ya Bukristu. (Bisalu 10:22, 44-48) Yindula kyese ya nge zolaka kuvanda na yo na kuzaba nde wanzyo mosi kusadisaka nge na kukutana ti muntu mosi ya vandaka ya kuyilama na kuwa nsangu!

Lusadisu na Nzila ya Mpeve Santu

12, 13. (a) Sambu na nki bantumwa ya Yezu kuvandaka na kikuma ya mbote ya kundima nde mpeve santu tasadisa bo? (b) Na nki mutindu mpeve santu kupesaka Bakristu ya mvu-nkama ya ntete ngolo?

¹² Ntangu fyoti na ntwala ya lufwa na yandi, Yezu kundimisaka bantumwa na yandi nde yandi tayambula bo ve kukonda lusadisu. Tata zolaka kupesa bo ‘nsadisi, mpeve santu.’ (Yoane 14:26) Bantumwa kuvandaka ti kikuma ya mbote ya kundima nde mpeve santu tasadisa bo. Ya kyeleka, Masonuku ya kupemama kele ti bambandu mingi ya kemonisaka mutindu Yehowa kusadilaka mpeve santu, ngolo ya kuluta bangolo yonso, sambu na kusadisa bansadi na yandi.

¹³ Na mabaku mingi, mpeve santu kupesaka bantu ngolo ya kusala luzolo ya Yehowa. Mpeve santu kupesaka Bazuzi ngolo ya kugulusa bantu ya Izraele. (Bazuzi 3:9, 10; 6:34) Kaka mpeve yina mosi kupesaka mpi Bakristu ya mvu-nkama ya ntete ngolo ya kulanda na kusamuna ti kikesa yonso ata bo vandaka kukutana ti kimbeni ya mitindu yonso. (Bisalu 1:8; 4:31) Mutindu bo nungaka na kusala kisalu na bo kumonisaka mbote-mbote ngolo ya mpeve santu. Ntendula yankaka kele ve ya kemonisa kima yina kusadisaka ‘bantu ya kukonda mfunu mpi ya melongukaka ve’ na kumwanga nsangu ya Kimfumu na inza ya mvimba yina kuzabanaka na ntangu yina. ​—Bisalu 4:13; Kolosai 1:23.

14. Inki mutindu Yehowa kesadilaka mpeve santu na yandi sambu na kusadisa bansadi na yandi na kubakisa mbote-mbote luzolo na yandi?

¹⁴ Yehowa kusadilaka mpi mpeve santu na yandi sambu na kusadisa bansadi na yandi na kubakisa mbote-mbote luzolo na yandi. Na nsadisa ya mpeve ya Nzambi, Yozefi kutendulaka bandosi ya Farao yina vandaka bambikudulu. (Kuyantika 41:16, 38, 39) Na nzila ya mpeve na yandi, Yehowa kuzabisaka balukanu na yandi na bantu ya kudikulumusa kansi yandi bumbaka yo na bantu ya lulendo. (Matayo 11:25) Yo yina, sambu na yina metala bima yina Yehowa kepesaka “bantu yina ke zolaka yandi,” ntumwa Polo kutubaka nde: “Nzambi zabisaka beto mayele na yandi na lusadisu ya Mpeve-Santu.” (1 Korinto 2:7-10) Bantu lenda bakisa mpenza luzolo ya Nzambi kaka na nsadisa ya mpeve santu.

Lusadisu Yina Kekatukaka na Ndinga ya Nzambi

15, 16. Inki Nzambi kuzabisaka Yozue na kusala sambu na kusala mambu na mayele yonso?

¹⁵ Ndinga ya kupemama ya Yehowa kele “mfunu sambu na kulonga,” mpi yo kesadisaka bansadi ya Nzambi na kuvanda ya ‘kuyilama mbote-mbote, mpi na kuvanda na mpila ya mbote ya kusala konso kisalu ya mbote.’ (2 Timoteo 3:16, 17) Biblia kele ti bambandu mingi ya kemonisa mutindu mikanda ya Ndinga ya Nzambi yina vandaka dezia ya kusonika, kusadisaka bansadi na yandi na ntangu ya ntama.

¹⁶ Masonuku kusadisaka na kupesa lutwadisu ya mbote na bansambidi ya Nzambi. Ntangu Nzambi kupesaka Yozue mukumba ya kutwadisa bantu ya Izraele, yandi zabisaka yandi nde: “Kuvila ve Mukanda ya Bansiku [yina Moize kusonikaka] ata fioti. Nge fweti tangaka ti kuyindula yo mpimpa ti mwini na mpila nde na luzingu na nge ya mvimba nge ta landaka kaka mambu yina kele na mukanda yango; mpidina mambu yonso ya nge ta sala yo ta bonga.” Simba nde Nzambi kusilaka ve na kupesa Yozue mayele na mutindu mosi ya kuyituka. Kansi, kana Yozue zolaka kutanga mpi kuyindulula mambu yina kele na “Mukanda ya Bansiku,” yandi zolaka kusala mambu na mayele yonso. ​—Yozue 1:8; Nkunga 1:1-3.

17. Inki mutindu mikanda ya Masonuku yina bo vandaka na yo na ntangu yina kusadisaka Daniele ti Ntotila Yoziasi?

¹⁷ Nzambi kusadilaka Ndinga na yandi ya kusonika sambu na kuzabisa luzolo mpi lukanu na yandi. Mu mbandu, Daniele kubakisaka na nsadisa ya mambu yina Yeremia kusonikaka ntangu yina Yeruzalemi zolaka kubikala ya mpamba. (Yeremia 25:11; Daniele 9:2) Yindula mpi mambu yina kusalamaka na ntangu Ntotila Yoziasi vandaka kuyala na Yuda. Na ntangu yina, dikanda kukolamaka na Yehowa, mpi yo kemonana nde bantotila kunungaka ve na kusonika konso muntu kopi na yandi ya Nsiku mpi na kulanda yo. (Kulonga 17:18-20) Kansi, na ntangu bantu vandaka kuyidika tempelo, bo sengumunaka “Mukanda ya Bansiku,” yina Moize kusonikaka. Ziku yo vandaka mukanda ya kisina, ya yandi manisaka na kusonika bamvula kiteso ya 800 na ntwala. Na nima ya kuwa mambu yina kuvandaka na kati, Yoziasi kubakisaka nde dikanda kulutisaka mpenza ndilu na kukonda kulanda luzolo ya Yehowa. Yo yina, ntotila kubakaka balukanu ya ngolo ya kusala mambu yina bo sonikaka na mukanda yango. (2 Bantotila 22:8; 23:1-7) Keti yo kele ve pwelele nde mikanda ya Masonuku ya Santu yina bo vandaka na yo na ntangu yina kusadisaka bansadi ya Nzambi na ntangu ya ntama?

Lusadisu na Nzila ya Bampangi Bakristu

18. Sambu na nki beto lenda tuba nde konso ntangu yina nsambidi mosi ya kyeleka mesadisa mpangi na yandi, Yehowa muntu kele nto ya lusadisu yango?

¹⁸ Lusadisu yina Yehowa kepesaka kekwisaka mbala mingi na nzila ya bampangi Bakristu. Ya kyeleka, na ntangu nsambidi mosi ya kyeleka mesadisa mpangi na yandi, Nzambi muntu kevandaka nto ya lusadisu yina. Sambu na nki beto ketuba mpidina? Sambu na bikuma zole. Ya ntete, sambu mpeve santu ya Nzambi kekota na kati. Mpeve yina kebutaka mbuma, yika mpi zola ti bumbote, na bantu yina kesosaka lutwadisu na yo. (Galatia 5:22, 23) Yo yina, ntangu nsadi mosi ya Nzambi mesadisa mpangi na yandi, yo kele nzikisa ya kemonisa nde mpeve ya Yehowa ke na kusala kisalu. Ya zole, Nzambi mesalaka beto na kifwani na yandi. (Kuyantika 1:26) Yo ketendula nde beto mefwana na kumonisa bikalulu ya nene ya Nzambi, yika mpi ntima ya mbote ti mawa. Yo yina, konso ntangu ya nsadi mosi ya Yehowa mesadisa mpangi na yandi, Nto ya kyeleka ya lusadisu yina kele muntu yina ya beto kemonisa bikalulu na yandi.

19. Na kutadila mambu yina Biblia ketuba, inki mutindu Yehowa vandaka kupesa lusadisu na nzila ya bampangi?

¹⁹ Na ntangu ya ntama, inki mutindu Yehowa kusadisaka bantu na nzila ya bampangi bansambidi? Mbala mingi, Yehowa vandaka kupusa nsadi na yandi mosi na kupesa bandongisila na mpangi na yandi, bonso ntangu Yeremia kupesaka Baruki bandongisila yina kugulusaka luzingu na yandi. (Yeremia 45:1-5) Mbala na mbala, Nzambi vandaka kupusa bansambidi ya kyeleka na kupesa lusadisu ya bima ya kinsuni na bampangi na bo Bakristu, bonso ntangu Bakristu ya Masedonia ti ya Akaya kumonisaka mpusa ya ngolo ya kusadisa bampangi na bo ya Yeruzalemi yina kuvandaka na mfunu ya lusadisu. Ntumwa Polo kutubaka nde kikalulu ya kukaba ya mutindu yina kupusaka bantu na ‘kupesa Nzambi mersi.’​—2 Korinto 9:11.

20, 21. Na kati ya nki mambu bampangi ya Roma kupesaka ntumwa Polo kikesa?

²⁰ Masolo yina ketubila mutindu bansadi ya Yehowa kusalaka ngolo na kusyamisa mpi kupesana kikesa kesimba mpenza ntima. Beto tadila mbandu mosi ya ketubila ntumwa Polo. Ntangu yandi vandaka kukwenda na Roma bonso muntu ya boloko, Polo kusalaka nzyetolo na nzila ya nene ya Roma ya bo vandaka kubinga nde Nzila ya Apiusi. Kitini ya nsuka ya nzyetolo yina kuvandaka mpasi mingi, sambu yo vandaka kulomba nde bantu yina kesala nzyetolo kuluta na bisika yina vandaka ti poto-poto.a Bampangi ya dibundu ya Roma kuzabaka nde Polo vandaka na nzila. Inki bo zolaka kusala? Keti bo zolaka kuvingila na banzo na bo tii kuna Polo zolaka kukuma na nima bo kwenda kupesa yandi mbote?

²¹ Luka, nsoniki ya Biblia yina kusalaka nzyetolo kumosi ti Polo, ketela beto mambu yina kusalamaka: “Bampangi ya Dibundu yina vandaka na Roma waka nsangu na beto, ebuna bo kwisaka tii na . . . Zandu ya Apiusi ti Banzo Tatu sambu na kumonana na beto.” Keti nge lenda yindula mutindu mambu kusalamaka? Sambu bo zabaka nde Polo vandaka na nzila, kimvuka mosi ya bampangi katukaka na Roma sambu na kukwenda kukutana ti yandi. Ndambu ya bampangi vandaka kuvingila yandi na Zandu ya Apiusi, kisika mosi ya kuzabanaka mbote mpi ya vandaka na kitamina ya bakilometre kiteso ya 74 na nganda ya Roma. Bampangi yankaka vandaka kukinga yandi na kisika ya bo vandaka kubinga Banzo Tatu, bankaka dyaka vandaka kukinga na nganda ya mbanza na kitamina ya bakilometre kiteso ya 58. Inki mutindu Polo kudiwaka? Luka ketuba nde: “Ntangu Paulo monaka bo, yandi pesaka mersi na Nzambi, ebuna yandi bakaka kikesa ya mpa.” (Bisalu 28:15) Yindula fyoti, kumona ya mpamba ya yandi monaka bampangi yina kudipesaka mpi kusalaka nzyetolo ya nda ya mutindu yina kuvandaka kibeni nto ya kikesa sambu na Polo! Na nani Polo kupesaka mersi sambu na lusadisu yina? Yandi pesaka mersi na Yehowa Nzambi, nto ya lusadisu yango.

22. Mukapu na beto ya mvu 2005 kele inki, mpi nki beto tatadila na disolo yina kelanda?

²² Mambu ya Nzambi kesalaka yina Biblia ketubila kemonisa pwelele nde Yehowa kele nsadisi. Yandi kele Nsadisi ya kuluta bantu yonso. Yo yina, yo mefwana mpenza nde Bambangi ya Yehowa kusadila bangogo ya Nkunga 121:2: ‘Yehowa muntu kesadisaka mono,’ bonso mukapu na bo ya mvu 2005. Kansi, inki mutindu Yehowa kesadisaka beto bubu yai? Beto tatadila yo na disolo yina kelanda.

[Noti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

Na nki mitindu Yehowa kepesaka lusadisu—

• na nzila ya bawanzyo?

• na nsadisa ya mpeve santu na yandi?

• na nsadisa ya Ndinga na yandi ya kupemama?

• na nzila ya bampangi Bakristu?

[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 10]

Mukapu ya mvu 2005 tavanda: ‘Yehowa muntu kesadisaka mono.’​—Nkunga 121:2.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 12]

Polo kupesaka Nzambi mersi sambu na lusadisu yina bampangi ya Roma kupesaka yandi