Mutindu Lufwa ya Yezu Lenda Gulusa Nge
BAMVULA kiteso ya 2 000 meluta, na Paki ya Bayuda ya mvu 33 T.B., muntu mosi ya kusalaka ve mbi kufwaka sambu bantu yankaka kubaka luzingu. Nani kuvandaka muntu yango? Yo vandaka Yezu, muntu ya Nazareti. Ebuna, nani lenda baka mambote na dyambu ya mbote yina yandi salaka? Bantu yonso ya nsi-ntoto. Verse mosi ya Biblia ya bantu kezabaka mbote ketubila na bunkufi kimenga yina kepesaka luzingu: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi yina kele na yandi, sambu konso muntu yina me ndima yandi na ntima na yandi, yandi kufwa ve, kansi yandi kuvanda na moyo ya mvula na mvula.”—Yoane 3:16.
Ata bantu mingi kezabaka verse yai, bantu fyoti mpamba kebakisaka ntendula na yo. Bo kekudiyulaka nde: ‘Sambu na nki beto kele na mfunu ya kimenga ya Kristu? Inki mutindu lufwa ya muntu mosi lenda gulusa bantu yonso na lufwa ya kimakulu?’ Biblia kepesa bamvutu ya kesepedisa mpi ya pwelele na bangyufula yai.
Mutindu Lufwa Yantikaka Kuyala Bantu Yonso
Bantu mingi kekwikilaka nde bantu kugangamaka sambu na kuzinga mwa ntangu fyoti na ntoto, kukutana ti bampasi, kuvanda na mwa kyese, ebuna na nima kufwa mpi kukwenda na kisika yankaka ya kuluta mbote. Na kutadila dibanza ya bantu yai, lufwa kuvandaka mpi na kati ya lukanu ya Nzambi. Kansi, Biblia kemonisa nde bantu kefwaka sambu na kikuma yankaka. Yo ketuba nde: “Masumu me kotaka na nsi-ntoto sambu na mbi ya muntu mosi yai Adami, ebuna masumu me kwisaka kunata lufwa. Yo yina, bantu yonso ke fwaka sambu bo yonso ke salaka masumu.” (Roma 5:12) Verse yai kemonisa nde bantu kefwaka sambu na masumu. Kansi, nani kele “muntu mosi” yina kukotisaka masumu na kati ya bantu?
Ansiklopedi mosi (The World Book Encyclopedia) kemonisa nde bantu mingi ya siansi kekwikilaka nde bantu yonso kukatukaka na kisika mosi, mpi Biblia kemonisa pwelele nde kisika yango kele ‘muntu yina mosi.’ Beto ketanga na Kuyantika 1:27 nde: “Nzambi salaka bantu, bantu yango vandaka bonso yandi Nzambi, bo fwananaka na yandi. Yandi salaka bakala ti nkento.” Ee, Biblia ketuba nde bankwelani ya ntete vandaka kumonisa lukumu ya lugangu ya Nzambi, Nkwa-Ngolo Yonso.
Disolo ya Kuyantika ketubila mutindu Yehowa Nzambi kugangaka bantu ya ntete mpi mambu mingi ya luzingu. Kima ya kebenda dikebi kele nde na disolo yina ya mvimba, Nzambi ketubila ve lufwa, katula kaka ntangu yandi ketubila yo bonso malanda ya kukonda bulemfu. (Kuyantika 2:16, 17) Yandi zolaka nde bantu kuzinga kimakulu na paladisu mosi ya kitoko na kyese ti mavimpi ya mbote. Yandi zolaka ve nde bo nuna mpi bo fwa. Kansi, nki mutindu lufwa kukumaka mfumu ya bantu yonso?
Kuyantika kapu ya 3 ketubila mutindu bankwelani ya ntete kubakaka na luzolo yonso lukanu ya kukonda kulemfuka na Muntu yina kupesaka bo luzingu, Yehowa Nzambi. Yo yina, Nzambi kulungisaka ndola yina yandi zabisaka bo. Yandi songaka bakala nde: “Sambu nge kele ntoto, nge ta vutuka mpi na ntoto.” (Kuyantika 3:19) Kaka mutindu Nzambi kutubaka, nsukansuka bankolami yina zole kufwaka.
Kansi, mpasi kusukaka ve kaka na bankwelani ya ntete. Kukolama na bo kubebisaka kivuvu ya luzingu ya kukuka yina bana na bo zolaka kuvanda na yo. Na kati ya lukanu na yandi, Yehowa kutubilaka mpi bana ya Adami ti Eva yina kubutukaka ntete ve. Sambu na kutubila bana yango, Yehowa kusongaka Adami ti Eva nde: “Beno buta bana mingi, mpidina bana na beno ta zingaka na bisika yonso na nsi-ntoto ti kuyala yo. Beno yala bambisi ya masa, bandeke ti bambisi yonso ya nsi-ntoto.” (Kuyantika 1:28) Na nima, bantu zolaka kufulusa ntoto mpi kuzinga na kyese mpenza kukonda kufwa. Kansi, nkaka na bo Adami, “muntu mosi,” kutekaka bo bonso bampika na masumu, yina kenataka lufwa. Ntumwa Polo, mutekolo mosi ya muntu yina ya ntete, kusonikaka nde: “Mono kele bonso muntu ya bo tekaka na kuvanda mpika ya masumu.”—Roma 7:14.
Ntangu yandi salaka masumu, Adami kubebisaka mpenza lugangu ya kitoko ya Nzambi. Bana ya Adami kubutaka bana, mpi bana yina kubutaka bana, mpi buna na buna. Bantu yonso yina kubutukaka kuyelaka, kubutaka mpi bana, ebuna na nima bo fwaka. Sambu na nki bo yonso kufwaka? Sambu bo yonso kukatukaka na Adami. Biblia ketuba nde: “Bantu mingi fwaka sambu na mbi ya muntu mosi yai Adami.” (Roma 5:15) Maladi, kimununu, kikalulu ya kusala mambu ya mbi, mpi lufwa kele malanda ya mbi na yandi, mutindu yandi tekaka dibuta na yandi. Beto yonso mpi kele na kati ya dibuta yango.
Na mukanda ya yandi sonikilaka Bakristu ya Roma, ntumwa Polo kutubilaka luzingu ya mpasi ya kukonda kukuka ya bantu yonso ti yandi mosi, mpi mambu yonso yina bantu kesalaka sambu na kunwana ti malanda ya masumu. Yandi tubaka nde: “A, mono kele muntu mosi ya mawa! Nani ta katula mono na nitu yai ke nata mono na lufwa?” Yai ngyufula mosi ya mfunu kibeni! Nani zolaka kugulusa Polo, ti bantu yonso yina kele na mpusa ya kuguluka na kimpika ya masumu mpi ya lufwa? Polo yandi mosi kepesa mvutu nde: “Beto pesa mersi na Nzambi, na zina ya Mfumu na beto Yesu Kristo!” (Roma 7:14-25) Ee, Ngangi na beto mebakaka bangidika sambu na gulusa beto na nzila ya Mwana na yandi, Yezu Kristu.
Mukumba Yina Nzambi Mepesaka Yezu Sambu na Kugulusa Bantu
Yezu kutendulaka mukumba yina yandi kele na yo ya kugulusa bantu na kimpika ya masumu. Yandi tubaka nde: “Mwana ya muntu kwizaka . . . sambu na . . . kupesa moyo ya yandi sambu na nkudulu ya bantu mingi.” (Matayo 20:28, Luwawanu Yampa) Inki mutindu luzingu ya Yezu kele bonso nkudulu? Inki mutindu lufwa na yandi kenatila beto mambote?
Biblia ketendula nde Yezu “salaka masumu ve” mpi yandi kele ya kukabwana ti “bantu ya masumu.” Na luzingu na yandi ya mvimba, Yezu kulemfukaka na mutindu mosi ya kukuka na Nsiku ya Nzambi. (Baebreo 4:15; 7:26) Yo yina, lufwa ya Yezu kuvandaka ve malanda ya masumu mpi ya kukolama, bonso kuvandaka lufwa ya Adami. (Ezekiele 18:4) Kansi, Yezu kundimaka lufwa yina kufwanaka ve na yandi sambu na kulungisa luzolo ya Tata na yandi ya kugulusa bantu na masumu ti na lufwa. Mutindu beto tubaka yo na zulu, Yezu kukwisaka na ntoto na luzolo yonso sambu na “kupesa moyo ya yandi sambu na nkudulu ya bantu mingi.” Yandi ndimaka na ‘kufwa sambu na kugulusa bantu yonso’ sambu na zola yina yandi kele na yo, yina ata muntu mosi ve lenda monisa.—Baebreo 2:9.
Luzingu yina Yezu kutambikaka kuvandaka mpenza mutindu mosi ti luzingu yina Adami kuvidisaka ntangu yandi salaka masumu. Lufwa ya Yezu kunataka nki mambote? Yehowa kundimaka kimenga yina bonso nkudulu ‘sambu na bantu yonso.’ (1 Timoteo 2:6) Ee, Nzambi kusadilaka ntalu ya luzingu ya Yezu sambu na kusumba to kukatula bantu yonso na kimpika ya masumu mpi lufwa.
Biblia ketubilaka mbala mingi dyambu yai ya nene ya zola yina Ngangi kusalaka. Polo kuyibusaka Bakristu nde “Nzambi sumbaka [bo] na ntalu mingi.” (1 Korinto 6:20; 7:23) Piere kusonikaka nde Nzambi kusadilaka ve arza to wolo sambu na kugulusa bo na luzingu yina kenataka na lufwa, kansi yandi sadilaka menga ya Mwana na yandi. (1 Piere 1:18, 19) Na nsadisa ya kimenga ya nkudulu ya Kristu, Yehowa mebakaka bangidika sambu na kugulusa bantu na lufwa ya kimakulu.
Keti Nge Tabaka Mambote na Nkudulu ya Kristu?
Ntumwa Yoane kusonikaka mutindu yai sambu na kutubila mambote ya nkudulu ya Kristu: “[Yezu Kristu] me fwaka sambu na kukatula masumu na beto. Yo kele sambu na masumu na beto kaka ve, kansi sambu na masumu ya bantu yonso.” (1 Yoane 2:2) Ee, nkudulu ya Kristu kele sambu na bantu yonso. Keti yo ketendula nde konso muntu tabaka mambote na kimenga ya nkudulu yai ya ntalu mingi kukonda kusala ata kima mosi? Ve. Yibuka mbandu ya beto tubilaka na disolo ya ntete ya bantu yina bo gulusaka. Bantu yina vandaka kusosa kugulusa bantu ya kompani yina kukangamaka na nsi ya ntoto kukitisilaka bo kima mosi, kansi yo lombaka nde konso muntu kukota na kati ya kima yina. Mutindu mosi, bantu yina kezola kubaka mambote na kimenga ya nkudulu ya Kristu lenda vingila kaka ve nde Nzambi kusakumuna bo. Yo kelomba nde bo sala kima.
Inki kima Nzambi kelomba nde bo sala? Yoane 3:36 kesonga beto nde: “Konso muntu yina me ndima Mwana yina na ntima na yandi, yandi ke na moyo ya mvula na mvula; kansi konso muntu ke lemfukilaka Mwana yina ve, yandi ta baka moyo ve kansi Nzambi ta wilaka yandi makasi.” Nzambi kelomba nde beto kwikila na kimenga ya Kristu. Kansi, yo mesuka pana ve. “Kana beto ke landaka bansiku ya Nzambi, yo ke songaka nde beto zaba [Yezu].” (1 Yoane 2:3) Yo yina, yo kemonana pwelele nde sambu na kuguluka na masumu ti na lufwa, yo kelomba kumonisa lukwikilu na nkudulu ya Kristu mpi kulanda bansiku na yandi.
Mutindu mosi ya mfunu ya kukwikila na nkudulu ya Yezu kele ya kumonisa ntonda sambu na lufwa na yandi na kusungiminaka yo, mutindu yandi pesaka ntuma. Na ntwala ya kufwa, Yezu tulaka madya yina kuvandaka ti ntendula mosi ya kifwani na ntwala ya bantumwa na yandi ya kwikama, mpi yandi songaka bo nde: “Beno [landa na kusala, NW] mpidiyai sambu na kuyindula mono.” (Luka 22:19) Bambangi ya Yehowa kebakaka na mbalu mingi bangwisana na bo ti Mwana ya Nzambi, mpi bo kelemfukaka na ntuma yai. Na mvula yai, Lusungiminu ya lufwa ya Yezu Kristu tasalama na Mposo, Marsi 22, na nima ya kudinda ya ntangu. Beto kebinga nge na kukwisa na lukutakanu yai ya sipesiali sambu na kulemfuka na ntuma ya Yezu. Bambangi ya Yehowa yina kezingaka penepene na nge lenda zabisa nge ntangu mpi kisika Lusungiminu yango tasalama. Kuna, nge talonguka mambu yankaka ya nge fwete sala sambu nkudulu ya Kristu kukatula nge na malanda ya masumu ya Adami.
Bubu yai, bantu fyoti kebakisaka mpenza kibansa ya nene yina Ngangi na bo mpi Mwana na yandi mesalaka sambu na kugulusa bo na lufwa. Kansi, bantu yina kemonisaka lukwikilu na kibansa yango kevandaka na kyese mpenza. Ntumwa Piere kusonikaka mutindu yai na yina metala bampangi na yandi Bakristu: “Beno ke ndimaka [Yezu]. Yo yina beno ta mona kiese mosi ya nene, kiese yina ya beno ta mona mpila ya kutendula mpi ve. Sambu, mambu yina ya lukwikilu na beno ke zola kubaka, beno ta baka yo: beno ta guluka.” (1 Piere 1:8, 9) Kana nge yedisa zola sambu na Yezu Kristu mpi lukwikilu na kimenga ya nkudulu na yandi, nge lenda vanda na kyese ntangu yai mpi kuvingila na kuguluka na masumu ti na lufwa.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 6]
Yezu kupesaka luzingu na yandi sambu na kukatula malanda ya masumu ya Adami
[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]
Lusungiminu ya lufwa ya Yezu Kristu tasalama na Mposo, Marsi 22, 2008, na nima ya kudinda ya ntangu