DISOLO YINA KELE NA LUTITI YA ZULU | SAMBU NA NKI KUVANDA MASONGA?

Kukonda Masonga Kele ti Nki Bupusi na Luzingu na Nge?

“Ntangu yonso ke vandaka ti mambu ya mpasi ya ke lombaka kusadila kukonda masonga sambu na kumanisa yo.”—Samantha, na Afrique du Sud.

Keti nge ke ndima mambu yai? Bonso Samantha, beto yonso me kutanaka dezia ti mambu ya mpasi na ntangu mosi buna. Mutindu na beto ya kusala mambu ntangu beto me kutana ti mambu yina ke pusa beto na kuvanda ve masonga ke monisaka minsiku yina beto ke bakaka mpenza na mbalu. Mu mbandu, kana beto ke monaka nde kutanina lukumu na beto kele mfunu mingi kuluta mambu yonso, ntembe kele ve nde beto ta sala mambu ya kukonda masonga kaka sambu na kutanina lukumu na beto. Kansi, ntangu bantu ke zabaka kieleka na nima, mbala mingi yo ke nataka malanda ya mbi. Beto tadila mambu yai ya me landa.

KUKONDA MASONGA KE SALAKA NDE BANTU KUTUDILA BETO DIAKA VE NTIMA

Sambu bantu kuvanda ti bangwisana ya mbote, bo fwete tulana ntima. Kana bantu zole ke tulana ntima, bo ta vanda na ngemba mpi na lutaninu. Kansi, bantu ke tulanaka ve ntima kaka na mbala mosi. Bantu ke yedisaka kikalulu yai kana bo ke lutisa ntangu kumosi, ke solula na masonga yonso mpi ke sadilana mambu kukonda bwimi. Kansi, sambu na diambu mosi mpamba ya kukonda masonga, muntu lenda yambula kutudila muntu ya nkaka ntima. Ebuna kana bantu zole ke tulana diaka ve ntima, yo lenda vanda mpasi na kumonisa diaka kikalulu yina.

Keti nduku na nge mosi ya mbote me kusaka nge dezia? Kana ee, nki mutindu nge kudiwaka? Ntembe kele ve nde nge waka mpasi na ntima, bonso nde bo me yekula nge. Bantu yonso ke kudiwaka mutindu yina. Ya kieleka, kukonda masonga lenda bebisa kima yina ke simbaka bangwisana ya mbote.

KUKONDA MASONGA KE BUTAKA KUKONDA MASONGA

Robert Innes kele longi ya mambu ya mumbongo na Iniversite ya Californie. Yandi salaka nsosa mosi, mpi na nsosa yango, yandi monaka nde “kukonda masonga me fwanana mpenza ti maladi ya nsambukila.” Yo yina, beto lenda fwanisa kikalulu ya kukonda masonga ti maladi mosi ya nsambukila. Kana nge ke lutisa ntangu mingi ti muntu mosi ya ke kusaka, kukonda masonga lenda “sambukila” nge.

Inki nge lenda sala sambu na kubwa ve na mutambu ya kukonda masonga? Biblia lenda sadisa nge. Beto ke lomba nge na kutadila mwa minsiku ya Biblia.

Mitindu ya Kukonda Masonga

Kukusa

KE TENDULA NKI? Yo kele kutuba luvunu na muntu yina kele ti nswa ya kuzaba kieleka. Kukusa lenda tendula mpi kubalula mambu, kutuba mambu na mutindu ya nkaka, kukatula bansangu ya mfunu, mpi kulutisa ndilu na diambu mosi ya kieleka sambu na kupesa ngindu ya luvunu.

MAMBU YINA BIBLIA KE TUBAKA: “Yehowa ke mengaka muntu ya luvunu, kansi yandi ke taka kinduku ya ngolo ti bantu ya mbote.” (Bingana 3:32) “Ntangu yai ya beno me losa luvunu, konso muntu kutubila nkweno na yandi kieleka, sambu beto kele bitini ya nitu mosi.”—Baefezo 4:25.

Kukusila bantu makambu

KE TENDULA NKI? Yo kele kutuba mambu ya luvunu mpi ya mbi yina ke bebisa lukumu ya muntu.

MAMBU YINA BIBLIA KE TUBAKA: “Muntu yina ke nataka mavwanga ke kabulaka bantu, mpi muntu yina ke kusilaka bantu makambu ke kabulaka banduku ya ngolo.” (Bingana 16:28) “Kisika bankuni kele ve, tiya ke fwaka, mpi kisika muntu ya ke kusilaka bantu makambu kele ve, kuswana ke manaka.”—Bingana 26:20.

Kuta luvunu sambu na kuyiba

KE TENDULA NKI? Yo kele kutuba mambu ya luvunu sambu na kundimisa muntu na kupesa mbongo to bima na yandi.

MAMBU YINA BIBLIA KE TUBAKA: “Nge fwete kusa ve muntu ya kisalu ya ke bakaka lufutu yina kele na mpasi mpi kele nsukami.” (Kulonga 24:14, 15) “Muntu yina ke kusa muntu ya kukonda mfunu ke finga muntu yina salaka yandi, kansi muntu yina ke wilaka nsukami mawa ke pesaka yandi lukumu.”—Bingana 14:31.

Kuyiba

KE TENDULA NKI? Yo kele kubaka bima ya muntu kukonda kulomba nswa.

MAMBU YINA BIBLIA KE TUBAKA: “Bika muyibi kuyiba diaka ve, kansi yandi sala kisalu ya ngolo, yandi sala kisalu ya mbote ti maboko na yandi, sambu yandi zwa kima ya kupesa muntu yina me konda bima.” (Baefezo 4:28) “Beno kudikusa ve. . . . Miyibi, bantu ya lukasi, bantu ya ke lawukaka malafu, bantu ya ke fingaka, to bantu ya ke botulaka bima ya bantu ya nkaka ta baka ve Kimfumu ya Nzambi.”—1 Bakorinto 6:9, 10.