DISOLO YA KULONGUKA 39
NKUNGA 54 “Yai Nzila”
Sadisa Nswalu Bantu Yina Me Ndima Nsangu ya Mbote
“Bantu yonso yina vandaka ti nkadilu ya mbote sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula kumaka kukwikila.”—BIS. 13:48.
NA BUNKUFI
Ntangu ya kulomba bantu na kulonguka Biblia mpi ya kubingisa bo na balukutakanu.
1. Tubila mitindu ya kuswaswana yina bantu ke ndimaka nsangu? (Bisalu 13:47, 48; 16:14, 15)
BANTU mingi ndimaka nsangu yina Bakristu ya ntete longaka bo mpi bo vandaka ti mfunu ya kukuma mbala mosi Bakristu. (Tanga Bisalu 13:47, 48; 16:14, 15.) Bubu yai mpi, bantu ya nkaka ke sepelaka ntangu bo ke waka nsangu ya mbote na mbala ya ntete. Bankaka ke sepelaka ve ti yo na mbala ya ntete kansi na nima, bo ke ndimaka. Inki beto fwete sala kana beto me zwa bantu yina me ndima nsangu ya mbote?
2. Sambu na nki beto ke fwanisa kisalu na beto ya kulonga nsangu ya mbote ti kisalu ya bilanga?
2 Beto lenda fwanisa kisalu na beto ya kulonga nsangu ya mbote ti kisalu ya bilanga. Bambuma ya nkaka na bilanga ke yelaka na ntwala. Muntu yina ke sala bilanga fwete katula yo nswalu. Kansi yandi ta landa kuyidika ntoto sambu na banti yina kele ti bambuma yina me yela ntete ve mpi kulosila yo masa. Mutindu mosi mpi, kana beto me zwa muntu mosi yina me ndima nsangu ya mbote, beto fwete sadisa yandi nswalu na kukuma longoki ya Kristu. Kansi, beto ta landa kusadisa bayina me ndima ntete ve na kubakisa valere ya nsangu ya mbote. (Yoa. 4:35, 36) Mayele ta sadisa beto na kuzaba mutindu ya mbote ya kusolula ti bantu. Beto tala ntangu yai mambu yina beto lenda sala na mbala ya ntete yina beto ke solula ti muntu yina me sepela ti nsangu ya mbote. Na nima, beto ta mona mutindu ya kusadisa bantu yina na kulanda kuyela.
MUTINDU YA KUSADISA BANTU YINA ME NDIMA NSANGU
3. Inki beto fwete sala kana beto me zwa muntu yina me sepela ti nsangu ya mbote? (1 Bakorinto 9:26)
3 Kana beto me zwa muntu yina me sepela ti nsangu ya mbote, beto fwete sadisa yandi mbala mosi na kuyantika kutambula na nzila ya ke nata na luzingu. Beto fwete lomba yandi mbala mosi na kulonguka Biblia mpi kubingisa yandi na lukutakanu.—Tanga 1 Bakorinto 9:26.
4. Pesa mbandu ya muntu yina ndimaka mbala mosi kulonguka Biblia.
4 Lomba yandi na kulonguka Biblia. Bantu ya nkaka yina beto ke solulaka ti bo ke ndimaka mbala mosi kulonguka Biblia. Mu mbandu, kilumbu mosi na Kiya, nkento mosi na Canada pusanaka pene-pene ya shario ya mikanda mpi bakaka kamukanda Zinga Mvula na Mvula! Mpangi-nkento yina vandaka kulonga na shario, songaka nkento yina nde yandi lenda longuka mpi Biblia na nzila ya kamukanda yina. Nkento yina ndimaka mpi yandi pesaka mpangi-nkento yina nimero na yandi ya telefone. Kaka kilumbu yina, nkento yina sonikilaka mpangi-nkento sambu na kuzaba ntangu yina bo lenda yantika kulonguka. Ntangu mpangi-nkento yina songaka yandi nde bo ta longuka na Mposo, nkento yina songaka yandi nde: “Beto longuka ata mbasi Kitanu. Mono ta vanda ve ti kisalu.” Bo longukaka na Kitanu. Nkento yina kwendaka na lukutakanu na mbala ya ntete kaka na Lumingu yina mpi yandi landaka kuyela nswalu.
5. Inki lenda sadisa beto na kukuma kulonguka Biblia ti muntu? (Tala mpi bifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)
5 Ya kieleka, beto ke vingilaka ve nde bantu yonso kundima nsangu ya mbote nswalu bonso nkento yina. Sambu na bantu ya nkaka, yo ke lombaka mwa ntangu mingi sambu bo kuma kusepela ti nsangu ya mbote. Yo lenda vanda mbote na kuyantika kusolula ti bo mambu yina ke sepedisa bo. Kana beto ke tadila muntu na mutindu ya mbote mpi ke landa kutudila yandi dikebi, na nima ya ntangu fioti yandi lenda ndima nde beto kuma kulonguka ti yandi Biblia. Inki beto lenda tuba ntangu beto ke lomba muntu na kulonguka Biblia? Beto tala mambu yina bampangi mingi yina me zaba kuyantika kulonguka Biblia ti bantu tubaka.
Inki beto lenda tuba sambu na kupesa bantu ya kele na bifwanisu yai nzala ya kulonguka Biblia? (Tala paragrafe 5)a
6. Inki beto lenda tuba sambu na kulanda kaka kusolula ti muntu yina me sepela ti nsangu?
6 Beto yulaka bansamuni mpi bapasudi-nzila ya nkaka mambu yina bo ke salaka sambu na kuyantika kulonguka ti bantu. Bo tendulaka nde na bisika ya nkaka, yo kele ve mbote na kusadila bangogo bonso “kulonguka,” “kulonguka Biblia,” to “kulonga muntu” ntangu beto ke lomba bo na kulonguka Biblia. Na bisika ya mutindu yina, sambu bantu kundima kulonguka Biblia, beto lenda sadila bangogo bonso “masolo,” “kupesana bangindu,” to “kuzaba Biblia.” Sambu nge landa kusolula ti muntu yango, nge lenda zabisa yandi nde: “Nge ta yituka na kumona mutindu Biblia ke pesa bamvutu na bangiufula ya mfunu ya luzingu” to “Biblia ke tubilaka ve kaka mambu ya Nzambi. Yo ke tubilaka mpi mambu yina ta sadisa beto kibeni na luzingu.” Nge lenda yika nde: “Kusolula ti bantu malongi ya Biblia ke bakaka ve ntangu mingi; na minuta fioti, nge lenda zaba kima mosi ya mfunu mingi.” Beto lenda solula ti yandi mambu yai kukonda kutuba nde beto ta monanaka ti yandi mbala na mbala to konso mposo. Kutuba mutindu yina lenda pusa yandi na kuyindula nde yandi me kuditula nsinga na nkingu.
7. Inki ntangu bantu ya nkaka me zabaka kieleka na mbala ya ntete? (1 Bakorinto 14:23-25)
7 Bingisa yandi na lukutakanu. Yo ke monana nde na bilumbu ya Polo, bantu ya nkaka zabaka kieleka kaka ntangu bo kwendaka na kisika ya lusambu. (Tanga 1 Bakorinto 14:23-25.) Yo kele mpi mutindu yina sambu na bantu ya nkaka na bilumbu na beto. Bantu mingi ya ke yantika kulonguka Biblia ke yelaka nswalu kana bo me yantika kukwenda na balukutakanu. Inki ntangu nge lenda yantika kubingisa muntu na lukutakanu? Na mukanda Zinga Mvula na Mvula! na dilongi 10, kele ti kisika yina bo ke bingisa muntu ya ke longuka Biblia na balukutakanu. Kansi sambu na kubingisa muntu na balukutakanu, nge fwete vingila ve tii ntangu beno ta kuma na dilongi 10. Banda na mbala ya ntete yina beno me solula, nge lenda bingisa yandi na lukutakanu. Sambu na kupesa yandi nzala ya kukwisa, nge lenda songa yandi ntu-diambu ya diskure to dilongi mosi yina Nzozulu ya Nkengi ya mposo yina ta tubila.
8. Inki beto lenda zabisa muntu yina beto me bingisa na balukutakanu na mbala ya ntete? (Yezaya 54:13)
8 Ntangu beto ke bingisa muntu na lukutakanu na mbala ya ntete, beto fwete tendudila yandi mutindu balukutakanu na beto me swaswana ti mutindu bo ke sambaka na mabundu na bo. Ntangu longoki mosi ya Biblia monaka na mbala ya ntete mutindu kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi ke salamaka, yandi yulaka mpangi-nkento yina vandaka kulonga yandi Biblia nde: “Keti muntu yina kele na ntwala ke zaba bazina ya bantu yonso awa? Mpangi-nkento tubaka nde awa beto ke salaka bikesa ya kuzaba bazina ya bampangi yonso mutindu beto ke zabaka bazina ya bantu ya dibuta na beto. Longoki yina monaka nde dibundu ya Bambangi ya Yehowa me swaswana mingi ti dibundu na bo. Diaka, mambu ya beto ke salaka na lukutakanu, kele ve mutindu mosi ti yina bo ke salaka na mabundu na bo. (Tanga Yezaya 54:13.) Na balukutakanu, beto ke sambilaka Yehowa, beto ke longukaka mambu na yandi mpi beto ke pesanaka kikesa. (Baeb. 2:12; 10:24, 25) Yo yina, bo me yidikaka balukutakanu na beto sambu yo longa beto kansi ve sambu yo vanda ti mambu ya mutindu mosi ya kuvutukila mbala na mbala. (1 Bak. 14:40) Beto ke tungaka mpi Banzo ya Kimfumu kukonda mindondo sambu yo sadisa beto na kulonguka mbote. Diaka, sambu beto ke kudikotisaka ve na mambu ya politiki, beto ke pesaka ve maboko ata na kimvuka mosi ya politiki. Beto ke kotaka ve na bimvuka ya bantu yina ke tubaka nde mfumu mosi ke mbote mpi ya nkaka kele mbi. Yo lenda vanda mpi mbote na kusonga longoki yango na ntwala video, Inki Mambu Ke Salamaka na Nzo ya Kimfumu? Yo ta sadisa yandi na kuzaba na ntwala mutindu balukutakanu ke salamaka.
9-10. Kana beto me bingisa muntu na lukutakanu, nki beto lenda sala sambu na kundimisa yandi nde beto ta pusa yandi ve na kingolo-ngolo na kukuma Mbangi ya Yehowa to na kupesa mvutu? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti baparagrafe yai.)
9 Bankaka ke waka boma ya kukwisa na lukutakanu sambu bo ke yindulaka nde bo ta kuma Bambangi ya Yehowa. Yo yina ntangu nge ke bingisa muntu na lukutakanu, songa yandi nde bo ta pusa yandi ve na kingolo-ngolo na kukuma Mbangi ya Yehowa to na kupesa mvutu. Mabuta mpi lenda kwisa ti bana na bo ya baleke. Beto yonso ke longukaka kisika mosi ti bana na balukutakanu na beto. Yo ke sadisaka bibuti na kuzaba bantu yina kele ti bana na bo mpi malongi yina bo ke longa bo. (Kul. 31:12) Beto ke kongulaka ve mbongo mpi beto ke lutisaka ve bitunga sambu bantu kutula mbongo. Kansi beto ke sadilaka mambu yai ya Yezu tubaka: “Beno me baka ya ofele, beno pesa mpi ya ofele.” (Mat. 10:8) Nge lenda songa mpi muntu yina nge ke bingisa na lukutakanu nde yo ke lomba ve nde yandi lwata kaka bilele ya ntalu, sambu Nzambi ke talaka ntima kansi ve bilele yina muntu me lwata.—1 Sam. 16:7.
10 Kana muntu yango me kwisa na lukutakanu, yamba yandi mbote. Songa yandi na bankuluntu mpi na bampangi ya nkaka. Kana nge yamba yandi mbote, yo lenda pusa yandi na kukwisa diaka. Ntangu lukutakanu ke salama, kana yandi kele ve ti Biblia, sadila Biblia na nge ti yandi, sadisa yandi na kulanda mutubi to na kuzaba kisika ya beto ke longuka na mukanda mosi.
Kana muntu kuyantika kukwenda nswalu na balukutakanu, yandi ta yela nswalu (Tala baparagrafe 9-10)
NTANGU BETO ME YANTIKA KULONGUKA BIBLIA TI MUNTU
11. Inki mutindu nge lenda monisa nde nge ke zitisaka ntangu ya longoki na nge?
11 Inki mambu beto fwete vila ve ntangu beto me yantika kulonguka Biblia ti muntu? Zitisa kilumbu mpi ntangu yina beno me wakana. Mu mbandu, kana beno me wakana ti yandi ntangu yina beno ta longuka, kwenda na ntangu yina ata na kisika ya beno ke zingaka, bantu ke zitisaka ve ntangu. Diaka, na bambala ya ntete yina beno ke longuka, sala bikesa sambu kulonguka kubaka ve ntangu mingi. Bampangi ya nkaka ya me longukaka ti bantu mingi ke monisa nde yo kele mbote na kumanisa kulonguka na ntwala, ata muntu yango ke zola kaka nde beno landa kulonguka. Ntangu beno ke longuka, bika longoki kutuba mingi kansi nge ve.—Bing. 10:19.
12. Inki beto fwete sala kana beto me yantika kulonguka Biblia ti muntu?
12 Kaka ntangu beno me yantika kulonguka Biblia ti muntu, lukanu na nge fwete vanda ya kusadisa yandi na kuzaba Yehowa ti Yezu mpi na kuzola bo mingi. Sambu na kusala yo, nge fwete sadila Ndinga ya Nzambi na kisika ya kusadila bangindu na nge to kutuba kaka na munoko mambu ya Biblia yina nge me zaba. (Bis. 10:25, 26) Ntumwa Polo longaka mingi malongi ya Yezu Kristu, muntu yina Yehowa tindaka sambu na kusadisa beto na kuzaba Yehowa mpi na kuzola yandi. (1 Bak. 2:1, 2) Diaka, Polo monisaka mfunu ya kusadisa bantu ya beto me yantika kulonguka ti bo na kuvanda ti bikalulu ya mbote yina kele bonso wolo, arza mpi matadi ya ntalu. (1 Bak. 3:11-15) Bikalulu yina ya mbote kele lukwikilu, mayele, mayele ya kubakisa mambu mpi boma ya Yehowa. (Nk. 19:9, 10; Bing. 3:13-15; 1 Pie. 1:7) Landa mbandu ya Polo ya kulonga, ntangu nge ke sadisa balongoki na nge na kukuma ti lukwikilu ya ngolo mpi na kukuma banduku ya Yehowa, Tata na beto ya zola.—2 Bak. 1:24.
13. Inki mutindu beto lenda monisa ntima-nda mpi kuvanda ve makambu ngolo ntangu beto ke longuka Biblia ti muntu? (2 Bakorinto 10:4, 5) (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)
13 Landa mbandu ya Yezu ntangu nge ke longuka Biblia ti muntu. Vanda ntima-nda mpi kuvanda ve makambu ngolo. Kuyula ve longoki bangiufula yina ta pesa yandi nsoni. Kana yandi ke bakisa ve kima mosi, beno lenda luta yo mpi kuvutukila yo na nima. Kupusa yandi ve na kingolo-ngolo na kundima dilongi mosi kansi bikila yandi ntangu ya kuyindula yo mpi ya kusoba mabanza na yandi. (Yoa. 16:12; Bakol. 2:6, 7) Biblia ke tuba nde malongi ya luvunu kele bonso bima yina me kangamaka ngolo yina beto fwete panza. Na ndinga ya kisina, Biblia ke sadila kibaka ya ngolo yina beto fwete bwisa. (Tanga 2 Bakorinto 10:4, 5) Yo yina, na kisika ya kubwisila longoki kibaka na yandi ya ngolo, disongidila kupusa yandi na kingolo-ngolo na kuyambula malongi yina yandi ke ndimaka, sadisa yandi na kutudila Yehowa ntima. Kana nge sala mutindu yina, yo ta sadisa yandi na kuyambula malongi na yandi yina ya ntama.—Nk. 91:9.
Bikila longoki ntangu ya kuyindula mambu yina yandi ke longuka mpi ya kusoba bikalulu na yandi (Tala paragrafe 13)
KANA MUNTU ME KWISA NA LUKUTAKANU NA MBALA YA NTETE
14. Inki beto fwete sala sambu na bantu yina me kwisa mbala ya ntete na lukutakanu?
14 Yehowa ke zolaka nde beto sadila bantu yonso mambu ya mbote kukonda kutala kisika yina bo me katuka, ndinga na bo, mutindu na bo ya kuzinga, bo vanda ti mbongo to ve. (Yak. 2:1-4, 9) Ebuna nki mutindu beto lenda monisila bantu yina me kwisa na lukutakanu na mbala ya ntete zola?
15-16. Inki beto lenda sala sambu bantu ya mpa yina me kwisa na lukutakanu kudiwa mbote?
15 Bantu ya nkaka ke kwisaka na balukutakanu sambu bo ke zolaka kutala mutindu yo ke salamaka. Bankaka ke kwisaka sambu mpangi mosi songaka bo na kukwisa na lukutakanu. Yo yina kana muntu ya mutindu yina me kwisa na lukutakanu, beto fwete solula ti yandi. Solula ti yandi mbote mpi songa yandi na kuvanda ti nge. Sadila Biblia na nge ti yandi mpi mikanda yina beno ke longuka to pesa yandi Biblia mpi mukanda mosi kana mpila kele. Kuditula mpi na kisika na yandi. Muntu mosi yina kwisaka na lukutakanu songaka mpangi yina pesaka yandi mbote nde yandi vandaka ve kuwa mbote sambu yandi lwataka ve bonso bantu yina vandaka na lukutakanu. Mpangi yina salaka nde muntu yina kudiwa mbote mpi monisaka yandi nde Bambangi ya Yehowa kele bonso bantu yonso. Na nima, muntu yina yelaka mpi bakaka mbotika. Yandi ke vilaka ve mambu yina mpangi yina sadilaka yandi. Kuvila ve mambu yai, ntangu nge ke tudila muntu yina me kwisa mbala ya ntete na lukutakanu dikebi, kuyula yandi ve bangiufula yina ta pesa yandi nsoni to yina ta monisa nde nge ke kota na mambu ya luzingu na yandi.—1 Pie. 4:15.
16 Beto lenda sala mpi mambu ya nkaka sambu bantu yina kudiwa mbote. Mu mbandu, beto fwete vanda luzitu ntangu beto ke solula, ntangu beto ke pesa bamvutu mpi ntangu beto ke sala masolo yina ke tubila mambu yina bantu yina kele ve Bambangi ya Yehowa ke kwikilaka. Beto fwete tuba ve mambu yina ta yangisa bo to yina ta pusa bo na kuyindula nde beto me finga bo. (Tito 2:8; 3:2) Beto fwete vweza ve mambu yina bo ke kwikilaka. (2 Bak. 6:3) Mingi-mingi bampangi yina ke salaka badiskure ya bantu yonso fwete keba na diambu yai. Ntangu bo ke sala badiskure, bo fwete vila ve nde bantu yina kele ve Bambangi ya Yehowa kele pana mpi bo fwete sadila bangogo ya pete mpi kutendula mambu sambu bantu yonso kubakisa mbote.
17. Inki beto fwete sala ntangu beto me kutana ti muntu ya ntima-masonga na kisalu ya kusamuna?
17 Mutindu nsuka me kuma pene-pene, beto fwete sala nswalu kisalu ya kukumisa bantu balongoki. Beto ke landa mpi kuzwa ‘bantu ya ntima-masonga yina kele ti nzala ya kubaka luzingu ya mvula na mvula.’ (Bis. 13:48) Ntangu beto ke solula ti bo, beto fwete sala yonso sambu na kulomba bo na kulonguka Biblia to kubingisa bo na balukutakanu. Kusala mpidina ta sadisa bo na kuyantika kutambula na ‘nzila yina ke nataka na luzingu.’—Mat. 7:14.
NKUNGA 64 Beto Katula Bambuma na Kiese
a NTENDULA YA BIFWANISU: Bampangi zole ke solula ti muntu mosi yina vandaka ntete soda, yandi me vanda na ntwala ya nzo na yandi; bampangi zole ya bankento ke solula fioti ti mama mosi ya kele ti mambu mingi ya kusala.