1925​—Bamvula 100 Me Luta

BANSADI YA NZAMBI LANDAKA KAKA KUVINGILA

Balongoki mingi ya Biblia vandaka kuyindula nde ntoto ta kuma Paladisu na 1925. Sambu na nki? Mpangi Albert Schroeder yina kumaka mpangi ya Nto-Kimvuka na nima ya bamvula tubaka nde: “Bampangi mingi vandaka kuyindula nde Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta kwenda na zulu sambu na kuyala ti Yezu mpi bansadi ya Nzambi ya ntama mu mbandu Abrahami, Davidi mpi bankaka ta futumuka sambu bo kuma bamfumu mpi bo yala awa na ntoto.” Yo yina ntangu mambu yango lunganaka ve, bampangi ya nkaka lembaka kibeni nitu.​—Bing. 13:12.

Ata mambu yina bo vandaka kuvingila lunganaka ve, bo landaka kaka kulonga nsangu ya mbote ti kikesa sambu bo zabaka nde yo kele kisalu ya kuluta mfunu sambu na bo. Mu mbandu, beto tala mutindu bo longaka bantu mingi nsangu ya mbote na radio.

BO LONGAKA BANTU MINGI NSANGU YA MBOTE NA RADIO

Na 1924 bo tungaka radio yina bo vandaka kubinga WBBR. Ebuna na 1925, bo tungaka radio ya nkaka pene-pene ya mbanza Chicago na provense ya Illinois. Bo pesaka radio yango zina nde “WORD,” disongidila nde ndinga. Mpangi Ralph Leffler vandaka na kati ya bampangi yina tulaka radio yango. Yandi tubaka nde: “Na nsungi ya madidi (hiver) na mpimpa, bantu mingi vandaka kulanda radio na beto tii na bisika ya ntama.” Mu mbandu, dibuta mosi yina vandaka kuzinga na mbanza Pilot Station na provense ya Alaska landaka emisio ya ntete yina salamaka na radio na beto ata bo vandaka kuzinga na kiteso ya bakilometre kuluta 5 000 ti kisika yina radio yango vandaka. Na nima ya kuwidikila emisio yango, bo sonikilaka bampangi yina vandaka kusala na radio sambu na kupesa bo mersi mutindu bo yidikaka manaka yina sadisaka bo na kuzaba mambu mingi ya me tala Nzambi mpi Biblia.

Nzozulu ya Nkengi ya 1^er décembre 1925 tubilaka kikuma yina vandaka kusala nde bantu kulanda radio na beto tii na bisika ya ntama kibeni. Yo tubaka nde: “WORD kele na kati ya baradio ya kuluta nene mpi ya kuluta ngolo na États-Unis. Yo kele 5 000 watt. Yo yina, bantu lenda landa yo mbote-mbote na États-Unis ya mvimba, na Cuba mpi na Alaska. Radio yai me sadisa bantu mingi yina me waka ntete ve nsangu ya mbote na kusepela kulonguka mambu mingi ya Biblia.”

Kaka na ntangu yina, Balongoki ya Biblia zolaka mpi kutula radio na Canada sambu na kulonga nsangu ya mbote kuna. Na 1924, bo tungaka radio CHUC na mbanza Saskatoon na provense ya Saskatchewan. Radio yai vandaka na kati ya baradio ya ntete yina mabundu tulaka na Canada. Na 1925, bo zolaka kutula radio yango kisika ya nkaka mpi kukumisa yo nene. Yo yina, bo katulaka yo pana mpi bo nataka yo na nzo mosi ya nene yina bo vandaka kubinga Regent Building na Saskatoon. Bo sumbaka nzo yango mpi bo yidikaka yo.

Radio yango sadisaka bantu mingi yina vandaka kuzinga na bambanza ya fioti mpi na babwala ya Saskatchewan na kuwa nsangu ya mbote na mbala ya ntete. Mu mbandu Graham, nkento mosi yina vandaka kuzinga na mbanza mosi ya ntama kibeni landaka emisio na beto mpi na nima na yo, yandi sonikilaka bampangi sambu na kulomba mukanda mosi. Mpangi George Naish ke tuba nde: “Yandi sonikilaka beto nde: ‘Beno kwisa kulonga beto.’ Yo monisaka nde beto fwete sala nswalu sambu na kulonga bantu mingi nsangu ya mbote. Yo yina beto tindilaka yandi mukanda Kulonguka Masonuku (Études des Écritures) ya mvimba.” Na mbala mosi, yandi yantikaka kusonga mpi bantu ya nkaka nsangu ya Kimfumu, yo vanda bantu yina vandaka kuzinga na bisika ya ntama.

BO LONGUKAKA KIELEKA MOSI YA MFUNU MINGI

Nzozulu ya Nkengi ya 1^er mars 1925 vandaka ti disolo mosi ya mfunu mingi yina vandaka ti ntu-diambu: “Lubutuku ya Dikanda.” Sambu na nki disolo yai vandaka mfunu mingi? Sambu Balongoki ya Biblia vandaka kuzaba nde Satana ke vandaka ti organizasio mpi yandi ke yalaka bademo, mabundu ya luvunu, baluyalu ya bansi mpi bisalu ya mumbongo. Kansi na nzila ya disolo yina, “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sadisaka bampangi na kubakisa nde Yehowa mpi ke vandaka ti organizasio na yandi, yina kele ve mutindu mosi ti organizasio ya Satana. (Mat. 24:45) Diaka, mpika ya kwikama tendulaka nde Yehowa tulaka Kimfumu na yandi na 1914 mpi kaka na mvula yina, ‘bitumba mosi basikaka na zulu’ mpi yo salaka nde bo kula Satana ti bademo na zulu mpi bo losa bo awa na ntoto.​—Kus. 12:7-9.

Balongoki ya nkaka ya Biblia ndimaka ve ntendula yai ya mpa. Yo yina disolo yina tubaka nde: “Kana bantu ya nkaka ke ndima ve ntendula yai, beto ke lomba bo na kutudila Yehowa ntima, na kuvanda ntima-nda mpi na kuyambula ve kusadila yandi.”

Mpangi Tom Eyre vandaka mupasudi-nzila mpi yandi vandaka muntu ya Grande-Bretagne. Yandi tubilaka mutindu balongoki mingi ya Biblia kudiwaka na nima ya kulonguka disolo yina. Yandi tubaka nde: “Bampangi sepelaka mingi ti ntendula ya Kusonga 12. Ntangu beto bakisaka nde Yehowa me tula dezia Kimfumu na yandi na zulu, yo pesaka beto kiese mpi beto vandaka ti nzala ya ngolo ya kusonga yo bantu ya nkaka. Yo pusaka beto na kulonga diaka mingi nsangu ya mbote mpi yo sadisaka beto na kubakisa nde Yehowa ta sala mambu mingi ya kuyituka na bilumbu ke kwisa.”

BO BAKISAKA NDE BO FWETE LONGA NSANGU YA MBOTE YA ME TALA YEHOWA

Bubu yai, Bambangi ya Yehowa ke tubilaka mbala mingi mambu ya kele na mukanda ya Yezaya 43:10 ya ke tuba nde: “‘Beno kele bambangi na mono,’ Yehowa muntu me tuba, ‘ee, nsadi na mono ya mono me solaka.’” Na ntwala ya 1925, bo vandaka kutubila ve mingi verse yai na mikanda na beto. Kansi na 1925, bo tubilaka mambu ya kele na Yezaya 43:10 mpi 12 na ba Nzozulu ya Nkengi 11.

Na 1925, na nsuka ya août, Balongoki ya Biblia salaka lukutakanu mosi ya nene na mbanza Indianapolis na provense ya Indiana na États-Unis. Sambu na kuyamba bantu na lukutakanu yango, mpangi Joseph Franklin Rutherford sonikaka mambu yai na bapapie yina vandaka ti manaka ya lukutakanu: “Beto me kwisa na lukutakanu yai sambu Mfumu kupesa . . . beto kikesa. Ebuna ntangu beto ta vutuka, beto landa kulonga nsangu ya mbote ti kikesa yonso sambu beto kele Bambangi na yandi.” Na bilumbu yonso 8 yina bo salaka na lukutakanu yango, bo songaka bantu yonso yina vandaka na lukutakanu yango na kulonga mambu ya me tala Yehowa na mabaku yonso.

Na Mposo 29 août, mpangi Rutherford salaka diskure mosi yina vandaka ti ntu-diambu: “Longa Nsangu ya Mbote.” Na diskure yango, yandi monisaka mfunu ya kulonga nsangu ya mbote. Yandi tubaka nde: “Yehowa ke songa bansadi na yandi nde . . . : ‘Beno kele bambangi na mono . . . mpi mono kele Nzambi na beno.’ Na nima, yandi ke songa bo pwelele nde: ‘Beno telemisa kidimbu sambu na bantu.’ Awa na ntoto, kaka bansadi ya Yehowa mpamba bantu lenda telemisa kidimbu sambu na bantu, disongidila kulonga bo mambu na yandi; sambu kaka bansadi ya Yehowa bantu kele ti mpeve na yandi mpi bo mpamba kele Bambangi na yandi.”​—Yez. 43:12; 62:10.

Ntangu mpangi Rutherford manisaka kusala diskure na yandi, yandi tangaka mukanda mosi yina bo sonikaka na zulu na yo nde: “Nsangu ya Kivuvu.” Bantu yonso yina vandaka pana ndimaka nsangu yai sambu yo vandaka kumonisa nde Kimfumu ya Nzambi mpamba ta natila bantu “ngemba, luzingu ya mbote, sante ya mbote, luzingu ya mvula na mvula, kimpwanza mpi kiese ya mvula na mvula.” Na nima, bo balulaka mukanda yango na bandinga mingi mpi bo basisaka yo sambu na kusadila yo na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote. Bo kabisaka yo kiteso ya bamilio 40.

Balongoki ya Biblia bakaka ve zina ya Bambangi ya Yehowa na mvula yina, bo bakaka yo na nima ya bamvula mingi. Ata mpidina, bo yantikaka kubakisa nde yo vandaka mfunu mingi na kulonga bantu mambu ya me tala Yehowa.

BO VUTUKILAKA BANTU YINA SEPELAKA TI NSANGU YA MBOTE

Balongoki ya Biblia vandaka kukuma mingi na ntoto ya mvimba, yo yina dibundu ya Yehowa lombaka bampangi na kusuka kaka ve na kukabila bantu mikanda kansi mpi na kukwenda kutala diaka bantu yonso yina sepelaka ti nsangu ya mbote. Na nima ya kusala kampani ya kukabisa trakiti ya bo vandaka kubinga nde Nsangu ya Kivuvu, mukanda Bulletina tubaka nde: “Beno vutuka na banzo yonso yina beno bikilaka bantu trakiti mpi beno tala bo.”

Mukanda Bulletin ya Janvier 1925 tubilaka mambu yina longoki mosi ya Biblia na mbanza Plano na provense ya Texas tubaka. Yandi tubaka nde: “Ntangu beto ke kwenda kulonga nsangu ya mbote na bisika yina beto longaka dezia, bantu ke sepela ti yo mingi kuluta na bisika yina beto ke kwenda kulonga na mbala ya ntete. Yo ke yitukisa beto mingi. Na bamvula 10 ya me luta, beto longaka nsangu ya mbote mbala tanu na mbanza mosi ya fioti na teritware na beto. . . . Kansi ntama mingi ve, mama ti mpangi-nkento Hendrix vutukaka kuna mpi bo kabisaka mikanda mingi kuluta bambala yonso yina beto kwendaka kuna.”

Mpangi mosi yina vandaka mupasudi-nzila na Panama sonikaka nde: “Bantu mingi yina buyaka nsangu ya mbote na mbala ya ntete, sepelaka ti yo ntangu mono vutukilaka bo na mbala ya zole to ya tatu. Na mvula yai, mono vandaka ntete-ntete kuvutukila bantu yonso yina mono talaka dezia mpi mono kutanaka ti mambu mingi ya mbote ntangu mono kwendaka kutala bankaka na kati na bo.”

BO TALAKA NA NTWALA

Na nsuka ya mvula 1925, mpangi Rutherford sonikilaka bapasudi-nzila mukanda yina vandaka kutubila mambu yina salamaka na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote na mvula yina mpi mambu yina bo zolaka kusala na mvula yina ke kwisa. Yandi songaka bo nde: “Na mvula yai ya me luta, beno vandaka ti dibaku ya nene ya kupesa bantu mingi yina vandaka na mawa kikesa. Kisalu yai pesaka beno kiese . . . Sambu na mvula yai ya ke kwisa, beno ta vanda na mabaku mingi ya kulonga bantu nsangu ya mbote ya me tala Nzambi mpi Kimfumu na yandi. Diaka, beno ta sadisa bantu na kubakisa kana banani kele mpenza bansadi ya kieleka ya Nzambi. Beto sadila bandinga na beto sambu na kukumisa Nzambi na beto mpi Mfumu na beto.”

Na nsuka ya mvula 1925, bampangi vandaka kuyilama sambu na kukumisa Betele ya Brooklyn nene. Na 1926, bo yantikaka kisalu ya kutunga ya kuluta nene yina dibundu ya Yehowa salaka ntete ve tii pana.