“Mono Vandaka Kuwa Diaka Ve Nsoni Sambu na Luzingu na Mono”

LUZINGU NA MONO

Mono butukaka na Ciudad Obregón na nordi ya Mexique. Beto butukaka uvwa mpi mono kele mwana ya tanu. Beto vandaka kuzinga na ferme na beto pene-pene ya mbanza. Yo vandaka kisika ya mbote ya kuzinga, dibuta na beto vandaka kuzinga na bumosi mpi na ngemba. Diambu ya mpasi salamaka ntangu mono lungisaka bamvula tanu, mupepe ya ngolo bebisaka ferme na beto yo yina beto kwendaka kuzinga na mbanza ya nkaka.

Papa na beto kumaka ti mbongo. Kansi yandi kumaka kunwa malafu mingi. Yo bebisaka makwela na yandi mpi yo bebisaka beto bana. Beto yantikaka kunwa makaya yina beto vandaka kuyiba papa. Mbala ya ntete yina mono lawukaka malafu, mono vandaka kaka ti bamvula sambanu. Ntangu fioti na nima, ntangu makwela ya bibuti na mono fwaka, bikalulu na mono kumaka diaka mbi kuluta.

Mama kwelanaka ti bakala ya nkaka mpi beto kumaka kuzinga ti bo. Bakala yina vandaka kupesa ve mama mbongo mpi mbongo yina mama vandaka kuzwa vandaka fioti yo yina yandi vandaka kukuka ve kusansa beto. Mono ti bampangi na mono, beto vandaka kusala konso kisalu yina sambu na kuzwa mbongo ya kuzingila. Mono vandaka kutula cirage na basapatu, mono vandaka kuteka mampa, bazulunalu, bazoka mpi bima ya nkaka. Mono vandaka kulokuta bima ya kudia na fulu ya bantu ya mbongo na mbanza.

Ntangu mono lungisaka bamvula kumi, muntu mosi lombaka mono na kusala ti yandi na fulu ya nene ya mbanza. Mono ndimaka, mono zengaka nzo-nkanda mpi mono katukaka na nzo. Yandi vandaka kufuta mono mbongo fioti kibeni mpi yandi vandaka kupesa mono madia yina yandi vandaka kulokuta na fulu. Mono yidikaka kisika mosi ya kulala, mono salaka yo ti bima yina mono lokutaka na fulu. Bantu yina beto vandaka kuzinga ti bo vandaka kutuba mambu ya buzoba mpi bo vandaka kusala mansoni. Bantu vandaka kunwa mingi bima yina ke lawusaka mpi malafu ya ngolo. Yo vandaka ntangu ya kuluta mbi na luzingu na mono. Mono vandaka kudila konso mpimba mpi kutekita na boma. Sambu mono vandaka nsukami mpi tangaka ve nzo-nkanda, mono vandaka kuwa nsoni mingi. Mono zingaka na fulu bamvula tatu, na nima mono kwendaka na insi Mexique. Kuna mono vandaka kusala bisalu ya bilanga, kuyidika bintuntu mpi kukatula coton, kuyidika mikuku (canne à sucre) mpi kusala bilanga ya tomate.

Bamvula iya na nima, mono vutukaka na Ciudad Obregón. Tata nkento na mono mosi, yina vandaka nganga, pesaka mono shambre mosi ya kulala na nzo na yandi. Na mpimpa mono kumaka kulala bandosi ya mbi mpi mono kumaka kuwa nzala ya kudifwa. Kilumbu mosi na mpimpa, mono sambaka Nzambi nde: “Mfumu kana nge kele, mono kele na mfunu ya kuzaba nge mpi ya kusadila nge luzingu na mono ya mvimba. Kana dibundu ya kieleka kele, sadisa mono na kuzaba yo.”

MUTINDU LUZINGU NA MONO SOBAKA

Mono vandaka kuzola mingi kulonguka mambu ya Nzambi. Ata ntangu mono vandaka mwana-fioti, mono vandaka kukwenda na mabundu mingi kansi mono sepelaka ve ata ti dibundu mosi. Ata dibundu mosi ve vandaka kulonga malongi ya Biblia to kusadisa mono na kuzaba Nzambi. Mabundu ya nkaka vandaka kutula dikebi mingi na mbongo mpi bamfumu ya mabundu ya nkaka vandaka kudipesa mingi na mansoni.

Ntangu mono lungisaka bamvula 19, bakala ya mpangi na mono mosi ya nkento zabisaka mono nde Bambangi ya Yehowa songaka yandi mambu yina Biblia ke tubaka na yina me tala kusadila bifwanisu na lusambu. Yandi tangilaka mono Kubasika 20:4, 5. Yo ke tubaka nde beto fwete sadila ve biteki. Verse 5 ke tuba nde: “Nge fwete fukimina yo ve to kubika nde bo pukumuna nge na kusadila yo, sambu mono Yehowa Nzambi na nge, mono kele Nzambi yina ke lombaka nde bo kangama kaka na yandi.” Na nima, yandi yulaka mono nde: “Kana Nzambi ke sadilaka bifwanisu sambu na kusala bimangu to kana yandi ke zolaka nde beto sadila yo na lusambu, sambu na nki yandi ke buyisa yo na Biblia?” Yo bendaka dikebi na mono. Na nima, beto kumaka kusolula mambu mingi ya Biblia. Mono sepelaka mingi ti masolo yina, nkutu kana beto ke solula ntangu vandaka kukwenda nswalu.

Na nima, yandi nataka mono na lukutakanu ya Bambangi ya Yehowa. Mambu yina mono monaka mpi waka yitukisaka mono mingi. Ata bana-fioti vandaka kupesa bamvutu mpi kusala masolo na ntwala. Mono tubaka nde, ‘awa bantu ke longukaka mbote kibeni!’ Ata nsuki na mono vandaka nda mpi mono lwataka ve mbote, Bambangi ya Yehowa yambaka mono mbote kibeni. Nkutu dibuta mosi bingisaka mono na kudia ti bo na kilumbu yina.

Kulonguka na mono ya Biblia sadisaka mono na kubakisa nde Yehowa kele Tata ya zola mpi yandi ke tudilaka bantu dikebi ata bantu yina kele bansukami, bantu ya mpamba-mpamba, ya bampusu yonso mpi ya me tangaka ve. Yandi ke pona-ponaka ve. (Bisalu 10:34, 35) Nsuka-nsuka mono zabaka Nzambi. Mono kumaka na kiese sambu mono zwaka kima yina mono vandaka kusosa.

MAMBOTE YINA MONO ME BAKAKA

Luzingu na mono yantikaka kusoba mpenza mpi kukuma mbote. Mono yambulaka kunwa makaya, kulawuka malafu mpi kutuba mambu ya buzoba. Bangindu ya mbi yina mono vandaka na yo ntangu mono vandaka mwana-fioti yantikaka kumana, bandosi ya mbi yina mono vandaka kulala yantikaka mpi kumana. Bangindu na mono ya kudimona mfunu ve manaka, mpi mono me bakisaka nde yo vandaka sambu na mambu ya mbi yina mono kutanaka ti yo na kileki mpi sambu mono manisaka ve nzo-nkanda.

Mono me balaka nkento ya mbote yina ke zolaka Yehowa mpi ke sadisaka mono mingi. Bubu yai, mono kele nkengi ya nziunga, mono ke talaka mabundu sambu na kupesa dibuta ya bampangi na mono ya kimpeve kikesa. Ngolo ya Biblia ya ke sobaka luzingu ya bantu mpi malongi ya kitoko yina Nzambi ke pesaka beto me sadisaka mono na kuwa diaka ve nsoni sambu na luzingu na mono.