Yehowa Ke Ndimisa Beto nde Yandi Ta Kumisa Ntoto Paladisu

1. Inki profete Yezaya songaka bampangi na yandi bantu ya Izraele?

PROFETE Yezaya tubaka nde Yehowa kele “Nzambi ya kieleka.” Ngogo ya kisina ya bo me balula na ngogo “kieleka” ke tendula nde “amen.” (Yez. 65:16, noti na nsi ya lutiti.) “Amen” ke tendula nde “yo vanda mutindu yina,” to “ya kieleka.” Ntangu Biblia ke sadilaka ngogo “amen” sambu na kutubila Yehowa to Yezu, yo ke ndimisaka nde diambu yina bo ke tubila kele kieleka. Yezaya songaka bantu ya Izraele nde: Mambu yonso yina Yehowa ke silaka, yo ke lunganaka kaka. Yehowa ke lungisaka balusilu na yandi ntangu yonso.

2. Sambu na nki beto fwete tula ntima na balusilu ya Yehowa sambu na bilumbu ke kwisa mpi nki bangiufula beto ta tadila?

² Keti beto ke ndima kibeni nde balusilu ya Yehowa sambu na bilumbu ke kwisa ta lungana? Bamvula kiteso ya 800 na nima ya bilumbu ya Yezaya, ntumwa Polo tendulaka sambu na nki beto fwete ndima kibeni nde Nzambi ta lungisa balusilu na yandi. Yandi tubaka nde: “Nzambi lenda kusa ve.” (Baeb. 6:18) Kaka mutindu nto ya masa lenda basisa ve masa ya madidi mpi ya tiya, mutindu mosi mpi Yehowa, Nto ya kieleka lenda kusa ve ata fioti. Yo yina beto fwete ndima kibeni mambu yonso yina Yehowa ke tubaka. Beto fwete ndima mpi mambu yonso yina yandi me silaka sambu na bilumbu ke kwisa. Na disolo yai, beto ta tadila bangiufula yai: Inki Yehowa ke kana kupesa beto na bilumbu ke kwisa? Mpi nki mutindu Yehowa ke ndimisa beto nde lusilu na yandi yina ta lungana?

INKI YEHOWA ME SILAKA BETO?

3. (a) Inki lusilu bansadi ya Nzambi ke zolaka mingi? (Kusonga 21:3, 4) (b) Inki bantu ya nkaka ke tubaka ntangu beto ke songaka bo lusilu yango?

³ Balusilu yina beto ta tubila kele mfunu mingi sambu na bansadi yonso ya Nzambi na ntoto ya mvimba. (Tanga Kusonga 21:3, 4.) Yehowa me silaka beto nde kilumbu kele “lufwa ta vandaka diaka ve; mawa, bidilu, mpi mpasi ta vandaka diaka ve.” Bampangi mingi ke sadilaka verse yai ya ke simbaka kibeni ntima sambu na kupesa bantu yina beto ke longaka nsangu ya mbote kikesa mpi kumonisa mutindu luzingu ta vanda na Paladisu. Inki bantu ya nkaka ke salaka ntangu beto ke songaka bo mambu yina? Bo ke tubaka nde: “Mambu yango kele kitoko mingi kansi yo lenda salama ve.”

4. (a) Inki Yehowa zabaka na ntwala sambu na bilumbu na beto? (b) Na nima ya kusala lusilu, nki diaka Yehowa salaka?

⁴ Ya kieleka, ntangu Yehowa pesaka ntumwa Yoane mpeve santu sambu yandi sonika lusilu ya luzingu na Paladisu, yandi zabaka nde bubu yai, beto ta songa yo mpi bantu ya nkaka ntangu beto ke longa nsangu ya Kimfumu. Yehowa zabaka mpi nde yo ta vanda mpasi sambu bantu mingi kukwikila na lusilu na yandi ya kusala “mambu ya mpa.” (Yez. 42:9; 60:2; 2 Bak. 4:3, 4) Yo yina, nki mutindu beto lenda kudindimisa beto mosi mpi kundimisa bantu ya nkaka nde mambu ya kitoko yina kele na Kusonga 21:3, 4 ta lungana? Yehowa me pesaka beto bikuma ya me fwana kibeni yina ke ndimisa beto nde yandi ta lungisa lusilu yina. Inki kele bikuma yango?

YEHOWA KE NDIMISA BETO NDE YANDI TA LUNGISA LUKANU NA YANDI

5. Inki bikuma beto kele ti yo ya kutula ntima na lusilu ya Nzambi ya Paladisu mpi beto lenda zwa yo na wapi?

⁵ Bikuma ya ke ndimisa beto kibeni nde lusilu ya Yehowa ya Paladisu ta lungana kele na baverse yai ya ke landa. Yo ke tuba nde: “Muntu yina me vanda na kiti ya kimfumu tubaka nde: ‘Tala! Mono ke sala bima yonso ya mpa.’ Yandi tubaka diaka nde: ‘Sonika, sambu mambu yai kele ya kwikama mpi ya kieleka.’ Mpi yandi tubilaka mono nde: ‘Yo me lungana! Mono kele Alfa mpi Omega, luyantiku mpi nsuka.’”​—Kus. 21:5, 6a.

6. Sambu na nki mambu yina kele na Kusonga 21:5, 6 ke kumisa lukwikilu na beto ngolo na lusilu ya Nzambi?

⁶ Sambu na nki baverse yina ke pusa beto na kundima kibeni nde lusilu yina ya Nzambi ta lungana? “Na baverse yina, mambu yina Yehowa ke sala kele bonso nde yandi ke tula signature na mukanda sambu na kundimisa beto kibeni nde yandi ta lungisa lukanu na yandi.”b Lusilu ya Nzambi kele na Kusonga 21:3, 4, kansi mambu yina yandi ke yika na verse 5 mpi 6 kele bonso signature yina yandi ke tula sambu na kumonisa kibeni nde lusilu yina ta lungana. Beto tala sesepi mutindu Yehowa ke ndimisa beto na kutudila yandi ntima.

7. Nani ke yantika kutuba na verse 5 mpi sambu na nki yo kele mfunu mingi?

⁷ Verse 5 ke yantika ti bangogo yai: “Muntu yina me vanda na kiti ya kimfumu tubaka nde.” (Kus. 21:5a) Bangogo yina kele mfunu mingi sambu Yehowa tubaka yo na dibaku mosi na kati ya mabaku tatu yina yandi mosi tubaka na mukanda ya Kusonga. Mambu yina ya ke ndimisa, basikaka ve na munoko ya wanzio mosi ya ngolo, to na munoko ya Yezu yina futumukaka kansi na munoko ya Yehowa yandi mosi. Mambu yina ke ndimisa beto kibeni nde beto lenda tula mpi ntima na mambu yina Yehowa tubaka ya ke landa. Sambu na nki? Sambu Yehowa “lenda kusa ve.” (Tito 1:2) Yo yina, mambu yina Kusonga 21:5, 6 ke tuba ta lungana kibeni.

“TALA! MONO KE SALA BIMA YONSO YA MPA”

8. Inki Yehowa ke tuba sambu na kubula munsonso nde lusilu na yandi ta lungana? (Yezaya 46:10)

⁸ Beto tala ntangu yai ngogo “Tala!” ke tendula nki. (Kus. 21:5) Mukanda ya Kusonga me sadila mingi ngogo ya Kigreki ya bo me balula na ngogo “tala!” Mukanda mosi ke tuba nde bo ke sadilaka ngogo yina “sambu na kubenda dikebi ya muntu yina ke tanga na mambu yina ke landa.” Inki ke landa ngogo yango? Mambu yina Nzambi ke tuba. Yandi ke tuba nde: “Mono ke sala bima yonso ya mpa.” Ya kieleka, Yehowa ke tubila bima yonso yina yandi ta sala na bilumbu ke kwisa kansi sambu yandi ke ndima kibeni nde yandi ta lungisa lusilu na yandi, yo yina yandi ke tuba nde yandi ke na kusala dezia mambu yango.​—Tanga Yezaya 46:10.

9. (a) Bangogo “ke sala bima yonso ya mpa” ke tendula nki? (b) Inki ta kumina “zulu” mpi “ntoto” ya bubu yai?

⁹ Beto tadila mambu ya ke landa ya kele na Kusonga 21:5: “Mono ke sala bima yonso ya mpa.” Inki yo ke tendula? Na kapu yina, bangogo yina ke tubila mambu zole yina Yehowa ta sala. Ya ntete, yandi ta fwa zulu ti ntoto ya ntama mpi ya zole yandi ta tula ya mpa. Kusonga 21:1 ke tuba nde: “Zulu ya ntama ti ntoto ya ntama vilaka.” Zulu ya ntama ke tendula baguvernema ya politiki yina Satana ti bademo na yandi ke yalaka. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoa. 5:19) Biblia ke sadilaka mpi ngogo “ntoto” sambu na kutubila bantu yina ke zingaka na ntoto. (Kuy. 11:1; Nk. 96:1) Yo yina, “ntoto ya ntama” ke tendula bantu ya mbi. Yehowa ta yidika ve ntoto to zulu yango kansi yandi ta fwa yo kimakulu. Na kisika na yo, yandi ta tula “zulu ya mpa” mpi “ntoto ya mpa” disongidila guvernema ya mpa yina ta yala bantu ya mbote.

10. Inki mambu ya mpa Yehowa ta sala?

¹⁰ Na Kusonga 21:5, Yehowa ke tubila mambu ya mpa yina yandi ta sala. Yandi ke tuba ve nde: “Mono ke sala bima ya mpa yonso.” Kansi yandi ke tuba nde: “Mono ke sala bima yonso ya mpa.” Yehowa ta sala ntoto mpi bantu ya mpa ntangu yandi ta kumisa bo ya kukuka. Mutindu Yezaya tubaka, Yehowa ta kumisa ntoto ya mvimba kisika ya kitoko bonso kilanga ya Edeni. Diaka, Yehowa ta kumisa beto ya mpa ntangu yandi ta kumisa konso muntu na kati na beto ya kukuka. Bantu ya makulu-kifu, bifwa-meso mpi bifwa-makutu ta beluka. Diaka, bantu yina me fwaka, ta vutuka na luzingu.​—Yez. 25:8; 35:1-7.

“MAMBU YAI KELE YA KWIKAMA MPI YA KIELEKA. . . . YO ME LUNGANA!”

11. Inki Yehowa songaka Yoane na kusala mpi sambu na nki?

¹¹ Inki diaka Nzambi tubaka ya ke monisa nde beto lenda tudila yandi ntima? Yehowa songaka Yoane nde: “Sonika, sambu mambu yai kele ya kwikama mpi ya kieleka.” (Kus. 21:5) Yehowa songaka ve Yoane kaka na ‘kusonika’ kansi yandi songaka yandi mpi kikuma yina yandi fwete sonika mambu yango. Yandi tubaka nde: “Sambu mambu yai kele ya kwikama mpi ya kieleka.” Yo ke tendula nde mambu yina Nzambi ke tubaka kele kieleka mpi yo me fwana na kutudila ntima. Beto kele na kiese mingi mutindu Yoane lemfukaka na ‘kusonika’ mambu yina. Yo yina, beto lenda tanga lusilu ya Nzambi ya Paladisu mpi kuyindula na mudindu mambote yina beto lenda baka na bilumbu ke kwisa.

12. Sambu na nki Yehowa tubaka nde: “Yo me lungana!”

¹² Inki Nzambi tubaka diaka na nima? “Yo me lungana!” (Kus. 21:6) Awa, Yehowa ke tuba bonso nde mambu yonso yina yandi silaka sambu na Paladisu me lungana dezia. Yandi kele ti nswa ya kutuba mutindu yina sambu ata kima mosi ve lenda kanga yandi nzila ya kulungisa lusilu na yandi. Na nima, Yehowa ke tuba mambu ya nkaka yina ke ndimisa beto nde lusilu na yandi ta lungana kibeni. Inki yandi ke tuba?

“MONO KELE ALFA MPI OMEGA”

13. Sambu na nki Yehowa tubaka nde: “Mono kele Alfa mpi Omega.”

¹³ Mutindu beto tubilaka yo, Yehowa yandi mosi tubaka mbala tatu na mbona-meso yina Yoane monaka. (Kus. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Konso mbala yina Yehowa tubaka, yandi vandaka kuvutukila nde: “Mono kele Alfa mpi Omega.” Kisono alfa, kele kisono ya ntete ya alphabet ya Kigreki mpi kisono omega kele kisono ya nsuka. Ntangu Yehowa ke sadila bisono “Alfa mpi Omega,” yandi ke zola kutuba nde kana yandi me yantika kima mosi, yandi ke salaka yonso sambu na kumanisa yo.

14. (a) Pesa mbandu mosi ya ke monisa ntangu yina Yehowa tubaka nde “Alfa” mpi ntangu yina yandi ta tuba nde “Omega.” (b) Mambu yina kele na Kuyantika 2:1-3 ke ndimisa beto nki?

¹⁴ Ntangu Yehowa salaka Adami ti Eva, yandi songaka bo lukanu na yandi sambu na bantu mpi sambu na ntoto. Biblia ke tuba nde: “Nzambi sakumunaka bo, mpi yandi tubilaka bo nde: ‘Beno buta mingi mpi beno kuma mingi, beno fulusa ntoto mpi beno yala yo.’” (Kuy. 1:28) Na ntangu yina, yo kele bonso nde Yehowa tubaka nde “Alfa.” Yandi tubaka lukanu na yandi na pwelele yonso nde kele ti ntangu yina, bana ya Adami ti Eva, yina ta vanda ya kukuka, ta fulusa ntoto mpi ta kumisa yo Paladisu. Ntangu lukanu yina ta lungana, yo ta vanda bonso Yehowa ke tuba nde “Omega.” Ntangu Yehowa manisaka kusala zulu, ntoto mpi bima yonso ya kele na kati na yo, yandi tubaka kima mosi sambu na kumonisa nde lukanu na yandi ta lungana kibeni. Yo kele na Kuyantika 2:1-3. (Tanga.) Yehowa tubaka nde kilumbu ya nsambwadi vandaka kilumbu ya santu sambu na yandi. Yo ke tendula nki? Yehowa monisaka nde yandi ta lungisa kibeni lusilu na yandi sambu na bantu mpi sambu na ntoto. Yo ta lungana kibeni mbote-mbote na nsuka ya kilumbu yina ya nsambwadi.

15. Sambu na nki mbala ya nkaka Satana yindulaka nde yandi kangaka Yehowa nzila ya kulungisa lukanu na yandi?

¹⁵ Ntangu Adami ti Eva lemfukilaka ve Nzambi, bo kumaka bantu ya masumu. Yo salaka nde bana na bo mpi kukuma bantu ya masumu mpi yo natilaka bo lufwa. (Bar. 5:12) Yo yina, yo monanaka bonso nde Satana kangaka Nzambi nzila ya kulungisa lukanu na yandi ya kufulusa ntoto ti bantu ya bulemfu mpi ya kukuka. Yo monanaka bonso nde Satana kangaka Yehowa nzila ya kutuba nde “Omega.” Mbala ya nkaka Satana yindulaka nde Yehowa ta kuka diaka ve kulungisa lukanu na yandi. Mbala ya nkaka yandi yindulaka nde Nzambi ta fwa Adami ti Eva mpi yandi ta sala bantu ya nkaka ya kukuka sambu na kulungisa lukanu na yandi sambu na bantu. Kansi kana Nzambi salaka mutindu yina, Diabulu zolaka kutuba nde yandi kele muntu ya luvunu. Sambu na nki? Sambu mutindu Kuyantika 1:28 ke monisa yo, Yehowa songaka Adami ti Eva nde bana na bo bantu ta fulusa ntoto.

16. Sambu na nki mbala ya nkaka Satana yindulaka nde Yehowa ta kuka ve kulungisa lusilu na yandi?

¹⁶ Mbala ya nkaka Satana yindulaka nde Yehowa lenda sala diaka nki? Mbala ya nkaka Satana yindulaka nde Yehowa ta bika nde Adami ti Eva kubuta bana ya kukonda kukuka mpi bana yango ta kuma ve ata fioti bantu ya kukuka. (Kul. 7:20; Bar. 3:23) Kana yo zolaka kusalama mutindu yina, Diabulu zolaka kutuba nde Yehowa me nunga ve ata fioti. Sambu na nki? Sambu lukanu ya Nzambi ya kufulusa ntoto ti bana ya kukuka mpi ya bulemfu ya Adami zolaka kulungana ve ata fioti.

17. Inki Yehowa salaka ata Satana, Adami ti Eva lemfukilaka yandi ve mpi nki mbuma yo ta buta? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹⁷ Satana yindulaka ve ata fioti mambu yina Yehowa lendaka kusala sambu na kulungisa lukanu na yandi. Yehowa yindulaka mutindu ya kuluta mbote ya kulungisa lukanu na yandi ata Satana, Adami mpi Eva lemfukilaka yandi ve. (Nk. 92:5) Yehowa bikaka nde Adami ti Eva kubuta bana mpi yo salaka nde mambu yina yandi tubaka, kulungana. Yehowa kele ve muntu ya luvunu ata fioti. Diaka, Yehowa monisaka nde kana yandi me tuba kima mosi, yandi ta sala yo. Ata kima mosi ve lenda kanga yandi nzila. Diaka, yandi monisaka nde lukanu na yandi ta lungana kibeni ntangu yandi pesaka “mwana” mosi yina ta gulusa bana ya bulemfu ya Adami ti Eva. (Kuy. 3:15; 22:18) Mwana yango zolaka kupesa luzingu na yandi bonso kimenga sambu na kugulusa bantu. Satana yindulaka ve ata fioti nde Nzambi lendaka kusala diambu yina. Sambu na nki? Sambu zola ya kieleka muntu pusaka Yehowa na kupesa kimenga ya Yezu. (Mat. 20:28; Yoa. 3:16) Kansi Satana ke vandaka ve ti kikalulu yina. Yandi ke vandaka bwimi. Ebuna nki ta salama sambu na kimenga yina Yehowa me pesaka? Na nsuka ya Luyalu ya Bamvula Funda, bana ya kukuka mpi ya bulemfu ya Adami ti Eva ta zinga na ntoto na Paladisu kaka mutindu lukanu ya Yehowa vandaka. Na ntangu yina, yo ta vanda bonso nde Yehowa ke tuba nde “Omega.”

MUTINDU BETO KE KUMISAKA NGOLO LUKWIKILU NA BETO NA LUSILU YA YEHOWA YA PALADISU

18. Inki mambu tatu ya Nzambi salaka ya ke ndimisa beto nde lusilu na yandi ta lungana? (Tala mpi lupangu “Bikuma Tatu ya Kutula Ntima na Lusilu ya Yehowa.”)

¹⁸ Na disolo yai, beto me mona bikuma yina ke ndimisa beto nde ntoto ta kuma kibeni Paladisu. Inki beto lenda songa bantu ya nkaka sambu na kundimisa bo mpi mambu yina? Ya ntete, Yehowa yandi mosi muntu ke sila. Mukanda ya Kusonga ke tuba nde: “Muntu yina me vanda na kiti ya kimfumu tubaka nde: ‘Tala! Mono ke sala bima yonso ya mpa.’” Yandi kele ti mayele, ngolo mpi nzala ya kulungisa lusilu na yandi. Ya zole, Yehowa ke zaba nde mambu yina yandi tubaka, ta lungana kibeni. Yo yina yandi tubaka nde: “Mambu yai kele ya kwikama mpi ya kieleka. . . . Yo me lungana!” Ya tatu, ata kima mosi ve lenda kanga Yehowa nzila ya kumanisa kima yina yandi yantikaka. Yo yina yandi tubaka nde: “Mono kele Alfa mpi Omega.” Yehowa ta monisa kibeni nde Satana kele muntu ya luvunu mpi nde yandi lenda kanga yandi ve nzila ya kulungisa lukanu na yandi.

19. Inki beto lenda sala kana bantu ke tula ntembe na lusilu ya Nzambi ya Paladisu?

¹⁹ Kuvila ve nde, konso ntangu yina nge ke songaka bantu mambu yina Yehowa tubaka sambu na kumonisa beto nde balusilu na yandi ta lungana, nge ke kumisaka mpi lukwikilu na nge mosi ngolo na balusilu yango. Yo yina, nki nge ta sala ntangu nge ke tanga lusilu ya Paladisu ya kele na Kusonga 21:4 mpi muntu mosi kusonga nge nde: “Yo ta lungana ve ata fioti.” Nge lenda tanga mpi kutendudila yandi baverse 5 mpi 6. Monisa mutindu Yehowa me tulaka signature na yandi sambu na kundimisa beto nde lusilu na yandi ta lungana. Yo kele bonso nde yandi me tula signature yango na diboko na yandi mosi.​—Yez. 65:16.