Nsiku ya Wolo: Bantu Kezitisaka Yo Dyaka
Mutindu bantu mingi kemonaka Nsiku ya Wolo bonso dilongi ya mbote yina Yezu kulongaka, yandi mosi kutubaka nde: “Malongi yai ya mono ke pesaka beno kele ya mono ve, kansi yo ke katukaka na muntu yina tindaka mono.”—Yoane 7:16.
YA KYELEKA, Munkwa malongi yina Yezu kulongaka, ti yina ya bantu mekumaka kubinga nde Nsiku ya Wolo, kele Ngangi, Yehowa Nzambi, muntu yina kutindaka Yezu awa na ntoto.
Lukanu ya ntete ya Nzambi kuvandaka nde bantu yonso kusala bantu yankaka mambu yina bo kezolaka nde bantu yankaka kusala bo. Yandi bikaka mbandu mosi ya mbote sambu na yina metala kudibanzabanza sambu na mambote ya bantu yankaka na mutindu yandi gangaka bantu: “Nzambi salaka bantu, bantu yango vandaka bonso yandi Nzambi, bo fwananaka na yandi. Yandi salaka bakala ti nkento.” (Kuy. 1:27) Yo ketendula nde na zola yonso Nzambi kusalaka bantu ti mwa bikalulu na yandi ya nene na mpila nde bo zinga mvula na mvula na ngemba, na kyese, mpi na bumosi. Kana bo sadilaka mbote kansansa yina Nzambi pesaka bo, yo zolaka kusadisa bo na kusadila bantu yankaka mambu mutindu bo kezolaka nde bankaka kusadila bo.
Bwimi Kubakaka Kisika
Ata bantu kuvandaka na luzingu mosi ya kitoko na luyantiku, nki kusalamaka na nima? Na bangogo ya petepete beto ketuba nde bwimi kuyantikaka kumonisa mambu na yo ya mbi. Bantu mingi mezabaka disolo ya mambu yina bantu ya ntete kusalaka, yina kele na Biblia, na Kuyantika kapu 3. Satana, mbeni ya minsiku yonso ya lunungu ya Nzambi, kusyamisaka Adami ti Eva na kubuya kiyeka ya Nzambi na bwimi yonso mpi na kusosa kimpwanza mpi lutwadisu na bo mosi. Sambu na bwimi ti kukolama na bo, bantu yai kuvidisaka ve kaka bima ya nene yina bo vandaka na yo, kansi yo tulaka mpi bana na bo yonso yina kubutukaka na nima na mpasi kibeni. Mambu yai kumonisaka pwelele bambuma ya mbi yina bantu kebukaka sambu bo kebuyaka kuzitisa dilongi yina bantu mekumaka kubinga nde Nsiku ya Wolo. Yo yina, “Masumu me kotaka na nsi-ntoto sambu na mbi ya muntu mosi yai Adami, ebuna masumu me kwisaka kunata lufwa. Yo yina, bantu yonso ke fwaka sambu bo yonso ke salaka masumu.”—Roma 5:12.
Ata bantu yonso na kimvuka kupesaka mukongo na banzila ya zola ya Yehowa Nzambi, yandi bikaka bo ve. Mu mbandu, Yehowa pesaka dikanda ya Izraele Nsiku na yandi sambu na kutwadisa bo. Yo longaka bo na kusala bantu yankaka mambu yonso mutindu bo vandaka kuzola nde bo sala bo. Nsiku kupesaka lutwadisu sambu na mutindu ya kuzinga ti bampika, bana yina mefwilaka batata na bo, mpi mifwidi. Yo vandaka kutendula nki mutindu bo lendaka kusukisa mambu kana bantu menwana, kana bo mekanga muntu na kimpika, to kana muntu meyiba. Bansiku ya bunkete vandaka kumonisa zola sambu na mavimpi ya bantu yankaka. Nkutu bo vandaka ti bansiku yina vandaka kutadila kuvukisa nitu. Yehowa kuvukisaka bansiku na yandi yonso na Nsiku mosi mpamba ntangu yandi tubilaka bantu nde: “Zola mpangi na nge bonso nge mosi.” Na nima, Yezu mpi kutubilaka dyambu yai. (Levi 19:18; Matayo 22:39, 40) Nsiku vandaka mpi kutadila mutindu ya kuvanda ti bantu yina vandaka banzenza na kati ya bana ya Izraele. Nsiku vandaka kutuba nde: “Beno kumonisa nzenza mpasi ve; beno zaba beno mosi mpasi ya nzenza ke monaka, sambu beno mpi beno vandaka banzenza na Ezipte.” Disongidila, yo lombaka nde bana ya Izraele kumonisa mawa na bantu yina vandaka bansukami.—Kubasika 23:9; Levi 19:34; Kulonga 10:19.
Ntangu yonso yina bana ya Izraele vandaka kuzitisa Nsiku, Yehowa kusakumunaka dikanda na bo. Ntangu Davidi mpi Salomo vandaka kuyala, dikanda vandaka kuyela mpi bantu vandaka na kyese mingi. Disolo mosi ya ntama ketuba nde: “Bantu ya Yuda ti Izraele kumaka mingi mpenza bonso bambuma ya zelo na lweka ya masa; bo vandaka kudia ti kunwa mbote, bo vandaka kumona kiese na luzingu na bo. Bantu ya Yuda ti Israele vandaka kuzinga na ngemba ndambu na ndambu, . . . konso muntu vandaka kuzinga na bilanga na yandi ya vinu ti ya bafige.”—1 Bantotila 4:20; 5:5.
Na mawa yonso, ngemba ti lutaninu ya dikanda yai kuzingaka ve ntangu mingi. Ata bo vandaka ti Nsiku ya Nzambi, bana ya Izraele vandaka kuzitisa yo ve; bo bikaka nde bwimi kufwa zola yina bo vandaka na yo sambu na bantu yankaka. Mambu yai, kumosi ti malongi na bo ya luvunu, kunataka mpasi na muntu mosimosi mpi na dikanda ya mvimba. Nsukansuka, na mvu 607 ya N.T.B., Yehowa kupesaka nzila na bantu ya Babilone na kufwa kimfumu ya Yuda, mbanza ya Yeruzalemi, nkutu ti tempelo ya nene yina vandaka kuna. Sambu na nki kikuma? “‘Sambu beno wilaka [Yehowa] ve, yandi ke tuba nde: ‘Mono ke binga bantu yonso ya ndambu ya norde ti muntu na mono Nabukodonozore, ntotila ya Babilonia, bo kwisa kunwana na bantu ya ntoto yai ti bayina kele penepene. Mono ke fwa bo yonso mpenza; bisika ya bo tungaka yo ta bikala mayumbu, bantu ta yituka mingi na kumona yo. Mono Mfumu Nzambi muntu me tuba.’” (Yeremia 25:8, 9) Yai kele mpenza mbuma ya bantu yina kekondaka kulanda lusambu ya kyeleka ya Yehowa kebukaka!
Mbandu Mosi ya Kulanda
Kansi, Yezu Kristu kulongaka ve kaka Nsiku ya Wolo, yandi bikaka mpi mbandu mosi ya mbote mpenza na mutindu yandi vandaka kuzitisa yo. Yandi tulaka dikebi na mambote ya bantu yankaka na masonga yonso. (Matayo 9:36; 14:14; Luka 5:12, 13) Kilumbu mosi, penepene ti bwala ya Naini, Yezu kumonaka mpasi yina mufwidi mosi ya nkento kuvandaka na yo na ntima na ntangu bo vandaka kunata mwana na yandi ya bakala mosi kaka yina kufwaka na mazyamu. Disolo ya Biblia ketuba nde: “Ntangu Mfumu Yesu monaka yandi, yandi wilaka yandi mawa.” (Luka 7:11-15) Na kutuba ya mukanda mosi (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words), bangogo “yandi wilaka yandi mawa” kesonga “kuwa mpasi yina muntu yankaka kewa na kati ya ntima.” Yandi waka mpasi yina nkento yina vandaka na yo na ntima, mpi yo pusaka yandi na kubaka lukanu ya kumanisa mpasi na yandi. Mufwidi yai kuwaka kyese mingi mpenza ntangu Yezu kufutumunaka mwana-bakala yina mpi yandi “vutulaka yandi na mama na yandi”!
Na nsuka, na kuwakana ti lukanu ya Nzambi, Yezu kudipesaka na luzolo yonso sambu na kumona mpasi mpi yandi pesaka luzingu na yandi bonso nkudulu sambu bantu kukatuka na kimpika ya masumu mpi ya lufwa. Yai kuvandaka mbandu mosi ya kuluta nene ya kumonisaka nde yandi zitisaka Nsiku ya Wolo na luzingu na yandi.—Matayo 20:28; Yoane 15:13; Baebreo 4:15.
Bantu Yina Kesadilaka Nsiku ya Wolo
Keti kele ti bantu yina kezitisaka mpenza Nsiku ya Wolo na bilumbu na beto? Mvutu kele nde ee, kansi bo kesalaka yo ve kaka na ntangu mambu yonso kekwendila mbote. Mu mbandu, Bambangi ya Yehowa ya Allemagne kumonisaka ntangu yonso lukwikilu na bo na Nzambi mpi zola na bo sambu na mfinangani mpi bo buyaka kufwa Nsiku ya Wolo na Mvita ya Zole ya Inza na ntangu ya luyalu ya Nazi. Ntangu Leta kusalaka kampani mosi sambu na kulonga bantu na kumenga mpi kunyokula Bayuda yonso, Bambangi kulandaka na kuzitisa Nsiku ya Wolo. Ata na bakan ya konsatrasio, bo landaka na kumonisa zola sambu na bantu yankaka, bo vandaka kukabula madya na bo ti Bayuda mpi bayina kuvandaka ve Bayuda yina vandaka na nzala, ata madya yango kuvandaka mingi ve. Dyaka, ata Leta vandaka kutinda bo na kubaka minduki sambu na kufwa bantu yankaka, bo buyaka na kusala yo, mutindu bo mosi vandaka kuzola ve nde bantu yankaka kufwa bo. Inki mutindu bo lendaka kufwa bantu yina yo lombaka nde bo zola bo bonso bo mosi? Sambu bo vandaka kubuya, bo tindaka bamingi na kati na bo na bakan ya konsatrasio mpi bankaka bo fwaka bo.—Matayo 5:43-48.
Mutindu nge ketanga disolo yai, nge ke na kubaka dyaka mambote ya mbandu yankaka ya kemonisa nde kele ti bantu kezitisaka Nsiku ya Wolo. Bambangi ya Yehowa kezabaka nde bantu mingi bubu yai kele na mpasi kansi bo kele na kivuvu ve to muntu ya kusadisa bo. Yo yina, Bambangi kekudipesa na luzolo yonso sambu na kusadisa bantu yankaka na kulonguka mambu yina metala kivuvu mpi lutwadisu ya mbote yina kele na Biblia. Bo ke na kusala kisalu ya kulonga na inza ya mvimba na mutindu mosi ya mesalamaka ntete ve. Inki mbuma yo mebutaka? Ya kyeleka, mutindu mbikudulu ya Yezaya 2:2-4 kutubilaka yo na ntwala, “bantu mingi,” bantu kuluta bamilio sambanu na inza ya mvimba, ‘melongukaka banzila ya Yehowa mpi ketambulaka na kati na yo.’ Na kutuba ya kifwani, bo melongukaka mutindu ya ‘kukumisa bambele na bo ya bitumba bansengo, makonga na bo bakupukupu.’ Bo mebakaka ngemba mpi lutaninu na inza yai mefuluka na mambu mingi ya mpasi.
Inki Beto Lenda Tuba Sambu na Nge?
Yindula fyoti mpasi yina kukonda kulemfuka na Nsiku ya Wolo menatilaka bantu yantika Satana Dyabulu kupusaka bantu na kukolama na Edeni. Yehowa mebakaka lukanu ya kuyidika mambu kukonda kusukinina. Inki mutindu? “Mwana-Nzambi kwisaka awa na nsi-ntoto sambu na kufwa bisalu yina ya Satana ke salaka.” (1 Yoane 3:8) Mambu yai tasalama na luyalu ya Kimfumu ya Nzambi, na maboko ya Yezu Kristu, yina kele muntu ya mayele mpi ya mefwana, yina kulongaka mpi kuzitisaka Nsiku ya Wolo na luzingu na yandi.—Nkunga 37:9-11; Daniele 2:44.
Ntotila Davidi ya Izraele ya ntama kutubaka nde: “Mono me kuma mbuta ntangu yai, mono kele diaka leki ve; mono me monaka ntete ve muntu ya mbote Mfumu Nzambi kubuya yandi to bana na yandi kulomba madia. Konso ntangu yandi ke pesaka bantu ya nkaka bima, yandi ke defaka bo, ebuna bana na yandi mpi bo ke salaka mambote.” (Nkunga 37:25, 26) Keti yo kele ya kyeleka ve nde bubu yai bantu mingi kebotulaka bankaka bima mpi kubaka bo yo na mayele mosi ya mbi na kisika ya ‘kupesa bo bima mpi kudefa bo’? Yo kele pwelele nde, kuzitisa Nsiku ya Wolo lenda nata ngemba ya kyeleka mpi lutaninu sambu yo kekumisaka muntu ya kufwana na kubaka balusakumunu bubu yai mpi na bilumbu kekwisa na nsi ya luyalu ya Kimfumu ya Nzambi. Kimfumu ya Nzambi takatula bwimi mpi mambi yonso na ntoto mpi yo tatula ngidika ya mpa yina yandi mosi tasala na kisika ya ngidika yai ya mbi ya bantu mesalaka. Ebuna, bantu yonso tavanda na kyese na kuzitisa Nsiku ya Wolo.—Nkunga 29:11; 2 Piere 3:13
[Bifwanisu ya kele na lutiti 5]
Yezu kulongaka ve kaka Nsiku ya Wolo, kansi yandi bikaka mbandu ya mbote na mutindu yandi kuzitisaka yo
[Bifwanisu ya kele na lutiti 7]
Kuzitisa Nsiku ya Wolo lenda nata na ngemba ya kyeleka mpi lutaninu