“Nzambi Me Zolaka Beto Mingi Mutindu Yina”

“Kana Nzambi me zolaka beto mingi mutindu yina, beto mpi fweti zolana beto na beto.”​—1 YOANE 4:11.

1. Na Marsi 23 na nima ya kudinda ya ntangu, sambu na inki mafuku ya bantu tavukana na Banzo ya Kimfumu ti na bisika yankaka ya lukutakanu na ntoto ya mvimba?

NA Lumingu, Marsi 23, 1997, na nima ya kudinda ya ntangu, ntembe kele ve nde tavanda ti bantu kuluta 13 000 000 na inza ya mvimba yina tavukana na Banzo ya Kimfumu ti na bisika yankaka ya balukutakanu yina Bambangi ya Yehowa kesadilaka. Sambu na inki? Sambu lumonisu ya kuluta nene ya zola ya Nzambi sambu na bantu mesimbaka bantima na bau. Yezu Kristu bendaka dikebi na nzikisa ya nene yina ya zola ya Nzambi, na kutubaka nde: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi yina kele na yandi [“Mwana mosi kaka ya butamaka na yandi,” NW], sambu konso muntu yina me ndima yandi na ntima na yandi, yandi kufwa ve, kansi yandi kuvanda na moyo ya mvula na mvula.”​—Yoane 3:16.

2. Inki bangyufula ya kubakila mambote beto yonso lenda kudiyula na yina metala mvutu na beto na zola ya Nzambi?

² Ntangu beto ketadila zola yina ya Nzambi memonisaka, yau tavanda mbote na kudiyula muntu na muntu nde, ‘Keti mono ketondaka mpenza dyambu ya Nzambi mesalaka? Keti mutindu mono kesadilaka luzingu na mono kepesa nzikisa ya ntonda yina?’

“Nzambi Kele Zola”

3. (a) Sambu na inki kumonisa zola kele mpasi ve na Nzambi? (b) Inki mutindu ngolo ti mayele kemonikaka na bisalu na yandi ya lugangu?

³ Sambu na Nzambi, kumonisa zola kele kima ya mpasi ve sambu “Nzambi kele zola.” (1 Yoane 4:​8, NW) Zola kele kikalulu na yandi ya kuluta nene. Ntangu yandi vandaka kuyidika ntoto sambu bantu kuvanda, kisalu ya kumatisa bangumba mpi kuvukisa masa na mazanga ti na banzadi, vandaka lumonisu ya ngituka ya ngolo na yandi. (Kuyantika 1:​9, 10) Ntangu Nzambi tambusaka nzyeta ya masa ti ya mupepe, ntangu yandi salaka mbidi ya tubigangwa ya kuluta fyoti mpi matiti ya mutindu na mutindu yina kesadisaka na kubalula ntoto sambu yau kuma bima yina ya bantu lenda dya sambu na kuzinga, ntangu yandi yidikaka na kati na beto lutangu ya bangunga sambu yau vanda kiteso mosi ti bunda ya bilumbu mpi ya bangonda na zulu ya Ntoto, yai vandaka lumonisu ya mayele ya mingi. (Nkunga 104:24; Yeremia 10:12) Kansi, kima ya kuluta kumonana na lugangu ya kemonika kele nzikisa ya zola ya Nzambi.

4. Na lugangu ya kemonana, inki nzikisa ya zola ya Nzambi beto yonso fwete kumona mpi kundima?

⁴ Minoko na beto kesongaka beto zola ya Nzambi ntangu beto ketafunaka bambuma ya sukadi, ya kutela yina salamaka ve kaka sambu na kuzingisa beto kansi mpi sambu na kupesa beto kyese. Meso na beto kemonaka nkatu kifu nzikisa na yau na mambu ya kuyituka bonso ntangu ya kedinda, zulu ya kufuluka ti bambwetete na mpimpa ya kukonda matuti, balangi ya mbote mpi ya mpila na mpila ya bintuntu, bansaka ya bana ya bambisi, mpi maseka ya tiya ya banduku. Mbombo na beto kemonisaka beto yau ntangu beto kenukaka nsunga ya kitoko ya bintuntu ya mubisu ya nsungi ya mvula. Makutu na beto kewaka yau ntangu beto kewaka makelele ya masa yina kebwa na kibaka ya matadi, bankunga ya bandeke, mpi ndinga ya bantu na beto ya kuzolama. Beto kewaka yau ntangu muntu ya kuzolama keyambaka beto na kyese yonso. Bambisi yankaka kele ti bingangu ya kumona, kuwa ndinga to nsudi ya bima yina ya muntu lenda ve. Kansi bantu, ya salamaka na kifwani ya Nzambi, kele ti ndenda ya kubakisa zola ya Nzambi na mutindu mosi ya bambisi lenda ve.​—⁠Kuyantika 1:⁠27.

5. Inki mutindu Yehowa monisilaka Adami ti Eva zola ya mingi?

⁵ Ntangu Yehowa Nzambi salaka bantu ya ntete, Adami ti Eva, yandi tulaka nzikisa ya zola na yandi bisika yonso na lweka na bau. Yandi kunaka masamba mosi, paladisu, mpi salaka nde banti ya mitindu yonso kumena na kati na yau. Yandi salaka nzadi mosi sambu na kulosila yau masa mpi fulusaka yau ti bandeke mpi bambisi ya kitoko. Bima yai yonso yandi pesaka yau na Adami ti Eva bonso kisika na bau ya kuvanda. (Kuyantika 2:​8-10, 19) Yehowa vandaka kutadila bau bonso bana na yandi, ndambu ya dibuta na yandi ya luyalanganu yonso. (Luka 3:38) Na nima ya kusala Edeni bonso mbandu, Tata ya mazulu ya bantu yai zole ya ntete pesaka bau kisalu ya kitoko ya kugongisa Paladisu na ntoto ya mvimba. Yau lombaka nde ntoto ya mvimba kufuluka ti bana na bau.​—⁠Kuyantika 1:⁠28.

6. (a) Inki mutindu nge kekudiwaka na yina metala nzila ya nkolama ya Adami ti Eva ponaka? (b) Inki lenda monisa nde beto melongukaka na yina salamaka na Edeni mpi nde beto mebakaka mambote na nzayilu yango?

⁶ Kansi, ntama mingi ve, Adami ti Eva kutanaka ti mumekamu ya bulemfu, mumekamu ya kwikama. Ntete mosi mpi na nima yankaka kubwaka na konda kumonisa ntonda sambu na zola yina pesamaka na bau. Mambu ya bau salaka vandaka ya kuluta mbi. Yau vandaka ya kukonda ndolula! Bonso mbutu, bau vidisaka ngwisana na bau ti Nzambi, kulamaka na dibuta na yandi, mpi basisamaka na Edeni. Tii bubu yai, beto kele na kumona malanda ya disumu na bau. (Kuyantika 2:​16, 17; 3:​1-6, 16-19, 24; Roma 5:12) Kansi, keti beto mebakaka dilongi na dyambu yina kusalamaka? Inki mvutu beto kele na kupesa na zola ya Nzambi? Keti banzengolo ya beto kebakaka konso kilumbu kemonisaka nde beto ketondaka zola na yandi?​—⁠1 Yoane 5:⁠3.

7. Nkatu kulanda yina Adami ti Eva salaka, inki mutindu Yehowa monisaka zola na bana na bau?

⁷ Ata bibuti na beto ya ntete monisaka ntonda ve ata fyoti na yina yonso ya Nzambi salaka sambu na bau, dyambu yango fwaka ve zola ya Nzambi yandi mosi. Ya kufuluka na nkenda sambu na bantu ya vandaka mebutuka ntete ve​—⁠tula mpi beto ya kezinga bubu yai​—⁠Nzambi pesaka Adami ti Eva nzila ya kusansa dibuta na ntwala bau kufwa. (Kuyantika 5:​1-5; Matayo 5:​44, 45) Kana yandi salaka buna ve, muntu mosi ve na kati na beto zolaka kubutuka. Na kumonisaka malembemalembe luzolo na yandi, Yehowa pesaka mpi lufulu ya kivuvu sambu na bana yonso ya Adami yina zolaka kutula lukwikilu. (Kuyantika 3:15; 22:18; Yezaya 9:​6, 7) Na kati ya ngidika na yandi vandaka mpi nzila yina bantu ya makanda yonso lendaka kuzwa dyaka kima ya Adami vidisaka, mingimingi luzingu ya mvula na mvula bonso bantu ya kundimama na dibuta ya Nzambi ya luyalanganu yonso. Yandi salaka yau na kupesaka nkudulu.

Sambu na Inki Nkudulu?

8. Sambu na inki Nzambi lendaka ve kutuba kaka nde, ata Adami ti Eva fwete fwa, mosi ve na kati ya bana na bau tafwa?

⁸ Keti yau vandaka mpenza mfunu na kufuta nkudulu ya luzingu ya muntu? Keti Nzambi lendaka ve kutuba nde ata Adami ti Eva fwete fwa sambu na nkolama na bau, bana na bau yonso yina talemfuka na Nzambi lenda kuzinga mvula na mvula? Na kulandaka mboninu ya nkufi ya muntu, yau lunga kumonana dyambu ya mayele. Kansi, Yehowa kele “muntu ya kezolaka mambu ya kusungika mpi ya lunungu.” (Nkunga 33:​5, NW) Adami ti Eva butaka bana kaka na nima ya kukuma bansumuki; na yau, mosi ve na kati ya bana yina butukaka ya kukuka. (Nkunga 51:⁠5) Bau yonso bakaka difwa ya disumu, ye ndola ya disumu kele lufwa. Kana Yehowa vilaka dyambu yai, inki mbandu yau zolaka kuvanda sambu na dibuta na yandi ya luyalanganu ya mvimba? Yandi lendaka ve kuvila bansiku na yandi mosi ya kusungika. Yandi zitisaka malombu ya lunungu. Muntu mosi ve lendaka kuvanda ti kikuma ya kyeleka ya kumona Nzambi mbi sambu na mutindu ya yandi tadilaka dyambu yina.​—⁠Roma 3:​21-23.

9. Na kulandaka nsiku ya lunungu ya Nzambi, inki mutindu ya nkudulu vandaka mfunu?

⁹ Ebuna, inki mutindu lufulu ya kufwana lendaka kupesama sambu na kugulusa bana ya Adami yina zolaka kumonisa bulemfu ya zola na Yehowa? Kana muntu ya kukuka lendaka kufwa lufwa ya kimenga, na lunungu yonso luzingu yina ya kukuka lendaka kunata kufikama ya masumu ya bayina yonso zolaka kukwikila mpi kundima nkudulu yango. Sambu disumu ya muntu mosi, Adami, nataka dibuta yonso ya bantu na kukuma bansumuki, menga ya muntu yankaka ya kukuka ya panzanaka, ya mbalu kiteso mosi, lendaka kunata lunungu ya bukatikati. (1 Timoteo 2:​5, 6) Kansi, muntu ya mutindu yai lendaka kumonana wapi?

Ntalu Vandaka Nene Inki Kiteso?

10. Sambu na inki bana ya Adami lendaka ve kukuka na kupesa nkudulu yina vandaka mfunu?

¹⁰ Na kati ya bana ya nsumuki Adami, vandaka ve ti muntu mosi yina lendaka kupesa kima yina vandaka mfunu sambu na kusumba dyaka kivuvu ya luzingu yina Adami vidisaka. “Ata mosi ve na kati na bau lenda kusumba ata mpangi mosi na konso mutindu yina, ata nkutu kupesa Nzambi nkudulu sambu na yandi; (mpi ntalu ya nkudulu ya myoyo na bau kele mfunu mingi na mpila nde yau mesukaka sambu na bantangu ya kukonda nsuka) sambu yandi zinga dyaka mvula na mvula mpi kumona dibulu ve.” (Nkunga 49:​7-9, NW) Na kisika ya kubikisa bantu ya kukonda kivuvu, Yehowa yandi mosi salaka ngidika ya nkenda.

11. Na nsadisa ya inki Yehowa pesaka luzingu ya muntu ya kukuka yina vandaka mfunu sambu na nkudulu ya kufwana?

¹¹ Yehowa kutindaka ve wanzyo na kusala bonso yandi mefwa, na kulwataka nitu ya kinsuni kansi yandi kezinga bonso mpeve. Kansi, na kusalaka kimangu yina Nzambi mpamba, Ngangi, lendaka kusala, yandi katulaka tuka mazulu ngolo ya luzingu ti kimuntu ya mwana mosi ya zulu, yandi tulaka yau na divumu ya nkento mosi, Maria mwana ya Heli, muntu ya kikanda ya Yuda. Ngolo ya kisalu ya Nzambi, mpeve santu na yandi, taninaka kuyela ya mwana yango na divumu ya mama na yandi, mpi yandi butukaka muntu ya kukuka. (Luka 1:35; 1 Piere 2:22) Ebuna, muntu yai vandaka na ntalu yina lombamaka sambu na kupesa nkudulu yina lendaka lungisa mbotembote malombu ya lunungu ya Nzambi.​—⁠Baebreo 10:⁠5.

12. (a) Na inki sansa Yezu kele “Mwana mosi kaka ya butamaka na Nzambi”? (b) Inki mutindu kutinda ya Nzambi tindaka muntu yai na kupesa nkudulu kemonisaka mingimingi zola na Yandi sambu na beto?

¹² Na nani na kati ya bana na yandi ya mazulu Yehowa pesaka kisalu yai? Na yina ya metendulama na Masonuku bonso “Mwana mosi kaka ya butamaka na yandi.” (1 Yoane 4:​9, NW) Bangogo yai kesadilama ve sambu na kutendula yina ya yandi kumaka ntangu yandi butukaka bonso muntu, kansi sambu na kutendula yina ya yandi vandaka ntete na mazulu. Yandi kele yandi mosi kaka ya Yehowa kusalaka nkatu lusadisu ya muntu yankaka. Yandi kele Mwana ya ntete ya lugangu yonso. Yandi kele muntu ya Nzambi sadilaka sambu na kusala bigangwa yankaka yonso. Bawanzyo kele bana ya Nzambi, bonso Adami vandaka mwana ya Nzambi. Kansi, Yezu ketendulama nde yandi vandaka na “lukumu yina ya mwana yina kele mosi kaka ke bakaka na tata na yandi.” Yau metubama nde yandi kezingaka “na ntulu ya Tata.” (NW) (Yoane 1:​14, 18) Ngwisana na yandi ti Tata na yandi kele ya ngolo, ya kutudila ntima, ya mbote mpenza. Yandi kele ti zola ya mutindu mosi ti Tata na yandi sambu na bantu. Bingana 8:​30, 31 kemonisa mutindu ya mawi yina Tata na yandi kevandaka na yau sambu na Mwana yai mpi inki mawi Mwana kevandaka na yau sambu na bantu: “Mono vandaka kupesa yandi [Yehowa] kiese konso kilumbu; mono vandaka mpi kiese na meso na yandi, mono [Yezu, Kapita ya kisalu ya Yehowa, mayele na kifwani ya muntu] vandaka kiese sambu na . . . bantu.” Kele Mwana yai ya kuluta mbalu Nzambi tindaka sambu na kupesa nkudulu. Yau yina, ntubilu yai ya Yezu kele ti ntendula ya nene mpenza: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi [kaka] yina kele [“butamaka,” NW] na yandi”!​—⁠Yoane 3:⁠16.

13, 14. Inki lenda sadisa beto na kundima Yehowa na yina yandi salaka, na kutadila nkenda ya Biblia ya kumekama ya Abrahami na kutambika Izaki? (1 Yoane 4:⁠10)

¹³ Sambu na kusadisa beto na kubakisa fyoti dyambu yai, bamvula mingi na ntwala Yezu kwisa na zulu ya ntoto, Nzambi tumaka Abrahami, bamvu kiteso ya 3890 meluta nde: “Baka mwana na nge yai Izaki, mwana yai mosi kaka ya nge ke na yandi, ya nge ke zolaka mingi, kwenda na yandi na ntoto ya Moria. Ebuna kuna na zulu ya ngumba ya mono ta songa nge, nge fweti pesa mono yandi makabu ya kuyoka ya mvimba.” (Kuyantika 22:​1, 2) Na lukwikilu, Abrahami lemfukaka. Kuditula na kisika ya Abrahami. Inki nge zolaka kusala kana kuvandaka mwana na nge, mwana mosi kaka yina nge kezolaka mingi? Inki mawi nge zolaka kuvanda na yau ntangu nge kebuka bankuni sambu na makabu ya kuyoka, kesala nzyetolo ya nda na ntoto ya Moria, mpi ketula mwana na nge na zulu ya mesa-kimenga?

¹⁴ Sambu na inki kibuti ya mawa kevandaka na mawi ya mutindu yina? Kuyantika 1:27 ketuba nde Nzambi salaka muntu na kifwani na Yandi. Mawi na beto ya zola mpi mawa kemonisaka na kiteso mosi ya fyoti zola mpi mawa ya Yehowa yandi mosi. Sambu na Abrahami, Nzambi kangisaka, na mpila nde Izaki tambikamaka ve. (Kuyantika 22:​12, 13; Baebreo 11:​17-19) Kansi, sambu na yandi mosi, Yehowa kudikangisaka ve na kupesa nkudulu, ata yau lombaka ntalu mingi sambu na yandi mpi sambu na Mwana na yandi. Mambu yina salamaka vandaka ve ntuma sambu na Nzambi, kansi, yau vandaka lumonisu mosi ya ngolo ya lemvo na yandi ya beto mefwana ve na kubaka. Keti beto ketondaka yau mbotembote?​—Baebreo 2:⁠9.

Nzila Yina Yau Kangulaka

15. Inki mutindu nkudulu mepusaka luzingu ya bantu ata na ngidika ya bima ya ntangu yai?

¹⁵ Ngidika ya zola yina ya Nzambi salaka kele ti bupusi ya nene na luzingu ya bayina kendima yau na lukwikilu. Ntete bau vandaka ya kukabwana ti Nzambi sambu na disumu. Mutindu Ndinga na yandi ketuba, bau vandaka ‘bambeni sambu na mambu ya mbi ya bo vandaka kuyindula.’ (Kolosai 1:​21-23) Kansi bau “me wakana ti yandi [Nzambi] sambu na lufwa ya Mwana na yandi.” (Roma 5:​8-10) Mutindu bau mesobaka nzila ya luzingu na bau mpi mendimaka ndolula yina Nzambi kepesa na bayina ketula lukwikilu na kimenga ya Kristu, bau kepesama kansansa ya kugedila.​—⁠Baebreo 9:14; 1 Piere 3:⁠21.

16. Inki balusakumunu mepesamaka na kibuka ya fyoti sambu na lukwikilu na bau na nkudulu?

¹⁶ Na ntalu mosi ya fyoti na kati na bau, kibuka ya fyoti, Yehowa mepesaka lemvo ya bau melunga ve na kubaka na kuvukana ti Mwana na yandi na Kimfumu ya zulu, sambu na kulungisa lukanu ya kisina ya Nzambi sambu na ntoto. (Luka 12:32) Bantu yai bakamaka na “bantu ya makanda yonso, ya bandinga yonso ti ya bansi yonso . . . na mpila nde bo vanda . . . banganga-Nzambi sambu na kusadilaka Nzambi na beto, ebuna bo ta yalaka . . . nsi-ntoto.” (Kusonga 5:​9, 10) Ntumwa Polo sonikilaka bantu yai nde: “Beno bakaka mpeve ya kilundi bonso bana, na mpeve yango beto keboka: ‘Abba, Tata!’ Mpeve yau mosi ketaka kimbangi na mpeve na beto nde beto kele bana ya Nzambi. Ebuna kana beto kele bana, beto kele mpi bamvingidi-difwa: ee, bamvingidi-difwa ya Nzambi, kansi bamvingidi-difwa kumosi ti Kristu.” (Roma 8:​15-17, NW) Na kulundamaka na Nzambi bonso bana na yandi, bau kebaka ngwisana ya ngolo yina Adami vidisaka; kansi na bana yina, tayikama dyaka mabaku ya kisalu ya mazulu​—⁠kima mosi ya Adami bikaka kuzwa ve. Mpila ya kuyituka kele ve kana ntumwa Yoane tubaka nde: “Beno tala nki mutindu Tata me zolaka beto mingi: Yandi ke bingaka beto bana na yandi!” (1 Yoane 3:⁠1) Na bantu ya mutindu yina Nzambi kemonisaka kaka zola ya minsiku mpamba ve (a·gaʹpe) kansi mpi zola ya ntima (phi·liʹa), yina kele kidimbu ya kikangilu yina kevandaka na kati ya banduku ya kyeleka.​—⁠Yoane 16:⁠27.

17. (a) Na bayina yonso ketulaka lukwikilu na nkudulu, inki dibaku mepesama? (b) Inki “kimpwanza ya lukumu ya bana ya Nzambi” tatendula sambu na bau?

¹⁷ Na bankaka mpi​—⁠bayina yonso ketulaka lukwikilu na ngidika ya ntima ya mbote ya Nzambi sambu na luzingu na nzila ya Yezu Kristu​—⁠Yehowa kekangula dibaku ya kuzwa ngwisana ya mbalu yina Adami vidisaka. Ntumwa Polo tendulaka nde: “Kivuvu ya ngolo ya lugangu [lugangu ya bantu yina butukaka na Adami] kele na kuvingila nzayikusu ya bana ya Nzambi [disongidila, bau kekinga ntangu yina ya yau tamonana pwelele nde bana ya Nzambi yina kele bamvingidi-difwa ya Kimfumu ya zulu kumosi ti Kristu kele na kusala kisalu ya mbote sambu na mambote ya bantu]. Sambu lugangu kumaka kima ya mpamba [bau butukaka na disumu ti kivuvu ya lufwa, mpi vandaka ve ti mutindu ya bau lendaka kudikatula], na luzolo na yau mosi ve kansi na nzila ya muntu yina lemfulaka yau, na lufulu ya kivuvu [ya Nzambi kupesaka] nde lugangu yau mosi mpi takatuka na kimpika ya mbebisa mpi tabaka kimpwanza ya lukumu ya bana ya Nzambi.” (Roma 8:​19-21, NW) Kimpwanza yina tatendula inki? Nde bau mekatuka na kimpika ya disumu ti lufwa. Bau tabaka nkadilu ya kukuka ya mabanza mpi ya nitu, Paladisu bonso kisika na bau ya kuvanda, mpi luzingu ya mvula na mvula mpi sambu na kusepela na nkadilu na bau ya kukuka mpi kumonisa ntonda na bau na Yehowa, Nzambi mosi kaka ya kyeleka. Ye inki mutindu mambu yai yonso lenda kusalama? Na nzila ya nkudulu ya kimenga ya Mwana mosi kaka ya butamaka na Nzambi.

18. Na Marsi 23, na nima ya kudinda ya ntangu, inki beto tavanda kesala, ye sambu na inki?

¹⁸ Na Nisani 14, 33 T.B., na suku mosi ya zulu na Yeruzalemi, Yezu yantikisaka Lusungiminu ya lufwa na yandi. Kusungimina lufwa na yandi konso mvula mekumaka dyambu mosi ya mfunu na luzingu ya Bakristu yonso ya kyeleka. Yezu yandi mosi tumaka nde: “Beno [landa na kusala] mpidiyai sambu na kuyindula mono.” (Luka 22:19) Na 1997 Lusungiminu tasalama na nima ya kudinda ya ntangu na Marsi 23 (yina kele luyantiku ya Nisani 14). Na kilumbu yina, tavanda ve ti kima ya mfunu kuluta kuvanda na Lusungiminu yai.

Inki Mutindu Nge Tapesa Mvutu?

◻ Na inki mitindu Nzambi mesongaka zola ya mingi sambu na bantu?

◻ Sambu na inki yau lombaka luzingu ya muntu ya kukuka sambu na kusumba bana ya Adami?

◻ Na inki ntalu ya nene Yehowa pesaka nkayilu?

◻ Nkudulu kangulaka inki nzila?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 24]

Nzambi pesaka Mwana mosi kaka ya butukaka na yandi