“Sambu Nge Kuvanda na Kiese”

Polo kutubilaka mambote yankaka yina bulemfu kepesaka ntangu yandi sonikaka nde: “‘Zitisa tata na nge ti mama na nge,’ yo kele nsiku ya ntete ya Nzambi yikaka lusilu; lusilu yango, yo yai: ‘Sambu nge kuvanda na kiese mpi nge kuvanda na luzingu ya nda awa na nsi-ntoto.’” (Efezo 6:2, 3; Kubasika 20:12) Na nki mitindu bulemfu na bibuti lenda sala nde muntu kuvanda na luzingu ya mbote?

Sambu na kuyantika, keti yo kele masonga ve nde bibuti kele na bamvula mingi mpi bo zaba mambu mingi ya luzingu? Ata yo lenda monana nde bo zaba ve mambu mingi ya metala baordinatere to mambu yankaka ya bo kelongaka na banzo-nkanda, bo zaba kibeni mambu mingi ya luzingu mpi nki mutindu kunwana ti bampasi ya luzingu. Kansi, batoko kele ve na bangindu ya bukatikati ya muntu kekumaka na yo kana yandi meyela. Yo yina, bo kebakaka badesizio ntinuntinu, mbala mingi bo kelandaka mambu ya mbi ya banduku na bo, nsukansuka yo kenatilaka bo mosi mpasi. Yo yina, Biblia ketuba nde: “Bana ke na kikalulu ya kusala mambu ya buzoba.” Inki mutindu kumanisa yo? “Fimbu lenda longa bo.”​—Bingana 22:15.

Mambote ya bulemfu kesukaka ve kaka na kuwakana ya mbote yina tata ti mwana kevandaka na yo. Sambu kimvuka yonso ya bantu kutambula mbote mpi kusala bima mingi, kuwakana fwete vanda, kansi, yo kelombaka ntete nde bulemfu mpi kuvanda. Mu mbandu, na kati ya makwela, yo ketendula kuvanda na luzolo ya kusala mambote na bantu yankaka, kansi yo ketendula ve kulomba mpi kukonda kutala banswa ti mawi ya bantu yankaka. Kusala mutindu yina kenataka ngemba, kuwakana ya mbote, ti kyese. Na kisika ya kisalu, yo kelombaka nde bantu ya kisalu kulemfuka na bamfumu na bo sambu kisalu kukwenda mbote to kana beno kesosa kununga. Sambu na yina metala bansiku ti bantuma ya leta, bulemfu kesadisaka ve kaka muntu na kukonda kubaka ndola, kansi yo kenataka mpi mwa ngemba mpi lutaninu.​—Roma 13:1-7; Efezo 5:21-25; 6:5-8.

Batoko yina kezitisaka ve kimfumu kekumaka mbala mingi kigonsa sambu na bantu yonso. Kansi, malongi ya bulemfu yina muntu melongukaka banda na bumwana lenda natila yandi mambote mingi na luzingu ya mvimba. Kulonguka mambu yai banda na bumwana kenataka mambote mingi mpenza!

Yibuka nde, mutindu ntumwa Polo kutubaka yo, ntuma ya kulemfuka na bibuti kele ti balusilu zole, ntetentete sambu “nge kuvanda na kiese mpi nge kuvanda na luzingu ya nda awa na nsi-ntoto.” Bingana 3:1, 2 kendimisa beto sambu na yina metala lusilu yai nde: “Mwana na mono, kuvila ve mambu ya mono ke longa nge. Yindula mambu ya mono ke songa nge na kusala. Malongi na mono ta pesa nge luzingu ya mbote ti ya nda.” Matabisi ya nene sambu na bantu yina kelemfukaka kele kuwakana ya mbote ti Yehowa ntangu yai, mpi na bilumbu kekwisa bo tabaka luzingu ya mvula na mvula na inza ya mpa ya ngemba.​—Kusonga 21:3, 4.