Nge lenda kanga ntima tii na nsuka

“Beto baka ntinu, beto kwenda na ntwala, beto landa kaka nzila yina ya beto fweti kwendila.”​—⁠BAEBREO 12:⁠1.

1, 2. Kukanga ntima kezo tuba nki?

NTUMWA Polo sonikilaka Bakristu ya mvu-nkama ya ntete ya Ebreo nde: “Beno fweti kanga ntima.” (Baebreo 10:36) Mutindu mosi mpi, sambu na kumonisa mfunu ya kikalulu yai, ntumwa Piere longisilaka Bakristu nde: “Beno fweti vanda na lukwikilu kaka ve . . . beno fweti kanga ntima.” (2 Piere 1:​5, 6) Kansi kukanga ntima kezo tuba nki kibeni?

² Diksionere mosi ya ketendulaka bangogo ya Kigreki na Kingelesi ketendula ngogo ya Kigreki yina bo mebalula nde “kukanga ntima” bonso “kubikala olie ya kutina . . . kubikala sambu na kunwana olie ya kutina, kubuya kutina.” Sambu na yina metala ngogo ya Kigreki ya bo mebalula na “kukanga ntima,” mukanda mosi ya bo kesadilaka mingi ketuba nde: “Yo kele mpeve yina lenda vanda ti bima mingi, kutina kaka ve, kansi ti kivuvu ya ngolo . . . yo kele kikalulu yina kesadisaka muntu na kubikala kaka ya kutelama na ntangu yandi kenwana ti mambu ya ngolo. Yo kele kikalulu yina lenda balula mumekamu ya kuluta mpasi na kima ya nkembo sambu ata yo kele mpasi, yo ketalaka kaka lukanu ya muntu fwete lungisa.” Ebuna, kukanga ntima kesadisaka muntu na kutelama ngolo na ntwala ya mambu ya mpasi kukonda kuvidisa kivuvu. Banani kibeni kele ti mfunu ya kikalulu yai?

3, 4. (a) Banani kele ti mfunu ya kukanga ntima? (b) Sambu na nki beto fwete kanga ntima tii na nsuka?

³ Na kutuba ya kifwani, beto lenda tuba nde Bakristu yonso ke na kusala nsaka ya kubaka ntinu, ebuna yo kelomba kukanga ntima. Yo fwete vanda na mvu 65 ya T.B., ntumwa Polo sonikilaka Timoteo, mpangi yina vandaka kusala mpi kutambula ti yandi bangogo yai ya kepesa kikesa: “Mono nwanaka ngolo sambu na kununga na kisalu na mono, mono nwanaka tii na nsuka na yo; mono simbaka mbote lukwikilu na mono.” (2 Timoteo 4:⁠7) Na ntangu yandi kesadila kikongo bonso yai “kunwana tii na nsuka,” Polo kefwanisa luzingu na yandi ya Mukristu ti nsaka ya kubaka ntinu, yina kevandaka ti kitamina ya nda ya kusala mpi ti kisika yo tasuka. Na ntangu yina, Polo vandaka penepene na kumanisa na lukumu yonso ntinu na yandi, mpi yandi vandaka kutala kaka na ntwala ti kutula ntima yonso nde yandi tanunga. Yandi yikaka nde: “Kubika fioti mono ke baka matabisi yina ke songa nde mono me nunga: matabisi yina kele mambu ya mbote yina ya Mfumu Yesu, zuzi ya kieleka, ta pesa mono na Kilumbu yango yina.” (2 Timoteo 4:⁠8) Polo vandaka kutula ntima nde yandi tanunga sambu yandi kangaka ntima tii na nsuka. Inki beto lenda tuba sambu na beto yonso ya mebikala?

⁴ Sambu na kusyamisa bantu yina ke na kubaka ntinu, Polo sonikaka nde: “Beto baka ntinu, beto kwenda na ntwala, beto landa kaka nzila yina ya beto fweti kwendila.” (Baebreo 12:⁠1) Beto Bakristu, beto kekotaka na ntinu yina kelombaka kukanga ntima ntangu beto kekudipesaka na Yehowa Nzambi na nzila ya Yezu. Luyantiku ya mbote na luzingu ya longoki kele mfunu, kansi kima kele kibeni mfunu kele kulanda luzingu yango tii na nsuka. Yezu tubaka nde: “Muntu yina ta kanga ntima tii na nsuka, yandi ta guluka.” (Matayo 24:13) Matabisi yina kekinga bantu yina takuma tii na nsuka ya ntinu kele luzingu ya kukonda nsuka! Na yau, sambu beto kele ti lukanu na ntu, beto fwete kanga ntima tii na nsuka. Inki kima lenda sadisa beto na kulungisa lukanu yina?

¹⁰ Na nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu yina Bakristu kesala, banani kele bonso bantu yina ketala nsaka? Na nima ya kutanga bazina ya Bambangi ya Yehowa ya ntwala ntangu ya Bakristu mutindu yo kele na Baebreo kapu ya 11, Polo sonikaka nde: “Sambu na beto, bantu yonso yina mingi [“dituti ya nene kibeni,” NW] kele batemwe na beto, . . . ebuna beto baka ntinu, beto kwenda na ntwala, beto landa kaka nzila yina ya beto fweti kwendila.” (Baebreo 12:⁠1) Ntangu yandi kesadila ngogo dituti, Polo kusadilaka ve ngogo ya Kigreki yina ketendula mbotembote nene ti nda ya dituti mosi. Kansi yandi sadilaka kaka ngogo mosi yina, W. E. Vine, longoki ya bangogo, ketuba nde “yo ketendula dituti mosi ya nenenene yina kele ve ti nsuka mpi ya kefika zulu yonso.” Yo ke pwelele nde Polo zolaka kutubila kibuka ya nene kibeni ya bambangi​—⁠ya kele mingi bonso dituti ya nenenene.

11, 12. (a) Inki mutindu bambangi ya ntwala ntangu ya Bukristu kepesa beto ngolo ya kusala nsaka ya kubaka ntinu yina kelomba kukanga ntima? (b) Inki mutindu beto lenda baka mambote mingi na ‘dituti ya nene ya batemwe’?

¹¹ Keti beto lenda fwanisa bambangi ya kwikama ya ntwala ntangu ya Bakristu bonso bantu yina ketalaka nsaka bubu yai? Ata fyoti ve! Sambu bo melalaka na lufwa, bo ke na kukinga lufutumuku. Kansi, bo vandaka bo mosi bantu yina vandaka kubaka ntinu ntangu bo vandaka na luzingu. Bambandu na bo kele ya moyo na kati ya Biblia. Ntangu beto ketangaka Masonuku, bantu yai ya kwikama kemonanaka na mabanza na beto bonso nde bo kezinga mpi nde bo lenda pesa beto kyese, sambu na kulanda kubaka ntinu tii na nsuka.​—⁠Roma 15:⁠4.a

¹² Mu mbandu, ntangu mambu ya inza kezola kupukumuna beto, keti kutadila mutindu Moize kubuyaka lukumu ya Ezipte tapesa beto ve kikesa ya kubikala na nzila? Kana mumekamu yina beto ke na kumona kemonana ngolo kibeni, ntembe kele ve nde kuyindula kumekama ya ngolo yina Abrahami mekamaka ntangu Nzambi lombaka yandi na kutambika mwana na yandi Izaki, tasadisa beto na kuyambula ve, beto tanwanina lukwikilu na beto. Kiteso ya kikesa yina ‘dituti ya nene kibeni’ ya bambangi yai kepesa beto sambu na kubikala na nzila yai, metala mutindu beto mosi kemonina bo mbotembote ti meso na beto ya ntima.

13. Inki mutindu Bambangi ya Yehowa ya bubu yai kepesaka beto kikesa na nsaka yai ya kubaka ntinu sambu na luzingu?

¹³ Beto kele mpi ti Bambangi ya Yehowa ya ntangu na beto. Bakristu ya kupakulama mpi babakala ti bankento ya “kibuka ya nene” (NW) mepesaka bambandu ya nene mpenza ya lukwikilu! (Kusonga 7:⁠9) Beto lenda tanga mambu yina ketubilaka luzingu na bo na bazulunalu ti na mikanda yankaka ya la Société Watch Tower.b Kana beto talulula lukwikilu na bo, yo kesyamisaka beto na kukanga ntima tii na nsuka. Yo kele kyese mpenza na kubaka lusadisu ya banduku na beto ya ngolo mpi bampangi yina kesadila mpi Yehowa bo mosi na kwikama yonso! Ee, beto kele ti bantu mingi ya kupesa beto kikesa na ntinu yina beto kebaka sambu na luzingu.

Losaka makulu na nge ti mayele

14, 15. (a) Sambu na nki yo ke mfunu na kulosaka makulu na beto ti mayele? (b) Sambu na nki beto fwete vandaka ti bukatikati ntangu beto kebaka balukanu?

¹⁴ Kana bo kesala nsaka ya kubaka ntinu na kitamina mosi ya nda, bonso yina bo kebingaka marathon, muntu yina kesala nsaka yina fwete losaka makulu na yandi na mayele yonso. Zulunalu mosi (New York Runner ) ketuba nde: “Kuyantika ti vitesi ya ngolo lenda nata na kukonda kununga nsaka yango.” Muntu mosi ya kesalaka nsaka ya marathon keyibuka nde: “Mutubi yina vandaka kusala konferanse yina mono kwendaka kulanda sambu na kuyilama na ntwala ya kuyantika nsaka ya kubaka ntinu, kebisaka beto pwelele nde: ‘Kumeka kukwenda ntinu ya ngolo ve sambu na kulanda bantu yina kekwendaka ntinu mingi. Kwendaka ntinu na kiteso ya nge mosi mezola. Kana ve, nge talemba nswalu mpi nge lenda yambula na katikati.’ Ntangu mono landaka ndongisila yina, yo sadisaka mono na kukwenda tii na nsuka ya nsaka.”

¹⁵ Bansadi ya Nzambi fwete tula ngolo kibeni na nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu. (Luka 13:24) Kansi, longoki Yakobo sonikaka nde: “Mayele yina ke katukaka na zulu . . . [kevandaka ti bukatikati, NW].” (Yakobo 3:17) Ya kyeleka, mbandu ya mbote ya bantu yankaka lenda pesa beto kikesa ya kusala mambu mingi, bukatikati kesadisaka beto na kutula balukanu ya kyeleka yina ketadila mpi ngolo ti luzingu na beto. Masonuku keyibusa beto nde: “Konso muntu kutala mbote-mbote bikalulu na yandi mosi. Ebuna, kana yandi mona nde yandi lenda kudikumisa yandi mosi nde bikalulu na yandi kele ya mbote, yo ta tadila yandi mosi kansi bantu ya nkaka ve. Sambu konso muntu fweti baka kilo na yandi mosi.”​—⁠Galatia 6:​4, 5.

16. Inki mutindu kukonda lulendo tasadisa beto na kulosa makulu?

¹⁶ Na Mishe 6:8 (NW), bo keyula beto ngyufula yai ya kenata beto na kuyindula: “Nki Yehowa kelomba nge kele kaka . . . kutambula kukonda lulendo ti Nzambi na nge?” Kukonda lulendo kele mpi kuzaba bandilu na beto mosi. Keti maladi to kununa kepimisa beto na kusala mambu yankaka ya beto lenda sala na kisalu ya Nzambi? Beto lemba nitu ve. Yehowa kendimaka bikesa ti makabu ‘na kiteso ya mambu yina muntu kele na yo, kansi Nzambi talomba ve makabu yina ya muntu kele na yo ve.’​—⁠2 Korinto 8:12; fwanisa ti Luka 21:​1-4.

Awa ya nsuka mekuma penepene

20. Inki mutindu nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu lenda kuma mpasi awa ya nsuka mekuma penepene?

²⁰ Na nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu, beto fwete nwana ti mbeni na beto ya ntete, Satana Dyabulu. Mutindu beto mekuma na nsuka, yandi kemeka na ngolo yonso na kubwisa beto to sambu na kulembisa beto. (Kusonga 12:​12, 17) Ebuna, yo kele pete ve na kulanda kuvanda bansamuni ya Kimfumu ya kwikama ya mekudipesaka na kati ya bitumba, nzala, maladi, ti bampasi yankaka yina kesonga nde yai kele “ntangu ya nsuka.” (Daniele 12:4; Matayo 24:​3-14; Luka 21:11; 2 Timoteo 3:​1-5) Dyaka, bantangu yankaka beto lenda yantika kumona nde nsuka yango mekuma ntama na mpila beto vandaka kuyindula, mingimingi kana beto kotaka na nsaka ya kubaka ntinu bamvula mingi meluta. Kansi, Ndinga ya Nzambi kendimisa beto nde nsuka takwisa kaka. Yehowa ketuba nde yo tasukinina ve. Nsuka meyantika kumonana na meso.​—⁠Habakuki 2:3; 2 Piere 3:​9, 10.

21. (a) Inki kima tapesa beto kikesa ya kulanda kubaka ntinu sambu na luzingu? (b) Inki fwete vanda lukanu na beto awa ya nsuka mekuma penepene?

²¹ Ebuna, sambu na kununga na nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu, beto fwete baka ngolo na bima yina Yehowa mepesaka beto na zola yonso sambu na kudya na beto ya kimpeve. Beto kele mpi na mfunu ya nsyamisa yonso yina beto lenda baka na kuvukanaka mbala na mbala ti bampangi na beto bankwikidi, bayina kesala mpi nsaka ya kubaka ntinu. Ata nki mutindu kimbeni yango ya ngolo lenda vanda mpi mambu yankaka ya kukonda kukana yina lenda bwa na nzila, na mpila nde yo kumisa nsaka yango mpasi mingi, beto fwete kanga kaka ntima tii na nsuka sambu Yehowa kepesaka “ngolo ya nene.” (2 Korinto 4:⁠7) Yo kepesa kikesa mpenza na kuzaba nde Yehowa kezola nde beto nunga na nsaka yai! Ti lukanu ya ngolo, beto “baka ntinu, beto kwenda na ntwala, beto landa kaka nzila yina ya beto fweti kwendila,” mpi beto tula ntima mpenza nde “kana beto ke sala kaka, beto ta katula bambuma na ntangu ya mbote.”​—⁠Baebreo 12:1; Galatia 6:⁠9.