NTANGU nge kezabisa bantu yankaka balukanu ya Nzambi, yo vanda nge kesala yo na kisika ya nge mosi, to na ntwala ya pipitre, disolo na nge fwete tubilaka mambu yina kele na Ndinga ya Nzambi. Yo kelombaka mbala mingi kutanga baverse na Biblia, ebuna nge fwete sala yo mbote.

Kunyata Mbote Bangogo ya Mfunu Kelombaka Mawi. Nge fwete tangaka baverse ti mawi mpenza. Baka mwa bambandu. Ntangu nge ketanga Nkunga 37:11 na ndinga ya ngolo, ndinga na nge fwete monisa kyese yina bantu kele na yo na kukinga ngemba ya bo kesila na verse yai. Ntangu nge ketanga Kusonga 21:4 ya kemonisa nde lufwa ti bampasi tamana, ndinga na nge fwete monisa ntonda ya ngolo sambu na kubeluka ya kitoko yai ya bo ketubila. Mutindu Kusonga 18:2, 4, 5 kelomba bantu na kubasika na “Babilone ya Nene” (NW) ya mefuluka na masumu, yo kelomba kutanga yo ti ndinga mosi ya kemonisa nde yo kele dyambu ya kusala kukonda kusukinina. Ya kyeleka, mawi yina nge kebasisa fwete vanda ya masonga kansi yo lenda luta ndilu ve. Verse yo mosi kesongaka kiteso ya mawi ya mefwana ya nge tasadila mpi mutindu nge tasadila yo.

Nyata Bangogo Yina Kelomba Yo. Kana mambu ya nge ketuba sambu na verse mosi ketadila kitini mosi ya verse yango, nge fwete tombusa ndinga ntangu nge ketanga kitini yina. Mu mbandu, ntangu nge ketanga Matayo 6:​33, nge tatombusa ve ndinga na “lunungu na yandi” to na “bima yina yonso” kana nge kele na nzala ya kupesa ntendula ya bangogo “kusosa [ntete] Kimfumu.”

Kana nge kesala disolo na Lukutakanu ya Kisalu, mbala yankaka nge kezola kutanga Matayo 28:19. Na nki bangogo nge fwete benda dikebi ya bawi na nge? Kana nge kezola kusyamisa bampangi na kuyantika kulonguka Biblia ti bantu, nyata bangogo ‘kukumisa bantu balonguki.’ Kansi, kana nge kezola kutubila mukumba yina Bakristu kele na yo ya kulonga kyeleka ya Biblia na bantu yina kezingaka na insi ya nzenza, to nge kezola kusyamisa bansamuni yankaka na kukwenda kusala kisika mpusa kele mingi, nge lenda nyata kitini yai “bantu ya bansi yonso.” (NW).

Mbala mingi, bo kepesaka verse mosi sambu na kupesa mvutu na ngyufula mosi to sambu na kusimba ngindu mosi yina bantu yankaka kendimaka ve. Kana nge tanga bangogo yonso ya verse ti ngolo ya kiteso mosi, bawi na nge tamona ve mbala yankaka kuwakana yina kele na kati ya ngyufula to ngindu yango ti mambu ya nge metanga. Mbala yankaka nge mosi muntu lenda mona pwelele kuwakana yango kansi bo ve.

Mu mbandu, kana nge ketanga Nkunga 83:18 na Biblia mosi yina kele ti zina ya Nzambi, kana nge nyata bangogo “Muntu ya Kuluta Kuzanguka,” muntu ya nge kesolula na yandi tabakisa ve mbala yankaka kyeleka yai ya pwelele nde Nzambi kele ti zina. Nge fwete benda dikebi na zina “Yehowa.” Kansi, kana nge kesadila verse yai mosi na disolo ya ketubila kimfumu ya Yehowa, nge fwete nyata bangogo “Muntu ya Kuluta Kuzanguka.” Mutindu mosi mpi, ntangu nge ketanga Yakobo 2:24 (NW) sambu na kumonisa mfunu ya kuvukisa lukwikilu ti bisalu, nyata bangogo “bo tabinga muntu nde muntu ya kwikama” olie ya kunyata bangogo “mambu ya mbote,” sambu yo lenda nata bawi yankaka na kukonda kubakisa mbote dibanza yango.

Mbandu yankaka ya mbote kele na Roma 15:​7-13. Yo kele kitini ya mukanda yina ntumwa Polo kusonikilaka dibundu yina kusalamaka na bantu ya Makanda ti Bayuda ya kinsuni. Awa ntumwa ketuba nde kisalu ya Kristu kenata mambote na Bayuda yina mekotaka luyotisu kaka ve, kansi ti na bantu ya makanda yonso mpi na mpila nde ‘bantu yina kele Bayuda ve kupesa lukumu na Nzambi sambu na mawa na yandi.’ Na nima Polo kepesa baverse iya, sambu na kubenda dikebi na dibaku yina bantu ya makanda kele na yo. Inki mutindu nge tatanga baverse yango sambu na kunyata dyambu yina Polo vandaka na yo na ntu? Kana nge ke na kutula bidimbu na bangogo yina nge tanyata, nge lenda tula kikokila na bangogo “bantu ya makanda” na verse ya 9, “beno bantu kele Bayuda ve” na verse ya 10, “beno bantu yonso yina kele Bayuda ve” mpi “bantu yonso,” na verse ya 11, dyaka na “bantu yonso kele Bayuda ve” na verse ya 12. Meka kutanga Roma 15:7-13 mpi nyata mbotembote bangogo yina yonso. Kana nge sala mutindu yina, ngindu yonso yina Polo kuvandaka na yo takuma pwelele mpi mpasi ve na kubakisa.

Mitindu ya Kunyata Bangogo ya Mfunu. Nge lenda sadila mitindu mingi sambu na kunyata bangogo ya mfunu ya verse mosi. Sambu na kupona mutindu mosi ya nge tasadila, nge fwete tadila verse yo mosi mpi mambu yina disolo na nge ketubila. Tala mwa bangindu ya nge lenda sadila.

Kutombusa to kukulumusa mungungu. Yo kezola kutuba nde nge soba ndinga na bangogo ya mfunu sambu na kuswasisa yo ti bangogo yankaka ya nsa. Nge lenda nunga na kunyata bangogo ya mfunu mutindu yai kana nge kesoba ndinga, disongidila, nge lenda tombusa to kukulumusa yo. Na bandinga mingi, kusoba mungungu kesadisaka na kunyata bangogo. Kansi, na bandinga yankaka yo lenda soba mpi ntendula na yo. Kana nge mefyotuna ntinu ya nge ketangila bangogo ya mfunu, yo keyikaka kilo na bangogo yango. Kana ndinga na beno kele na kati ya bandinga yina kendimaka ve kunyata bangogo na kusadilaka mungungu, yo tavanda mfunu nde beno sadila mutindu ya bo kesadilaka na ndinga na beno sambu na kubaka mbuma ya beno kezola.

Kupema. Yo lenda salama na ntwala to na nima ya kutanga kitini ya mfunu ya verse mosi, to nge lenda sala yo na ntwala mpi na nima. Kupema na mbala mosi na ntwala ya kutanga dibanza ya mfunu kebendaka dikebi ya bawi; kupema na nima ya dibanza yango kesadisaka bawi na kusimba yo mbote. Kansi keba, kana kupema kulutana, ata dibanza mosi ve tabenda dikebi mingi.

Kuvutukila. Nge lenda nyata dyambu mosi kana nge zenga kutanga na nge sambu na kutangulula ngogo mosi to kimvuka ya bangogo. Mutindu mosi ya mbote ya kusala kele ya kumanisa na kutanga verse ya mvimba ebuna na nima nge vutukila bangogo ya mfunu.

Bidimbu. Mbala mingi bidimbu ya nitu ti ya luse keyikaka mawi na ngogo mosi to na kimvuka ya bangogo.

Ngolo ya ndinga. Na bandinga yankaka, bantangu yankaka kiteso ya ngolo ya ndinga ya bo ketangilaka bangogo kebasisaka ntendula na yo mpi keswasisaka bangogo yango. Kansi, awa mpi yo kelomba kukeba, mingimingi kana nge kebalula mutindu na nge ya kutuba sambu na kutanga bangogo ya kuvweza.

Ntangu Muntu Yankaka Ketanga Baverse. Ntangu muntu ya nge kesolula na yandi ketanga yandi mosi verse, yandi lenda nyata bangogo yankaka to ata ngogo mosi ve. Inki nge tasala kana yo mesalama mpidina? Yo kelombaka kutendula pwelele dibanza ya verse mpi kumonisa mutindu ya kusadila yo. Na nima ya kumonisa mutindu ya kusadila yo, nge lenda tula dikebi mingi kukonda kusukinina na bangogo ya mfunu ya kele na Biblia.

NTANGU beto kelonga bantu yankaka, yo kelomba ve kutanga kaka baverse na Biblia kansi yo kelomba kusala mambu mingi. Ntumwa Polo kusonikilaka nduku na yandi Timoteo nde: “Nge fweti tula ngolo na kumonika muntu ya mbote na meso ya Nzambi, bonso muntu ya kisalu yina ya bo lenda baka mbi ve sambu na kisalu na yandi, sambu yandi ke zabisaka nsangu ya kieleka mbote-mbote.”—2 Tim. 2:15.

Kusala dyambu yai kezola kutuba nde beto fwete tendula baverse na mutindu mosi ya kewakana ti mambu yina Biblia yo mosi kelonga. Yo kelomba kutadila mpi mambu yina verse yango ketubila, olie ya kupona kaka bangogo yina mesimba ntima na beto mpi kuyika bangindu na beto mosi. Na nsadisa ya profete Yeremia, Yehowa kukebisaka baprofete yina vandaka kutuba nde mambu ya bo vandaka kulonga vandaka kukatuka na munoko ya Yehowa kansi bo vandaka kulonga ‘mambu ya bo vandaka kuyindula bo mosi.’ (Yer. 23:16) Ntumwa Polo kukebisaka Bakristu na kukonda kubebisa Ndinga ya Nzambi ti bangidu ya bantu ntangu yandi sonikaka nde: “Beto me losaka mambu yonso ya kinsweki ti ya nsoni; beto ke kusaka bantu ve, beto ke pindulaka mambu ya Nzambi ve.” Na bilumbu yina, bakomersa ya malafu ya kukonda masonga vandaka kuyika masa na malafu na bo sambu yo kuma mingi na mpila nde bo bakila yo mbongo mingi. Beto kebebisaka ve Ndinga ya Nzambi na kuvukisaka yo ti bangindu ya bantu. Polo kutubaka nde: “Beto kele ve bantu ya ketekaka ndinga ya Nzambi mutindu bantu yankaka kesalaka, kansi na masonga yonso, bonso bantu ya Nzambi kutindaka, na meso ya Nzambi, kumosi ti Kristu, beto ketubaka.”​—2 Kor. 4:2; 2:17, NW.

Ntangu yankaka, nge lenda pesa verse mosi sambu na kubenda dikebi na munsiku mosi. Biblia mefulukaka ti minsiku yina kemonisaka beto mutindu ya mbote ya kuyidika mambu ya kuswaswana ya beto kekutanaka na yo. (2 Tim. 3:16, 17) Kansi nge fwete keba na mpila nde ntendula na nge kuvanda ya mbote mpi nde nge sadila ve verse mosi na mutindu mosi ya mbi, nge tubisa yo mambu yina nge kezola kutuba. (Nk. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Ntendula na nge fwete wakana ti lukanu ya Yehowa, mpi ti Ndinga ya Nzambi ya mvimba.

‘Kuzabisa nsangu ya kieleka mbote-mbote’ kelombaka mpi kubakisa mbote nki kima Biblia ketuba. Yo kele ve “kima” ya beto fwete sadila sambu na kundimisa na ngolo bangindu na beto na bantu yankaka. Balongi ya mabundu yina vandaka kuzola ve Yezu Kristu kusadilaka mambu yina kele na Masonuku, kansi bo vandaka kukanga meso na bo na ntwala ya makambu ya nene, yina vandaka kulomba lunungu, mawa ti kwikama, yina Nzambi kelombaka. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Ntangu yandi vandaka kulonga Ndinga ya Nzambi, Yezu kumonisaka kimuntu ya Tata na yandi. Kyese yina Yezu vandaka na yo sambu na kyeleka kuvukanaka ti zola ya yandi vandaka na yo sambu na bantu. Beto fwete sala ngolo na kulanda mbandu na yandi.​—Mat. 11:28.

Inki mutindu beto lenda ndima nde beto ketendula mbote verse mosi? Kutanga Biblia mbala na mbala tasadisa beto. Beto fwete landa mpi “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” disongidila kimvuka ya Bakristu yina kele bapakulami ya kimpeve, nzila yina Yehowa kesadilaka sambu na kupesa madya ya kimpeve na nzo ya lukwikilu. Kulonguka ya beto mosi mpi kukwenda mpi kupesa bamvutu mbala na mbala na balukutakanu ya dibundu tasadisa beto na kubaka mambote ya malongi yina bo kepesaka na nzila ya kimvuka ya mpika yina ya kwikama mpi ya mayele.

Kana mukanda Comment raisonner à partir des Écritures kele na ndinga na beno mpi kana nge kelonguka na kusadila yo mbote, nge tavanda ti kima yina nge kele na yo mfunu yina tasadisa nge na kutendula mbote mpi kukonda mpasi baverse mingi yina beto kelutaka kusadila na kisalu na beto. Kana nge kekana kusadila verse mosi ya beto kesadilaka ve mingi, kudikulumusa tapusa nge na kusosa-sosa bansangu yankaka yina tasadisa nge na kutendula ndinga ya kyeleka mbotembote.​—Bing. 11:2.

Tendula Yo Pwelele. Ntangu nge kelonga bantu yankaka, zikisa kana bo kemona pwelele kuwakana yina kele na kati ya disolo ya nge ketubila ti baverse ya nge kesadila. Na ntwala ya kutanga verse, kana nge sadila ngyufula mosi, bawi na nge fwete mona mutindu verse yango kepesa mvutu na ngyufula yina. Kana nge sadila verse sambu na kusimba dibanza mosi, sosa kuzaba kana longoki kemona pwelele mutindu verse yango kendimisa dibanza yina.

Kutanga kaka verse, ata nkutu nge menyata mbotembote bangogo ya mfunu, mefwana ve. Kuvila ve nde, bantu mingi mezaba ve Biblia mbote mpi bo tabakisa ve mbote dibanza na nge na nima ya kutanga verse mbala mosi. Benda dikebi ya bawi na kitini ya verse yina kewakana mpenza ti mambu ya nge ketubila.

Sambu na kusala yo, yo kelombaka mbala mingi kubenda dikebi na bangogo ya mfunu, yina kewakana mpenza ti dikambu ya nge ketubila. Mutindu ya kukonda mpasi ya kusala yo kele ya kuvutukila bangogo yango ya mfunu. Kana nge kesolula ti muntu, nge lenda yula yandi bangyufula yina tasadisa yandi na kumona bangogo ya mfunu. Kana bo kesolula ti kimvuka ya bantu, mitubi yankaka kezolaka kulungisa lukanu na bo na kusadilaka bangogo yankaka yina kele na ntendula mosi to na kuvutukilaka dibanza yango sambu na kubenda dikebi na bangogo ya mfunu. Kansi, kana nge mepona na kusala mutindu yai, keba na mpila nde bawi kubakisa mbote kuwakana yina kele na kati ya dibanza ya nge ketubila ti bangogo ya verse yina.

Kana nge mebenda dikebi na bangogo ya mfunu imene, pana nge metula fondasio ya mbote sambu na disolo na nge. Pesa ntangu yai ntendula yonso ya verse yango. Keti na ntwala ya kutanga verse nge pesaka kikuma ya pwelele ya mepusa nge na kusadila verse yina? Kana mpidina, monisa mutindu bangogo yina nge tudilaka dikebi mingi kewakana ti mambu yina bawi na nge kekinga. Monisa pwelele kuwakana yango. Ata nge tendulaka ve verse mutindu yina na ntwala ya kutanga yo, nge fwete tendula yo na nima ya kutanga yo.

Bafarize kuyulaka Yezu ngyufula mosi ya bo yindulaka nde yo vandaka mpasi mpenza, nde: “Keti Bansiku na beto ke pesaka muntu nswa na kubikisa nkento na yandi na konso mambu ya mbi ya yandi me sala?” Yezu kusadilaka ngindu yina kele na Kuyantika 2:24 sambu na kupesa bo mvutu. Simba nde yandi tulaka dikebi na yandi kaka na kitini mosi ya verse yango, mpi na nima yandi tendulaka yo. Na nima ya kumonisa nde bakala ti nkento na yandi kekumaka “muntu mosi,” Yezu kusukisaka nde: “Muntu lenda kabula ve yina ya Nzambi me vukisaka.”​—Mat. 19:3-6.

Ntendula ya nda nki mutindu nge fwete pesa sambu bantu kubakisa mbote verse mosi? Kima tasadisa nge na kuzaba yo kele kuzaba mbote bawi na nge mpi mfunu ya dikambu ya nge ketubila. Tendula mambu na mutindu mosi ya kukonda mpasi mpi kubasika ve na disolo na nge.

Yindula na Nsadisa ya Masonuku. Sambu na yina metala kisalu ya Polo na Tesalonika, Bisalu 17:2, 3 kesonga beto nde yandi ‘vandaka kuyindula na bo na nsadisa ya Masonuku.’ (NW) Konso nsadi ya Yehowa fwete sala ngolo na kuyedisa kikalulu yai. Mu mbandu, Polo kutubilaka mambu yina metala luzingu mpi kisalu ya Yezu, yandi monisaka nde Masonuku ya Kiebreo kutubilaka dezia mambu yai, mpi na nima yandi sukisaka mutindu yai: “Yesu yai ya mono ke zabisa beno, yandi muntu kele [Kristu].”

Ntangu yandi sonikilaka Bakristu ya Ebreo, Polo vandaka kuvutukila mbala mingi Masonuku ya Kiebreo. Sambu na kunyata to kutendula mbotembote dyambu mosi, mbala mingi yandi vandaka kubenda dikebi na ngogo mosi to na kimvuka mosi ya nkufi ya bangogo mpi na nima yandi vandaka kupesa ntendula na yo. (Baeb. 12:26, 27) Na disolo yina kele na Baebreo kapu 3, Polo kutubilaka mambu yina kele na Nkunga 95:7-11. Simba nde na nima yandi tubilaka bitini tatu ya verse yango: (1) yandi tubilaka ntima (Baeb. 3:8-12), (2) ntendula ya bangogo “bubu yai” (Baeb. 3:7, 13-15; 4:6-11), mpi (3) ntendula ya nsa: “Bo ta pema kisika mosi ti mono ata fioti ve.” (Baeb. 3:​11, 18, 19; 4:1-11) Sala ngolo na kulanda mbandu yina ntangu nge ketendula konso verse.

Tala nki mutindu Yezu kuyindulaka ti bawi na yandi na mutindu mosi ya mbote na nsadisa ya Masonuku na disolo yina kele na Luka 10:25-37. Longi mosi ya Nsiku kuyulaka yandi nde: “Longi, nki mono fweti sala sambu na kubaka moyo ya mvula na mvula?” Sambu na kupesa yandi mvutu, Yezu kulombaka ntete bakala yina na kutuba yandi mosi nki yandi keyindula. Na nima, Yezu kumonisaka mfunu ya kusala mambu yina Ndinga ya Nzambi ketuba. Ntangu yo monanaka pwelele nde bakala yina kubakisaka ve dyambu yango, Yezu kutubilaka mingi kaka ngogo mosi ya verse yina, ngogo yango kele “mpangi.” Na kifulu ya kupesa kaka ntendula na yo, Yezu sadilaka mbandu mosi sambu na kusadisa bakala yina na kutuba yandi mosi nki yandi fwete sala.

Yo ke pwelele nde ntangu yandi vandaka kupesa mvutu na bangyufula, Yezu vandaka kupesa ve kaka baverse yina vandaka kupesa mbala mosi mvutu ya pwelele. Yandi vandaka kutadila mambu yina baverse yango vandaka kutuba mpi na nima kutendula yo na kuwakana ti ngyufula yina bo yulaka yandi.

Ntangu Basaduse kutulaka ntembe na kivuvu ya lufutumuku, Yezu kubendaka dikebi na bo na kitini mosi ya Kubasika 3:⁠6. Kansi yandi sukaka kaka ve na kutuba mambu yina verse yango ketubaka. Yandi yindulaka na bo sambu na kumonisa bo pwelele nde lufutumuku kele mosi ya balukanu ya Nzambi.​—Mar. 12:24-27.

Kana nge zaba na kuyindula mbote mpi kutendula mbote Masonuku, nge takuma longi mosi ya mayele.

YO VANDA nge ketubila muntu mosi to bantu mingi, yo kele mayele ve na kuyindula nde sambu nge mosi kesepila na disolo na nge nde muwi (to bawi) na nge mpi tasepila na yo. Nsangu na nge kele mfunu, kansi kana nge monisa ve pwelele mfunu na yo, ntembe kele ve nde nge tasimba ve dikebi ya bawi na nge sambu na ntangu ya nda.

Dyambu yai lenda salama mpi ata na bawi na Nzo ya Kimfumu. Bo lenda tula mabanza na bo na disolo na nge kana nge sadila kingana to eksperiansi yina bo mewaka ntete ve. Kansi bo lenda katula mabanza na bo kana nge tubila mambu yina bo mezabaka dezia, mingimingi kana nge kuka ve kuyika bo mambu ya mpa na zulu ya mambu yina bo mezabaka dezia. Nge fwete sadisa bo na kubakisa sambu na nki mpi nki mutindu bo tabaka mambote ya mambu yina nge ketuba.

Biblia kesyamisa beto na kuyindula nki mutindu kusala mambu ya beto kewa. (Bing. 3:21) Yehowa kusadilaka Yoane Mbotiki sambu na kutwadisa bantu na “mayele ya bantu ya lunungu.” (Luka 1:17, NW) Yai kele mayele yina kekatukaka na boma ya mbote ya Yehowa. (Nk. 111:10) Bantu yina kezolaka mayele yai kebakaka lusadisu sambu na kununga mambu ya luzingu ya bubu yai mpi na kusimba ngolo luzingu ya kyeleka, disongidila, luzingu ya mvula na mvula yina kekwisa.​—1 Tim. 4:8; 6:19.

Monisa Mfunu ya Disolo na Nge. Kana nge kezola nde bawi kubakisa mfunu ya disolo na nge, nge fwete yindula malongi mpamba ve kansi nge fwete yindula mpi bawi na nge. Kuyindula bo ve kaka bonso kimvuka mosi ya bantu. Kimvuka yango kele ti bantu mpi mabuta mingi. Yo lenda vanda ti bana ya fyoti, batoko, bambuta, mpi bankaka yina kele minunu. Bantu yina meyantika kusepila ntama mingi ve na kyeleka ti bayina kuyantikaka kusadila Yehowa na ntwala nde nge butuka lenda vanda mpi na kimvuka yina. Mingi na kati na bo lenda vanda ya kuyela na kimpeve; bankaka lenda vanda dyaka ti bupusi ya ngolo ya bikalulu mpi bisalu ya inza tii ntangu yai. Kudiyula nde: ‘Inki mutindu mambu ya mu talonga tasadisa bawi? Inki mutindu mu lenda sadisa bo na kubakisa mambu ya mu ketuba?’ Nge lenda baka lukanu ya kutubila kaka kimvuka mosi to zole ya beto metubila awa. Kansi, kuvila ve bimvuka yina yankaka.

Inki nge tasala kana bo mepesa nge disolo yina ketubila dilongi mosi ya luyantiku ya Biblia? Inki nge lenda sala sambu disolo ya mutindu yai kusepidisa mpi bawi yina kekwikilaka dezia na dilongi yango? Sala yonso sambu na kukumisa lukwikilu na bo ngolo na dilongi yina. Inki mutindu? Yindula ti bo na nsadisa ya mambu yina Masonuku ketuba ya kesimba dilongi yango. Nge lenda sadisa bo na kuzola dyaka mingi dilongi yina ya Biblia. Nge lenda sala yo na kumonisaka nki mutindu dilongi yina kewakana ti bakyeleka yankaka ya Biblia mpi ti kimuntu ya Yehowa. Sadila bambandu ya kyeleka yina kemonisa mambote yina bantu ya kubakisaka dilongi yai mebakaka mpi mpila yo mesadisaka bo na mutindu na bo ya kutadila luzingu yina kekwisa.

Kusuka kaka ve na kutuba mambu fyoti na nsuka ya disolo na nge sambu na kumonisa mfunu ya kusadila mambu ya nge metuba. Banda na luyantiku ya disolo na nge, konso muntu na kati ya bawi fwete wa mpenza nde “dyambu yai ketadila mono.” Na nima ya kutula fondasio mutindu yina, landa na kumonisa mutindu bo fwete sadila mambu ya nge ketuba na ntangu nge ketendula konso ngindu ya mfunu yina kele na kati mpi na nsuka ya disolo na nge.

Na ntangu nge kemonisa mutindu ya kusadila mambu ya nge ketuba, sala yonso na kusala yo na mutindu mosi ya kewakana ti minsiku ya Biblia. Yo ketendula inki? Yo ketendula nde nge fwete sala yo ti zola yonso mpi nge fwete kuditula na kisika na bo. (1 Pie. 3:8; 1 Yoa. 4:8) Ata ntangu yandi vandaka kuyidika mambu ya mpasi yina kukuminaka bampangi na bwala Tesalonika, ntumwa Polo kusalaka yonso na kutubila mambu yina vandaka kumonisa kuyela ya kimpeve ya bampangi na yandi ya babakala ti ya bankento ya Bakristu na bwala yina. Yandi monisaka mpi kivuvu nde bo tandima na kuyidika mambu yango. (1 Tes. 4:1-12) Yo kele mbandu mosi ya mbote kibeni ya beto fwete landa!

Keti lukanu ya disolo na nge kele ya kupusa bawi na kusala kisalu ya kusamuna mpi kulonga bantu yankaka nsangu ya mbote? Sadisa bawi na kuvanda kikesa mpi na kumonisa ntonda na bo sambu na kisalu yango. Kansi, na ntangu nge kesala yo, kuvila ve nde bantu yonso kesalaka ve kiteso mosi, konso muntu kesalaka na kiteso ya ngolo na yandi, mpi Biblia kezabaka dyambu yai. (Mat. 13:23) Kutuba ve mambu yina tapesa bampangi na nge ngindu nde bo kesalaka ve mingi. Baebreo 10:24 kelongisila beto ‘na kupesa bampangi kikesa ya kuzola bampangi ya nkaka ti kusadila bo mambu ya mbote.’ Kana beto kepesana kikesa ya kuzola bampangi yankaka, bisalu ya kekatuka na ntima ya mbote talanda. Na kisika ya kuzola nde bantu yonso kusala mutindu mosi, kuvila ve nde Yehowa kezolaka nde beto monisa “bulemfu na nzila ya lukwikilu.” (Roma 16:26, NW) Ti mambu yai na mabanza, beto tasosa kukumisa ngolo lukwikilu na beto mosi ti ya bampangi.

Kusadisa Bankaka na Kubakisa Nsangu ya Nge Kelonga. Na ntangu nge kelonga bankaka, kuvila ve na kumonisa mfunu ya nsangu ya mbote ya nge kezabisa bo. Sambu na kusala yo, yo kelomba nde nge tadila mambu yina kele na mabanza ya bantu ya teritware na beno. Inki mutindu nge lenda zaba mambu yango? Landaka bansangu na radio to na televizio. Talaka bantu-dyambu ya bazulunalu na lutiti ya ntete. Dyaka, sala ngolo na kukotisa bantu na masolo, mpi widikilaka ntangu bo ketuba. Nge lenda mona nde bo kenwana ti mambu mingi ya mpasi, mu mbandu, kukonda kisalu, mbongo ya kufutila nzo, maladi, lufwa ya muntu mosi na dibuta, bigonsa ya nku, kumona mpasi na maboko ya muntu mosi yina kele na kiyeka, kufwa ya makwela, mpasi ya kutwadisa bana ya fyoti, mpi buna na buna. Keti Biblia lenda sadisa bo? Ee.

Na ntangu nge kezola kuyantika disolo, nge lenda vanda dezia ti dyambu mosi ya nge kezola kusolula ti muntu. Kansi, kana muntu yango kumonisa nde yandi kele ti dyambu mosi ya mpasi ya ketungisa yandi mpi yandi kezola nde beno tubila yo, beno lenda tubila yo kana nge takuka kusala yo, to songa yandi nde nge tavutukila yandi kana nge zwa bangindu yina lenda sadisa yandi. Ya kyeleka, beto kebuyaka “kukota na bamambu ya bantu ya nkaka,” kansi beto kevandaka na kyese ya kuzabisa bantu yankaka bandongisila ya mfunu yina Biblia kepesa. (2 Tes. 3:11) Yo ke pwelele nde, kima tabenda dikebi ya bantu kuluta mingi kele bandongisila ya Biblia yina ketubila mambu ya bo kekutana na yo bo mosi na luzingu.

Kana bantu kemona ve mambote ya bo lenda baka na nsangu ya beto kezabisa bo, bo lenda zenga disolo nswalu. Ata bo bikila beto ntangu ya kutuba, kukonda kumonisa mfunu ya disolo ya beto ketubila lenda tendula nde nsangu na beto tasala ve ata kima na luzingu na bo. Kansi, kana beto monisa pwelele mfunu ya nsangu na beto, disolo na beto tasoba luzingu ya bantu.

Ntangu nge kelonguka Biblia ti bantu, landa na kumonisa mutindu bo lenda sadila mambu ya nge ketuba. (Bing. 4:7) Sadisa balongoki na kubakisa bandongisila, minsiku, mpi bambandu ya Masonuku yina kesonga bo mutindu ya kutambula na banzila ya Yehowa. Monisa mambote yina bo tabaka kana bo sala yo. (Yez. 48:17, 18) Kusala mutindu yina tapusa balongoki na kusala bansoba ya nene na luzingu na bo. Sadisa bo na kuyedisa zola sambu na Yehowa mpi mpusa ya kusepidisa yandi, ebuna bika nde mpusa ya kusadila bandongisila ya Ndinga ya Nzambi kukatuka na ntima na bo mosi.