MWBR19 05 Bareferanse ya Mukanda ya Lukutakanu Luzingu mpi Kisalu
MAYI 6-12
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | 2 BAKORINTO 4-6
“Beto Yambula Ve”
Beto Ke Lembaka Kansi Kimakulu Ve
16 Ya kyeleka, kukeba mavimpi na beto ya kimpeve kele mfunu mingi kibeni. Kana beto kele ti bangwisana ya ngolo ti Yehowa Nzambi, beto lenda lemba na kinsuni, kansi beto talemba ve ata fyoti na kusambila yandi. Yehowa kele muntu yina “ke pesaka ngolo na muntu yina me lemba, yandi ke yikaka ngolo na muntu yina me konda ngolo.” (Yezaya 40:28, 29) Ntumwa Polo, yina kumonaka yandi mosi bukyeleka ya bangogo yai kusonikaka nde: “Beto kele kaka na kikesa. Ata nitu na beto ke fwa, kansi mabanza ya ntima na beto ke kuma ya mpa konso kilumbu.”—2 Korinto 4:16.
17 Simba bangogo “konso kilumbu.” Yo ketendula kusadila mbote konso kilumbu bangidika yina Yehowa kepesaka beto. Bansungi yankaka, mpangi mosi yina kusalaka kisalu ya kimisionere na kwikama yonso bamvula 43 vandaka kulemba na kinsuni mpi kukonda ngolo. Kansi yandi lembaka ve kimakulu. Yandi ketuba nde: “Mu kevandaka ti kikalulu ya kutelama na ntwala na mpila nde mu lutisa mwa ntangu na kusamba Yehowa mpi kutanga Ndinga na yandi na ntwala ya kuyantika konso kisalu yina. Kusala mpidina konso kilumbu mesadisaka munu na kukanga ntima tii bubu yai.” Ya kyeleka, beto lenda tula ntima na ngolo ya Yehowa yina kesadisaka kana beto kesamba yandi mbala na mbala, “konso kilumbu,” mpi beto keyindulula bikalulu ti balusilu na yandi ya kuluta nene.
it-1-F 724-725
Kukanga Ntima
Yo kele mpi mfunu mingi na kuvidisa ve kivuvu na beto ya luzingu ya mvula na mvula mpi ya kukatuka na kimpika ya masumu. Ata bambeni ke sosa kufwa beto, beto ta vidisa ve kivuvu yai. (Bar 5:4, 5; 1Te 1:3; Kus 2:10) Bampasi ya beto ke kutana ti yo ke fioti kana beto fwanisa yo ti mambote yina beto ta baka. (Bar 8:18-25) Sambu beto kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula, bampasi yonso ya beto ke kutana ti yo ata yo kele ngolo yo ta “zinga mingi ve mpi yo kele ve kizitu.” (2Bk 4:16-18) Muntu yina ke zaba nde bampasi ya beto ke kutana ti yo kele ya ntangu fioti, yandi ke kangamaka na kivuvu yina Bakristu ke vandaka na yo mpi yo ke sadisaka yandi na kulemba ve nitu mpi ke bikalaka ya kwikama na Yehowa Nzambi.
Timuna Sambu na Kusosa Bimvwama ya Kimpeve
w12-F 2/1 28-29
“Pesa Yehowa Kiese”
David Splane mpangi ya Nto-kimvuka tubilaka ntu-diambu yai ya me simbama na Masonuku. (2 Bakorinto 4:7) Kimvwama kele nki? Keti yo kele nzayilu to mayele? Yandi monisaka nde yo kele mutindu yina “Ve.” “Kimvwama yina ntumwa Polo tubilaka kele ‘kisalu yai’ ya ‘kumonisa kieleka.’” (2 Bakorinto 4:1, 2, 5) Mpangi Splane yibusaka bana ya nzo-nkanda nde bangonda tanu yina bo me lutisa na kulonguka, ta sadisa bo na kulungisa mukumba mosi ya mfunu mingi na kisalu ya kusamuna. Bo fwete baka mukumba yai na mbalu mingi.
Yandi fwanisaka nitu na beto ya kinsuni ti “mabungu ya ntoto.” Yandi monisaka nde dibungu ya ntoto me swaswana ti dibungu ya wolo. Bo ke sadilaka ve mingi mabungu ya wolo. Kansi bantu ke sadilaka mingi mabungu ya ntoto. Kana beto me tula kimvwama na dibungu ya wolo, beto lenda tula dikebi mingi na dibungu na kisika ya kutula dikebi na kimvwama yina kele na kati. Mpangi Splane tubilaka bana nzo-nkanda nde “beno fwete tula dikebi ve kaka na beno mosi.” “Sambu beno kele bamisionere, lukanu na beno fwete vanda ya kusadisa bantu na kuzaba Yehowa. Beno kele mabungu ya ntoto yina kele ti bukati-kati.”
Landa na Kuyela na Zola ya Kimpangi
7 Ebuna beto? Inki mutindu beto lenda “kudikangula” na kumonisaka zola ya kimpangi? Bantu ya kele mvula mosi to dikanda mosi lenda zolana kukonda mpasi. Mpi mbala mingi bayina kezolaka bansaka ya kulutisila ntangu ya mutindu mosi kelutisaka ntangu mingi kumosi. Kansi kana mambu ya beto kezolaka kusala ti mwa ndambu ya Bakristu kekabula beto ti Bakristu yankaka, beto fwete “kudikangula.” Yo tavanda mayele na kudiyula nde: ‘Keti mu kesamunaka ve mbala mingi to kelutisaka ve ntangu mbala mingi ti bampangi ya babakala mpi ya bankento yina kele ve na kimvuka ya bantu yina mono kezolaka mingi? Na Nzo ya Kimfumu, keti mu kezolaka ve kusolula ti bantu ya mpa sambu mu keyindulaka nde beto tasala kinduku ti bo na bilumbu kekwisa? Keti mu kepesaka mbote na bambuta mpi baleke na dibundu?’
MAYI 13-19
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | 2 BAKORINTO 7-10
“Kisalu na Beto ya Kusadisa Bantu”
w98-F 11/1 25 § 1
“Nzambi Ke Zolaka Bantu Yina Ke Pesaka ti Kiese”
Ntete, Polo tubilaka bantu ya Masedonia yina vandaka mbandu ya mbote na yina me tala kusadisa bantu ya nkaka. Polo sonikaka nde “na nsungi ya kumekama ya ngolo na kati ya bampasi,” “kiese na bo ya mingi mpi kinsukami na bo ya ngolo salaka nde bo monisa mingi kikalulu na bo ya kukaba.” Bantu ya Masedonia vandaka ve na mfunu nde bo pusa bo na kukaba. Nkutu Polo yikaka nde: “na luzolo na bo mosi, bo landaka kubondila beto ngolo sambu na kuvanda ti dibaku ya mbote ya kupesa makabu.” Kikalulu yai ya kukaba na kiese yonso ya bantu ya Masedonia monanaka kibeni ata bo vandaka na “kinsukami ya ngolo.”—2 Bakorinto 8:2-4.
Timuna Sambu na Kusosa Bimvwama ya Kimpeve
g99-F 7/8 20-21
Keti Kudikumisa Kele Mbi?
Na Masonuku ya Kikreki ya Bukristu, ngogo kau·khaʹo·mai, ya bo me balula na “lulendo, kuvanda na kiese ya mingi, kudikumisa,” lenda vanda ti ntendula ya mbote to ya mbi. Mu mbandu, Polo tubaka nde beto “vanda na kiese sambu na kivuvu ya kubaka nkembo ya Nzambi.” Yandi tubaka diaka nde: “Muntu yina ke kudikumisa, yandi kudikumisa na Yehowa.” (Baroma 5:2; 2 Bakorinto 10:17) Yo ke tendula nde kudikumisa sambu Yehowa kele Nzambi na beto kele mbote mpi mawi ya mutindu yai ta pusa beto na kusantisa zina na yandi ya mbote.
MAYI 20-26
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | 2 BAKORINTO 11-13
“Polo Vandaka ti ‘Nsende na Nsuni’”
w08-F 6/15 3-4
Yandi Kumaka Ngolo Ata Yandi Vandaka ya Kulemba
Nsadi ya nkaka ya kwikama ya Yehowa lombaka nde Yehowa kukatula yandi “nsende na nsuni,” disongidila maladi yina ke manaka ve. Ntumwa Polo bondilaka Nzambi mbala tatu na kukatula yandi mpasi yai. Ata kimbefo na yandi vandaka bonso nsende yina ke katukaka ve, yo zolaka kumanisa yandi kiese ya kusadila Yehowa. Polo fwanisaka kimbefo na yandi ti muntu yina bo ke bula kukonda nsuka. Yehowa songaka yandi nde: “Ntima ya mbote ya nene ya mono me monisila nge me fwana, sambu ngolo na mono ke kuma ya kukuka ntangu nge kele ya kulemba.” Yehowa katulaka ve nsende yina Polo vandaka na yo na nsuni. Polo kangaka ntima mpi tubaka nde: “Ntangu mono ke vandaka ya kulemba, na ntangu yo yina mono ke vandaka ngolo.” (2 Bk. 12:7-10) Yandi zolaka kutuba nki?
Yehowa Kepesaka ‘Mpeve Santu na Bantu Yina Kelombaka Yandi Mpeve’
17 Tala mvutu ya Nzambi kupesaka na kisambu ya Polo: “Kuzola ya nene ya mono ke zolaka nge kele mambu yonso ya nge ke na yo mfunu, sambu ngolo na mono ke lutaka kumonika na ntangu yina ya nge ke na kikesa ve.” Polo kutubaka nde: “Mono ke lutaka kumona kiese na kuditula na mambu yina ke monikaka nde mono ke na kikesa ya kusala yo ve. Mpidina ngolo ya Kristo lenda” vanda na zulu na mono bonso tenta. (2 Korinto 12:9; Nkunga 147:5) Polo kumonaka mpenza nde na nsadisa ya Kristu, ngolo ya Nzambi kuvandaka na zulu na yandi bonso tenta. Bubu yai, Yehowa kepesaka mvutu na bisambu na beto na mutindu mosi. Yandi ketaninaka bansadi na yandi mutindu nzo ketaninaka bantu.
18 Ya kyeleka, nzo kekangaka ve mvula nzila sambu yo bwa ve to mupepe sambu yo tambula ve, kansi yo ketaninaka bantu na mvula mpi mupepe. Mutindu mosi, lutaninu yina Nzambi kepesaka na nsadisa ya “ngolo ya Kristo” kekangaka ve bampasi nzila sambu yo bwila beto ve. Kansi, yo kepesaka beto lutaninu ya kimpeve yina beto kele na yo mfunu sambu na kunwana ti mambu ya mbi ya inza yai mpi bampasi yina mfumu na yo, Satana, kenatilaka beto. (Kusonga 7:9, 15, 16) Yo yina, ata nge kenwana ti dyambu mosi ya mpasi ya ‘kekatuka’ ve, nge lenda tula ntima nde Yehowa mezaba mbote bitumba ya nge kenwana mpi nde yandi tapesa mvutu na ‘kudila na nge.’ (Yezaya 30:19; 2 Korinto 1:3, 4) Polo kusonikaka nde: “Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka, sambu yandi ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.”—1 Korinto 10:13; Filipi 4:6, 7.
Timuna Sambu na Kusosa Bimvwama ya Kimpeve
it-1-F 753
Kupesa beze
“Beze ya Santu.” Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka ti kikalulu ya kupesa “beze ya santu” (Bar 16:16; 1Bk 16:20; 2Bk 13:12; 1Te 5:26) to “beze ya zola” (1Pi 5:14), yo vandaka kusalama kaka na kati ya bakala ti bakala to nkento ti nkento. Ziku mutindu yai ya kupesa mbote ya Bakristu ya mvu-nkama ya ntete, kele mutindu mosi ti beze yina bantu ya Ebreo ya ntama vandaka kusadila sambu na kupesa muntu mbote. Ata Masonuku me tubila yo ve na siki-siki, “beze ya santu ” to “beze ya zola” vandaka kumonisa zola mpi bumosi yina vandaka na dibundu ya Bukristu.—Yoa 13:34, 35.
MAYI 27–YUNI 2
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BAGALATIA 1-3
“Mono Nganinaka Yandi na Meso ya Bantu”
Sambu na Bantu Yina Ke Zolaka Yehowa, “Kele Ve ti Kima ya Kubudila Dibaku”
12 Ntumwa Piere vandaka kuwa bantu boma mpi na ntangu mosi buna yandi bulaka dibaku ya ngolo; ata mpidina yandi bikalaka ya kwikama na Yezu mpi na Yehowa. Mu mbandu, yandi buyaka Mfumu na yandi na meso ya bantu mingi nde yandi zabaka yandi ve, mbala mosi ve kansi mbala tatu ya mvimba. (Luka 22:54-62) Na nima, Piere kuditwadisaka ve bonso Mukristu na mutindu yandi vandaka kusadila Bakristu ya Makanda mambu bonso nde Bakristu ya Bayuda yina vandaka ya kuyotisa vandaka mbote mingi kuluta. Kansi, ntumwa Polo bakisaka pwelele nde dibundu vandaka ve kisika ya kukabula bantu na tubimvuka. Nkadilu ya Piere vandaka ya mbi. Yo yina, na ntwala nde bampangi ya nkaka na dibundu kulanda mbandu na yandi ya mbi, Polo pesaka Piere ndongisila ya ngolo mpenza. (Bag. 2:11-14) Keti Piere bikaka nde, lulendo kuyala yandi ngolo mpi kupusa yandi na kuyambula kubaka ntinu sambu na luzingu? Ve. Yandi ndimaka ndongisila ya Polo na masonga yonso, sadilaka yo, mpi landaka kubaka ntinu.
Timuna Sambu na Kusosa Bimvwama ya Kimpeve
Sadila Nzambi na Kwikama Yonso ata Nge Ke Kutana ti “Mpasi Mingi”
20 Inki beto lenda tuba sambu na kunwanisa na mutindu ya kubumbana? Mu mbandu, inki mutindu beto lenda nunga mawi yina ke lembisaka beto? Mutindu mosi ya kuluta mbote kele kuyindulula na yina me tala nkudulu. Ntumwa Polo salaka diambu yina. Bantangu ya nkaka, yandi vandaka kudimona muntu ya mawa. Ata mpidina, yandi vandaka kuzaba nde Kristu fwaka ve sambu na bantu ya kukuka, kansi sambu na bantu ya masumu, tanga mpi yandi mosi. Yo yina, yandi sonikaka nde: “Mono ke zinga . . . na kuwakana ti lukwikilu na mono na Mwana ya Nzambi, yina zolaka mono mpi fwaka sambu na mono.” (Bag. 2:20) Ya kieleka, Polo kwikilaka na nkudulu. Yandi zabaka nde nkudulu ke tadila yandi kibeni.
21 Kutadila nkudulu bonso dikabu yina Yehowa me pesaka sambu na nge kibeni lenda sadisa nge mingi mpenza. Yo ke tendula ve nde mawi ya mawa ta mana na mbala mosi. Sambu na bampangi ya nkaka, kunwanisa yai ya mutindu ya kubumbana ta mana kaka kana bo me kota na nsi-ntoto ya mpa. Kansi kuvila ve nde, bantu yina ta yambula ve na kunwana mvita, bo bantu ta baka lufutu. Beto me pusana kibeni na kilumbu ya nene yina Kimfumu ya Nzambi ta tula ngemba mpi bantu yonso ya kwikama ta kuma bantu ya kukuka. Bika nde lukanu na nge kuvanda ya kukota na Kimfumu ya Nzambi ata nge ta kutana ti bampasi.
it-1-F 940
Bagalatia, (Mukanda na)
Ata kima mosi ve ke monisa nde Polo vandaka kutubila dikanda mosi buna yina vandaka na nordi ya Galatia ntangu yandi tubaka nde “O beno bantu ya Galatia, beno kele bazoba.” (Bag 3:1) Kansi, Polo nganinaka bampangi ya nkaka ya dibundu yina landaka bupusi ya Bayuda yina vandaka kuzinga ti bo. Bayuda ya nkaka vandaka kusadila Nsiku ya Moize sambu na kutula lunungu na kisika ya kusadila ‘lunungu yina me simbama na lukwikilu’ ya kuwakana ya mpa. (2:15–3:14; 4:9, 10) Na yina me tala mpusu ya nitu, “mabundu ya Galatia” (1:2) yina Polo sonikilaka vandaka ti Bayuda, bantu yina vandaka ve Bayuda, Baprozelite yina bo yotisaka ve mpi Bantu ya Makanda yina bo me yotisaka ve. Ziku, bankaka na kati na bo vandaka bantu ya Celte. (Bis 13:14, 43; 16:1; Bag 5:2) Bo vandaka kubinga bo yonso Bakristu ya Galatia sambu kisika yina bo vandaka kuzinga, bo vandaka kubinga yo Galatia. Mukanda ya Polo ke monisa nde yandi sonikilaka bantu yina yandi zabaka mbote yina vandaka na sudi ya province ya Roma, ziku yandi sonikilaka ve bantu yina vandaka na nordi sambu yandi kumaka ve kuna.