Mabuku na Maandĩko Marĩa Magwetetwo Thĩinĩ wa Kabuku ka Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata
OKTOMBA 7-13
MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI | JAKUBU 3–5
“Onanagia Ũũgĩ wa Ũngai”
Hihi “Ũũgĩ Ũrĩa Uumaga Igũrũ” nĩ Ũraruta Wĩra Ũtũũro-inĩ Waku?
9 “O mbere nĩ mũtheru.” Ũtheru ũrĩa ũgwetetwo rĩandĩko-inĩ rĩrĩ nĩ wa mũndũ gũkorũo atethahĩtie, to akĩoneka, no nĩ nginya ngoro thĩinĩ. Bibilia ĩkuruhithanagia ũũgĩ na ngoro, no ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ ndũngĩtonya thĩinĩ wa ngoro ĩthahĩtio nĩ meciria, merirĩria, na mĩoroto mĩũru. (Thimo 2:10; Mathayo 15:19, 20) O na kũrĩ ũguo, tũngĩkorũo tũtheretie ngoro ciitũ na gĩkĩro kĩrĩa mũndũ ũtarĩ mũkinyanĩru angĩhota, nĩ ‘tũrĩĩthemaga ũũru, na tũgekaga wega.’ (Thaburi 37:27; Thimo 3:7) Na githĩ ndũkĩrĩ ũndũ mwagĩrĩru kuona atĩ ũtheru nĩguo ũgwetetwo mbere harĩ maciaro ma ũũgĩ! Ningĩ tũngĩkorũo tũtarĩ atheru kĩĩmĩtugo na kĩĩroho-rĩ, tũngĩkĩhota atĩa kuonania maciaro macio mangĩ ma ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ?
10 “Ningĩ wenda ũiguano.” Ũũgĩ ũrĩa umaga igũrũ ũtũtindĩkaga tũcarie thayũ, ũrĩa arĩ itunda rĩa roho wa Ngai. (Agalatia 5:22) Twĩrutanagĩria mũno nĩguo tũtigathũkie thayũ ũrĩa ‘wohanĩtie’ andũ a Jehova. (Aefeso 4:3) Ningĩ nĩ twĩrutanagĩria mũno gũcokia thayũ hĩndĩ ĩrĩa wathũkio. Ũndũ ũcio nĩ wa bata nĩkĩ? Bibilia yugaga ũũ: “Mũtũũranie na thayũ. Nake Ngai mwene wendani o na thayũ nĩarĩikaraga hamwe na inyuĩ.” (2 Akorintho 13:11) Twathiĩ na mbere gũikarania na thayũ, Ngai mwene thayũ nĩ arĩkoragwo hamwe na ithuĩ. Maũndũ marĩa twĩkagĩra andũ arĩa angĩ tũthathayagia hamwe nao nĩ mahutagia ũrata witũ na Jehova. Tũngĩonania atĩa atĩ tũrĩ andũ a gũcaria thayũ? Wĩcirie ngerekano ĩmwe.
Hihi “Ũũgĩ Ũrĩa Uumaga Igũrũ” nĩ Ũraruta Wĩra Ũtũũro-inĩ Waku?
12 “Nĩũcayanagĩra.” Gũcayanĩra nĩ kuuga atĩa? Kũringana na athomi a maũndũ ma Bibilia, kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘gũcayanĩra’ thĩinĩ wa Jakubu 3:17 nĩ kĩritũ gũtaũra. Ataũri mahũthĩrĩte ciugo ta “kũhorera” na “gũkirĩrĩria.” No kiugo kĩu gĩa Kĩngiriki ningĩ no kiuge “gũthikĩrĩria arĩa angĩ.” Tũngĩonania atĩa atĩ ngumo ĩyo ya ũũgĩ ũrĩa uumaga igũrũ nĩ ĩraruta wĩra thĩinĩ witũ?
Hihi “Ũũgĩ Ũrĩa Uumaga Igũrũ” nĩ Ũraruta Wĩra Ũtũũro-inĩ Waku?
14 “Ndũrĩ ngarari.” Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “ndũrĩ ngarari” gĩtionekaga handũ hangĩ thĩinĩ wa Maandĩko ma Kĩngiriki ma Gĩkristiano. Kũringana na mũthomi ũmwe wa maũndũ ma Bibilia, kiugo kĩu “kaingĩ kĩhũthagĩrũo harĩ mbũtũ cia ita.” Kĩrehaga rĩciria rĩa “kũiguithĩka na ihenya” na “gwathĩka.” Mũndũ o wothe ũtongoragio nĩ ũũgĩ ũrĩa uumĩte igũrũ akoragwo eharĩirie gwathĩkĩra ũrĩa Maandĩko maroiga hatarĩ ngarari. Ndoĩkaine arĩ mũndũ ũnyitagĩrĩra matua make, na ndaagaga gũthikĩrĩria ihooto na mawoni mangĩ o na mangĩkorũo matiratwarana na make. Handũ ha ũguo, nĩ agarũragĩra o na ihenya rĩrĩa onio ũira wa Kĩĩmaandĩko atĩ mwerekera wake ndwagĩrĩire, kana mawoni make nĩ mahĩtanu. Hihi ũguo nĩguo andũ arĩa angĩ makũũĩ?
“Ningĩ Ũkaiyũrũo nĩ Tha o na Maciaro Mega”
15 “Ningĩ ũkaiyũrũo nĩ tha o na maciaro mega.” Tha nĩ gĩcunjĩ kĩa bata kĩa maciaro ma ũũgĩ ũrĩa umaga igũrũ, tondũ ũũgĩ ũcio ũratuĩka atĩ ‘ũiyũirũo nĩ tha.’ Ta rora wone atĩ “tha” na “maciaro mega” iragwetwo hamwe. Ũcio nĩ ũndũ mwagĩrĩru, tondũ thĩinĩ wa Bibilia, tha kaingĩ cionanagio atĩ nĩ kuonia arĩa angĩ nĩ ũrameciria, na ũndũ ũcio ũgatũma ũmeeke ciĩko nyingĩ cia ũtugi. Ibuku rĩmwe rĩtaarĩirie tha ũũ: “Nĩ kũigua kĩeha nĩ ũndũ wa kuona mũndũ ũngĩ akĩhiũrania na ũndũ mũritũ na kũgeria gwĩka ũndũ nĩguo ũmũteithie.” Kwoguo, mũndũ ũrĩ na ũũgĩ wa Ngai to kuuga oigaga atĩ nĩ arĩ tha, no nĩ onanagia na ciĩko. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ tũiyũirũo nĩ tha?
Hihi “Ũũgĩ Ũrĩa Uumaga Igũrũ” nĩ Ũraruta Wĩra Ũtũũro-inĩ Waku?
18 “Na ndũrĩ ngariũkũ [kana, mũthutũkanio.]” Ũũgĩ wa Ngai nĩ ũteithagia mũndũ ndagakũrie mũthutũkanio na mwĩtĩo nĩ ũndũ wa rũruka na bũrũri ũrĩa oimĩte. Angĩkorũo nĩ tũratongorio nĩ ũũgĩ ta ũcio, nĩ tũrĩĩrutanagĩria kweheria mwerekera o wothe wa gũthutũkania andũ kuuma ngoro-inĩ citũ. (Jakubu 2:9) Tũtirĩkagĩra andũ maũndũ mega atĩ tondũ, marĩ na gĩthomo, mbeca, kana mawĩra marĩa mehokeirũo kĩũngano-inĩ; ningĩ tũtirĩhũthagia aarĩ na ariũ a Ithe witũ atĩ tondũ matirĩ na ũhoti mũnene wa kĩĩmbeca. Angĩkorũo Jehova nĩ onete atĩ andũ acio nĩ magĩrĩire kuonio wendo wake-rĩ, hatarĩ nganja o na ithuĩ nĩ tũbatiĩ kũmonia wendo witũ.
19 ‘Ndũrĩ ũhinga.’ Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũragwo “ũhinga” no kĩhũthĩrũo harĩ “mũthaaki wa drama.” Mahinda-inĩ ma tene, athaaki a drama Angiriki na Aroma nĩ meehumbagĩra ũthiũ hĩndĩ ĩrĩa marathaaka. Nĩ ũndũ ũcio, kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũragwo “hinga” gĩkĩambĩrĩria kũhũthĩrũo harĩ andũ arĩa meetuaga na makahitha ũrĩa mahaana. Ngumo ya kwaga ũhinga yumanĩte na ũũgĩ wa Ngai, na yagĩrĩirũo kũhutia ũrĩa tuiguaga ngoro-inĩ kwerekera aarĩ na ariũ a Ithe witũ, to kũmeka ciĩko njega tu.
Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ
w08 11/15 20 kĩb. 6
Matemo Kuuma Marũa-inĩ ma Jakubu na ma Petero
4:5—Nĩ rĩandĩko rĩrĩkũ Jakubu aaragia ũhoro warĩo mũhari-inĩ ũyũ? Jakubu ndaaragĩrĩria ũhoro wa rĩandĩko rĩna. O na kũrĩ ũguo, ciugo icio itongoretio nĩ roho no kũhoteke ciĩhocetie harĩ rĩciria rĩrĩa rĩrĩ maandĩko-inĩ ta Kĩambĩrĩria 6:5; 8:21; Thimo 21:10; na Agalatia 5:17.
w97 11/15 20-21 kĩb. 8
Wĩtĩkio nĩ Ũtũmaga Tũhoyage Kaingĩ na Tũgĩe na Ũkirĩrĩria
8 Kwaria ũũru igũrũ rĩgiĩ Mũkristiano ũngĩ nĩ mehia. (Jakubu 4:11, 12) Ĩndĩ nĩ kũrĩ andũ amwe makoragwo na mawoni matagĩrĩire kwerekera Akristiano arĩa angĩ, hihi nĩ ũndũ wa gũkorũo na mwerekera wa kwĩyona marĩ athingu makĩria kana makĩenda gwĩtũgĩria na njĩra ya kũhũthia andũ arĩa angĩ. (Thaburi 50:20; Thimo 3:29) Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘kwaria ũũru’ gĩkoragwo na rĩciria rĩa gũũkĩrĩra mũndũ na kĩonanagia kwaria ndeto ciongereirũo cumbĩ kana cia maheeni ciĩgiĩ mũndũ. Gwĩka ũguo nĩ gũtuĩra mũrũ wa Ithe witũ ũrĩa gũtagĩrĩire. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ ũndũ ũcio ũkoragwo ũrĩ ‘kwaria ũũru igũrũ rĩgiĩ watho na gũtuĩra watho’? Andĩki-watho na Afarisai nĩ ‘maaregaga na wara gwathĩkĩra maathani ma Ngai’ na magatuagĩra andũ kũringana na ithimi ciao ene. (Mariko 7:1-13) O ũndũ ũmwe na ũcio, tũngĩtuĩra mũrũ wa Ithe witũ na Jehova ndamũtuĩrĩire-rĩ, na githĩ tũtingĩkorũo ‘tũgĩtuĩra watho wa Ngai’ na kwoguo tũkorũo tũkĩhia nĩ ũndũ wa gũtua watho ũcio ti mũiganu? Na tũngĩtuĩra mũrũ wa Ithe witũ ũrĩa gũtagĩrĩire, tũtingĩkorũo tũkĩhingia watho wa kuonania wendo.—Aroma 13:8-10.
w10 9/1 23-24
Nũũ Twagĩrĩirũo Kumbũrĩra Mehia?
Ngai ndetĩkĩrĩtie andũ kuohanĩra mehia marĩa we ehĩirio; no we tu ũngĩhota gwĩka ũguo. Bibilia ĩtwĩraga wega atĩ: “Tũngiumbũra mehia maitũ, [Ngai] nĩ mwĩhokeku na nĩ mũthingu, na kwoguo nĩ egũtuohera mehia maitũ na atũtherie kuumana na maũndũ mothe matarĩ ma ũthingu.” (1 Johana 1:9) O na kũrĩ ũguo-rĩ, nũũ wagĩrĩirũo kumbũrĩrũo mehia ta macio?
Ngai nĩwe wagĩrĩire kumbũrĩrũo mehia tondũ nowe tu ũngĩhota kuohanĩra. O ta ũrĩa tuona, ũguo nĩguo Daudi eekire. No mũndũ agĩrĩirũo gwĩka atĩa nĩgetha oherũo mehia? Bibilia ĩtwĩraga ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mwĩrirei, na mũgarũrũke nĩguo mehia manyu marihũrũo, nĩguo hagĩe na mahinda ma gũcanjamũra moimĩte kũrĩ Jehova we mwene.” (Atũmwo 3:19) Kwoguo mũndũ ũrĩa wohagĩrũo nĩ ũrĩa wĩtĩkagĩra na akoimbũra mehia make na agakorũo ehaarĩirie gũtigana na mĩthiĩre yake mĩũru. Kaingĩ ti ũndũ mũhũthũ gwĩka ũndũ ũcio wa mũico. No nĩ gũkoragwo na ũteithio.
Ririkana ciugo ici cia Jakubu iria tũkũgwetete hau kabere: “Umbũranagĩrai mehia manyu mũtekũhithĩrĩra na mũhoyanagĩre, nĩguo mũhonio.” Jakubu ongereire ũũ harĩ ciugo icio: “Ithaithana rĩa mũndũ mũthingu nĩ rĩrĩ ũhoti mũnene.” (Jakubu 5:16) ‘Mũndũ ũcio mũthingu’ no akorũo arĩ ũmwe wa “athuri a kĩũngano,” arĩa Jakubu aagwetire mũhari-inĩ wa 14. Thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano, nĩ gũkoragwo na “athuri” mamũrĩtwo nĩgetha magateithagĩrĩria arĩa marenda kuoherũo nĩ Ngai. “Athuri” acio matingĩehereria mũndũ mehia tondũ gũtirĩ mũndũ wĩtĩkĩrĩtio kuohera mũndũ ũrĩa ũngĩ mehia marĩa ehĩirie Ngai. O na kũrĩ ũguo, nĩ makoragwo na ngumo cia kwagĩrĩra kĩĩroho nĩgetha makarũnga na magateithia mũndũ wĩkĩte mehia maritũ one ũritũ wa mehia marĩa ekĩte na bata wa kwĩrira.—Agalatia 6:1.
Twagĩrĩirũo Kumbũra Mehia Maitũ Nĩkĩ?
Mũndũ angĩka mehia maritũ kana matarĩ maritũ, akoragwo athũkĩtie ũrata wake na andũ arĩa angĩ o hamwe na Ngai. Ũndũ ũcio no ũtũme aigue ũũru kana athumbũke. Mũndũ aiguaga ũguo nĩ ũndũ wa thamiri, ĩrĩa tũheetwo nĩ Mũũmbi witũ. (Aroma 2:14, 15) Mũndũ agĩrĩirũo nĩ gwĩka atĩa hĩndĩ ta ĩyo?
Tũngĩcoka ibuku-inĩ rĩa Jakubu, no tuone ciugo ici cia gwĩkĩra ngoro: “Hihi nĩ harĩ mũndũ mũrwaru [kĩĩroho] gatagatĩ-inĩ kanyu? Nĩ ete athuri a kĩũngano, nao mamũhoere makĩmũhakaga maguta thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jehova. Na ihoya rĩu rĩa wĩtĩkio nĩ rĩgũtũma mũndũ ũcio mũrwaru ahone, na Jehova nĩ ekũmuoya na igũrũ. Ningĩ angĩkorũo nĩ ekĩte mehia, nĩ ekuoherũo.”—Jakubu 5:14, 15.
O rĩngĩ, athuri nĩ mareerũo marũmbũiye mabataro ma rũũru rwa Ngai. Na njĩra ĩrĩkũ? Makĩria ma gũthikĩrĩria mũndũ akiumbũra mehia make, magĩrĩirũo kũheana ũteithio ũrĩa ũrabatarania nĩgetha “mũndũ ũcio mũrwaru ahone,” tondũ akoragwo arwarĩte kĩĩroho. Jakubu agwetete maũndũ merĩ marĩa mangĩkwo.
Ũndũ wa mbere nĩ ‘kũhakwo maguta.’ Ũguo nĩ kuuga hinya wa kũhonania wa Kiugo kĩa Ngai. Mũtũmwo Paulo aataarĩirie atĩ “kiugo kĩa Ngai kĩrĩ muoyo na nĩ kĩrĩ hinya . . . na nĩ kĩhotaga gũkũũrana meciria na methugunda ma ngoro,” gĩkaingĩra meciria-inĩ na ngoro thĩinĩ. (Ahibirania 4:12) Athuri acio mahũthagĩra Bibilia na njĩra ya ũũgĩ gũteithĩrĩria mũndũ ũcio mũrwaru kĩĩroho one kĩhumo gĩa thĩna wake na oe makinya marĩa magĩrĩire kũrũnga maũndũ maitho-inĩ ma Ngai.
Ũndũ wa kerĩ nĩ ‘ihoya rĩa wĩtĩkio.’ O na gũtuĩka mahoya ma athuri acio matingĩtũma Ngai acenjie itua rĩake rĩa kĩhooto, Ngai nĩ amathikagĩrĩria na nĩ akoragwo ehaarĩirie kuohanĩra mehia kũgerera igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo. (1 Johana 2:2) Ngai nĩ akoragwo ehaarĩirie gũteithia mwĩhia wĩrirĩte kuuma ngoro na ageka ‘ciĩko cia kuonania atĩ nĩ erirĩte.’—Atũmwo 26:20.
Gĩtũmi kĩrĩa kĩnene kĩa mũndũ kumbũra mehia make, marĩa ehĩirie mũndũ ũngĩ kana akehĩria Ngai, nĩ gwĩtĩkĩrĩka harĩ Ngai. Jesu Kristo oonanirie atĩ twagĩrĩirũo kwamba kũniina thĩna o wothe tũngĩkorũo naguo na andũ arĩa angĩ na tũthondeke thayũ nao nĩgetha tũhote gũthathaiya Ngai tũrĩ na thamiri njega. (Mathayo 5:23, 24) Rĩandĩko rĩa Thimo 28:13 riugaga ũũ: “Mũndũ ũrĩa ũhumbagĩra mehia make ndagaacagĩra, No ũrĩa ũmoimbũraga na agatigana namo nĩ aiguagĩrũo tha.” Tũngĩĩnyihia maitho-inĩ ma Jehova Ngai na tũmũhoe atuohere mehia maitũ, nĩ tũgwĩtĩkĩrĩka harĩ we na atũtũũgĩrie ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire rĩakinya.—1 Petero 5:6.
OKTOMBA 14-20
MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI | 1 PETERO 1–2
“No Mũhaka Mũkorũo Mũrĩ Atheru”
Ũkũũri—‘Kĩheo Gĩkinyanĩru’ Kuuma Kũrĩ Ithe Witũ wa Igũrũ
5 Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ twendete rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova? Kũgerera mĩthiĩre itũ. Jehova endaga tũkorũo tũrĩ atheru. (Thoma 1 Petero 1:15, 16.) Ũguo nĩ kuuga twagĩrĩirũo gũthathaiya Jehova wiki na tũmwathĩkĩre na ngoro yothe. O na rĩrĩa tũranyarirũo, twĩkaga ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũtũũre kũringana na watho na ithimi ciake cia ũthingu. Rĩrĩa tweka ciĩko cia ũthingu, tũrekaga ũtheri witũ ware, na njĩra ĩyo tũkagoocithia rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova. (Mat. 5:14-16) Tondũ tũrĩ andũ atheru, tuonanagia na njĩra ya ũtũũro witũ atĩ mawatho ma Jehova nĩ magĩrĩire na atĩ thitango ya Shaitani nĩ ya maheeni. Rĩrĩa twahĩtia, nĩ gũkorũo ithuothe nĩ tũhĩtagia, tũheraga kuuma ngoro na tũkerutanĩria kũũrĩra ciĩko iria itatĩithagia Jehova.—Thab. 79:9.
Ũrĩa Tũngĩthuura Maũndũ ma Gwĩkenia
6 Jehova atwĩraga ũũ: “No mũhaka mũkorũo mũrĩ atheru, tondũ niĩ ndĩ mũtheru.” (1 Petero 1:14-16; 2 Petero 3:11) Jehova arĩtĩkagĩra ũthathaiya witũ angĩkorũo tu nĩ mũtheru. (Gũcokerithia Maathani 15:21) Ũthathaiya witũ ndũngĩkorũo ũrĩ mũtheru tũngĩka maũndũ marĩa Jehova athũire, ta maũndũ ma waganu, ũhinya, kana maũndũ mahutanĩtie na ndaimono. (Aroma 6:12-14; 8:13) Ningĩ no tũrakarie Jehova angĩkorũo nĩ twĩkenagia na maũndũ ta macio. Ũndũ ũcio no ũtũme ũthathaiya witũ ũkorũo ũtarĩ mũtheru na wage gwĩtĩkĩrĩka nĩ Jehova na no ũthũkie biũ ũrata witũ hamwe nake.
Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ
w08 11/15 21 kĩb. 10
Matemo Kuuma Marũa-inĩ ma Jakubu na ma Petero
1:10-12. Araika nĩ meeriragĩria gũcũthĩrĩria na gũtaũkĩrũo nĩ maũndũ marikĩru ma kĩĩroho marĩa anabii a Ngai a tene maandĩkire megiĩ kĩũngano gĩa Gĩkristiano kĩa arĩa aitĩrĩrie maguta. O na kũrĩ ũguo, maũndũ macio maataũkĩkire wega rĩrĩa Jehova aambĩrĩirie kũhiũrania na kĩũngano kĩu. (Ef. 3:10) Na githĩ tũtiagĩrĩirũo kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩu kĩa araika na njĩra ya kwĩrutanĩria gũthuthuria “maũndũ marĩa marikĩru ma Ngai”?—1 Kor. 2:10.
it-2 565 kĩb. 3
Mũrori
Mũrori Ũrĩa Mũnene. Rĩandĩko rĩa 1 Petero 2:25 rĩhũthĩrĩte ciugo cia rĩandĩko rĩa Isaia 53:6 ũhoro-inĩ wĩgiĩ arĩa matariĩ “ta ngʼondu irora njĩra,” na Petero agacoka akoiga ũũ: “No rĩu nĩ mũcokete harĩ mũrĩithi na mũrori wa mĩoyo yanyu.” No mũhaka gũkorũo aaragia ũhoro wĩgiĩ Jehova Ngai tondũ andũ arĩa Petero aandĩkagĩra matioimĩte njĩra-inĩ ya Kristo Jesu, ĩndĩ kũgerera harĩ we, nĩ gũcokio maacoketio harĩ Jehova Ngai, Mũrĩithi Ũrĩa Mũnene wa andũ ake. (Thb 23:1; 80:1; Je 23:3; Ezk 34:12) Ningĩ no tuuge Jehova nĩ Mũrori na njĩra ya atĩ nĩ atuĩragia maũndũ. (Thb 17:3) Gũtuĩria kũu (Kĩngiriki, e·pi·sko·peʹ) no gũkorũo kũhutanĩtie na ũrĩa ahingagia itua iritũ, ta ũrĩa eekire karine-inĩ ya mbere igũrũ rĩgiĩ Jerusalemu, ĩrĩa ĩtaamenyire ‘ihinda rĩayo rĩa gũthuthurio [Kĩngiriki, e·pi·sko·pesʹ].’ (Lu 19:44) Kana gũkorũo na moimĩrĩro mega na kũrehe ũguni, ta ũhoro-inĩ wĩgiĩ andũ arĩa magoocaga Ngai mũthenya “wake wa gũthuthuria [Kĩngiriki, e·pi·sko·pesʹ].”—1Pe 2:12.
OKTOMBA 21-27
MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI | 1 PETERO 3–5
“Mũthia wa Maũndũ Mothe nĩ Ũkuhĩrĩirie”
‘Ikaragai Mũterigĩtwo Ũhoro-inĩ wa Mahoya’
MŨNDŨ ũmwe warutaga wĩra wa ũtukũ oigire ũũ: “Ihinda rĩrĩa mũndũ aiguaga ahotetwo nĩ toro biũ, nĩ rĩrĩa kũrĩ hakuhĩ gũkĩa.” No kũhoteke arĩa marutaga wĩra wa ũtukũ no metĩkanie na ũndũ ũcio. No tũringithanie ũndũ ũcio na mahinda maya tũratũũra, tondũ mũtabarĩre ũyũ wa Shaitani ũkiriĩ gũthira. Nĩ ta gũtigairie hanini gũkĩe, na Akristiano no mũhaka merutanĩrie gũikara meiguĩte. (Rom. 13:12) Na githĩ to ũkorũo ũrĩ ũgwati mũnene tũngĩkoma kahinda-inĩ ta gaka! Hatarĩ nganja, nĩ ũndũ wa bata ‘gũikaraga tũrĩ na ũũgĩ wa ngoro’ na twathĩkagĩre ũtaaro wa Maandĩko wa ‘gũikaraga tũterigĩtwo ũhoro-inĩ wa mahoya.’—1 Pet. 4:7.
w99 4/15 22 kĩb. 3
Ũrĩa Tũngĩmenya Atĩ Tũrĩ na Thĩna wa Kĩĩroho na Ũrĩa Tũngĩũtooria
Na mũthia, thiĩ na mbere kũiga meciria-inĩ ũtaaro ũyũ waheanirũo nĩ mũtũmwo Petero: “Mũthia wa maũndũ mothe nĩ ũkuhĩrĩirie. Nĩ ũndũ ũcio, gĩai na meciria mega, na mũkoragwo mwĩiguĩte ũhoro-inĩ wĩgiĩ mahoya. Makĩria ma maũndũ mothe, koragwoi na wendo mũnene harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ, tondũ wendo nĩ ũhumbagĩra mehia maingĩ.” (1 Petero 4:7, 8) Nĩ ũndũ mũhũthũ kũreka kwaga gũkinyanĩra gwitũ na kwa andũ angĩ kũingĩre ngoro-inĩ citũ na meciria na gũtuĩke mũhĩnga. Shaitani nĩ oĩ ũndũ ũcio. Njĩra ĩmwe ya wara ahũthagĩra nĩ kũrehe ngayũkano. Nĩ ũndũ ũcio, no mũhaka tũkoragwo twĩhaarĩirie kũhumbĩra mehia ta macio na njĩra ya gũkorũo na wendo mũnene harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ, na ‘kwaga kũhe Mũcukani kamweke.’—Aefeso 4:25-27.
Kũnyitana Ũgeni nĩ Ũndũ Mwega na nĩ Wagĩrĩire!
2 Makĩria ma maũndũ mothe, Petero eerire aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũũ: “Nyitanagai ũgeni mũndũ na ũrĩa ũngĩ.” (1 Pet. 4:9) Kiugo “kũnyitana ũgeni” na rũthiomi rwa Kĩngiriki kiugĩte “gũkenio nĩ andũ arĩa angĩ kana gũtuga ageni.” Ĩndĩ, o na gũtuĩka Petero nĩ eerire aarĩ na ariũ a Ithe witũ manyitanage ũgeni “mũndũ na ũrĩa ũngĩ,” oigire mekage ũguo kũrĩ andũ arĩa moĩ na arĩa maanyitanagĩra nao. Kũnyitana ũgeni kũngĩamateithirie atĩa?
3 Kũngĩatũmire magĩe na ũrata mwega. Ta wĩcirie ũhoro waku. Hihi waiguire atĩa wanyitwo ũgeni nĩ mũndũ gwake? Na githĩ ũndũ ũcio ndwatũmire ũgĩe na maũndũ mega ma kũririkana? Rĩrĩa wanyitire andũ amwe a kĩũngano kĩanyu ũgeni-rĩ, githĩ ũrata wanyu ndwamatire? Rĩrĩa twanyitana ũgeni nĩ tũhotaga kũmenya aarĩ na ariũ a Ithe witũ makĩria gũkĩra ũrĩa tũngĩmenyana nao tũrĩ handũ hangĩ o hothe. Akristiano a matukũ ma Petero nĩ maabataraga gũkorũo marĩ na ũrata mwega makĩria o ũrĩa maũndũ maathiaga mathũkĩte. Ũguo noguo kũrĩ harĩ Akristiano a ‘matukũ maya ma kũrigĩrĩria.’—2 Tim. 3:1.
Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ
Ciũria Kuuma Kũrĩ Athomi
Bibilia yugaga atĩ Jesu nĩ ‘aahunjĩirie maroho marĩa matũire mohetwo.’ (1 Pet. 3:19) Ũguo nĩ kuuga atĩa?
▪ Mũtũmwo Petero akĩaria ũhoro wa maroho macio oigire atĩ nĩmo “marĩa maaremire tene, hĩndĩ ĩrĩa Ngai . . . akirĩrĩirie matukũ-inĩ ma Nuhu.” (1 Pet. 3:20) Hatarĩ nganja, Petero aaragia ũhoro wa ciũmbe cia roho iria ciarũmĩrĩire Shaitani ũremi-inĩ wake. Nake Judasi nĩ arĩtie ũhoro wa araika ‘mataigana gũkindĩria ũthamaki-inĩ wao, no magĩtiga kũndũ kwao kĩũmbe gwa gũtũũra,’ na akiuga atĩ Ngai ‘aamarangithĩirie maikarage mohetwo nduma-inĩ na mĩnyororo ĩrĩa ĩtarĩ hingo ĩkohoka, o nginya rĩrĩa cira wa Mũthenya ũrĩa mũnene ũgakinya.’—Judasi 6.
Ciũmbe cia roho ciaremire na njĩra ĩrĩkũ matukũ-inĩ ma Nuhu? Mbere ya Mũiyũro, maroho macio mooru nĩ meehumbire mĩĩrĩ ya andũ mũgarũ na wendi wa Ngai. (Kĩam. 6:2, 4) Makĩria ma ũguo, nĩ ũndũ wa gũkomania na airĩtu a andũ, araika acio nĩ meekire ũndũ ũtarĩ wa ndũire. Rĩrĩa Ngai ombire ciũmbe cia roho, muoroto wake ndwarĩ cikomanagie na atumia. (Kĩam. 5:2) Araika acio aganu na aremi nĩ makaaninwo nĩ Ngai ihinda rĩrĩa abangĩte. Gwa kahinda gaka, ota ũrĩa Judasi oigĩte, mohetwo “nduma-inĩ” thĩinĩ wa njera ya kĩĩroho.
Nĩ hĩndĩ ĩrĩkũ na nĩ na njĩra ĩrĩkũ Jesu aahunjĩirie ‘maroho macio matũire mohetwo’? Petero aandĩkire atĩ ũndũ ũcio wekĩkire thutha wa Jesu ‘gũcoka gwĩkĩrũo muoyo’ kana kũriũkio. (1 Pet. 3:18, 19) Ningĩ, ũngĩrora nĩ ũkuona atĩ Petero oigire, Jesu “akĩhunjĩria.” Tondũ Petero aahũthĩrire kiugo kĩonanagia ũndũ wĩkĩkĩte-rĩ, ũguo nĩ kuuga atĩ Jesu aahunjĩirie maroho macio mbere ya Petero kwandĩka marũa make ma mbere. Nĩ ũndũ ũcio, kuonekaga atĩ thutha wa kũriũka gwake, Jesu nĩ aamenyithirie maroho macio moru ũhoro wa iherithia rĩao rĩrĩa rĩmetereire. Kũhunjĩrio kũu gũtiaheire maroho macio mwĩhoko o na ũrĩkũ. Jesu aamahunjagĩria ũhoro wa ituĩro rĩao. (Jona 1:1, 2) Tondũ Jesu nĩ onanĩtie wĩtĩkio na wĩhokeku nginya hĩndĩ ya gĩkuũ gĩake na akariũkio, na nĩ ũndũ ũcio akĩonania atĩ Mũcukani ndangĩmũtooria-rĩ, aarĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kũmenyithia maroho macio ituĩro rĩu iritũ.—Joh. 14:30; 16:8-11.
Ihinda rĩũkĩte, Jesu nĩ ekuoha Shaitani na araika acio na amaikie irima rĩtarĩ gĩturi. (Luk. 8:30, 31; Kũg. 20:1-3) Gwa kahinda gaka, maroho macio moru marĩ nduma-inĩ nene ya kĩĩroho, na hatarĩ nganja nĩ matuĩrĩirũo kũniinwo.—Kũg. 20:7-10.
w08 11/15 21 kĩb. 7
Matemo Kuuma Marũa-inĩ ma Jakubu na ma Petero
4:6—Andũ “arĩa makuĩte” arĩa maahunjĩirio “ũhoro ũrĩa mwega” nĩa? Aya nĩ andũ arĩa maarĩ ‘akuũ nĩ ũndũ wa mahĩtia na mehia mao,’ kana arĩa mataamenyete Jehova tondũ matiaiguĩte ũhoro ũrĩa mwega. (Ef 2:1) No thutha wa kũgĩa na wĩtĩkio harĩ ũhoro ũrĩa mwega, makĩambĩrĩria ‘gũtũũra’ na njĩra ya atĩ rĩu nĩ mamenyete Jehova.
OKTOMBA 28–NOVEMBA 3
MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI | 2 PETERO 1-3
‘Igagai Hakuhĩ Meciria-inĩ Gũkorũo Kuo kwa Mũthenya wa Jehova’
w06 12/15 27 kĩb. 11
Jehova nĩ Agaatigĩrĩra Andũ “nĩ Mona Kĩhooto”
11 O na kũrĩ ũguo-rĩ, twagĩrĩirũo gũtaũkĩrũo atĩa nĩ ciugo cia Jesu rĩrĩa ooigire atĩ Jehova nĩ agaatigĩrĩra andũ nĩ mona kĩhooto “o na ihenya”? Kiugo kĩa Ngai kĩonanagia atĩ Jehova, “o akĩmakiragĩrĩria,” nĩ akaarehe kĩhooto o na ihenya ihinda rĩake rĩakinya. (Luka 18:7, 8; 2 Petero 3:9, 10) Matukũ-inĩ ma Nuhu andũ arĩa aganu maaninirũo o na ihenya rĩrĩa mũiyũro wakinyire. O ũndũ ũmwe na ũcio, andũ arĩa aganu nĩ maaninirũo hĩndĩ ĩrĩa mwaki woimire igũrũ matukũ-inĩ ma Loti. Jesu ooigire ũũ: “Ũguo noguo gũgaakorũo mũthenya ũrĩa Mũrũ wa mũndũ akaaguũrio.” (Luka 17:27-30) O rĩngĩ, andũ arĩa aganu nĩ magaakorũo nĩ “mwanangĩko wa na ihenya.” (1 Athesalonike 5:2, 3) Hatarĩ nganja, no tũkorũo na ma atĩ nĩ ũndũ wa kĩhooto gĩake, Jehova ndagetĩkĩria thĩ ya Shaitani ĩthiĩ na mbere gũtũũra o na mũthenya ũmwe makĩria.
w06 12/15 19 kĩb. 18
“Mũthenya Ũrĩa Mũnene wa Jehova Ũrĩ Hakuhĩ”
18 Nĩkĩo mũtũmwo Petero atwĩkĩrĩte ngoro tũigage hakuhĩ meciria-inĩ “gũkorũo kuo kwa mũthenya wa Jehova.” Tũngĩka ũguo na njĩra ĩrĩkũ? Njĩra ĩmwe nĩ gũkorũo na “[mĩthiĩre] ya ũtheru na ciĩko cia wĩrutĩri Ngai.” (2 Petero 3:11, 12) Gũkorũo na kĩyo maũndũ-inĩ ta macio nĩ gũgũtũteithia gũikara twetereire “mũthenya wa Jehova” ũkinye. Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘kũiga hakuhĩ meciria-inĩ,’ kĩngĩtaũrũo kiugo gwa kiugo kiugĩte “kũhanyũkia.” Nĩ ma, tũtingĩhota kũhanyũkia ihinda rĩrĩa rĩtigarĩte nĩguo mũthenya wa Jehova ũkinye. Ĩndĩ, o tũgĩetagĩrĩra mũthenya ũcio, no tuone ihinda rĩgĩthiĩ na ihenya angĩkorũo tũrĩ na kĩyo ũtungata-inĩ wa Jehova.—1 Akorintho 15:58.
Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ
w08 11/15 22 kĩb. 2
Matemo Kuuma Marũa-inĩ ma Jakubu na ma Petero
1:19—“Njata ya mũthenya” nũũ, ooimĩrire rĩ, na tũmenyaga atĩa atĩ ũndũ ũcio nĩ wekĩkire? “Njata ya mũthenya” nĩ Jesu Kristo thutha wa gũtuĩka Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai. (Kũg. 22:16) Mwaka-inĩ wa 1914, Jesu ooimĩrire mbere ya ũũmbi wothe arĩ Mũthamaki wa Kĩĩmesia, na njĩra ĩyo akĩambĩrĩria mũthenya mwerũ. Rĩrĩa Jesu aagarũrũkire ũrĩa aatariĩ, ũndũ ũcio nĩ wonanirie ũrĩa angĩgakorũo ahaana arĩ Mũthamaki ũrĩ na riri na ũkĩonania ũrĩa kiugo kĩa Ngai kĩa ũrathi kĩrĩ kĩa ma. Gwĩcũrania na kinyi ũhoro wĩgiĩ kiugo kĩu nĩ kũrehaga ũtheri ngoro-inĩ citũ, na kwoguo tũkamenya atĩ Njata ya mũthenya nĩ yumĩrĩte.
Ũthathaũri wa Ciugo cia Bibilia
Tarataro. Thĩinĩ wa Maandĩko ma Gĩkristiano ma Kĩngiriki nĩ kũndũ kwa mũhaano gũtariĩ ta njera kũrĩa araika arĩa maaremire matukũ-inĩ ma Nuhu maaikirio. Thĩinĩ wa 2 Petero 2:4 kiugo tar·ta·roʹo (“gũikia Tarataro”) gĩtionanagia atĩ “araika arĩa meehirie” maikirio thĩinĩ wa Tarataro ĩrĩa ĩrutanagwo nĩ ndini cia maheeni (njera ĩrĩ na gũkũ rungu kũndũ kwa nduma kũrĩa gũtũũragwo nĩ ngai cia gĩkĩro gĩa thĩ). Handũ ha ũguo, kĩonanagia atĩ nĩ meeheririo nĩ Ngai kuuma ciikaro ciao kũrĩa igũrũ na magĩtunywo mĩeke ĩrĩa maarĩ nayo magĩikio nduma-inĩ ndumanu ya kĩĩmeciria ũhoro-inĩ ũkoniĩ ũtheri wa mĩoroto ya Ngai. Ningĩ nduma nĩ yonanagia ũrĩa mũthia wao ũgaakorũo ũtariĩ, tondũ Maandĩko monanagia atĩ makaaniinwo tene na tene marĩ hamwe na mũnene wao, Shaitani ũrĩa Mũcukani. Kwoguo-rĩ, Tarataro yonanagia kũndũ kũriku biũ kwa mũhaano kũrĩa araika acio aremi maaikirio. Gĩtiugĩte ũndũ ũmwe na “irima rĩrĩa rĩtarĩ gĩturi” rĩgwetetwo thĩinĩ wa Kũguũrĩrio 20:1-3.