ITHOMO RĨA 11
Kwaria Kuuma Ngoro-inĩ
MECIRIA ma ngoro-inĩ nĩ ma bata harĩ ũtũũro wa mũndũ. Rĩrĩa mũndũ araria kuuma ngoro-inĩ onanagia kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ yake, ũrĩa atariĩ na kũu thĩinĩ, ũrĩa onaga andũ na maũndũ. Nĩ ũndũ wa maũndũ moru marĩa maanacemania namo—na rĩmwe na rĩmwe nĩ ũndũ wa ũndũire wao—andũ aingĩ matiĩtĩkagĩra kuonania ũrĩa maraigua ngoro-inĩ. No Jehova atwĩkĩraga ngoro tũkũrie ngumo njega mũndũ-inĩ witũ wa thĩinĩ na tũtikahithage ũrĩa tũraigua.—Rom. 12:10; 1 Thes. 2:7, 8.
Rĩrĩa tũraria, ciugo iria tũrahũthĩra no cionanie wega ũrĩa tũraigua ngoro-inĩ. Ciugo citũ cingĩaga kuuma ngoro-inĩ, arĩa maratũthikĩrĩria mahota gwĩkĩrĩra nganja ũrĩa tũroiga. Ĩndĩ angĩkorũo ciugo citũ iroima ngoro-inĩ biũ, mĩario itũ no ĩgĩe cama ũndũ ĩkũhutia ngoro cia athikĩrĩria.
Kuonania Wendo. Maita maingĩ kwaria na wendo gũkuruhithanagio na ũrĩa twĩciragia igũrũ rĩgiĩ andũ. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa tũraria ũhoro wa ngumo njega cia Jehova na tũkĩonania ngatho citũ nĩ ũndũ wa wega wake, mũgambo witũ wagĩrĩirũo gũkorũo na wendo. (Isa. 63:7-9) Ningĩ rĩrĩa tũrarĩria andũ, njĩra itũ ya kwaria yagĩrĩirũo kuonania wendo.
Mũndũ ũmwe warĩ na mangũ nĩ okire harĩ Jesu akĩmũthaitha amũhonie. Ta hũra mbica mũgambo ũrĩa Jesu aahũthĩrire akĩra mũndũ ũcio, “Nĩngwenda; gĩtherio.” (Mar. 1:40, 41) Ningĩ ta wĩcirie ũhoro wa mũtumia wakoretwo na mũrimũ wa kuura kwa ihinda rĩa mĩaka 12. Aathire acemete thutha wa Jesu na akĩhutia gĩcũrĩ kĩa nguo yake. Thutha wa kuona atĩ nĩ amenyeka, mũtumia ũcio agĩthiĩ harĩ Jesu akĩinainaga, akĩĩgũithia magũrũ-inĩ make, na akiumbũra mbere ya andũ othe kĩrĩa gĩatũmĩte ahutie nguo ya Jesu na ũrĩa aahonirio. Ta wĩcirie njĩra ĩrĩa Jesu aahũthĩrire akĩmwĩra: “Mwarĩ ũyũ, gwĩtĩkia gwaku nĩkuo gwatũma ũhone; thiĩ na ũhoro.” (Luk. 8:42b-48) Wendo ũrĩa Jesu onirie andũ acio ũtũhutagia ngoro nginya ũmũthĩ.
O ta Jesu, rĩrĩa twaiguĩra andũ tha na tũkenda kũmateithia biũ, ũndũ ũcio wonekaga kũringana na ũrĩa tũramaarĩria. Njĩra ta ĩyo ya kuonania wendo yagĩrĩirũo kuuma ngoro-inĩ, no ti gwĩtua. Wendo witũ ũrĩ na itemi inene harĩ ũrĩa andũ mekũiyũkia. Maũndũ maingĩ marĩa twaragia tũrĩ ũtungata-inĩ mabataraga kwario na njĩra ya wendo, makĩria rĩrĩa tũraheana ihooto, tũrekĩra ngoro, tũrahatĩrĩria, na tũromĩrĩria andũ.
Angĩkorũo ũrĩ na wendo kwerekera andũ, onania ũthiũ-inĩ waku. Ũngĩonania wendo, athikĩrĩria aku mekũgucĩrĩrio harĩ we o ta harĩ mwaki ũtukũ ũrĩ na heho. Ũngĩaga kuonania wendo ũthiũ-inĩ, athikĩrĩria aku mahota gwĩciria ndũrĩ na bata nao. Wendo wa ma no mũhaka uume ngoro-inĩ.
Ningĩ wendo nĩ wagĩrĩirũo kuoneka mũgambo-inĩ waku. Angĩkorũo mũgambo waku nĩ mũritũ, no ũkorũo ũtarĩ ũndũ mũhũthũ kuonania wendo mĩario-inĩ. Ĩndĩ, wekĩra kĩyo, thutha wa ihinda no ũhote. Ũndũ ũmwe ũngĩgũteithia mũno nĩ kũririkana atĩ gũtinatinia ciugo kana kwaga gũcigweta nĩ gũtũmaga mwarĩrie ũritũhe. Wĩmenyerie kũhũthia mũgambo ũgĩtamũka ciugo. Ũndũ ũcio nĩ ũgũteithia kuonania wendo thĩinĩ wa mĩario yaku.
Ona kũrĩ ũguo, ũndũ wa bata mũno nĩ harĩa meciria maku marĩ. Angĩkorũo nĩ ũreciria biũ ũhoro wa arĩa ũraarĩria, na wendi waku mũnene nĩ kũmaruta ũndũ ũngĩmaguna, ũndũ ũcio nĩ ũkuoneka mwarĩrie-inĩ waku.
Mĩario ĩrĩ na ũcanjamũku nĩ yarahũraga, no ningĩ kuonania wororo nĩ kũbataranagia. No mũhaka tũkinyĩre andũ ngoro; to meciria mao tu.
Maũndũ Mangĩ. Mũndũ ũrĩ na mathĩna no oneke arĩ na maũndũ ta mĩtangĩko, guoya, na gũkua ngoro. Harĩ maũndũ marĩa moimaga ngoro-inĩ, gĩkeno nĩguo ũndũ ũrĩa wagĩrĩirũo kuoneka mũno ũtũũro-inĩ witũ na nĩguo ũndũ ũrĩa tũhotaga kuonania wega tũkĩaria na andũ. O na kũrĩ ũguo, kũrĩ maũndũ moimaga ngoro-inĩ mabataraga wĩgirĩrĩria. Maũndũ macio matitwaranaga na ũmũndũ wa Gĩkristiano. (Ef. 4:31, 32; Afil. 4:4) Maũndũ mothe marĩa moimaga ngoro-inĩ no monanio nĩ ciugo iria tũrahũthĩra, mũgambo witũ, ũritũ ũrĩa tũraria naguo, ũthiũ witũ, na ũrĩa tũrahũthĩra ciĩga ingĩ cia mwĩrĩ.
Bibilia nĩ yaragia ũhoro wa maũndũ maingĩ marĩa moimaga ngoro-inĩ. Kũrĩ hĩndĩ ĩgwetaga maũndũ macio cara-rũkũ. Rĩrĩa rĩngĩ ĩgataarĩria ũhoro ũraguũria maũndũ macio. Ũgĩthoma ũhoro ta ũcio na kayũ, ũhoro ũcio ũgũkorũo na ũguni mũnene harĩ wee na harĩ athikĩrĩria aku, mũgambo waku ũngĩonania maũndũ macio ma kuuma ngoro-inĩ. Nĩguo wĩke ũguo ũkũbatara kwĩĩkĩra iratũ-inĩ cia arĩa ũrathoma ũhoro wao. O na kũrĩ ũguo-rĩ, mĩario ti drama, kwoguo wĩmenyerere ndũgekĩre ngotoko. Tigĩrĩra atĩ ũhoro ũrĩa ũrathoma nĩ ũrarurumũra meciria ma athikĩrĩria.
Kũringana na Ũhoro Ũrĩa ũrĩ Naguo. O ta harĩ ũcanjamũku, wendo na maũndũ mangĩ marĩa mũndũ onanagia kuuma ngoro-inĩ makoragwo mũno mehocetie harĩ ndeto ĩrĩa araria.
Humbũria Mathayo 11:28-30, na ũthome ũrĩa ĩroiga. Ũcoke ũthome ciugo iria Jesu aahũthĩrire akĩrũithia andĩki marũa na Afarisai, thĩinĩ wa Mathayo mũrango wa 23. Gũtingĩhoteka rĩrĩa aaragia ciugo icio nditũ cia kũrũithia akorũo aahũthĩrire mũgambo mũhooreru.
Ũgwĩciria mũndũ arabatara kũiguĩka na kuoneka atĩa agĩthoma ũhoro ta ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 44 wĩgiĩ Juda agĩthaithana nĩ ũndũ wa Benjamini mũrũ wa ithe? Ta rora ũrĩa meekire thĩinĩ wa mũhari wa 13, ũrĩa Juda oigire mũhari-inĩ wa 16 nĩ ũndũ wa kwĩgereria kĩrĩa gĩatũmaga mathĩnĩke, na ũrĩa Jusufu we mwene eekire ta ũrĩa hagwetetwo thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 45:1.
Kwoguo, ona angĩkorũo nĩ gũthoma, kana nĩ kwaria tũraria, nĩguo twĩke ũguo wega no mũhaka twĩcirie ũrĩa ciugo na ũhoro ũrĩa tũrĩ naguo iratwarana na ũrĩa mũndũ araigua ngoro-inĩ.