Menya Ũrĩa Wagĩrĩirũo nĩ Gũcokia

CIŨRIA imwe itariĩ ta mbarabu nene ĩrerete iria-inĩ. Gĩcunjĩ kĩnene kĩayo nĩ kĩrĩa gĩkoragwo kĩhithĩtwo nĩ maĩ. Kaingĩ ũndũ ũrĩa mũndũ ataraumĩrania ũkoragwo ũrĩ wa bata kũrĩ kĩũria kĩo kĩene.

O na rĩrĩa mũũria arenda mũno macokio, kũmenya gwaku ũrĩa wagĩrĩirũo gũcokia no gũkorũo kwĩ hamwe na kũgĩa na ũtaũku wa mũigana wa ũhoro ũrĩa ũkũheana, na njĩra ĩrĩa ũkũhũthĩra kũũheana. (Joh. 16:12) O ta ũrĩa Jesu eerire atũmwo ake, rĩmwe na rĩmwe mũndũ no orie ũhoro atabatiĩ kũmenya kana ũtangĩmũguna.—Atũm. 1:6, 7.

Maandĩko matũtaaraga ũũ: “Aragiai hingo ciothe na mĩario o ĩrĩa ĩrĩ na Wega wa Ngai, ĩtuĩke ta ĩĩkĩrĩtwo cumbĩ, nĩ getha mũmenyage ũrĩa mũngĩcokagĩria mũndũ o mũndũ.” (Kol. 4:6) Kwoguo mbere ya gũcokia, tũtibataire gwĩciria o ũrĩa tũkuuga, ĩndĩ nĩ nginya njĩra ĩrĩa tũkũhũthĩra kuuga.

Mũũria Arĩ na Mawoni Marĩkũ?

Asadukai maageririe gũtega Jesu na kĩũria kĩgiĩ ũriũkio wa mũtumia wahikĩte maita maigana ũna. O na kũrĩ ũguo, Jesu nĩ aamenyaga atĩ kũna matietĩkĩtie ũriũkio. Kwoguo akĩmacokeria, aamacokeirie na njĩra ya kũrũnga muonere wao mũhĩtanu ũrĩa watũmaga morie kĩũria kĩu. Akĩhũthĩra ũũgĩ na ũhoro maamenyete wega warĩ Maandĩko-inĩ, Jesu aagwetire ũndũ mataakoretwo mecirĩtie—ũira mũrũmu wa atĩ kũna Ngai nĩ akaariũkia arĩa akuũ. Macokio make nĩ maagegirie akararia acio mũno ũũ atĩ nĩ meetigĩrire kũmũũria ciũria ingĩ.—Luk. 20:27-40.

O ta Jesu, nĩguo ũmenye ũrĩa wagĩrĩirũo nĩ gũcokia, no mũhaka ũmenye mawoni na kĩrĩa kĩratindĩka andũ makũũrie ciũria. Kwa ngerekano, mũndũ mũthomaga nake, kana mũndũ mũrutithanagia wĩra nake no akũũrie kĩrĩa kĩgiragia ũkũngũĩre Krismasi. Aroria nĩkĩ? Hihi kũna arenda kũmenya gĩtũmi, kana arenda o kũmenya kana nĩ wĩtĩkĩrĩtio gwĩkenia? Nĩguo ũmenye, no ũbatare kũmũria kĩrĩa kĩratũma orie kĩũria kĩu. Ũcoke ũmũcokerie kũringana na gĩtũmi gĩake. Ningĩ no ũhũthĩre mweke ũcio kũmuonia ũrĩa kũrũmĩrĩra ũtongoria wa Bibilia gũtũgitagĩra kuumana na maũndũ ma thigũkũ ĩyo marĩa makoragwo marĩ mũrigo harĩ andũ.

Ta tua atĩ nĩ werũo warĩrie gĩkundi kĩa arutwo ũhoro wĩgiĩ Aira a Jehova. Thutha wa mĩario yaku, mahota kũria ciũria. Angĩkorũo maroria ciũria icio marĩ na ngoro njega, nĩ wega kũmacokeria na njĩra hũthũ na ya ĩmwe kwa ĩmwe. Angĩkorũo ciũria ciao ironania mawoni mahĩtanu ma andũ aingĩ, nĩ wega kwamba kũmataarĩria na njĩra nguhĩ maũndũ mangĩrũnga mawoni macio na kĩrĩa gĩtũmaga Aira a Jehova mathuure kũrũmĩrĩra ithimi cia Bibilia. Kaingĩ, nĩ wega kuona ciũria ta icio irĩ maũndũ marĩa marathumbũra andũ, handũ ha gũciona ta arĩ ngarari—o na angĩkorũo irorio na njĩra ĩyo. Kwoguo macokio maku nĩ megũkũhe mweke wa kwandandũra mawoni ma athikĩrĩria aku, kũrũnga muonere wao mũhĩtanu, na kũmataarĩria mũthingi wa Kĩĩmaandĩko wa mawĩtĩkio maitũ.

Ũngĩka atĩa mũkwandĩki angĩkũima rũtha rwa gũthiĩ kĩrũrũngano? Amba wone maũndũ ũrĩa aramona. Hihi no etĩkĩre ũngĩruta wĩra mathaa maingaingĩ nĩguo ũrĩhĩre mahinda marĩa ũgũkorũo kĩrũrũngano-inĩ? Ũngĩmũtaarĩria atĩ maũndũ marĩa marutanagwo irũrũngano-inĩ citũ nĩ matũteithagia gũkorũo tũrĩ aruti wĩra ega na ehokeku, hihi ũndũ ũcio no ũtũme ororoe? Ũngĩonania atĩ nĩ ũrarũmbũiya maũndũ make, no kũhoteke o nake arũmbũiye maũndũ marĩa arona nĩ ma bata mũtũũrĩre-inĩ waku. Ĩ angĩkorũo arenda wĩke ũndũ ũtagĩrĩire? Kũrega ũndũ ũcio ĩmwe kwa ĩmwe na kũmuonia mawoni ma Bibilia no kuonanie mũrũgamo waku. Na githĩ to ũkorũo ũrĩ ũndũ mwega makĩria ũngĩamba kũmũtaarĩria atĩ mũndũ ũretĩkĩra kũhũthĩrũo kũhenania kana kũiya no acoke amũhenie kana amũiye?

Ningĩ, no kũhoteke wĩ mũrutwo na ndwĩtĩkagĩra gwĩka maũndũ ma cukuru marĩa mareganĩte na Maandĩko. Ririkana atĩ mwarimũ no akorũo atarĩ na mawoni ta maku, na nĩ wĩra wake gũtigĩrĩra atĩ arutwo othe thĩinĩ wa kĩrathi nĩ athĩki. Moritũ marĩa makũngʼetheire nĩ (1) gũtĩa wendi wa mwarimũ, (2) gũtaarĩria na gĩtĩo mũrũgamo waku, na (3) kũrũmia biũ maũndũ marĩa ũĩ nĩ megũkenia Jehova. Nĩguo ũkorũo na moimĩrĩro mega makĩria, no ũbatare gũtaarĩria makĩria, handũ ha kũgweta tu na njĩra nguhĩ ũrĩa wĩtĩkĩtie. (Thim. 15:28) Angĩkorũo wĩ mwana mũnyinyi, babaguo kana maitũguo nĩ megũgũteithia kũhaarĩria ũndũ wa kuga.

Kũrĩ hĩndĩ ũngĩbatara kũregana na maũndũ ũrathitangĩrũo nĩ obithaa wa thirikari. Mũthigari, mũtongoria thirikari-inĩ, kana njanji no akũũrie ciũria ihutĩtie gwathĩkĩra watho mũna, mũrũgamo waku wĩgiĩ Mũkristiano kwaga kũnyita mbaru maũndũ ma gĩũteti na ma mbaara, kana mwerekera waku harĩ ikũngũĩro cia gũtũũgĩria bũrũri. Wagĩrĩirũo gũcokia atĩa? Bibilia yugaga, ‘ũrĩ na ũhoreri, na wĩ na gĩtĩo.’ (1 Pet. 3:15) Ningĩ, wĩcirie kĩrĩa kĩratũma morie maũndũ macio, na wĩtĩkĩre na gĩtĩo gĩtũmi kĩu. Ũcoke wĩke atĩa? Mũtũmwo Paulo aagwetire ihooto kuuma watho-inĩ wa Roma, kwoguo no ũgwete ihooto cia kĩĩwatho iria ikonainie na thitango yaku. (Atũm. 22:25-29) Kũgweta mũrũgamo ũrĩa warĩ na Akristiano a tene na ũrĩa ũkoragwo na Aira a Jehova thĩinĩ wa thĩ yothe kwahota gũteithia obithaa ũcio one maũndũ na njĩra njega. Kana no wonanie ũrĩa gũtĩa wathani wa Ngai gũteithagia andũ maathĩkagĩre mawatho marĩa magĩrĩire ma andũ. (Rom. 13:1-14) Makĩria ma maũndũ macio, kũgweta itũmi cia Kĩĩmaandĩko iria iratũma ũkorũo na mũrũgamo mũna no gwĩtĩkĩrĩke.

Ũrĩa Mũũria Arona Maandĩko

Mbere ya kũmenya ũrĩa ũgũcokia, ningĩ no ũbatare kũmenya ũrĩa mũũria onaga Maandĩko Matheru. Ũguo nĩguo Jesu eekire rĩrĩa aacokagĩria Asadukai kĩũria kĩgiĩ ũriũkio. Tondũ nĩ aamenyaga meetĩkĩtie tu maandĩko ma Musa, Jesu aahũthĩrire ũhoro thĩinĩ wa mabuku matano ma mbere ma Bibilia. Aambĩrĩirie na ciugo ici: “Naguo ũhoro wa arĩa akuũ atĩ nĩmaariũkagio-rĩ, Musa o nake nĩaawonanirie.” (Luk. 20:37) O nawe no wone arĩ wega kũgweta maũndũ kuuma icunjĩ-inĩ cia Bibilia iria mũthikĩrĩria waku oĩ na etĩkanagia nacio.

Ĩ angĩkorũo mũthikĩrĩria waku ndetĩkĩtie Bibilia nĩ ibuku rĩa Ngai? Rora wone ũrĩa Mũtũmwo Paulo eekire mĩario-inĩ yake arĩ Areopago, ta ũrĩa yandĩkĩtwo thĩinĩ wa Atũmwo 17:22-31. Aaririe na andũ ma cia Kĩĩmaandĩko atekũgweta maũndũ ĩmwe kwa ĩmwe kuuma Bibilia-inĩ. Kũrĩa ũngĩona kwagĩrĩire, no wĩke o taguo. Nĩ kũrĩ kũndũ ũngĩbatara kũgĩa na ndeereti na mũndũ maita maigana ũna ũtarĩ ũragweta ĩmwe kwa ĩmwe ũhoro wa Bibilia. Wambĩrĩria kũgweta Bibilia, handũ ha kũnyitĩrĩra atĩ nĩ Kiugo kĩa Ngai, no ũkorũo ũrĩ ũndũ wa ũũgĩ kwamba kũgweta nĩkĩ nĩ harĩ ũguni kũmĩthoma. O na kũrĩ ũguo, muoroto waku wagĩrĩirũo gũkorũo arĩ kũruta ũira mũtheru wĩgiĩ muoroto wa Ngai, thutha wa ihinda mũthikĩrĩria waku nĩ ekwĩyonera ũrĩa Bibilia yugaga. Bibilia nĩ ĩrĩ ũhoti wa kũgucĩrĩria gũkĩra ũndũ o wothe ithuĩ tũngiuga.—Ahib. 4:12.

‘Hingo Ciothe na Wega wa Ngai’

Ndungata cia Jehova, Ngai mwega, ciĩrĩtwo ciaragie “hingo ciothe na mĩario . . . ĩrĩ na Wega wa Ngai, ĩtuĩke ta ĩĩkĩrĩtwo cumbĩ.” (Kol. 4:6; Tham. 34:6) Ũguo nĩ kuga twaragie tũrĩ na ũtugi, o na rĩrĩa atarĩ ũhũthũ gwĩka ũguo. Mĩario itũ ndĩagĩrĩirũo gũkorũo ĩrĩ mĩũru kana ĩtarĩ na ũtaũku, yagĩrĩirũo gũkorũo na cama.

Andũ aingĩ mahiũranagia na mĩtangĩko mĩnene, na o mũthenya nĩ marumagwo. Rĩrĩa tũraria na andũ ta acio, no matũcokerie ũũru. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa? Bibilia yugaga ũũ: “Icokia ihoreri nĩ gũthengia rĩthengagia marũrũ.” Icokia ta rĩu no rĩororoyie mũndũ ũrĩ na mwerekera wa gũkararia. (Thim. 15:1; 25:15) Kwarĩria na ũhooreri na mũgambo mwega arĩa mamenyerete kũrumwo, no kũmagucĩrĩrie mũno nginya mathikĩrĩrie ũhoro ũrĩa mwega tũramahunjĩria.

Hatirĩ bata gũtetania na arĩa matatĩĩte ma. Wendi witũ nĩ kwarĩrĩria Maandĩko na andũ arĩa megũtũhe mweke ũcio. O na tũngĩcemania na andũ matariĩ atĩa, nĩ tũririkanaga atĩ twagĩrĩirũo gũcokia wega na tũrĩ na ũũma atĩ ciĩranĩro cia goro cia Ngai nĩ cia kwĩhokeka.—1 Thes. 1:5.

Matua ma Mũndũ Kĩũmbe na Maũndũ Megiĩ Thamiri

Mũrutwo wa Bibilia kana Mũkristiano ũngĩ angĩkũũria ũrĩa agĩrĩirũo gwĩka ũndũ-inĩ mũna-rĩ, wagĩrĩirũo kũmũcokeria atĩa? No ũkorũo ũĩ ũrĩa ũngĩka. Ĩndĩ no mũhaka o mũndũ akuuage mũrigo wa matua make ũtũũro-inĩ. (Gal. 6:5) Mũtũmwo Paulo oigire atĩ eekĩraga ngoro arĩa aahunjagĩria ‘mathĩkage ũhoro-inĩ wa wĩtĩkio.’ (Rom. 16:26) Kĩu nĩ kĩonereria kĩega harĩ ithuĩ gĩa kũrũmĩrĩra. Mũndũ ũtuaga matua nĩguo tu akenie mwarimũ wake wa Bibilia kana mũndũ ũngĩ, atungatagĩra andũ, no ndatũũraga kũringana na wĩtĩkio. (Gal. 1:10) Kwoguo, kwĩra mũndũ ĩmwe kwa ĩmwe ũrĩa agĩrĩirũo nĩ gwĩka no kwage kũmũteithia.

Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ũngĩcokeria mũndũ atĩa na njĩra ĩraringana na ũtongoria wa Bibilia? No ũmuonie motaaro ma Bibilia marĩa maringaine na ũmuonie ngerekano thĩinĩ wayo. Maũndũ-inĩ mamwe no ũmuonie gwĩka ũthuthuria nĩguo ecarĩrie motaaro macio na ngerekano icio. O na no warĩrĩrie motaaro macio na bata wa ngerekano icio ũtekũmwĩra ũrĩa irahũthĩka ũndũ-inĩ ũrĩa mũraarĩrĩria. Mũrie kana nĩ arona thĩinĩ wa motaaro na ngerekano icio ũndũ ũngĩmũteithia gũtua itua rĩa ũũgĩ. Mwĩkĩre ngoro ecirie kũringana na motaaro na ngerekano icio ũrĩa angĩka akenie Jehova. Na njĩra ĩyo ũgũkorũo ũkĩmũteithia kũhũthĩra ũhoti wake wa gwĩciria, kwĩmenyeria “gũkũũrana wega na ũũru.”—Ahib. 5:14.

Gũcokia Ciũria Mĩcemanio-inĩ ya Kĩũngano

Kaingĩ mĩcemanio ya kĩũngano gĩa Gĩkristiano itũheaga mĩeke ya kuumbũra wĩtĩkio witũ gatagatĩ-inĩ ka andũ. Njĩra ĩmwe twĩkaga ũguo nĩ gũcokia ciũria. Twagĩrĩirũo gũcokia tũrĩ na muoroto ũrĩkũ? Wa kũgooca Jehova. Ũguo nĩguo Daudi mwandĩki wa thaburi eekire arĩ “ciũngano-inĩ cia kĩrĩndĩ.” (Thab. 26:12) Ningĩ twagĩrĩirũo gũcokia na njĩra ĩrekĩra Akristiano arĩa angĩ ngoro, ĩkamarahũra ‘mendanage, na mekanage ciĩko njega.’ (Ahib. 10:23-25) Kũhaarĩria mĩcemanio mbere no gũtũteithie gwĩka ũguo.

Waheo mweke wa gũcokia, aria na njĩra hũthũ, ya ĩmwe kwa ĩmwe, na nguhĩ. Ndũkarĩrĩrie maũndũ mothe kĩbungo-inĩ; arĩrĩria ũndũ ũmwe tu. Ũngĩgweta gĩcunjĩ kĩmwe tu kĩa macokio ma kĩũria, arĩa angĩ nĩ mekũgĩa na mweke wa kuongerera. Nĩ ũndũ mwega mũno kũgweta maandĩko marĩa monanĩtio gĩcunjĩ-inĩ kĩu. Ũgĩka ũguo, geria kũgweta gacunjĩ ka rĩandĩko karĩa kahutĩtie ndeto ĩrĩa ĩrarĩrĩrio. Wĩrute kũhũthĩra ciugo ciaku handũ ha gũthoma ĩmwe kwa ĩmwe kuuma kĩbungo-inĩ. Ndũkaigue ũũru angĩkorũo macokio maku matinoimĩra wega. Rĩmwe na rĩmwe nĩ gũthiaga ũguo harĩ andũ othe arĩa macokagia.

Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ gũcokia wega nĩ makĩria ma kũmenya macokio mo mene. Ũtaũku nĩ ũbataranagia. Icokia riumĩte ngoro-inĩ na rĩrahutia ngoro cia arĩa angĩ nĩ rĩrehaga kũiganĩra.—Thim. 15:23.