Etukulwa 16

Nghee to dulu okweehena popepi naKalunga

1. Omafaafano elipi oo taa monika momalongelokalunga mahapu?

OMUPASHIYONI oo a talela po oshilongo shimwe shokOushilo okwa li a kumwa keenghedindjikilile dopalongelokalunga odo a mona motembeli yOubuddha. Ndele nande oihongwafano kaya li Maria ile Kristus, dihapu domeenghedindjikilile okwa li naanaa da faafana naado domongeleka yavo yokoshilongo shavo. Pashihopaenenwa, okwa didilika elongifo loteelushu nosho yo omailikano taa tangumunwa. Vamwe ova ninga yo omafaafanifo a tya ngaho. Kutya nee okOushilo ile okOuninginino, eenghedi omo ovailikani hava kendabala okweehena popepi naKalunga ile noinima oyo hava ilikana oda faafana unene.

2. Eilikano otali hokololwa ngahelipi, nomolwashike ovanhu vahapu hava ilikana?

² Vahapu ohava kendabala opo va ehene popepi naKalunga unene tuu moku mu ilikana. Eilikano ola kala hali hokololwa kutya olo “oshilonga hashi ningwa komunhu shokupopya naasho shiyapuki—Kalunga, ookalunga, onhele yeemhepo ile eenghono di he fi dopaushitwe.” (The New Encyclopædia Britannica) Ndelenee vamwe ngeenge tava ehene kuKalunga meilikano, ohava diladila ashike ouwa oo tava dulu okumona mo mulo. Pashihopaenenwa, oshikando shimwe omulumenhu umwe okwa pula umwe womEendombwedi daJehova ta ti: “Ngeenge to ilikanene nge, mbela omaupyakadi ange oo ndi na moukwaneumbo wange, koilonga yange nosho yo noukolele wange otaa ka kandulwa po?” Osha yela kutya omulumenhu osho kwa li a diladila ngaho, ndele vahapu ohava ilikana nohava mono kutya omaupyakadi avo otaa twikile ashike. Hano otashi dulika tu pule: ‘Omolwashike nee hano mbela tu na okweehena popepi naKalunga?’

MOLWASHIKE TU NA OKWEEHENA POPEPI NAKALUNGA

3. Omailikano etu oku na okuyukifwa kulyelye, nomolwashike?

³ Eilikano kali fi ashike onghedindjikilile i he na eshi tai ti, nokali fi yo ashike onghedi omo hatu dulu okumona sha. Etomheno la fimana lokweehena kuKalunga olo okukala nekwatafano lopofingo naye. Onghee hano, omailikano etu oku na okuyukifwa kuJehova Kalunga. Omupsalme David okwa ti: “Omwene oku li popepi naaveshe, have mu ifana.” (Epsalme 145:18) Jehova ote tu shivi opo tu ninge ekwatafano lopambili naye. (Jesaja 1:18) Ovo tave linyenge keshivo eli otava dimine pamwe nomupsalme oo a ti: “Okukala popepi naKalunga, osho elao lange.” Omolwashike? Omolwaashi ovo tava ehene popepi naJehova Kalunga otava ka hafela elao lashili nombili yopamaliudo.—Epsalme 73:28.

4, 5. (a) Omolwashike sha fimana okwiilikana kuKalunga? (b) Ekwatafano loludi la tya ngahelipi hatu dulu okutunga pokati ketu naKalunga okupitila meilikano?

⁴ Omolwashike tu na okwiilikana kuKalunga opo e tu kwafe ngeenge oku ‘shii eshi twa pumbwa fimbo inatu mu indila’? (Mateus 6:8; Epsalme 139:4) Eilikano otali ulike kutya otu na eitavelo muKalunga notwe mu tala ko e li Odjo ‘yakeshe oshipewa shiwa, nokeshe oshali sha wanenena.’ (Jakob 1:17; Ovaheberi 11:6) Jehova oha hokwa omailikano etu. (Omayeletumbulo 15:8) Okwa hafa okuuda eendjovo detu dolupandu nodomahambelelo tadi ti sha, ngaashi ashike xe ha kala a hafa ngeenge e udite okamona oko kanini taka popi eendjovo diwa dolupandu. (Epsalme 119:108) Ngeenge pokati kaxe nomona ope na ekwatafano liwa, ohapa kala yo eenghundafana dopahole. Okaana oko ke holike ohaka kala ka hala okupopya naxe. Eshi osho naanaa shi li ngaha shi na sha nekwatafano letu naKalunga. Ngeenge otwa pandula shili osho hatu lihongo shi na sha naJehova nosho yo ohole oyo e tu ulikila, ohatu ka kala tu na ehalo linene oku mu lombwela okupitila meilikano nghee tu udite.—1 Johannes 4:16-18.

⁵ Ngeenge hatu ehene kuKalunga Omukombadambada, otu na okukala tu na efimaneko, nande katu na unene okukala hatu lipula shi na sha noitya kondadalunde oyo hatu longifa. (Ovaheberi 4:16) Otu na alushe oupitilo okuya kuJehova. Nokashi fi tuu oufembanghenda eshi hatu dulu ‘okumbubulila omitima detu’ kuKalunga meilikano! (Epsalme 62:9) Olupandu okupandula Jehova otali twala mekwatafano lohamu naye ngaashi olo la hafelwa komulumenhu omudiinini Abraham e li kaume kaKalunga. (Jakob 2:23) Ndele ngeenge hatu ilikana kOmwene Omunamapangelo weshito alishe, otu na okuwanifa po oiteelelwa yaye i na sha nokweehena kuye meilikano.

OITEELELWA YOKWEEHENA POPEPI NAKALUNGA

6, 7. Nande Kalunga iha pula oimaliwa opo a pwilikine omailikano etu, oshike te tu pula ngeenge hatu ilikana?

⁶ Opo tu ehene kuKalunga otwa pumbwa mbela oimaliwa? Ovanhu vahapu ohava futu ovawiliki vopamhepo opo ve va ilikanene. Vamwe ova itavela nokuli kutya omailikano avo otaa udika she likolelela komuvalu woiyandjiwa oyo tava yandje. Ndelenee Eendjovo daKalunga itadi ti kutya okuyandja oimaliwa okwa pumbiwa opo tu dule okweehena kuJehova meilikano. Omafiloshisho aye opamhepo nosho yo omanangeko noupuna ekwatafano naye meilikano otaa monika nope he na ondado yasha.—Jesaja 55:1, 2.

⁷ Oshike hano tashi pulwa? Oikala yomomutima ya yuka oyo oshiteelelwa shimwe. (2 Omafimbo 6:29, 30; Omayeletumbulo 15:11) Momitima detu omu na okukala mu na eitavelo tali longo muJehova Kalunga e li “Omuudi womailikano” ‘nomuyandji wondjabi waava tave mu kongo.’ (Epsalme 65:3; Ovaheberi 11:6) Otu na yo okukala tu na omitima de lininipika. (2 Eehamba 22:19; Epsalme 51:19) Mulimwe lomomafaneko aye, Jesus Kristus okwa ulika kutya omufendelifi oo a ehena kuKalunga e na omutima u na oikala yelininipiko, okwa li omuyuki e dule Omufarisai omulinenepeki. (Lukas 18:10-14) Eshi hatu ehene kuKalunga meilikano, natu dimbuluke kutya “keshe ou e nomutima we linenepeka, ye oixuna koshipala shOmwene.”—Omayeletumbulo 16:5.

8. Ngeenge otwa hala Kalunga a nyamukule omailikano etu, okushike tu na okukala twe liyelifa?

⁸ Ngeenge otwa hala Kalunga a nyamukule omailikano etu, otu na okukala twe likoshola kelihumbato loulunde. Eshi omuhongwa Jakob a ladipika vakwao opo va ehene popepi naKalunga, okwa weda ko ta ti: “Yelifeni omake eni, nye ovalunde, yelifeni omitima deni, nye ovanamitimambali.” (Jakob 4:8) Nokuli novanyoni otava dulu okuninga ekwatafano lopambili naJehova ngeenge ove livele ombedi ndele tava efa onghedi yokukalamwenyo kwavo kwonale. (Omayeletumbulo 28:13) Itatu dulu okuholoka koshipala shaJehova ngeenge ohatu fufya ashike kutya otwe liyelifa. Eendjovo daKalunga otadi ti: “Omesho Omwene ohaa pashukile ovayuki nomatwi aye ohaa endekele komailikano avo, ndelenee oshipala shOmwene sha twa ondubo naava hava longo owii.”—1 Petrus 3:12.

9. Okupitila mulyelye tu na okweehena kuJehova, nomolwashike?

⁹ Ombibeli otai ti: “Kombada yedu kape na nande omunhu omuyuki, ou ha ningi ngeno ouwa auke, ndee ita nyono.” (Omuudifi 7:20) Onghee hano otashi dulika u pule kutya: ‘Ongahelipi hano hatu dulu okweehena kuJehova Kalunga?’ Ombibeli otai nyamukula: “Ngenge pe na ou ta nyono, tu nomupopili muTate, Jesus Kristus omuyuki.” (1 Johannes 2:1) Nande ofye ovalunde, ohatu dulu okweehena kuKalunga mokupopya twa manguluka okupitila muJesus Kristus ou a fya omolwetu e li ekulilo. (Mateus 20:28) Oye aeke e li oupitilo omo hatu dulu okupitila okweehena kuJehova Kalunga. (Johannes 14:6) Katu na okutambula ko ongushu yekuliloyambo laJesus ngahenya nokulonga oulunde owina. (Ovaheberi 10:26) Ndelenee, ngeenge omafimbo amwe hatu nyono nande ohatu kendabala okuninga ngaashi hatu dulu tu henuke eshi shii, ohatu dulu okulivela ombedi nokupula Kalunga omolwediminepo. Ngeenge hatu ehene kuye nomitima delininipiko, ote ke tu uda.—Lukas 11:4.

EEMHITO DOKUPOPYA NAKALUNGA

10. Shi na sha neilikano, ongahelipi hatu dulu okuhopaenena Jesus, neemhito dimwe dilipi omo hatu dulu okwiilikana paumwene?

¹⁰ Jesus Kristus okwa kala a tala ko kutya ekwatafano laye naJehova oli na ongushu. Onghee hano, Jesus okwa konga efimbo opo a popye naKalunga paumwene meilikano. (Markus 1:35; Lukas 22:40-46) Ohatu ningi nawa ngeenge hatu hopaenene oshihopaenenwa shaJesus nokwiilikana kuKalunga alushe. (Ovaroma 12:12) Osha wapala okuhovela efiku neendjovo deilikano nofimbo inatu ka nangala, ohatu dulu okupandula shili Jehova molwomalipyakidilo efiku. Momukokomoko wefiku, kala wa tokola toko opo u ehene kuKalunga “pomhito keshe.” (Ovaefeso 6:18, NW) Ohatu dulu yo nokuli nokwiilikana melimweneneno momitima detu, tu shii kutya Jehova ota dulu oku tu uda. Okupopya naKalunga paumwene otaku tu kwafele okupameka ekwatafano letu naye, nokwiilikana kuye keshe efiku otaku tu kwafele tu ehene popepi naye shi dulife nale.

11. (a) Omolwashike omaukwaneumbo e na okwiilikana pamwe? (b) Osha hala okutya ngahelipi ngeenge to ti “Amen” kexulilo leilikano?

¹¹ Jehova oha udu yo omailikano taa ningwa omolwongudu yovanhu. (1 Eehamba 8:22-53) Ohatu dulu okweehena popepi naKalunga tu li oukwaneumbo, nomutwe woukwaneumbo tau kwatele komesho. Eshi otashi pameke ekwamo loukwaneumbo, na Jehova ota kala omunhu woshili kovanyasha eshi ve udite ovadali vavo tava ilikana nelininipiko kuYe. Ndele ongahelipi ngeenge umwe ta kalele po ongudu meilikano, tashi dulika pokwoongala kwEendombwedi daJehova? Ngeenge fye otu li ovapwilikini, natu pwilikine nelitulemo opo kexulilo leilikano, tu dule okutya “Amen” nomutima aushe, osho tashi ti: “Nashi kale ngaho.”—1 Ovakorinto 14:16.

OMAILIKANO OO JEHOVA HA UDU

12. (a) Omolwashike Kalunga iha nyamukula omailikano amwe? (b) Omolwashike tu he na ashike okuyandja elitulemo keemhumbwe dopaumwene ngeenge hatu ilikana?

¹² Vamwe otashi dulika va kale ve wete kutya Kalunga iha nyamukula omailikano avo oo va ilikana kuye okupitila muKristus. Ndelenee omuyapostoli Johannes okwa ti: “Ngenge hatu . . . indile [Kalunga] sha pahalo laye, ote tu udu.” (1 Johannes 5:14) Hano otwa pumbwa okwiilikana pahalo laKalunga. Molwaashi ye oku na ko nasha nonghalonawa yetu yopamhepo, keshe osho tashi kumu oupamhepo wetu oshi li oshinima sha wapala okukwatelwa mo momailikano. Otu na okukondjifa eyeleko lokuyandja elitulemo alishe keemhumbwe dopalutu. Pashihopaenenwa, nande sha yuka okwiilikana opo tu mone ounongo nelididimiko okulididimikila ouyahame, oisho i na sha noukolele kai na okuya moshipala oinima yopamhepo meilikano. (Epsalme 41:2-4) Eshi a mona nokutya okwa kala te lipula unene sha pitilila shi na sha noukolele waye, omukainhu umwe Omukriste okwa indila Jehova e mu kwafe opo a kale e na etaleko la yuka li na sha nouyahame waye. Oshilanduliko, oshisho shi na sha nomaupyakadi oukolele waye osha ninga oshinima shinini nokwa li e wete a pewa “eenghono di dule odo dopaushitwe.” (2 Ovakorinto 4:7, NW) Ehalo laye lokukala ta kwafele vakwao pamhepo ola hapupala nokwa ninga omuudifi wOuhamba wefimbo liyadi.

13. Ngaashi sha ulikwa muMateus 6:9-13, oinima imwe ilipi po ya wapala hatu dulu okukwatela momailikano etu?

¹³ Oshike hatu dulu okukwatela momailikano etu opo Jehova a kale a hokwa okuuda omailikano etu? Jesus Kristus okwa honga ovahongwa vaye nghee ve na okwiilikana. Meilikano loshihopaenenwa la shangwa muMateus 6:9-13, okwa tula po oshihopaenenwa shoinima oyo hatu dulu shili tu ilikane shi na sha nayo. Oshike osho tu na okukala nasho unene noshisho momailikano etu? Edina laJehova Kalunga nOuhamba waye oi na okukala oinima ya fimana. Okwiindila omolweemhumbwe detu dopambelela oshinima sha wapala. Osha fimana yo okupula ediminepo lomatimba etu nosho yo okupula tu xupifwe momahongaulo nokomunawii, Satana Ondiaboli. Jesus kakwa li a hala tu imbe eilikano laye ile tu kale hatu li endulula nope he na okudiladila eshi tali ti. (Mateus 6:7) Mbela ekwatafano loludi la tya ngahelipi tali ka kala po ngeenge okaana keshe fimbo taka popi naxe otake liendulula meendjovo dako?

14. Kakele kokupula sha, otu na okuninga omailikano oludi la tya ngahelipi?

¹⁴ Kakele komaindilo nomailikano taa di komutima, otu na yo okuninga omailikano omahambelelo noomapandulo. (Epsalme 34:2; 92:1; 1 Ovatessaloniki 5:18) Ohatu dulu yo okwiilikanena vamwe. Omailikano e na sha novamwatate novamwameme vopamhepo ovo tava hepekwa otaa ulike kutya otu na ko nasha navo, na Jehova okwa hafa oku tu uda hatu popi oisho ya tya ngaha. (Lukas 22:32; Johannes 17:20; 1 Ovatessaloniki 5:25) Doshili, omuyapostoli Paulus okwa shanga ta ti: “Kaleni mu he na nande oshisho shasha, ndelenee oufyoona weni u shiivifileni Kalunga momailikano nomomaindilo pamwe nomapandulo, nombili yaKalunga ei i dule eendunge adishe, otai ka amena omitima deni nomadiladilo eni muKristus Jesus.”—Ovafilippi 4:6, 7.

DIININENI MEILIKANO

15. Ngeenge omailikano etu okwa fa ihaa nyamukulwa, oshike tu na okukaleka momadiladilo?

¹⁵ Ndele nande ou na eshiivo li na sha nokushiiva Kalunga, omafimbo amwe otashi dulika u kale u wete kutya omailikano oye ihaa nyamukulwa. Eshi otashi dulu shi kale ngaho molwaashi otashi dulika halo efimbo laKalunga lokunyamukula eilikano lonhumba. (Omuudifi 3:1-9) Jehova otashi dulika a pitike onghalo i twikile oule wokafimbo, ndele oha nyamukula omailikano noku shii kutya efimbo la wapala oku shi ninga onaini.—2 Ovakorinto 12:7-9.

16. Omolwashike tu na okudiinina meilikano, nokuninga ngaha otaku nwefa mo ngahelipi ekwatafano letu naKalunga?

¹⁶ Okudiinina meilikano kwetu otaku holola ohokwe yetu yomomutima mwaasho hatu lombwele Kalunga. (Lukas 18:1-8) Pashihopaenenwa, otashi dulika tu indile Jehova e tu kwafele tu tauluke ounghundi wonhumba. Mokudiinina meilikano nomokukatuka metwokumwe neindilo letu, ohatu ulike ouyuki wetu. Otu na okwiilikana kondadalunde nopauyuki. Osha fimana unene okwiilikana twa mana mo ngeenge hatu hongaulwa. (Mateus 6:13) Ngeenge hatu twikile nokwiilikana nopefimbo opo tuu opo hatu kendabala okupangela omahalo etu oulunde, ohatu ka mona nghee Jehova te tu kwafele. Eshi otashi ka tunga eitavelo letu notashi ka pameka ekwatafano letu naye.—1 Ovakorinto 10:13; Ovafilippi 4:13.

17. Ongahelipi hatu dulu okumona ouwa mokukala noikala yokwiilikana mokulongela Kalunga?

¹⁷ Ngeenge hatu kulike oikala yokwiilikana moilonga yetu iyapuki yokulongela Jehova Kalunga, ohatu ka mona kutya ihatu mu longele keenghono detu vene. Jehova oye he tu pe eenghono doku shi ninga. (1 Ovakorinto 4:7) Oku shi dimina otaku ke tu kwafela tu kale twe lininipika notashi ka pameka ekwatafano letu naye. (1 Petrus 5:5, 6) Heeno, otu na omatomheno a kola okudiinina meilikano. Omailikano etu opauyuki nosho yo eshiivo letu li na ondilo okushiiva nghee tu na okweehena popepi naTate yetu omunahole womeulu otali ningi okukalamwenyo kwetu ku na shili elao.

OKUPOPYA NAJEHOVA KAKU NA OLWAAMAMBINGA

18. Ongahelipi hatu dulu okupwilikina kuKalunga?

¹⁸ Ngeenge otwa hala Kalunga a pwilikine omailikano etu, otu na okupwilikina osho te tu lombwele. (Sakaria 7:13) Iha tumu vali omatumwalaka aye okupitila movaprofeti va nwefwa mo kuYe nosha yela kutya iha longifa eenghedi doumhulile. (Deuteronomion 18:10-12) Ndele ohatu dulu okupwilikina kuKalunga mokukonakona Eendjovo daye, Ombibeli. (Ovaroma 15:4; 2 Timoteus 3:16, 17) Ngaashi ashike tu na okukulika ehalo lomulyo woikulya yopalutu oyo i na oukolele kufye, ohatu lombwelwa tu ‘hale omashini aa omeendjovo inamu ya sha.’ Kulika ehalo loikulya yopamhepo mokulesha Eendjovo daKalunga keshe efiku.—1 Petrus 2:2, 3; Oilonga 17:11.

19. Ouwa washike u li mokudilonga kwaasho wa lesha mOmbibeli?

¹⁹ Dilonga kwaasho to lesha mOmbibeli. (Epsalme 1:1-3; 77:12, 13) Eshi otashi ti okudiladila kwaashi wa lesha. Eshi oto dulu oku shi yeleka nanghee oikulya hai nyanghaulwa momandjadja. Oto dulu okunyanghaula oikulya yopamhepo okupitila mokukwatakanifa oinima oyo opo wa lesha naayo u shii nale. Diladila nghee ouyelele oo wa lesha tau kumu onghalamwenyo yoye, ile u tale kutya otau holola shike shi na sha nomaukwatya aJehova noilonga yaye. Kungaha, okupitila mekonakono lopaumwene oto dulu okulya oikulya yopamhepo oyo Jehova ha yandje. Eshi otashi ke ku ehenifa popepi naKalunga notashi ke ku kwafela u pongolole po omaupyakadi akeshe efiku.

20. Ongahelipi okukala pokwoongala kwopaKriste taku tu kwafele tu ehene popepi naKalunga?

²⁰ Oto dulu yo okweehena popepi naKalunga mokupwilikina kEendjovo daye odo hadi kundafanwa pokwoongala kwopaKriste, ngaashi naanaa Ovaisrael kwa li va pwilikina nelitulemo eshi kwa li hava ongala va pwilikine eleshelo lomoipafi lOmhango yaKalunga. Ovo va li noshinakuwanifwa shokuhonga pefimbo olo ova lesha nawa Omhango noku i fatulula, nokungaha osha kwafela ovapwilikini ve i ude ko noshe ve linyengifa opo va tule moilonga osho va uda. Eshi osha eta enyaku linene. (Nehemia 8:8, 12) Hano okukala pokwoongala kwEendombwedi daJehova ku ninga onghedindjikilile yoye. (Ovaheberi 10:24, 25, OB-1986) Eshi otashi ke ku kwafela opo u ude ko nokutula moilonga eshiivo lokushiiva Kalunga monghalamwenyo yoye notashi ke ku etela elao. Okukala oshitukulwa shoumwainafana wopaKriste mounyuni aushe otashi ke ku kwafela u kale popepi naJehova. Ndele ngaashi hatu ke shi tala, oto dulu okumona eameno lashili mokati koshiwana shaKalunga.

KONAKONA ESHIIVO LOYE

Omolwashike u na okweehena popepi naJehova?

Oiteelelwa imwe ya pumbiwa ilipi omolwokweehena popepi naKalunga?

Oshike to dulu okukwatela momailikano oye?

Omolwashike u na okudiinina meilikano?

Ongahelipi to dulu okupwilikina kuJehova kunena?

[Efano la mana ko epandja pepandja 157]