Omhepo iyapuki oshike?
POMHITO imwe Jesus okwa li a pula ovahongwa vaye a ti: ‘Olyelye womunye xe ou, omona waye ngenge te mu indile oshi, te mu pe eyoka ponhele yoshi, ile te mu indile ei ndele te mu pe ngeno ondye?’ (Lukas 11:11, 12) Ounona vomuGalilea ova li ve hole okulya omai neeshi, nova li ve shii kutya oikulya ilipi va hala okulya.
Jesus okwa ti kutya otu na okukala hatu pula noudiinini tu pewe omhepo iyapuki, ngaashi ashike okaana ka fya ondjala taka pula oikulya. (Lukas 11:9, 13) Okushiiva kutya omhepo iyapuki oshike otashi dulu oku tu kwafela tu shiive kutya osha fimana okukala tu i na. Onghee hano, natu ka konakoneni tete osho Ombibeli tai hongo shi na sha nomhepo iyapuki.
‘Eenghono daau wOkombadambada’
Omishangwa oda popya sha yela kutya omhepo iyapuki oyo eenghono daKalunga odo ha longifa opo a wanife po ehalo laye. Eshi omweengeli Gabriel a li a shiivifila Maria kutya ota ka dala okaana okamati, nonande okwa li okakadona elela, omweengeli okwa li e mu lombwela a ti: “Omhepo Iyapuki otai ku dile kombada, neenghono daau wOkombadambada otadi ku tuvikile, onghee hano omudalwa ou omuyapuki ota ka lukwa Omona waKalunga.” (Lukas 1:35) Eendjovo daGabriel odo otadi ulike kutya ope na ekwatafano pokati komhepo iyapuki nosho yo ‘eenghono daau wOkombadambada.’
Ediladilo la faafana naalo otali holoka momishangwa dimwe vali dOmbibeli. Omuprofeti Mika okwa ti: “Ame ondi yadi eenghono nOmhepo yOmwene.” (Mika 3:8) Jesus okwa li a udanekela ovahongwa vaye a ti: “Nye otamu pewa eenghono, Omhepo Iyapuki ngenge tai uya munye.” (Oilonga 1:8) Omuyapostoli Paulus naye okwa popya shi na sha ‘neenghono domhepo iyapuki.’ — Ovaroma 15:13, 19.
Mbela ohatu dulu okufika pexulifodiladilo lilipi okutala komishangwa odo twa konakona? Otwa mona kutya ope na ekwatafano lela pokati komhepo iyapuki neenghono daKalunga. Jehova oha ulike eenghono daye okupitila momhepo iyapuki. Oku shi popya paunafangwa, omhepo iyapuki oyo eenghono daKalunga tadi longo. Eenghono odo kadi kumwifi tuu! Itatu dulu okuuda ko kutya Kalunga okwa longifa eenghono di fike peni mokushita eshito alishe. Jehova okwe tu ladipika okupitila momuprofeti Jesaja, a ti: “Yeluleni omesho eni pombada, nye mu tale: Olyelye a shita oinima ei? Oye tuu ou ta pitifa mo eengudu dayo da wana komuvalu wado. Oye te i ifana aishe komadina ayo; eenghono daye odinene, nokudula kwaye okuhapu, kape na nande shimwe, tashi mu koyelele po.” — Jesaja 40:26.
Ombibeli oya ulika kutya eshito alishe nosho yo eemhango dalo nokulongela kumwe kwoinima oi li po ‘omolweenghono dinene’ daKalunga Omunaenghono adishe. Onghee hano, osha yela kutya eenghono daKalunga tadi longo odinene, nafye otu li po omolweenghono odo. — Tala yo oshimhungu: “Nghee omhepo iyapuki hai longo.”
Jehova ota dulu okulonga oilonga inene ta longifa omhepo yaye iyapuki, ngaashi e i longifa mokushita eshito alishe. Ndele ota dulu yo oku i longifa mokukwafela ovanhu. Ombibeli oi na oihopaenenwa ihapu oyo tai ulike nghee eenghono daKalunga tadi longo da li da pameka ovapiya vaye.
‘Omhepo yOmwene oi li kombada yange’
Oukalele waJesus otau tu ulikile monghedi ihokwifa nghee omhepo iyapuki yaKalunga tai dulu okupameka ovapiya vaye. Jesus okwa li a lombwela ovanhu vomuNasaret a ti: ‘Omhepo yOmwene oi li kombada yange.’ (Lukas 4:18) Jesus okwa li a dula okuwanifa po shike ‘meenghono domhepo’? (Lukas 4:14) Okwa li a velula omikifi di lili noku lili, a mweneka omakufikufi efuta la pindjala, a palula ovanhu omayovi nomingome dinini neeshi nokwa li nokuli a nyumuna ovafi. Omuyapostoli Petrus okwa popya shi na sha naJesus a ti: ‘Omulumenhu tuu ou mwe mu hepaululilwa kuKalunga moinyengandunge nomomadidiliko oo Kalunga e mu longifa mokati keni.’ — Oilonga 2:22.
Kunena, omhepo iyapuki ihai longo oikumwifilonga ya tya ngaho. Ndele nande ongaho, otai dulu oku tu ningila oinima ididilikwedi. Jehova oha yandje nehalo liwa omhepo yaye iyapuki kovalongeli vaye, ngaashi Jesus a li a shilipaleka ovahongwa vaye. (Lukas 11:13) Nomolwaasho omuyapostoli Paulus okwa dula okutya: ‘Aishe ohandi i dulu omolwaau ta pameke nge.’ (Ovafilippi 4:13, yelekanifa no-NW.) Mbela naave oto dulu ngoo okupamekwa komhepo iyapuki? Epulo olo otali ka nyamukulwa moshitukulwa tashi landula.
[Efano pepandja 5]
Photodisc/SuperStock
[Efano pepandja 5]
Etomheno molwaashi omhepo iyapuki ihe fi omunhu
Ombibeli oya faafanifa omhepo iyapuki nomeva. Eshi Kalunga a li ta udanekele oshiwana shaye omanangeko noupuna omonakwiiwa, okwa ti: “Ohandi ka tila omeva kombada yaau a fya enota nomilonga kombada yedu la kukuta. Ame ohandi ka tilila Omhepo yange kombada yoludalo loye nenangeko noupuna kombada yoitutumine yoye.” — Jesaja 44:3.
Eshi Kalunga a li a tilila omhepo iyapuki kombada yovapiya vaye, ova li va “yada Omhepo Iyapuki” ile va “yadifwa Omhepo Iyapuki.” Jesus, Johannes Omuninginifi, Petrus, Paulus, Barnabas nosho yo ovahongwa ovo va li va ongala mefiku lOpentekoste 33 O.P., aveshe otava popiwa kutya ova li ve yadi ile va yadifwa omhepo iyapuki. — Lukas 1:15; 4:1; Oilonga 4:8; 9:17; 11:22, 24; 13:9.
Natu lipule omapulo aa: Mbela omunhu ota dulu ngoo ‘okutililwa’ kombada yovanhu vahapu ve lili noku lili? Mbela oto dulu ngoo okutya kutya omunhu wonhumba ota dulu ‘okuyadifa’ ongudu aishe yovanhu? Oshinima sha tya ngaho itashi shiiva nandenande. Ombibeli oya popya kombinga yovanhu ovo va li va yadifwa ounongo, eudeko ile eshiivo lashili, ndele inai popya nande shi na sha nomunhu a yadifwa omunhu mukwao. — Exodus 28:3; 1 Eehamba 7:14; Lukas 2:40; Ovakolossi 1:9.
Oshitya shOshigreka pneuʹma osho sha tolokwa “omhepo,” otashi yandje yo ediladilo leenghono odo ihadi monika. O-Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words oya ti kutya oshitya pneu’ma, “tete otashi yandje eityo lomhepo oyo hai pepe . . . nosho yo omufudo; ndele unene tuu otashi yandje eityo lomhepo oyo ihai monika, ihe na olupe noi na eenghono.”
Hano osha yela kutya omhepo iyapuki kai fi omunhu.a
[Omashangelo opedu]
a Opo u mone ouyelele muhapu, tala oshitukulwa: “Oshili kombinga yaXe, yOmona nosho yo yomhepo iyapuki,” membo Ombibeli otai hongo lela shike?, epandja 201-204, la nyanyangidwa kEendombwedi daJehova.