Jehova okwa hala ovanhu aveshe ve lidilulule

1. Oshike sha kwatelwa mokulidilulula?

NGEENGE twa nyona, osha fimana okulidilulula. Ombiibeli oya ti kutya omunhu ohe lidilulula, ngeenge te livele ombedi omolwepuko olo a ninga, nokwa tokola toko ehe li endulule. — Mat. 3:8; Oil. 3:19; 2 Pet. 3:9.

2. Omolwashike atusheni twa pumbwa okulihonga kombinga yelidilululo? (Nehemia 8:​9-11)

² Atusheni otwa pumbwa okulihonga kombinga yelidilululo. Omolwashike? Omolwaashi atushe ohatu nyono efiku keshe. Tu li oludalo laAdam naEva, keshe umwe womufye okwa fyuulula oulunde nefyo. (Rom. 3:23; 5:12) Onghee otwa pumbwa okulidilulula. Nokuli novanhu ovo ve na eitavelo la kola, ngaashi omuyapostoli Paulus, ohava kondjifa oulunde. (Rom. 7:​21-24) Mbela osho osha hala okutya otu na okukala twa teka omukumo omolwomanyono etu? Hasho nandenande, Jehova omunanghenda nokwa hala tu kale twa hafa. Diladila koshimoniwa shOvajuda vopefimbo laNehemia. (Lesha Nehemia 8:​9-11.) Jehova ka li a hala va kale va nyika oluhodi omolwomapuko avo omonakudiwa, ndele okwa hala va kale va hafa eshi tave mu longele. Jehova oku shii kutya, ngeenge omunhu okwe lidilulula ota dulu okukala a hafa. Onghee ote tu hongo kombinga yelidilululo. Ngeenge otwe lidilulula, ohatu dulu okukala tu na elineekelo kutya Tate yetu omunanghenda ote ke tu dimina po.

3. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa eshi?

³ Natu ke lihongeni kombinga yelidilululo. Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana oinima itatu. Shotete, ohatu ke lihonga osho Jehova a li a honga Ovaisrael kombinga yelidilululo. Oshitivali, ohatu ka yandja elitulemo kunghee Jehova a li a kwafela ovanhu, opo ve lidilulule. Nohauxuuninwa, ohatu ka kundafana osho ovashikuli vaJesus ve lihonga kombinga yelidilululo.

OSHO JEHOVA A LI A HONGA OVAISRAEL KOMBINGA YELIDILULULO

4. Jehova okwa honga shike oshiwana shaIsrael kombinga yelidilululo?

⁴ Eshi Jehova a li a unganeka Ovaisrael va ninge oshiwana shaye, okwa li a ninga ehangano navo. Jehova okwa li a udaneka kutya, ngeenge ova dulika keemhango daye, ote ke va amena note ke va nangeka noupuna. Okwa popya kombinga yeemhango daye, a ti: “Oshipango eshi handi mu lombwele nena kashidjuu kunye, nokashi li kokule nanye.” (Deut. 30:​11, 16) Ashike ngeenge ova kala inava dulika kuye, ile va hoolola okulongela oikalunga, ite ke va amena vali notava ka mona oixuna. Ndele nande ongaho, ova li tava dulu okukala va hokiwa natango kuKalunga. Ova li tava dulu ‘okwaalukila kuJehova, Kalunga kavo, nokupwilikina kondaka yaye.’ (Deut. 30:​1-3, 17-20) Sha hala okutya, ova li tava dulu okulidilulula. Ngeenge ove lidilulula, Jehova okwa li ta ka ehena popepi navo noku va nangeka vali noupuna.

5. Ongahelipi Jehova a ulika kutya ina efa po oshiwana shaye? (2 Eehamba 17:​13, 14)

⁵ Oshiwana shaJehova osha kala nokuhadulika kuye lwoikando. Osha li sha longela oikalunga nosha ninga oinima imwe inyanyalifi. Noshidjemo, osha li sha mona oixuna. Ashike Jehova okwa twikila okukwafela oshiwana shaye, opo shi mu longele vali. Okwa li a tuma ovaprofeti va ka lombwele oshiwana shaye shi lidilulule noshi alukile kuye. — Lesha 2 Eehamba 17:​13, 14.

6. Jehova okwa li a longifa ngahelipi ovaprofeti vaye va honge oshiwana shaye, nghee sha fimana okulidilulula? (Tala yo efano.)

⁶ Luhapu, Jehova okwa li ha longifa ovaprofeti vaye va londwele nova pukulule oshiwana shaye. Pashihopaenenwa, okwa popya okupitila muJeremia, a ti: “Aluka! Akutu oove nakuliteeka nge, Israel. . . Ame itandi ke mu didivala vali, osheshi Aame omunanghenda. . . Ame itandi ka kala nda handuka fiyo alushe. Shimwe ashike, kala wa koneka oulunde woye.” (Jer. 3:​12, 13, KB-13) Jehova okwa popya okupitila muJoel, a ti: “Alukeni kwaame nomutima weni aushe.” (Joel 2:​12, 13, KB-13) Okwa popya okupitila muJesaja, a ti: “Lifeteni; kufeni po owii womoilonga yeni koshipala shange, nye mu efe okulonga owii.” (Jes. 1:​16-19, KB-13) Okupitila muHesekiel, Jehova okwa li a pula a ti: “Ame ngeno ndi hokwe efyo lomuhenakalunga? . . . Hasheshi ngeno, ye ote lialuluka keendjila daye ndele ta kala e nomwenyo? Osheshi Ame inandi hokwa efyo laau ta fi. . . Onghee hano lialulukeni, nye mu kale mu nomwenyo.” (Hes. 18:​23, 32, KB-13) Jehova oha kala a hafa neenghono, ngeenge e wete ovanhu tave lidilulula, molwaashi okwa hala va kale nomwenyo fiyo alushe. Onghee Jehova iha kala ashike a mwena a teelela ovanhu ve lidilulule nopehe na oku va kwafela. Natu ka taleni koihopaenenwa imwe.

7. Jehova ota hongo shike oshiwana shaye okupitila mehokololo lomuprofeti Hosea nomukulukadi waye?

⁷ Jehova okwa li a honga oshiwana shaye okupitila moshihopaenenwa sholela shomukulukadi womuprofeti Hosea, Gomer. Konima eshi omukulukadi a ya moluhaelo, okwa li a fiya po Hosea. Mbela Jehova okwa li a ninga po shike? Jehova, oo ha mono osho shi li momitima, okwa li a lombwela Hosea, a ti: “Inda vali u ka hole omwalikadi e holike komulumenhu waye, ndele ou ta teya ohombo, ngaashi Omwene e hole yo ovana vaIsrael, ndele vo otava pungulukile koikalunga imwe.” (Hos. 3:​1, KB-13; Omayel. 16:2) Didilika kutya omukulukadi waHosea ka li natango e lidilulula. Ashike Jehova okwa li a lombwela Hosea e mu dimine po noku kale vali omukulukadi waye.a Okupitila moshihopaenenwa osho, Jehova okwa li a hala okuhonga oshiwana shaye shi mone nghee ha kala e shi uditile. Nonande osha li hashi kala tashi nyono omanyono a kwata moiti, natango okwa kala e shi hole nokwa li a twikila oku shi tumina ovaprofeti, opo ve shi kwafele shi ninge omalunduluko monghalamwenyo yasho. Oshihopaenenwa osho otashi tu hongo kutya, Jehova, oo ‘ha konakona omitima,’ ota ka kwafela keshe umwe, oo ta nyono enyono la kwata moiti, opo a dule okulidilulula. (Omayel. 17:3) Natu ke shi taleni.

NGHEE JEHOVA HA KWAFELE OVANHU VE LIDILULULE

8. Jehova okwa li a kwafela ngahelipi Kain, opo e lidilulule? (Genesis 4:​3-7) (Tala yo efano.)

⁸ Kain okwa li oshiveli shaAdam naEva. Okwa li a fyuulula oulunde kovadali vaye. Shikwao vali, Ombiibeli oya ti kutya: ‘Oilonga yaye oii.’ (1 Joh. 3:12) Nomolwaasho tashi dulika Jehova a li “ina hokwa Kain nomayambo aye,” eshi a li ta yambe omayambo. Ponhele Kain a lundulule oikala yaye, “okwa li a handuka neenghono nokwa ninga omwenyo mwii.” Jehova okwa li a ninga po shike? Okwa li a popya naKain. (Lesha Genesis 4:​3-7.) Didilika kutya, Jehova okwa li a popya nonghenda naKain, nokwa li e mu lombwela kutya ote ke mu nangeka noupuna, ngeenge okwa ningi osho sha yuka. Jehova okwa li yo a londwela Kain kutya, ngeenge okwa kala a handuka ota dulu okunyona. Shinyikifa oluhodi, Kain ka li pwilikina kuJehova. Ka li a efa Jehova e mu kwafele, opo e lidilulule. Molwaashi Kain ka li a pwilikina kuJehova, mbela osho osha hala okutya Jehova ke na vali efiku a kwafele ovanhu ve lidilulule? Hasho nandenande!

9. Jehova okwa li a kwafela ngahelipi David e lidilulule?

⁹ Jehova okwa li e hole ohamba David neenghono. Okwa li nokuli ei tala ko i li ‘omulumenhu, oo ha hafifa omutima waye.’ (Oil. 13:22) Ashike David okwa li a nyona omanyono a kwata moiti, mwa kwatelwa oluhaelo nokudipaa. She likolelela kOmhango yaMoses, David okwa li e na okufya. (Lev. 20:10; Num. 35:31) Ashike Jehova okwa li a ya mo olunyala.b Okwa li a tuma omuprofeti waye Natan, a ka talele po ohamba, nokuli nonande kaya li ye lidilulula natango. Natan okwa li a longifa efaneko, opo a hange omutima waDavid. Eshi David a li a mona kutya okwa yahameka Jehova neenghono, okwa li e lidilulula. (2 Sam. 12:​1-14) Okwa shanga epsalme olo tali ulike nghee a li e livela ombedi omolwepuko olo a ninga. (Eps. 51) Ovanhu vahapu, ovo va nyona, ohava hekelekwa, ngeenge tava lesha epsalme olo, nohashi ve linyengifa ve lidilulule. Otwa pandula neenghono eshi Jehova a kwafela David e lidilulule.

10. Oho kala u udite ngahelipi, eshi u shii kutya Jehova ohe tu lididimikile nohe tu dimine po?

¹⁰ Jehova oku tonde oludi keshe lokunyona. (Eps. 5:​4, 5) Ashike oku tu hole, nongeenge twa nyona oha kala a hala oku tu kwafela. Oha kendabala alushe okukwafela, nokuli naao a nyona sha kwata moiti, opo e lidilulule noku ehene popepi naye. Mbela osho itashi tu hekeleke tuu! Ngeenge hatu diladila kelididimiko nokediminepo laJehova, ohashi tu ningifa tu kale twa hala okukala ovadiinini kuye nokulidilulula diva, ngeenge twa nyona. Paife ohatu ke lihonga osho Jesus a li a honga ovahongwa vaye kombinga yelidilululo.

OSHO OVASHIKULI VAJESUS VE LIHONGA KOMBINGA YELIDILULULO

11-12. Efaneko lilipi Jesus a longifa, opo e tu honge kutya Jehova okwa halelela oku tu dimina po? (Tala lokombada.)

¹¹ Mefelemudo lotete O.P., ofimbo Jesus ina ninga Messias, Jehova okwa longifa Johannes Omuninginifi, opo a udifile ovanhu noku va ladipika ve lidilulule. — Mat. 3:​1, 2; 4:17.

¹² Eshi Jesus a li kombada yedu okwa honga ovanhu kutya Xe okwa halelela oku va dimina po, ngeenge va nyona. Jesus okwa li a honga oshilihongomwa sha fimana, eshi a popya kombinga yefaneko li na sha nomumati a kanene. Omulumenhu oo omunyasha, okwa li a hoolola okukala nonghalamwenyo inai koshoka. Ashike okwa li “a didilika kutya ina katuka pandunge” nokwa li a shuna keumbo. Xe okwa li a ninga po shike? Jesus okwa ti kutya ofimbo omona a li “ta di kokule, xe okwe mu mona nokwe mu kenukila. Okwa tondoka ndele te mu papatele noku mu xupita.” Omonamati okwa li a pula xe, ngeenge ota dulu okuninga omupiya weumbo laye, ashike xe okwa li e mu tala ko e li ‘omonamati waye’ nokwa li e mu tambula ko vali meumbo. Xe okwa ti: “Okwa li a kana, ndele okwa monika.” (Luk. 15:​11-32) Eshi Jesus a li meulu, ofimbo ine uya kombada yedu, okwa li a mona filufilu nghee Xe a li a ulikila ovanhu, ovo ve lidilulula, oukwao wananghali nokwe va dimina po. Ehokololo olo Jesus e tu lombwela otali hekeleke filufilu notali ulike nghee Tate yetu, Jehova, ha dimine po.

13-14. Omuyapostoli Petrus okwa li e lihonga shike kombinga yelidilululo, noshike a honga ovanhu kombinga yalo? (Tala yo efano.)

¹³ Omuyapostoli Petrus okwa li e lihonga oilihongomwa ya fimana kuJesus shi na sha nanghee Jehova ha dimine po ovo ve lidilulula. Petrus okwa li a ninga omapuko mahapu, na Jesus okwa li a halelela oku mu dimina po. Pashihopaenenwa, konima eshi Petrus e lidimbika Omwene waye lwoikando itatu, okwa li e udite ondjo neenghono. (Mat. 26:​34, 35, 69-75) Ashike konima eshi Jesus a nyumuka, okwa li e lihololela Petrus, tashi dulika eshi a li oye aeke. (Luk. 24:​33, 34; 1 Kor. 15:​3-5) Kape na omalimbililo kutya, Jesus okwa li e shii kutya Petrus okwe lidilulula nokwa li e mu shilipaleka kutya okwe mu dimina po. — Tala Markus 16:7.

¹⁴ Petrus okwa li e shii nghee omunhu ha kala e udite, ngeenge okwe lidilulula, ndele ta diminwa po. Onghee okwa li a honga ovanhu kombinga yelidilululo nediminepo. Konima yOshivilo shOpentekoste, Petrus okwa li a lombwela ongudu yOvajuda, ovo va li ihava longele Jehova, kutya ova dipaa Messias. Okwa li e va lombwela pahole a ti: “Onghee hano, lidilululeni nokulialuluka omatimba eni a dimwe po, opo Jehova e mu pe ehekeleko.” (Oil. 3:​14, 15, 17, 19) Petrus okwa li a ulika kutya elidilululo ohali linyengifa omunhu e lialuluke komadiladilo mai, a efe po okulonga osho shii noku hovele okuninga osho tashi hafifa Kalunga. Omuyapostoli okwa li yo a honga kutya Jehova ota ka dima po omanyono avo filufilu. Konima yomido donhumba, Petrus okwa li a shilipaleka Ovakriste, a ti: “Jehova . . . ohe mu tale onheni molwaashi ina hala nande oumwe a hanaunwe po, ndele okwa hala ovanhu aveshe ve lidilulule.” (2 Pet. 3:9) Ngeenge twe lidilulula, nokuli nonande otwa nyona enyono la kwata moiti, ohashi tu hekeleke eshi tu shii kutya Jehova ohe tu dimine po filufilu.

15-16. (a) Omuyapostoli Paulus okwa li e lihonga ngahelipi kombinga yediminepo? (1 Timoteus 1:​12-15) (b) Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi shikula ko?

¹⁵ Paulus okwa li a ninga oinima ihapu ii. Okwa li a hepeka ovashikuli vaKristus. Ovakriste vahapu otashi dulika va li tava diladila kutya ke na efiku e lidilulule. Ashike Jesus okwa li e shii kutya Paulus ota dulu okulunduluka nokulidilulula. Jesus naXe ova li va mona omaukwatya mawa aPaulus. Jesus okwa ti: “Omulumenhu oo onde mu hoolola a udifile oiwana.” (Oil. 9:15) Jesus okwa li a longa oshikumwifilonga, opo a kwafele Paulus e lidilulule. (Oil. 7:58–8:3; 9:​1-9, 17-20) Paulus okwa li e lidilulula nokwa ninga Omukriste. Jesus okwa li e mu pa oilonga oyo a li e na okulonga e li omuyapostoli. Paulus okwa li a ulika lwoikando kutya okwa pandula, eshi Jehova naJesus ve mu ulikila olukeno nove mu fila onghenda. (Lesha 1 Timoteus 1:​12-15.) Paulus okwa ti: “Kalunga okwa hala oku ku kwafela u lidilulule omolwonghenda yaye.” — Rom. 2:4.

¹⁶ Pomhito imwe, Paulus okwa li a uda kutya meongalo lomuKorinto omwa li mwa pitikilwa mu kale omulumenhu oo a li a ya moluhaelo. Paulus okwa li e va lombwela va ninge shike? Okutala kwaasho a li a popya, ohatu dulu okulihonga nghee Jehova ha pe ovapiya vaye outekuduliko te shi ningi pahole, nanghee he va file onghenda ngeenge ve lidilulula. Ehokololo olo ohatu ke li kundafana moule moshitukulwa tashi shikula ko.