Jehova oku shii nghee e na okuxupifa oshiwana shaye

‘Omwene oku shii okuxupifa ovayuki momahongaulo.’ — 2 PET. 2:9.

OMOLWASHIKE HATU DULU OKUKALA NOUSHILI KUTYA JEHOVA:

Oha kala e shii kutya oinima otai ka enda ngahelipi opo a wanife po elalakano laye?

Ota ka longifa eenghono daye opo a popile oshiwana shaye?

Oku shii filufilu osho tashi ka ningwa po poudjuu munene?

1. Eenghalo otadi ka kala da tya ngahelipi pefimbo ‘loudjuu munene’?

EFIKU laKalunga letokolo otali ka hanga ounyuni waSatana ombaadilila. (1 Tes. 5:2, 3) Eshi “efiku linene lOmwene” tali ke uya, ovakwaunyuni otava ka kwatwa kengwangwano. (Sef. 1:14-17) Ovanhu otava ka mona oixuna notava ka hangwa komaupyakadi mahapu. Efimbo olo otali ka kala efimbo loudjuu munene oo “inau kala ko okehovelo lounyuni fiyo opaife.” — Lesha Mateus 24:21, 22.

2, 3. (a) Oshiwana shaKalunga otashi ka taalela eenghalo dilipi pefimbo ‘loudjuu munene’? (b) Oshike tashi ke tu pameka opo tu dule okupita meenghalo odo twa taalela?

² Eshi ‘oudjuu munene’ u li pokuxula po, “Gog, medu laMagog” ota ka kendabala okuponokela oshiwana shaKalunga. Pefimbo opo, ‘omatanga omanaenghono’ otaa ka totela oshiwana shaKalunga e li ‘ngaashi oshilemo sha uvika oshilongo.’ (Hes. 38:2, 14-16) Ashike kape nande ehangano lopanhu tali ka dula okupopila ovapiya vaJehova. Ova pumbwa okukala ve lineekela kutya Jehova oye aeke ta dulu oku va xupifa. Ndele mbela ovapiya vaJehova otave ke linyenga ngahelipi eshi tava ka mona ovatondi vavo va hala oku va ponokela?

³ U li omupiya waJehova, mbela owa itavela ngoo shili kutya Jehova ota dulu okwaamena nota ka pitifa mo oshiwana shaye moudjuu munene? Omuyapostoli Petrus okwa ti: “Omwene e shii kuxupifa ovayuki momahongaulo nokukwatelela ovalunde va ka handukilwe efiku letokolo.” (2 Pet. 2:9) Okukala hatu dilonga kombinga yanghee Jehova a li a xupifa oshiwana shaye monakudiwa otashi ke tu pameka opo tu dule oku ka pita meenghalo odo twa taalela. Paife natu ka kundafaneni oihopaenenwa itatu oyo tai tu kwafele tu kale tu na elineekelo kutya Jehova ota dulu okuxupifa oshiwana shaye.

OKWA LI A XUPIFA NOA PEFIMBO LEYELU LOMOUNYUNI AUSHE

4. Omolwashike Jehova a li a tula po efimbo lokuninga oinima yonhumba fimbo Eyelu inali uya?

⁴ Tete, natu ka kundafaneni kombinga yEyelu lopefimbo laNoa. Jehova okwa li a tula po efimbo lokuninga oinima yonhumba opo a dule okuwanifa po elalakano laye. Pashihopaenenwa, fimbo eyelu inali uya oilonga yokutunga onguluwato inenenene oya li i na okupwa noinamwenyo oya li i na okutwalwa mo. Ehokololo laGenesis otali ulike kutya Jehova ka li a tungifa tete onguluwato, opo nee, ta tokola nawa kutya Eyelu otali ke uya naini, a fa ngeno a tila kutya ngeenge okwa tula po efiku lokondadalunde pamwe otali ka fika fimbo oilonga yokutunga inai pwa. Ndele ponhele yaasho, okwa kala nale a tula po efiku lokondadalunde omo Eyelu la li tali ka hovela, fimbo ina lombwela Noa a tunge onguluwato. Osho otu shi shii ngahelipi?

5. Eshiivifo lilipi Jehova a li a ninga olo la shangwa muGenesis 6:3, nokwe li shiivifa naini?

⁵ Genesis 6:3 ota ulike kutya Jehova okwa hangwa nale a ninga etokolo meulu nokwa li a shiivifa ta ti: “Omhepo yange itai ka pangela meni lomunhu fiyo alushe, osheshi ye ombelela. Ndelenee efimbo laye nali ninge omido 120.” Omushangwa oo itau popi shi na sha nomido dokukalamwenyo kwovanhu kombada yedu. Ndele otau ulike kutya Jehova okwa li ta ka xulifa po naini oukolokoshi aushe kombada yedu.a Ohatu dulu okutya Kalunga okwa li a ninga eshiivifo olo li li muGenesis momudo 2490 K.O.P., molwaashi Eyelu ola ka hovela mo 2370 K.O.P. Pefimbo opo Jehova a ninga eshiivifo, Noa okwa li e na omido 480. (Gen. 7:6) Opo nee, konima yomido 20, momudo 2470 K.O.P. nosho yo okuyuka komesho, Noa okwa ka dala ovanamati vaye. (Gen. 5:32) Pefimbo opo, okwa li ashike kwa fyaala omido 100 lwaapo Eyelu li uye, ndele Jehova ka li natango a lombwela Noa kutya ota ka longa oshilonga she likalekelwa shilipi opo a xupife ovanhu vonhumba. Mbela Jehova okwa li ta ka lombwela Noa naini?

6. Onaini Jehova a li a lombwela Noa a tunge onguluwato?

⁶ Osha yela kutya Jehova okwa li a efa pa pite omido omilongo donhumba fimbo ina shiivifila Noa osho a li ta ka ninga. Omolwashike taku dulu okutiwa ngaho? Omishangwa da nwefwa mo otadi ulike kutya ovanamati vaNoa ova hangwa nale va kula nova hombola eshi Jehova a lombwela Noa a tunge onguluwato. Jehova okwa lombwela Noa a ti: “Ohandi ka ninga ehangano [naave]. Ove novana voye ovamati nomwalikadi woye novalikadi vovana voye ovamati pamwe naave, mu nokuya mongulu yomomeva.” (Gen. 6:9-18) Onghee hano, otashi dulika Noa a li a lombwelwa a tunge onguluwato eshi kwa li ashike ku na omido 40 ile 50 Eyelu li uye.

7. (a) Ongahelipi Noa noukwaneumbo waye va li va ulika kutya ove na eitavelo? (b) Onaini kondadalunde Jehova a li a lombwela Noa kutya Eyelu otali uya naini?

⁷ Eshi oilonga yokutunga onguluwato ya enda tai xumu komesho, Noa noukwaneumbo waye otashi dulika va li tave lipula kutya ongahelipi Kalunga ta ka wanifa po elalakano laye nonokutya onaini ta ka eta Eyelu. Ndele okuhashiiva ouyelele aushe oo kakwa li kwe va imba va manife oilonga yavo yokutunga. Ombibeli oya ti: “Noa osho a ninga. Naa naa ngaashi Kalunga a tonga, osho ye a ninga.” (Gen. 6:22) Eshi ku na omafiku aheyali, opo ashike Jehova a ka lombwela Noa noukwaneumbo waye kondadalunde kutya Eyelu otali ke uya naini, nefimbo olo ola li la henena okwoongela oinamwenyo monguluwato. Onghee hano, eshi oikelelifo yeulu ya ka yeululwa “momudo omuti-600 womokukala kwaNoa, mohani onhivali mefiku eti-17 lohani,” oilonga aishe oya hangwa ya pwa nale. — Gen. 7:1-5, 11.

8. Ongahelipi ehokololo li na sha nEyelu tali tu kwafele tu kale noushili kutya Jehova oku shii okuxupifa ovapiya vaye?

⁸ Ehokololo li na sha nEyelu itali yandje ashike oumbangi kutya Jehova Omudiinini wefimbo, ndele otali ulike yo kutya oku li Omuxupifi. Onghee hano, ohatu dulu okukala noushili kutya eshi ounyuni ou wa yuka pexulilo, Jehova ota ka wanifa po keshe osho a lalakanena peufwafimbo laye, ‘mefiku nopotundi’ naanaa oyo a tula po. — Mat. 24:36; lesha Habakuk 2:3.

OKWA LI A XUPIFA OVAISRAEL PEFUTA LITILYANA

9, 10. Ongahelipi Jehova a li a longifa oshiwana shaye opo a dule okuyula etangakwaita lOvaegipti?

⁹ Fiyo opapa otwa mona kutya Jehova oha fi alushe oshisho kutya oinima yonhumba otai ningwa peufwafimbo laye opo a wanife po elalakano laye. Oshihopaenenwa oshitivali osho hatu ka kundafana kombinga yasho otashi yandje etomheno limwe kutya omolwashike hatu dulu okulineekela kutya Jehova ota ka longifa eenghono daye dinenenene opo a xupife ovapiya vaye noku wanife po elalakano laye. Onghee hano, ohatu dulu okukala noushili kutya Jehova oha xupifa alushe ovapiya vaye. Ndele efimbo limwe oha efa va ye monghalo oyo tai monika ya fa ya nyika oshiponga nelalakano opo a yule ovatondi vaye. Osho osho naanaa a li a ninga eshi a mangulula Ovaisrael moupika wOvaegipti.

¹⁰ Ovaisrael otashi dulika va li omamiliyona atatu lwaapo eshi va dja muEgipti. Jehova okwa li a ningifa Moses a wilike Ovaisrael monghedi oyo tai diladilifa Farao kutya ova ngwangwana. (Lesha Exodus 14:1-4.) Molwaashi Farao okwa li e wete Ovaisrael va fa vehe na omhito yokufaduka po, okwa li e va taataa netangakwaita laye opo ngeno e va kondekele pEfuta Litilyana. (Ex. 14:5-10) Ndele paushili wo vene, Ovaisrael kava li monghalo ya nyika oshiponga. Omolwashike hatu tile ngaho? Omolwaashi Jehova oye a li te ke va amena.

11, 12. (a) Ongahelipi Jehova a li a popila oshiwana shaye, noshidjemo osha li shike? (b) Oshike hatu lihongo mehokololo olo kombinga yaJehova?

¹¹ ‘Oluudi loshilemo’ olo la li tali wilike Ovaisrael ola li la ya pokati kavo netangakwaita laFarao, naasho osha li sha imba Ovaegipti vehe va hange nova li momilaulu. Ndele oshilemo osho tuu osho osha li sha minikila Ovaisrael pashikumwifilonga oufiku. (Lesha Exodus 14:19, 20.) Opo nee, Jehova okwa li a pepifa omhepo inene yokoushilo opo a tukule pokati omeva Efuta Litilyana nola li “la ninga edu likukutu.” Nopehe na omalimbililo, osho oshi na okukala sha kwata olule, nomolwaasho Ombibeli ya ti: ‘Ovaisrael ova enda pokati kefuta medu likukutu [oule wefimbo lonhumba, NW].’ Ovaisrael ove na okukala va li tava ende kanini okuyelekanifa netangakwaita laFarao olo la li momatemba oita. Ndele nande ongaho, Ovaegipti kava li va dula okuhanga Ovaisrael molwaashi Jehova oye a li te va kondjele. Ombibeli oya ti: “[Okwa] dongakanifa etanga lovakwaita Ovaegipti. Ndele Ye okwa xukulifa ko omaulu omatemba ndele va nyengwa okweendelela nokweehena komesho.” — Ex. 14:21-25.

¹² Eshi Ovaisrael aveshe va fika komutunda, Jehova okwa li a lombwela Moses a ti: “Nana eke loye kombinga yefuta, omeva opo a shiive okwaalukila kombada yOvaegipti, kombada yomatemba avo oita nokombada yovalondi vavo veenghambe.” Ovaegipti ova li tava kendabala okufaduka po eshi omeva taa shuna kumwe, ndele “Omwene okwe va nguda mokati kefuta.” Inava dula okuya onhapo, nokapa li ‘nande oumwe womuvo a xupa po.’ (Ex. 14:26-28) Kungaho, Jehova okwa li a ulika kutya oku na eenghono nota dulu okuxupifa ovapiya vaye monghalo keshe omo ve li.

OKWA LI A XUPIFA OVAPIYA VAYE PEHANAUNO LAJERUSALEM

13. Jesus okwa li a yandja omalombwelo elipi, notashi dulika ovashikuli vaye va li tave lipula nashike?

¹³ Jehova oha kala e shii filufilu kutya oiningwanima otai ka enda ngahelipi opo a wanife po elalakano laye. Oushili woshinima osho ou liwetikile moshihopaenenwa oshititatu osho hatu ka kundafana paife shi na sha nokuhanaunwa po kwaJerusalem shopefimbo lonale. Jehova okwa li a yandja omalombwelo okupitila mOmona waye e na sha naashi Ovakriste vomuJerusalem novomuJudea va li ve na okuninga opo va ka xupe eshi oilando oyo ya li tai ka hanaunwa po mo 70 O.P. Jesus okwa ti: “Ngenge tamu mono oixuna yehanauno, ya popiwa komuprofeti Daniel, i li ofika ponhele iyapuki . . . opo nee aveshe ovo ve li muJudea, nava ye onhapo keemhunda.” (Mat. 24:15, 16) Ndele mbela ovashikuli vaJesus ova li tava ka didilika mo ngahelipi ewanifo lexunganeko olo?

14. Ongahelipi okuwanifwa kwoiningwanima yonhumba kwa li kwa kwafela vamwe va ude ko nawa eityo lelondwelo laJesus?

¹⁴ Eityo leendjovo daJesus ola ka yela mo nawa eshi oiningwanima oyo ya enda tai wanifwa. Mo 66 O.P., etangakwaita laRoma olo la li mewiliko laCestius Gallus ola li le uya muJerusalem opo ngeno li ye moshipala ounashibofa wOvajuda. Ovakwaita Ovaroma ova li va ngumauna po ekuma lotembeli molwaashi omwa li mwa hondama Ovajuda ovanashibofa, ovo va li hava ifanwa Ovaladi velongelokalunga. Ovakriste ovo va li oupafi pamhepo ova li va didilika kutya osho osha li ewanifo leendjovo daJesus molwaashi etangakwaita lovapaani olo la li hali longele oikalunga (“oixuna”) ola li la ya potembeli (“ponhele iyapuki”). Onghee hano, ovashikuli vaJesus ova li ve na okuya “onhapo keemhunda.” Ndele mbela ova li tava ka dja mo ngahelipi moshilando osho sha li sha kondekwa? Opa li tapa ka ningwa oshinima osho va li inave shi teelela.

15, 16. (a) Jesus okwa li a yandja elombwelo lokondadalunde lilipi kovashikuli vaye, nomolwashike sha li sha fimanenena okudulika kulo? (b) Exupifo letu ole likolelela kushike?

¹⁵ Ohaluka, Cestius Gallus netangakwaita laye ova dja mo muJerusalem ndele tava shuna koshilongo shavo. Opo nee, Ovaladi velongelokalunga ove va shikula tave va taataa. Eshi eengudu odo mbali dovatondi da ya, ovashikuli vaJesus ova li va mona omhito yokuya onhapo. Jesus okwa li e va pa elombwelo lokondadalunde kutya ove na okufiya po oiniwe yavo nokuya onhapo nopehe na okwoongaonga. (Lesha Mateus 24:17, 18.) Ndele mbela ova li ngoo shili va pumbwa okuya onhapo meendelelo? Heeno! Konima ashike yomafiku manini, Ovaladi velongelokalunga ova li va aluka nova li va hovela okufininika ovakalimo vomuJerusalem novomuJudea ve limbwange mumwe navo mounashibofa wavo. Eenghalo domoilando oyo oda enda tadi naipala moule ashike wefimbo lixupi, molwaashi eengudu dOvajuda ovanamapove oda li tadi kondjele koshipundi. Pefimbo opo, osha li shidjuu neenghono okuya onhapo. Onghee hano, eshi Ovaroma va ka aluka mo 70 O.P. kapa li vali oo ta dulu okuya onhapo. (Luk. 19:43) Keshe oo a kala ta ongaonga okwa li a fitikininwa mo moilando oyo. Ofimbo Ovakriste ovo va li va dulika kelombwelo laJesus lokuya onhapo keemhunda va li va xupifwa. Ova li ve shi limonena kutya Jehova oku shii okuxupifa ovapiya vaye. Ndele mbela oshike hatu lihongo mehokololo olo?

¹⁶ Eshi oiningwanima tai ende tai wanifwa pefimbo loudjuu munene oo u li komesho, Ovakriste ova pumbwa okudulika kEendjovo daKalunga nosho yo kehangano laye. Pashihopaenenwa, oshipango shaJesus shi na sha nokuya “onhapo keemhunda” otashi longo yo nopefimbo letu. Ashike katu shii natango kutya ohatu ka ya onhapo meityo lilipi.b Ndele ohatu dulu okukala noushili kutya Jehova ote ke tu pa omalombwelo a yela nawa oo tu na okushikula ngeenge efimbo ola fiki. Molwaashi ohatu ka xupifwa she likolelela kokudulika kwetu, oshiwa okulipula omapulo aa: ‘Mbela ohandi linyenge ngahelipi komalombwelo oo Jehova ha pe oshiwana shaye kunena? Mbela ohandi a tambula ko diva ile ohandi ongaonga okudulika kuo?’ — Jak. 3:17.

OTWA PAMEKWA OPO TU DULE OKUKONDJIFA OMAYELEKO OO TAE KE UYA

17. Exunganeko laHabakuk otali holola shike shi na sha neenghendabala daGog doku ka ponokela oshiwana shaKalunga?

¹⁷ Paife natu ka kundafaneni kombinga yeponokelo laxuuninwa laGog olo la tumbulwa metetekelo. Habakuk naye okwa li a xunganeka shi na sha naasho eshi a ti: ‘Onda uda eshi olutu [“edimo,” NW] lange tali kakama. Onghuwo eshi tai kuu, omilungu dange tadi dedema. Otwila tai shiti momakipa ange. Ame nda kala ofika ponhele imwe nokukakama, osheshi ondi nokumwena nokuteelela efiku loudjuu, mulo oshiwana [omatangakwaita a tilifi] tashi ka totelwa’ kuKalunga. (Hab. 3:16) Eshi omuprofeti oo a uda kutya oshiwana shaKalunga otashi ka ponokelwa, edimo laye okwa li tali kakama, omilungu daye oda li tadi dedema noka li vali e na eenghono. Onghedi omo Habakuk a li e linyenga otai ulike kutya nafye otashi dulika tu ka kale twa tila eshi omatangakwaita aGog taa ka kendabala oku tu ponokela. Ndele Habakuk okwa li a mwena a teelela efiku linene laJehova, e na elineekelo kutya Jehova ota ka xupifa ovapiya vaye. Nafye ohatu dulu okukala tu na elineekelo la tya ngaho. — Hab. 3:18, 19.

18. (a) Omolwashike tuhe na okukala twa tila eponokelo olo tali ke uya? (b) Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi landula?

¹⁸ Oihopaenenwa itatu oyo twa dja nokukundafana otai ulike filufilu kutya Jehova oku shii nghee e na okuxupifa ovapiya vaye. Ita ka dopa okuwanifa po elalakano laye, nosha yela kutya ota ka finda ovatondi vaye. Ndele opo tu ka kale twa shambukwa eshi Jehova ta ka finda filufilu ovatondi vaye, otu na okukala ovadiinini fiyo okexulilo. Ndele mbela ongahelipi Jehova he tu kwafele kunena tu kanyatele oudiinini wetu? Epulo olo otali ka kundafanwa moshitukulwa tashi landula.

[Omashangelo opedu]

[Efano pepandja 24]

Ovaisrael ova li ngoo shili monghalo ya nyika oshiponga eshi etangakwaita laFarao la li la hala oku va ponokela?