Derivatit aammeersut aamma nakorsaariaatsit

Derivatit aammeersut. Derivatit aap akuinit pingaarnerusunit sisamanit — aap aappaluttortaanit, qaqortortaanit, saalimasortaanit aamma aap imerpalasortaanit — immikkoortitaapput. Assersuutigalugu aap aappaluttortaasa proteini hæmoglobin imaraat. Atortussiat hæmoglobin-imit inunneersumit uumasuneersumillu immikkoortitat napparsimasunut aakilliuleriataartunut aanaarujussuartunullu katsorsaatitut atorneqarsinnaapput.

Aap imerpalasortaasa (plasma) 90 procentii tassa imeq. Tamatuma saniatigut aap imerpalasortai hormoninik, taratsunik, enzyminik, stoffinik inuussutissanik — soorlu mineralit sukkunillu — imaqarput. Aamma aap issoriartortarneranut iluaqutaasunik (koagulationsfaktorer), nappaatinut akiuussutissanik proteininillu, soorlu albumin-inik, imaqarput. Inuit nappaatinik aalajangersimasunik tunillanneqarsinnaanngitsut aavisa imerpalasortaanneersoq, immunglobulin, nappaatit ilaannut akiuussutissatut kapuutitut atorneqartarpoq. Aap qaqortortaaneersut, interferon-it aamma interleukin-it, virusit ilaannut kræftimillu nappaatit ilaannut akiuussutissatut atorneqartarput.

Kristumiut derivatit aammeersut atorlugit nakorsartissinnaappat? Biibilimi tamanna sukumiisumik nassuiarneqanngilaq. Taamaattumik kristumiut tamarmik nalunngeqatiginnissutertik naapertorlugu immikkut aalajangiisariaqarput Guutimit akisussaatinneqarnissartik ilisimaaralugu. Ilaasa derivatit aammeersut tamaasa akueriumaneq ajorpaat. Guutip Israelikkunnut inatsisaani aap ‘imertut nunap qaavanut kuiinnarneqarnissaanik’ piumasaqarnera akuerinnikkumannginnerminnut tunngavigaat. (5 Mos 12:22-24) Allat taakkunatut aammik aallu akuinik pingaarnerusunik sisamanik aalersortikkumanngitsut immaqa derivati aammeersoq atorlugu nakorsartinnissartik akuerisinnaavaat. Immaqa isumaqarput derivatip aammeersup akuiagaasimanera pissutigalugu uumasup inuulluunniit inuussutaanut assersuutaajunnaartoq.

Derivatit aammeersut atorlugit nakorsartinnissamut aalajangertinnak imminut ima aperisariaqarputit: Nalunnginnerpara derivatit aammeersut atorlugit nakorsartikkumanngikkuma aamma nakorsaatit ilaasa nappaatinut akiuussutaasinnaasut imaluunniit aanaarnermik unitsitsiniarluni aammik issorasuartitsisinnaasut atornissaat ilanngullugu itigartittassallugu? Nakorsaq suliarinnittussaq nassuiaassinnaanerpara sooq derivatit aammeersut ilaasa atorneqarnissaat itigartikkiga akueraluguluunniit?

Nakorsaariaatsit. Pilatsissagaanni aammik annaasaqarnissap killilernissaanik assigiinngitsunik nakorsaariaaseqarpoq. Pilatsittup aava imerpalasumik akuneqarsinnaavoq (hæmodilution). Pilatsittup aavata ilaa puussianut kuutsinneqartarpoq plasma-mullu taartissamik taarserneqarluni. Suliaritinnerup nalaani naammassilerneraniluunniit aak kuutsitaq pilatsittumut utertinneqartarpoq. Aamma allamik nakorsaariaaseqarpoq: Pilatsittup aava annaasassaralua cell-saver atorlugu milluarneqariarlunilu atoqqinneqarsinnaavoq. Aap pilattartinnermi ikimit pisup imaluunniit timip iluanut katersuussimasup ilaa katersorneqartarpoq, salinneqartarluni tamatumalu kingorna pilatsittup timaanut utertinneqartarluni. Nakorsaariaatsit tamakkua ingerlanneqarneri nakorsamiit nakorsamut assigiinngiiaarsinnaasarmata kristumiup nakorsaq qinnuigissavaa iliuuseriniakkani sorpiaanersoq nassuiarlualaaqqullugu.

Nakorsaariaatsit tamakku akuerisinnaanerlugit aalajangertinnak imminut ima aperisinnaavutit: ‘Aamma ilaa timiga avaqqullugu ingerlaartinneqarpat, aallu kaaviiaarnera allaat unitsinneqarallarluni, taava ilerasunnanga isumaqassanerpunga aak taanna suli timima ilagigaa taamaattumillu “nunamut kuineqartariaqarani”? (5 Mos 12:23, 24) Nalunngeqatiginnissutikkut Biibili tunngavigalugu ilinniartinneqarsimasukkut eqqissiunnaarutigissanerpara nakorsamit misissorneqarninni suliaritinninniluunniit aamma ilaa maqinneqarpat, suliarineqarluni taavalu timinnut utertinneqarluni? Nalunnginnerpara nakorsaariaatsit uanga nammineq aannik atuiffiusut tamatigut itigartinniarukkit aaversinnissaq, tartuusaliaq atorlugu aammik akuluiaanissaq (hæmodialyse) aammalu maskiinamik uummataasaliamik puaasaliamillu atuinissaq ilanngullugit itigartitsissallunga?’

Kristumiup nammineq aalajangertariaqarpaa aani pilatsinnermini qanoq atorneqassasoq. Aamma taamaappoq kristumiu nakorsamit misissorneqarnermini katsorsarneqarnerminiluunniit aaversilaaginnassappat, immaqalu aava suliarineqareerlunilu timaanut utertinneqassappat.