Kristumiutut inuunerput kiffartornerpullu – Najoqqutassaq-mut innersuussutit

MARSIP 5-11

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | MATTHÆUSI 20-21

“Akornassinni angisuujumasoq ilissinnut kiffaassaaq”

nwtsty asseq

Niueriartortarfik

Niueriar­tor­tarfiit ilaat, ataatsimiin­nermut najoq­qutas­sami titar­tar­neqar­tutut, aq­quser­nit sinaan­niit­tar­put. Tuniniaasar­tut nioq­qutaat aq­qusinermi amerlangaar­tarmata inuit aq­qutis­saarut­tar­put. Taak­kua eq­qaan­ni najugal­lit marriuk­kanik, igalaaminermik sanaanik akisuunik, il­lumi ator­tunik al­lanik aam­ma nerisas­sanik pisisin­naasar­put. Nil­lataar­titsiveqan­ngin­namik ul­lut tamaasa nerisas­sarsiniar­tariaqar­tar­put. Tamaani pisiniat nutaarsias­sat niuer­tunit tikeraanil­luun­niit al­lanit tusar­tar­paat, meeq­qat pin­nguar­tar­put sulif­feqan­ngitsul­lu sulisus­sarsiarineqar­nis­sar­tik utaq­qisarlugu. Niueriar­tor­tarfim­mi Jiisusi nap­parsimasumik ajorun­naarsitsivoq Paulusilu oqaluus­sisarluni. (ApS 17:17) Al­lak­kanil­li ilisimasut farisiiaril­lu tamanit or­nigar­neqarfiusar­tuni taak­kunani malugineqar­nis­sar­tik ilas­sineqar­nis­sar­til­lu nuan­narisar­paat.

nwtsty Matt 20:20, 21-mut nassuiaatit

Zebedæusip ernerisa anaanaata: Tas­sa apustilit Jaakup Johan­nesil­lu anaanaat. Markusip oqalut­tuaa naaper­torlugu Jaakup Johan­nesil­lu Jiisusi or­nip­paat. Taak­kuusimas­sap­put qin­nuteqarusut­tut, anaanar­til­li, Salome, Jiisusip ajagigunagaa, oqariar­tor­tip­paat. – Matt 27:55, 56; Mark 15:40, 41; Joh 19:25.

aappaa talerpippit tungaani aappaalu saamippit tungaani: Inis­sisimaf­fiit taak­ku marluk ataq­qisaanermut oqar­tus­saanermul­lu ersiutaap­put, taler­piul­li tungaaniit­toq ataq­qisaaner­paajuaan­nar­poq. – Tuss 110:1; ApS 7:55, 56; Rom 8:34.

nwtsty Matt 20:26, 28-mut nassuiaatit

kiffaassaaq: Oqaaseq grækerisooq diakonos “kif­faq”-mik isumalik ator­neqaraangat pineqar­tar­poq inuk maniguul­luni aalajaal­lunilu al­lanik kif­far­tuus­sisar­toq. Oqaaseq taan­na uku pil­lugit ator­neqarsimavoq: Kristusi (Rom 15:8), Kristusip kif­fai (1 Kor 3:5-7; Kol 1:23), ilagiin­ni kif­far­tor­tut (Fil 1:1; 1 Tim 3:8), il­lumi kif­fat (Joh 2:5, 9) aam­ma naalak­kersuisuni atorfil­lit (Rom 13:4).

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Matt 21:9-mut nassuiaatit

Hosianna: Imaluun­niit: “An­naas­sigit.” Oqaaseq grækerisooq taan­na hebræerit oqaasian­neersuuvoq isumaqarlunilu “an­naateq­qul­lugu qin­nuigaatsigit” imaluun­niit “qanor­toq an­naas­sili”. Uani ator­neqar­nerani an­naas­seq­qusil­luni Guutimut kimigiiser­neruvoq. Pif­fis­sap ingerlanerani oqaaseq taan­na qin­nutaal­lunilu un­nersiutigin­nis­sutaaler­poq. Oqaaseq hebræerisooq taan­na Tuss 118:25-mi ator­neqar­poq, tus­siaal­lu taan­na tus­siaatinut hal­lelujaarutinut poorskip nalaani erinarsuutigineqar­tar­tunut ilaavoq. Taamaat­tumik pisumi tamatumani oqaaseq taan­na eq­qaaq­qajaanar­poq. Guutip qin­nut taan­na Daavip er­nerata toqusunit makitin­neratigut akivaa. Matt 21:42-mi Jiisusip Tuss 118:22, 23 is­suar­paa Mis­siarsimul­lu tun­ngatil­lugu.

Daavip ernera: Oqaatsip tamatuma ator­neratigut ersersin­neqar­poq Jiisusip kina siuaasarigaa taan­nalu Mis­siarsiusoq neriorsuutigisaq.

MARSIP 12-18

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | MATTHÆUSI 22-23

“Inassutit annerpaat marluk naalakkit”

nwtsty Matt 22:37-mut nassuiaatit

uummatikkut: As­sersuutaasumik ator­neqaraangami pineqar­tar­poq inuup inut­tut qanor­piaq it­tuunera. ‘Uum­mal­li’, ‘tar­neq’ aam­ma ‘isuma’ ataatsik­kut eq­qaaneqaraangata ‘uum­mat’ im­mik­kuul­larin­nerusumik isumaqar­tarunar­poq pineqar­nerusarunarlutil­lu inuup misigis­susii kis­saataalu. Oqaatsit pingasut (uum­mat, tar­neq isumarlu) uani isum­mamik­kut as­sigiipajaar­put, taamaalil­lunilu inuup Guutimik asan­nil­luin­nar­tariaqar­nera sak­kor­tuner­paamik erseq­qis­sar­neqar­poq.

tarnikkullu: Tas­sa inuk tamaat.

isumakkullu: Inuup eq­qarsarsin­naas­susia. Inuup Guuti ilisarisimalis­saguniuk asanerulis­saguniul­lu eq­qarsarsin­naas­sutsini ator­tariaqar­paa. (Joh 17:3; Rom 12:1, NW) Uani 5 Mos 6:5 is­suar­neqar­poq, al­las­simaq­qaarfin­ni hebræerisuuni oqaatsit pingasut, ‘uum­mat, tar­neq nukil­lu’, ator­neqar­put. Mat­thæusil­li al­lagaani grækerisuumi oqaaseq ‘nukik’ ator­nagu ‘isuma’ ator­neqar­poq. Oqaatsip tamatuma ator­neqar­neranut arlalin­nik pis­suteqarsimasin­naavoq. Siul­lermik, hebræerit ‘isuma’ im­mik­kut oqaaseqar­tin­ngin­namik­ku ‘isuma’ pigaangamik­ku oqaaseq ‘uum­mat’ atorajup­paat. Oqaaseq taan­na ator­neqaraangat inuup inut­tut qanoq it­tuunera, ilaatigut eq­qarsar­taasia, misigis­susii, isigin­nit­taasia iliuutsiminul­lu pis­sutigisai, pineqar­tar­put. (5 Mos 29:3; Tuss 26:2; 64:7) Taamaat­tumik al­lak­kani hebræerisuuni ‘uum­mat’ ator­neqaraangat Septuaginta-mi grækerisuumi amerlaner­tigut oqaaseq grækerisooq ‘isuma’ ator­neqar­tar­poq. (1 Mos 8:21; Uss 2:10; Es 14:13) Aam­ma Mat­thæusip 5 Mos 6:5 is­suaramiuk oqaatsimik grækerisuumik ‘nukim­mik’ isumalim­mik atuinani ‘isumamik’ isumalim­mik atuineranut pis­sutaasin­naavoq oqaatsimi hebræerisuumi ‘nukim­mik’ isumalim­mi timik­kut nukit­tuneq pineqaan­narani aam­mali eq­qarsarsin­naas­sutsip silas­sorin­nerul­lu pineqarsimasin­naanerat. Sunaluun­niit pis­sutaagaluar­pat oqaatsip hebræerisuup oqaatsil­lu grækerisuup isum­mamik­kut as­sigiipajaar­nerat pis­sutigalugu iivangkiiliunik al­lat­tut Mosesimik al­lak­kat tal­limaat is­suaramik­ku oqaaseq nutsiin­navis­siman­ngilaat.

nwtsty Matt 22:39-mut nassuiaatit

aappaatali: Jiisusip farisiiarit apeq­qutaan­nut akis­sutaa Mat­t 22:37-mi al­las­simavoq, Jiisusil­li akis­sutini naam­magin­ngilaa. Apeq­qutaat akereeramiuk inas­sut al­la is­suar­paa (3 Mos 19:18), taamaalil­luni erseq­qis­sar­paa inas­sutit taak­ku marluk im­min­nut at­tuumas­suteqarluin­nar­tut, taak­kunanilu Inatsisit tamarmik pruf­fiitil­lu al­lagaat ataatsimut eqik­kar­neqar­tut. – Matt 22:40.

Tullit: Oqaatsimi grækerisuumi ‘tul­lermik’ nutser­neqar­tumi (nutsiin­navil­lugu: “qanit­toq”) inuk qanit­tumiit­toq, soorlu sanileq, pineqaan­nan­ngilaq. Tas­saasin­naavoq inoqat kinaluun­niit. – Luk 10:29-37; Rom 13:8-10.

nwtsty Matt 22:40-mut nassuiaatit

Inatsisit ... pruffiitillu: ‘Inatsisit’ tas­saap­put Mosesimik al­lak­kat tal­limat tamarmik. ‘Pruf­fiitit’ tas­saap­put al­lak­kat hebræerisuut siulit­tuutaasut. Taak­kuli ataatsik­kut eq­qaaneqaraangata Al­lak­kat Hebræerisuut tamarmiusut eq­qarsaatigineqarsimasin­naap­put. – Matt 7:12; 22:40; Luk 16:16.

tunngavigaat: Grækerit oqaluutaat nutsiin­navil­lugu “nivin­ngavigaa”-mik isumaqar­toq uani as­sersuutitut ator­neqar­poq, taamaat­tumil­lu “tun­ngavigaa”-mik nutser­neqar­poq. Jiisusip oqaatsimik tamatumin­nga atuinermini ersersip­paa Inatsisit Inas­sutinik Qulinik ilal­lit kisimik pin­natik aam­mali Al­lak­kat Hebræerisuut tamarmiusut asan­nin­nermik tun­ngaveqar­tut. – Rom 13:9.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Matt 22:21-mut nassuiaatit

kaasari ... kaasarip piinik: Jiisusip taamaal­laat uani akis­sutimini, aam­ma Mark 12:17-imi aam­ma Luk 20:25-mi al­laaserineqar­tumi, Romamiut kaasariat eq­qaavaa. ‘Kaasarip piinut’ ilaap­put oqar­tus­saasut kif­far­tuus­sineran­nut akiliutit oqar­tus­saasunul­lu taamaat­tunut ataq­qin­nin­neq kil­lilim­mil­lu naalatsigitin­neq. – Rom 13:1-7.

Guutilu Guutip piinik: Tas­saap­put inuup uum­matik­kut iluun­ngarluni pal­lorfigin­nin­nera asan­nin­neralu aam­ma ilumoorfigin­nil­luni naalan­nera. – Matt 4:10; 22:37, 38; ApS 5:29; Rom 14:8.

nwtsty Matt 23:24-mut nassuiaatit

ippernaq nakkartillugu peertarparsi, qatigattoorli iisarlugu: Ip­per­naq qatigat­toorlu Israelik­kut ilisimasaasa mingut­tuut min­nersaasa an­nersaasalu ilagaat. (3 Mos 11:4, 21-24) Jiisusi ingasat­tajaarluni as­sersuusior­poq mitaatigin­nil­lunilu oqarami up­perisarsior­nik­kut siut­tut imigas­satik nak­kar­titsivik­koor­tit­taraat ip­per­namit mingutsitaaq­qunatik Inatsisinili pingaar­nerusut sumigin­narlugit, soorlulusooq qatigat­tuumik iisil­lutik.

MARSIP 19-25

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | MATTHÆUSI 24

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Matt 24:8-mut nassuiaatit

nallisitsinernut: Oqaaseq grækerisooq nutsiin­navil­lugu ar­nap er­ninermini an­niangaar­neranut in­nersuus­sutaavoq. Uani pineqar­put naal­liuutit suul­luun­niit, pineqarsimasin­naal­lutik (naal­liun­nar­toqangaar­nis­saa Matt 24:21-mi eq­qaaneqar­toq sioq­qul­lugu) naal­liun­nar­tus­sat siulit­tuutigineqar­tut, er­nisun­nermi naal­liuutit as­sigalugit, akulikil­lutil­lu sak­kor­tusil­lutil­lu sivitsoriar­tor­tut.

nwtsty Matt 24:20-mut nassuiaatit

ukiukkut: Ukiup taamaalinerani angalanermi nerisas­saqar­niar­neq un­nuif­fis­sarsior­nerlu ajor­nakusoorsin­naap­put sialus­suar­tar­nera, qarsutsisar­nerit nil­ler­neralu pis­sutigalugit. – Ezra 10:9, 13.

sabbatikkulluunniit: Inatsisit sabbatimut tun­ngasut pis­sutigalugit sumiif­fiit ilaan­ni soorlu Judæami ungasis­sumut angalaniar­neq oqimaatsunil­lu nas­sataqar­neq ajor­nakusoorsin­naap­put. Aam­mami il­loqarfiit isaaf­fii sabbatik­kut matoq­qasar­put. – Takuk­kit ApS 1:12 aam­ma Guutip oqaasianik misissueqqissaarut, imm. 16.

KRISTUMIUTUT INUUNEQ

“Naggatissaq qanillivoq”

(Matthæusi 24:34, NW) Ilumut oqarfigaassi: Tamakku tamaasa pereersinnagit kinguaariissoqatigiit taakku nungussanngilluinnarput.