Inuusuttut aperipput:

Sooruna taama nalutigisunga?

„Qanoq ingerlasimaninnik angajoqqaakka oqaluttuukkusunngilakka,“ Jessica oqaluttuarpoq. „Fagini arlalinni angusaluttupilussuuvunga.“a Jessica niviarsiaraavoq 15-inik ukiulik, uummaarillunilu inequnartoq. Inuusuttulli ilarpassui assigalugit ilungersorluni karakteerimigut angusaqarluarumagaluaqaaq.

ILINNIARTITSINERMIK imaluunniit ilinniartitsisumik isiginerluineq atuarfimmi ingerlanerliornermut amerlasuutigut pissutaasarpoq. Jessicali eqqarsaatigalugu taamaanngilaq. Taassuma timitaqanngitsunik paasinninnissani ajornakusoortittorujussuuaa. Taamaattumik matematikki ilikkaruminaatsittorujussuuaa. Atuarniarnerlu ajornartorsiutigigamiuk aamma fagini allani angusarissaarpallaarneq ajorpoq.

Mariap eqqortumik allanniarneq ajornartorsiutigaa. Kristumiut ataatsimiinnerini allattukkani toqqortorniartarpai kukkunini kanngusuutigigamigit. Kisianni Jessica Marialuunniit sianiitsuungillat. Jessica atuaqatiminut ima akuliusimalluartigaaq atuaqatimi akornanni ajornartorsiutinik pilersoqassagaluarpat akunnermiliuttupajaatut iliuuseqartussatut toqqarneqarsimalluni. Atuarfimmilu ilisimasassat eqqarsaatigalugit, Maria atuaqatiminut pikkorinnernut ilaavoq.

Jessicap Mariallu ajornartorsiutaat tassaavoq ilikkarumaataartarneq. Tamatumani immikkut ilisimasallit missiliuuppaat meeqqat tamarmik 3 procentii ilikkarumaataartartuusut. Tania, massakkut 20-t qaangilaarlugit ukiulik, eqqarsaqqissaarsinnaannginnermik aallaamanermillu ajornartorsiuteqarpoq (ADHD).b Taanna ima oqarpoq: „Eqqissillunga eqqarsaqqissaarsinnaanngingajappunga, allaallu kristumiut ataatsimiinnerini, atuaqqissaaraangama qinugaangamalu eqqissillunga issiasinnaanngingajattarlunga. Aamma oqaluussisarninni tamanna ajornartorsiutigisarpara, oqaluuserisakka allanngorteqattaartarakkit oqaluussakka malinnaasinnaajunnaarsittarlugit.“

Eqqarsaqqissaarsinnaannginneq aallaamanertaqanngitsoq ADD-mik taaneqartarpoq. ADD-eertut takorluuigajuutut taaneqakulapput. Taamaattut pillugit neurologeq Bruce Roseman ima oqarsimavoq: „Minuttini 45-ni atuakkamik tigummillutik issiasinnaapput sunnguamik atuaratik.“ Arlaannik pissuteqartumik eqqarsaqqissaarnissartik ajornakusoortittorujussuuaat.

Nakorsat misissueqqissaartut isumaqarput ajornartorsiutit sunik pissuteqarnerat qanittukkut paasiartuaalersimallugu. Sulili paasinngisarpassuaqarput, aamma akornusersuisut assigiinngitsut pissutsillu allat ilikkarniarsinnaassutsimik suunniisut akornanni erseqqissumik killeqartuaannarneq ajorpoq. Akornusersuinerli sumilluunniit pissuteqaraluaruni imaluunniit qanorluunniit taaneqartaraluaruni — tassaagaluaruni aallaamasuuneq, atuarniarnerlunneq, eqqaamanerlunneq eqqarsaqqissaarsinnaannginnerluunniit — ilikkarniarnermik ajornarnerulersitsisinnaavoq naalliuutaasinnaallunilu. Ilikkarniarnikkut ajornartorsiuteqaraanni qanoq iliortoqarsinnaava?

Qanoq iliortoqarsinnaasoq

Jessica, ilanngutassiap aallartinnerani eqqartorneqartoq, qanoq iliorsimava? Atuffarlunnermi qaangernissaa aalajangiusimavaa taamaattumillu atuakkanik assigiinngitsunik atuarniartuartarluni. Atuagaq taallianik imalik assut soqutiginartitani atualeramiuk siumukalerpoq. Aamma atuakkamik allamik taallianik imalimmik pissarsivoq, taannattaaq nuannareqaa. Kingorna atuakkat oqaluttualianik imallit soqutigilerpai, atuffarissiartorporlu. Tamatuma takutippaa nakkaannajanngissuseq imminut akilersinnaasoq. Aamma illit ilikkarumaataartarneq anigorsinnaavat, imaluunniit siuariaateqarsinnaavutit, nakkaannanngikkuit. — Naleqqiuguk Galâsiamiunut agdlagkat 6:9.

Eqqaamanerlukaannimi qanoq iliortoqarsinnaava? Aaqqiissutissap ilarujussua ussammi matumaniippoq: „Sungiusarnikkut inuk pikkorissisarpoq.“ Nickyp paasisimavaa tusakkani atuakkanilu eqqaamasinnaanerusarlugit eqqarsaatimigut uteqattaaraangamigit. Illit taamaaliorlutit misileriaruk. Immaqa aamma illit iluaqutigissavat. Soqutiginarpoq Biibilip nalaani allaat kisimiilluni atuarnermi nipilimmik atuartoqartarsimammat. Taamaattumilluuna Jehovap Biibilimik allaqataasoq Josua ima peqqusimagaa, Ny Verden-nutsigaq naapertorlugu: „Inatsisit allassimaffiat . . . ullukkut unnuakkullu nipikitsumik atuartassavat.“ (Josua 1:8; Tussiaat 1:2) Sooruna nipilimmik atuarnissaq taama pingaartigisimasoq? Taamaalilluni sianissutit marluk atorneqassagamik — tusaasinnaassuseq isigisinnaassuserlu — taamaalillunilu atuakkat isumakkut pigiliullarnerusinnaallugit.

Jessicap aammattaaq matematikki ilikkaruminaatsissimavaa. Sapinngisaminilli matematikkimi najoqqutassat ilikkarniarsarisimavai uteqattaartarlugit, ilaannikkullu najoqqutassap ataasiinnaap ilinniarneranut nalunaaquttap-akunnerata affarsua atortarsimallugu. Ilungersorneri kinguneqarluarput. Taamaattumik: Uteqattaariuartarit! Ilinniartitsisup tusarnaarnerani imaluunniit nammineq atuarninni allaffissamik allaatissannillu piareersimatitaqartarit, allattuisinnaaqqullutit.

Ilikkarnissannik siunniusimanninnissat pingaartorujussuuvoq. Ilinniartitsisutit ilisarisimalerniakkit, immaqa atuareernerup kingorna ilagisarlugit oqaloqatigisarlugillu. Ilikkarumaataartarninnik, aammali ajornartorsiummik tamatuminnga iliuuseqarfiginninnissannik aalajangiusimanninninnik, oqaluttuutikkit. Ilinniartitsisut amerlanersaat ikiuiumasarput. Ikiuinerat atorluaruk. Jessica taamaaliorsimavoq, taamaalillunilu ilinniartitsisunit paasinnittunit tapersersorneqarluarsimalluni.

Eqqarsaqqissaarnissat ilinniaruk

Aamma ilinnut iluaqutaassaaq anguniagalertaruit, anguniakkatillu angugaangakkit imminut akilernissannik neriorsortaruit. Assersuutigalugu, tv-p ikinnginnerani imaluunniit nipilersukkamik nuannarinerpaasannik tusarnaannginninni ilinniagassavit ilaasa sammeqqaartarnissaat anguniagarilerukku, allamut saaqqajaanak suliaqarnissannut kajumississutigissavat. Eqqaamassavalli anguniakkatit piviusorsiortuusariaqarmata. — Naleqqiuguk Filípimiunut agdlagkat 4:5.

Arlaatiguttaaq allannguineq iluaqutaasinnaasarpoq. Nicky aalajangersimavoq saarlerni, ilinniartitsisumut qaninnermi, issiasalerniarluni, allamut saaqqajaannginnerussagami. Jessicap iluaqutigisimavaa niviarsiaqanni ilinniagassalerilluartartoq ilagalugu ilinniagassalerisarnini. Immaqa aamma iluaqutaasinnaavoq ineeraq alianaatsumik ilorrisimaarnartumillu aaqqissuutiinnaraanni.

Eqqissiveqanngissuseq akioruk

Aallaamasuugaanni ilikkagaqarnissaq sapernartorujussuusinnaavoq. Immikkulli ilisimasallit oqartarput aallaamaneq timikkut iliuuseqarnikkut ’anisinneqarsinnaasoq’. U.S.News & World Report naapertussagaanni „timigissarnerup kingunerisaanik qaratsami allanngortoqarneratigut inuit ataasiakkaat paasissutissanik nutaanik ilikkagaqarsinnaassusiata ilikkarsimasaminnillu eqqaamannissinnaassusiata pitsaanerulertarnerannut takussutissat amerliartuinnarput“. Tassa ilungersuuterujussuanngikkaluarlugu timigissarneq — soorlu nalunneq, arpanneq, arsarneq, sikkilerneq, sukuutsernerlu il. il. — isumamut timimullu iluaqutaasinnaavoq. — 1 Timûtiuse 4:8.

Ilikkarumaataartarnerup nakorsaatit ikiortigalugit anigorniarneqartarnera nalinginnaavoq. Meeqqanngooq ADHD-ernertik pillugu nakorsaatitortartut 70 procentiisa missingisa tamanna iluaqutigisimavaat. Namminerli, angajoqqaat peqatigalugit, aalajangerniartariaqarpoq ajornartorsiut ima annertutiginersoq nakorsaatitornissaq pisariaqarluni — kingunipilui pissutsillu allat eqqarsaatigalugit.

Imminut ataqqinerit attattuaruk

Ilkkarniarnikkut ajornartorsiutit misigissutsikkut ajornartorsiutitut isigineqanngillat, taamaakkaluartorli misigissutsikkut kingunipiloqarsinnaapput. Angajoqqaat ilinniartitsisullu naammaginninngittuarnerat isornartorsiuiuarnerallu, kiisalu atuarfimmi angusalunneq angusagippallaannginnerluunniit ikinngutissaaleqinerlu, imminut ataqqiunnaarnermik kinguneqarsinnaapput. Inuusuttut ilaasa taamatut misiginertik kamannermik sioorasaarinernillu toqqortorniartarpaat.

Ilikkarniarnikkulli ajornartorsiuteqarneq pissutigiinnarlugu imminut ataqqiunnaarnissaq pisariaqanngilaq.c „Anguniartagara,“ inuusuttunik ilikkarniarnikkut ajornartorsiuteqartunik akissarsiutigalugu ikiuisartoq oqarpoq, „tassaavoq isumaat ’sianiippunga, eqqortumillu iliorsinnaanngilluinnarpunga’ . . . allanngortillugu tassaalersinniassallugu ’ajornartorsiummik qaangigaqalerpunga, ilimagisannillu annertunerujussuarmik iliuuseqarsinnaavunga’.“

Allat isumaat allanngortikkuminaatsorujussuusinnaavoq, namminerli isuma iliuuseqarfigineqarsinnaavoq. Jessica taamaaliorsimavoq. Taannalu ima oqarpoq: „Atuarfimmi meeqqat oqaasii uannullu taaguutaat naapertorlugit imminut nalilertarallarama qimaaginnarusuttarsimagaluarpunga. Maannali oqaasii soqutiginaveersaarniarsarisarpakka tamatigullu sapinngisannik iliuuseqarniarsarisarlunga. Tamanna sapernaqaaq, tamatuminngalu imminut eqqaasittuartariaqartarpunga, iluaqutaavorli.“

Jessica unamminiarnartumik aamma allamik akiugassaqarsimavoq. Ania pitsaanerpaaginnarnik karakteereqarsimavoq. „Aatsaat taassumunnga imminut naleqqiuttarunnaarama imminut ataqqinera pigileqqippara,“ Jessica oqarpoq. Taamaattumik qatanngutinnut imminut naleqqiunnaveersaartarit. — Naleqqiuguk Galâsiamiunut agdlagkat 6:4.

Aamma pissutsit eqqortumik isigilersinnaassavatit ikinngummik tatiginartumik oqaloqateqartaruit. Ikinngutip ilumoortup pitsanngorsarniarlutit suliniuteqarninni pakatsisinnavianngilaatit. (Ussatit 17:17) Ikinngutilli ilumuunngitsup nikassaavigissavaatit imaluunniit piviusorsiunngitsumik nersualaartassavaatit. Taamaattumik peqqissaartumik ikinngutissannik qinersigit.

Ilikkarumaataartaruit immaqa inuusuttunit allanit naviikulaneqarnerussaatit. Tamannali imminut ajortumik isigilissutigisariaqanngilat. Guutip perorsaatissiinermut isiginnittaasiatut isumaqarit. Taassuma perorsaatissiineq nalilerujussuartut isigaa. Eqqaamajuk angajoqqaavit perorsaatissiisarnerat taakkua ilinnik asanninnerannut ajunnginnerpaamillu kissaateqarnerannut takutissaammaat. — Ussatit 1:8, 9; 3:11, 12; Eprîarit 12:5-9.

Aap, ilikkarumaataartarnerit nikallussutigisariaqanngilat. Tamanna iliuuseqarfigisinnaavat isumaqarluartumillu inuulerlutit. Neriunnissamulli suli annermik pissutissaqarpoq. Guuti neriorsuisimavoq silarsuarmik nutaamik naapertuilluartumillu pilersitsiniarluni, tamaanilugooq ilisimasat amerlassaqaat aamma isumami timimilu ajoqutit iluarsineqassallutik. (Jesaja 11:9; sarĸúmersitat 21:1-4) Taamaattumik Jehova Guuti taassumalu siunertai pillugit ilinniartuarnissat ilikkakkavillu maleruarnissaat aalajangiusimajuk. — Juánase 17:3. (gE 22/6 96)

[Quppernerup ataani ilanngussat]

[Qupp. 11-mi assiliartaq]

Ilikkagaqarnissat siunniusimajuk