KAPITALI 24
“Isumalluarit!”
Paulusi toqunniarneqaraluarluni aniguivoq Feliximullu imminut illersorluni
Apustilit Suliaat 23:11–24:27 tunngavigalugit
1, 2. Sooq Paulusip Jerusalemmimi malersorneqarnini tupaallaatiginngilaa?
PAULUSI Romamiut sakkutuuinit tigusarineqaqqikkami Jerusalemmimi inunnit kamattunit annaanneqarpoq. Malersorneqarnini tupaallaatiginngilaa. Oqarfigineqarsimavormi Jerusalemmimi ‘parnaarussaassallunilu annikilliortitaassalluni’. (ApS 20:22, 23) Paulusillu qanorpiaq pineqarnissani nalugaluarlugu nalunngilaa Jiisusip atia pillugu naalliutsitaaqqikkumaarluni. – ApS 9:16.
2 Pruffiitit kristumiut siulittuutigisimavaat Paulusi ‘qilersorneqassasoq allamiunullu pisinneqassasoq’. (ApS 21:4, 10, 11) Ungasinngitsukkut juuterpassuarnit toqunniarneqaraluarpoq, kinguninngualu juutit eqqartuussiviisa qullersaanni eqqartuussisut assortuutingaarmata Paulusi taakkunannga toqunneqassasorineqarpoq. Maanna Romamiut sakkutuuinit tigusarineqarpoq unnerluutiginnitsiminullu arlaleriarluni imminut illersoqqittariaqalerluni. (ApS 21:31; 23:10) Ilumummi Paulusip qiimmassarneqarnissani pisariaqartippaa!
3. Oqaluussiuarsinnaaqqulluta qanoq qiimmassarneqartarpugut?
3 Naggatissap nalaani inuugatta nalunngilarput “Guutimut tunniusimallutik Kristusimillu Jiisusimik ataasioqateqarlutik inuujumasut tamarmik aamma [malersorneqassasut]”. (Tim 2. 3:12) Ilaannikkut uaguttaaq oqaluussiuarniassagatta qiimmassarneqartariaqartarpugut. Biibililersaarutitsinni ataatsimiinnernilu, ‘inussiamit aalajaallunilu silatuumit’ aaqqissorneqartuni, qiimmassarneqartarnerput qujamasuutigingaarparput! (Mat 24:45) Jehovap neriorsornikuuaatigut akerlilersuisut nungutissanngikkaatigut oqaluussinerpulluunniit unitsissanngikkaat. (Es 54:17; Jer 1:19) Paulusili qanoq pineqarpa? Akerlilersuisoqaraluartoq oqaluussiuarsinnaaqqullugu qiimmassarneqarpa? Taamaappat qanoq qiimmassarneqarpa, qanorlu piva?
“Angutit peqatigiinniapiluttut” iluatsinngillat (ApS 23:11-34)
4, 5. Paulusi piffissaq eqqorlugu qanoq qiimmassarneqarpa, sunalu pilersaarutigineqarpa?
4 Paulusi juutit eqqartuussiviisa qullersaannit annaanneqarami unnuaq taanna pisariaqartilluinnakkaminik qiimmassarneqarpoq. Ima allassimavoq: “Naalakkap Paulusi saqqummerfigaa oqarfigalugulu: ‘Isumalluarit! Jerusalemmimimi uanga pillunga ilisimannittutut nassuiaaqqissaarsimanittut Romami nassuiaassaatit.’” (ApS 23:11) Taama neriorsorneqarami Paulusip annaanneqarnissani qularinngilaa. Paasivaa Romamut apuutissalluni tassanilu Jiisusi pillugu oqaluussissalluni.
‘Angutit 40-nit amerlanerusut terlinganeerniarlugu utaqqipput.’ – Apustilit Suliaat 23:21
5 Paulusi piffissaq eqqorlugu qiimmassarneqarpoq. Aqaguani angutit juutiusut 40-nit amerlanerusut “isumaqatigiipilupput uppernarsaallutillu [imminullu perloqqullutik, q.a.i.] Paulusi aatsaat toqoreerunikku nerillutillu imerniarlutik”. Taamatut uppernarsaanerannit erserpoq Paulusimik toqutsinissartik qanoq aalajangiusimatigigaat, allaat neriorsuinermittut iliunngikkunik perloqquneqassasoripput. (ApS 23:12-15) Suliamik misissuititsineruniartuusaarlutik palasit nuimasut utoqqaanertallu akuersitillugit pilersaarusiorput Paulusi juutit eqqartuussiviisa qullersaannut sassarteqqinneqassasoq. Eqqartuussivimmukartilluguli toqunniarlugu taassuminnga saassussinissaminnut piareersimassapput.
6. Paulusimik toqutsinissamik pilersaarut qanoq paasineqarpa, inuusuttullu Paulusip jorngua qanoq ilaarsinnaavaat?
6 Paulusip jornguata pilersaarutipiluk tusarpaa Paulusilu nalunaarfigalugu. Taava Paulusip jornguni inuusuttoq Romamiut sakkutuuisa naalagaannut Claudiusi Lysiasimut tamatuminnga nalunaaruteqartippaa. (ApS 23:16-22) Jehovap inuusuttut Paulusip jorngua ilaarlugu Guutip innuttaasa pisariaqartitaannik namminneq pisariaqartitaminnit pingaarnerutitsisut oqaluussinermillu sapinngisaminnik tapersersuisartut asavai.
7, 8. Paulusi ajortumik pineqannginniassammat Claudiusi Lysiasi sua?
7 Paulusip toqunniarneqarnera paasigamiuk Claudiusip Lysiasip, sakkutuunut 1.000-nut naalagaasup, peqqussutigaa sakkutuut 470-it – ilaatigut hestersut qalugiusalisartullu – Paulusi unnuk taanna Jerusalemmimiit isumannaatsumik Cesariiamukaatissagaat. Tassanilu kaasarip sinniisuanut Feliximut pisinneqassaaq.a Cesariiami Judiiami Romamiut naalakkersuisoqarfianni juuterpassuaqaraluartoq juutiunngitsut amerlanerupput. Jerusalemmimi inuppassuit uppeqatiginngisaminnut siumut isummiussereerlutillu nakuuserfiginnittarput, Cesariiamili taamaattoqannginnami eqqissisimanarnerungaarpoq. Judiiami Romamiut sakkutuuisa qullersaqarfiat aamma Cesariiamiippoq.
8 Lysiasi Romamiut inatsisaat malillugit Feliximut allakkiorluni qanoq pisoqarneranik nassuiaavoq. Tassani eqqaavaa Paulusip juutinit toqunniarneqartup Romamiuunera paasigamiuk aniguisissimallugu. Aamma allappoq “toqumik parnaarussaanermilluunniit kinguneqarsinnaasumik” unnerluutigineqanngitsoq. Toqunniarneqarmalli Feliximut aallartippaa taassuma unnerluussutit paasiniassammagit eqqartuussisinnaaniassammallu. – ApS 23:25-30.
9. (a) Paulusip Romamiutut pisinnaatitaaffii qanoq innarlerneqarpat? (b) Sooq nunagisatsinni innuttaasutut pisinnaatitaaffigut illersuutigisariaqarsinnaasarpagut?
9 Lysiasi allakkamini unneqqarilluinnarpa? Naamik. Ajunnginnerpaamik isigineqarniassagami pisimasut allaanerulaartumik allaatigai. Paulusip aniguisinneranut pissutiginngilaa Romamiuunera. Lysiasillu eqqaanngilaa Paulusi “kalunnernik marlunnik” qilersortissimallugu ‘iperartuutigalugulu killisiorneqarnissaanik’ peqqusisimalluni. (ApS 21:30-34; 22:24-29) Lysiasip taamaaliornermigut Paulusip Romamiutut pisinnaatitaaffii innarlerpai. Nalitsinni Saatanip inuit upperisarsiornerminnik ingasaassisut Guutip innuttaanik malersuinermut atortarpai. Taamaattumillu pisinnaatitaaffigut innarlerneqarsinnaasarput. Paulusili ilaarlugu nunagisatsinni innuttaasutut pisinnaatitaaffigut illersuutigisarsinnaavagut.
“Sioorananga imminut illersorniarpunga” (ApS 23:35–24:21)
10. Paulusi ingasattumik qanoq unnerluutigineqarpa?
10 Paulusi Cesariiami ‘Herodasip illorsuani paarineqarpoq’ unnerluussisimi Jerusalemmimiit tikinnissaasa tungaanut. (ApS 23:35) Ullut tallimat qaangiummata taakku – palasiuneq Anania, eqqartuussissuserisoq Tertulusimik atilik utoqqaanertallu ilaat – tikipput. Tertulusip Felixi juutinut iliuuserisimasai pillugit nersualaaqqaarpaa iluareqqusaarniarluni.b Taava Paulusi pillugu ima oqarpoq: “Angutip uuma juutit nunani tamalaaniittut pikitsitseqqullugit kamassaartaramigit nappaassuartut naalliuutaavoq, aamma immikkoorniaqatigiit Naazaratsimiut siulersortigaat. Aamma guutisiorfik mingutsinniarmagu tigusaraarput.” Juutillu allat tamakku “ilumoornerarlugit aamma unnerluutigilerpaat”. (ApS 24:5, 6, 9) Pikitsitseqqusinermik, immikkoorniaqatigiinnik siulersuinermik guutisiorfimmillu mingutsitsinermik unnerluussutit toqumut pillarneqaataasinnaapput.
11, 12. Paulusi unnerluutigineqarnerminut qanoq imminut illersorpa?
11 Taava Paulusi oqaaseqaqquneqarami ima oqarpoq: “Sioorananga imminut illersorniarpunga.” Unnerluutigineqarnini ilumuunnginnerarpai. Guutisiorfimmik mingutsitsisimanngilaq pikitsitsinissamulluunniit kajumissaarinani. Oqarpoq ‘ukiorpaalunni’ Jerusalemmimiissimanani, maannalu ‘inuiaqatini piitsut tunissuteqarfiginiarlugit’ tikilluni. Tassa kristumioqatiminut – immaqa kaannersuaqarnera malersorneqarnertillu pissutigalugit piitsunngorsimasunut – tunissutit pajugutigai. Paulusi aamma oqarpoq guutisiorfimmut isinnginnermini ‘ileqqulersuutit malillugit minguersarsimalluni’ aamma ‘Guutip inuillu saavanni minguitsumik nalunngeqatiginnissuteqarnissani sulissutigiuarlugu’. – ApS 24:10-13, 16-18.
12 Paulusip nassuerutigaa taakkua ‘guutisioriaasertik naapertorlugu immikkoorniarnermik taasaat malillugu siuaasami Guutiat kiffartorfigalugu’. Aammali oqarpoq “Moorsisip inatsisaani pruffiitinillu allakkani allassimasut tamaasa” upperalugit. Aamma ‘Guutip toqusunik naapertuilluartunik naapertuilluanngitsunillu makititsinissaminik neriorsuutaa’ unnerluussisimisulli upperaa. Taava Paulusip imminut unnerluussutaannik uppernarsaaqquai ima oqarluni: “Angutit maaniittut juutit eqqartuussiviisa qullersaannut sassartitaagama qanoq pinerluttuliorsimasunga oqaatigilissuk. Akornganni ima suaarnera pillugu taamaallaat unnerluutigisinnaavaannga: ‘Toqusut makititaanissaannik neriuutiga pillugu ullumi eqqartuussaavunga!’” – ApS 24:14, 15, 20, 21.
13-15. Oqartussaasunut sassartinneqarnermi oqaluusseriaatsikkut Paulusi qanoq maligassaalluarpa?
13 Guutisiornerput pissutigalugu eqqissiviilliortitsisutut, pikitsitsisutut immikkoorniaqatigiinnulluunniit navianartunut ilaasutut eqqunngitsumik unnerluutigineqarutta Paulusip maligassiuilluarnera ilaarsinnaavarput. Paulusi Tertulusitut innani Feliximut iluareqqusaarutinik oqaaseqanngilaq. Kisianni eqqissisimasumik, ataqqinnittumik, ersarissumik ilumoortumillu oqaluppoq. Paulusip eqqaavaa ‘juutit Aasiameersut’ guutisiorfimmik mingutsitsisimaneraasut najuutinngitsut unnerluussiniartullu kiinarsilluni unnerluutigisussaagaluaraanni. – ApS 24:18, 19.
14 Paulusip upperisaminik nassuiaanissani tunuarsimaarfiginngilaa. Sapiilluni toqusut makititaanissaannik neriuummik upperinninnerarpoq, tamanna pissutigalugu juutit eqqartuussiviisa qullersaanni eqqissiviilliortoqaleraluartoq. (ApS 23:6-10) Sooq Paulusip imminut illersorniarluni toqusut makititaanissaannik neriuutini eqqaavaa? Jiisusi taassumalu toqusunit makititaasimanera pillugit ilumoortoq oqaluussissutigigamiuk. Akerlilersuisullu upperinngilaat Jiisusi makititaasimasoq. (ApS 26:6-8, 22, 23) Aap, Paulusip unnerluutigineqarneranut pissutaasoq pingaarnerpaaq tassaavoq toqusunik makititaasoqarsinnaaneranik – ingammik Jiisusip makititaasimaneranik – upperinninnera.
15 Paulusi ilaarlugu sapiilluta oqaluussisinnaavugut Jiisusillu oqaasii uku nakussatsissutigisinnaallugit: “[Atera] pissutigalugu inunnit tamanit uumissorneqassaasi. Naggatissamulli pinertusaartoq annaanneqassaaq.” Qanoq oqassanerluta ernumassutigisariaqarparput? Naamik, Jiisusimmi ima neriorsorpaatigut: “[Sassartinneqaleraangassi] qanoq oqaaseqassanerlusi ernumassutigisassanngilarsi. Tamatumanerpiaq qanoq oqassanerlusi nalussanngilarsi, ilissimi oqalunngilasi, anersaarli illernartoq oqaluppoq.” – Mak 13:9-13.
“Felixi annilaangalerpoq” (ApS 24:22-27)
16, 17. (a) Paulusi unnerluunneqarmat Felixi sua? (b) Felixip annilaangalerneranut suna pissutaasimasinnaava, aamma sooq Paulusi aggersartarpaa?
16 Felixi aatsaat kristumiut upperisaannik tusagaqanngilaq. Ima oqaluttuarineqarpoq: ‘Felixip Aqqut pillugu [tassa kristumiut siulliit pillugit] ilisimasaqarluarami ima oqarluni qimagutitippai: “Sakkutuunut 1.000-nut naalagaq Lysiasi maanga ateriarpat ilissinnut tunngasut aalajangiiffigiumaarpakka.” Sakkutuullu 100-t naalagaat peqquaa angut tigummigallarneqassasoq, kisianni mattutivinneqassanngitsoq ikinngutiminillu isumassorneqassasoq.’ – ApS 24:22, 23.
17 Ullualuit qaangiummata Felixi nulianilu Drusilla, juutiusoq, “Paulusi Kristusimut Jiisusimut upperneq pillugu oqaluttuartoq” tusarusukkamikku peqqusipput aaneqassasoq. (ApS 24:24) “Paulusilli naapertuilluarneq, imminut aqussinnaaneq eqqartuunneqarnissarlu eqqartulermagit Felixi annilaangalerpoq”, immaqa eqqunngitsuliornini pissutigalugit ilerasukkami. Taamaattumik Paulusimut ima oqarpoq: “Qimagukkallarniarit, periarfissaqalerumali aggersarumaarpakkit.” Tamatuma kingorna Felixip Paulusi akulikitsumik aggersartarpaa. Imaanngitsoq ilumoortoq paaserusukkamiuk Paulusimilli aningaasanik tunineqarnissani neriuutigigamiuk. – ApS 24:25, 26.
18. Sooq Paulusip Feliximut nulianullu “naapertuilluarneq, imminut aqussinnaaneq eqqartuunneqarnissarlu” eqqartorpai?
18 Sooq Paulusip Feliximut nulianullu “naapertuilluarneq, imminut aqussinnaaneq eqqartuunneqarnissarlu” eqqartorpai? Eqqaamajuk ‘Kristusimut Jiisusimut uppertunut’ piumasaqaatit paaserusukkaat. Paulusip nalunngilaa Felixi nulialu inuunerluttuusut, naakkittaatsuusut naapertuilluanngitsuliortartullu. Ersarissarpaalu Jiisusimut malinnittunngorusuttut Guutip qanoq piumasaqarfigigai. Taamaalilluni ersersippaa Felixi nulianilu Guutip najoqqutassiaanut naapertuutinngitsumik inuuneqartut. Paasisussaagaluarpaat inuit tamarmik eqqarsaatiminnut, oqaatsiminnut iliuutsiminnullu tunngatillugu Guutimut akisussaasuugamik eqqartuunneqarumaartut. Felixip aamma paasissagaluarpaa Paulusimik eqqartuussisinnaagaluarluni nammineq Guutimit eqqartuunneqassalluni. Tupinnanngilaq ‘Felixi annilaangalermat’!
19, 20. (a) Oqaluussinitsinni naapitarput soqutiginnippasikkaluarluni allannguerusunngitsoq paasigutsigu sussaagut? (b) Qanoq nalunngilarput Felixi Paulusimut ikinngutaanngitsoq?
19 Oqaluussinitsinni Felixitut ittunik naapitaqarsinnaavugut. Aallaqqaammut soqutiginnippasikkaluarlutik Guuti naalakkusunngilaat inuunerminnillu allannguerusunnatik. Taamaattut mianersorfigisarpagut. Paulusili ilaarlugu ataqqinnilluta Guutip piumasaqaatai oqaluttuarisinnaavagut. Imaassinnaavormi ilumoortoq killitsissutigissagaat. Paasigutsiguli Jehovap uumigisaanik iliuuseqarunnaarusunngitsut imminiiginnarlugit inuit allat ilumoortumik paasinnikkusuttut ujarniartarpagut.
20 Felixip qamuuna qanoq ittuunera oqaatsinit makkunannga ersersinneqarpoq: “[Ukiut] marluk qaangiummata Porkiusi Festusip Felixi kingoraarpaa. Felixilu juutinit iluarisaarusukkami Paulusi parnaarussivimmiitiinnarpaa.” (ApS 24:27) Felixi Paulusimut ikinngutaanngilaq. Nalunngikkaluarpaa kristumiut pikitsitsisuunngitsut eqqissiviilliortitsinatillu. Aamma nalunngilaa Paulusi Romamiut inatsisaanik unioqqutitsisimanngitsoq. Taamaakkaluartoq “juutinit iluarisaarusukkami Paulusi parnaarussivimmiitiinnarpaa”.
21. Porkiusi Festusi naalakkersuilermat Paulusimut qanoq pisoqarpa, Paulusillu suna nakussatsissutigisimassavaa?
21 Apustilit Suliaat 24:27-mit paasisinnaasatsitut Porkiusi Festusip Felixi kingoraarmagu Paulusi suli parnaarussaaqqavoq. Taava oqartussaassusilinnut assigiinngitsunut sassartinneqaqattaalerpoq. Aap, Jiisusip siulittuutigisaatut ‘kunnginut naalakkersuisunullu sassartinneqartarpoq’. (Luk 21:12) Sammisassatsitullu taamani allaat naalakkersuisumut pissaaneqarnerpaajusumut oqaluussiumaarpoq. Tamakkuninnga nalaataqarnermini uppernikkut sanngiillinngisaannarpoq. Qularnanngitsumik Jiisusip oqaatigisaa una nakussatsissutigiuarpaa: “Isumalluarit!”
a Takuuk ungalusaq “Felixi – Judiiami kaasarip sinniisua”.
b Tertulusip Felixi qujaffigaa oqarluni ‘aaqqissuusseqqinnera pissutigalugu [nunami] eqqissineqangaartoq’. Kisianni allat naalakkersuinerisa nalaannut naleqqiullugu Felixi naalakkersuisuutillugu Judiiami nakuusertoqarneruvoq. Taamaallaat juutit Romamut pikitsitsinerata nalaani nakuusertoqarneruvoq. Tertulusi aamma oqarpoq juutit Felixi ‘tamatigut qutsavigingaartaraat’, tamannali aamma ilumuunngilaq. Juutimmi amerlanersaasa Felixi uumigaat naalakkersuisutut naakkittaatsuummat pikitsitsisullu peqqarniitsumik pisarmagit. – ApS 24:2, 3.