Biibili upperineqarsinnaava?

BIIBILI allaat nalitsinni nunarsuarmi sumi tamaani upperineqartuarsinnarpoq. Assersuutigalugu, Gallupip ungasinngitsukkut Amerikamiunik isumasiuinerani 80 procentit upperinerarpaat Biibili tassaasoq Guutip oqaasia isumassarsiarititaasoq. Illit najukkanni Biibili taamatulli upperineqartigigaluarpat upperineqanngitsigigaluarpalluunniit, tupinnanngilaq inuit tamakkua oqaluffimmi Biibilimik ilinniartinneqartarnissartik naatsorsuutigissappassuk. Amerlasuutigulli taamatut pisoqartanngilaq. Assersuutigalugu, toqup kingorna tarnip pillarneqartarneranik ajoqersuut eqqarsaatigeriartigu.

Eqqiarfik anniarfilluunniit Biibilimi ajoqersuutigineqarpa? Ullumikkut kristumiuuneraqatigiit iluini ilinniarluarsimasut ilarpassui tamatumunnga naaggaarumassapput. New Catholic Encyclopedia-mi ima allassimasoqarpoq: „Ilumoorluta oqassagutta katuullit eqqiarfimmik ajoqersuutaat ileqqutoqqanik tunngaveqarpoq, Allakkanik Illernartunik tunngaveqarnani.“ Anniarfik pillugu A Dictionary of Christian Theology-mi ima allassimasoqarpoq: „Testamentitaaq naapertussagaanni anniarfik ikumasoq kristumiut siulliit ajoqersuutiginngilaat.“

Tuluit Nunaanni Ilagiit ajoqersuutit pillugit ataatsimiititaat qanittukkut oqallinnermik pilersitsisimapput anniarfimmik ajoqersuutip peerluinnarneqarnissaanik siunnersuuteqareerlutillu. Dr. Tom Wright, Litchfield Cathedralimi palasiunerusoq, oqarpoq qangaanerusoq anniarfimmik saqqummiussisarnerit ’Guuti naakkittaatsorsuartut ersersittaraat inuppassuillu tarnikkut ajoqutissarsissutigisaraat’. Ataatsimiititat nalunaarusiaanni anniarfik tassaanerarneqarpoq „piunngilluinnarfik“.a Taamatuttaaq New Catholic Encyclopedia-mi katuullit isumaat ima eqqaaneqarpoq: „Ullumikkut teologiimi anniarfimmik apeqqummut Guutimit avissaartitaaneq nassuiaatigitinniarneqartarpoq.“

Tarneq pillugu Biibilimi ajoqersuutigineqartoq eqqiarfimmik anniarfimmillu ajoqersuutinut akerliuvoq. Biibilimi tarnit toqusut eqqartorneqarput. „Inuk [tarneq] ajortuliortoq taanna kisimi toqussaaq.“ (Hesekiel 18:4; naleqqiuguk biibili 1931-mi qallunaatuunngortitaq.) Biibili naapertorlugu toqungasut ilisimanngilluinnarput, anniarsinnaanngilluinnarlutik. „Uumassuseqartummi nalunngilaat toqusussaagamik, toqungasulli sunnguamilluunniit ilisimasaqanngillat.“ (Nalunaajaasup oqaasii 9:5) Biibilimi toqusunut neriuutissarititaasoq tassaavoq siunissami toqumit makititaanissaq. Jesusip ikinngunni Lazarus toqummat toqu sininnermut assersuussimavaa. Lazarusip qatanngutaata Marthap neriugisaq Biibilimi ajoqersuutigineqartoq eqqaavaa ima oqarluni: ’Nalunngikkaluarpara ullut naggatissaanni makiffissami makikkumaartoq.’ Lazarusip toqumit makitinneratigut Jesusip inuiannut neriugisaq piviusoq uppernarsarpaa. — Juánase 5:28, 29; 11:11-14, 24, 44.

Oqaluttuarisaanermik ilisimatuut erseqqissarpaat inuup toqujuitsumik timimit avissaarsinnaasumik tarneqarneranik ajoqersuut Biibilimit pilerfeqarani griikerit isumaliutersuutaannit pilerfeqartoq. New Catholic Encyclopedia-mi oqaatigineqarpoq hebriiaritoqqat inuk timimik tarnermillu toqujuitsumik katitigaasutut isiginngikkaat. Hebriiarit upperisaat pillugu tassani ima allassimasoqarpoq: „Anersaarneq uumassutaasoq inummut siullermut Guutip issumit pinngortitaanut pimmat taanna tassaalerpoq ’uumassusilik’ (1 Moses 2.7). Toqu griikerit isumaliutersuutaattut inummi immikkoortut marluk avissaarnerattut isigineqanngilaq; anersaarneq uumassutaasoq qimaguppat inuk tassaalissaaq ’toqungasoq’ (3 Moses 21.11; 4 Moses 6.6; 19.13). Oqaatsit marluk taakkua tamarmik oqaatsimit hebriiarisuumit [neʹfesj]-imit nutsigaapput, amerlasuutigut „tarneq“-mik nutserneqartartumit, oqaatsimilu tamatumani pineqavippoq inuk nammineq.“

Qinerlerfissiami tassani oqaatigineqarportaaq katuullit ilinniagartuut qanittukkut ’aalajangiussimagaat Testamentitoqqami tarnip toqujuitsuunera griikerisut paasillugu ajoqersuutigineqanngitsoq’. Qinerlerfissiaq ima inerniliivoq: „Iluamik oqassagaanni ajornartorsiutip aaqqiissutissaa isumaliutersuutitigut naniniartariaqanngilaq, makititsinermilli tunissutikkut tupinnartuliakkut.“

Biibili imaluunniit ileqqutoqqat?

Eqqarsaatilli Biibilimik tunngaveqanngitsut qanoq ilillutik oqaluffeqarfiit ajoqersuutaannut ilanngunneqarsimappat? Oqaluffeqarfiit ilarpassuisa Biibili najoqqutassamittut qutsinnerpaatut nalunaarutigisarpaat. Assersuutigalugu, ungasissorsuunngitsukkut paavi Johannes Paul II-p Allakkat Illernartut „sutigut tamatigut ilumoortutut upperisatsinnullu najoqqutassatut pingaarnerpaatut uppertunit akuerineqartariaqarnerat“ eqqartorpaa. Taamaattorli naluneqanngilaq ullumikkut kristumiuuneraqatigiit ajoqersuutaat kristumiut siulliit ajoqersuutaannit allaanerusut. Allannguutit oqaluffeqarfiit ajoqersuutaasa ineriartornerannut ilaasutut oqaluffeqarfiit amerlanersaannit isigineqarput. Ilagiillu katuullit oqaluffeqarfiit ileqqutoqaat Biibilitulli pingaartigisutut isigaat. New Catholic Encyclopedia-mi oqaatigineqartutut oqaluffeqarfik „Allakkanik Illernartuniinnaq tunngaveqartumik ileqqutoqqanillu sunnersimaneqanngitsumik ajoqersuuteqaraniluunniit, ileqqutoqaannarnik tunngaveqartumik Allakkanillu Illernartunit sunnersimaneqanngitsumik ajoqersuuteqanngilaq.“

Oqaluttuarisaanerulli ersersippaa oqaluffeqarfiit Biibilimi ajoqersuutit ajoqersuutinik ileqqutoqqanit aallaavilinnit taarsersimagaat. Ullumikkullu allaat oqaluffeqarfiit ilarpassui isumaqarput Biibilimi ajoqersuutit ilumuunngitsut. Assersuutigalugu, New Catholic Encyclopedia-mi oqaatigineqarpoq ’Biibilimi oqaluttuarineqartut ilarpassui ullumikkut ilisimatuussutsikkut oqaluttuarisaanikkullu ilisimasat aallaavigalugit nalilissagaanni nalunanngitsumik ilumuunngilluinnartuusut’. Toqungasut ilisimannginnerannik Biibilimi ajoqersuut pillugu tassani aamma ima allassimasoqarpoq: „Allaat upperisarsiornermut tunngasuni Testamentitoqaq toqup kingorna inuuneq pillugu eqqunngitsumik paasissutissiivoq.“ Tamatumunnga assersuutitut Tussiaat 6:5 (kalaallisuumi versi 6-iusoq) qinerlerfissiami issuarneqarpoq: „Toqusunimi eqqaaneqanngilatit, toqusut inaanni kia qutsavigissammatit?“ Naaggaartut ilinniarfiisa ilaanni Biibili kukkujuitsutut ilinniartitsissutigineqarunnaarsimavoq. Ilagiillu katuullit isumaqarput Biibilip ajoqersuutaanik nassuiaanissamut ajoqersuisutut oqartussaassuseqarlutik. Tamatumani ima aperisoqarsinnaavoq: „Taavami nassuiaatit tamakkua Biibilimut akerliusorinarpata?“

Allakkat Illernartut pingaaruteqassusiat

Jesusip Allakkat Illernartut najoqqutassaanerpaatut issuaaffigiuartarsimavai, oqaatsini ima aallarnikulallugit: ’Allassimavoq.’ (Matîuse 4:4, 7, 10; Lúkarse 19:46) Aappariinneq eqqartoramiuk griikerit isumaliutersuutaat eqqoriaanerusut pinnagit pinngortitsinermik oqaluttuaq Mosesimik allakkani siullerniittoq innersuussutigaa. (1 Moses 1:27; 2:24; Matîuse 19:3-9) Nalunanngilaq Jesusip Biibili Guutimit isumassarsiarititaasutut ilumoortutullu isigigaa. Guutimut qinunermini ima oqarsimavoq: ’Oqaatsisit sallusuissutaapput.’ — Juánase 17:17.b

Biibilimi oqaluttuarineqarpoq Jesusip nalimini upperisarsiornikkut siuttut ima avoqqaarisimagai: ’Pitsammik Guutip inassutaa atorunnaarsipparsi maligassarsiasi maleruarumallugit . . . Taama Guutip oqaasia atorunnaarsipparsi maligassarsiassigut ileqqorsiassigut.’ (Mákorse 7:6-13) Paulusittaaq griikerit isumaliutersuutaasa ileqqutoqqalluunniit eqqunngitsut ajoqersuutiminut ilanngunneqannginnissaat ilungersuutigisimavaa. Taanna ima oqarsimavoq: ’Misissoritsi ilisimaqqissaarniutitigut salloqittaatitigullu piunngitsutigut piiarneqaqqunasi, inunnit maligassarsiat ilinniaqqaagassallu silap pii malillugit pisarmata.’ (Kulorsamiut 2:8; 1 Korintumiut 1:22, 23; 2:1-13) Ileqqutoqqat ajoqersuutillu Paulusip kristumiunut aalajangiusimaannaqqusai Allakkanik Illernartunik tunngaveqarput tamakkununngalu naapertuulluinnarlutik. (2 Tásalûníkamiut 2:13-15) Kristumiut ima allaffigisimavai: „Allakkat Illernartut tamarmik Guutip sunniineratigut isumassarsiarititaapput iluaqutaallutik ajoqersuutaallutillu inerteqqutaallutik, iluarsiartuutaallutik, iluarnermut perorsaataallutik, inuk Guutip pigisaa piginnaaneqarlualeqqullugu, ajunngitsuliornernut tamanut piginnaanngorsarluagaaqqullugu.“ — 2 Timûtiuse 3:16, 17, NV.

Paulusip Allakkat Illernartut nigoriartuaarneqarnissaat siulittuutigisimavaa, Timoteusilu ima mianersoqqusimallugu: ’Qaqugumi ajoqersuut peqqissinartoq ajorilerumaarpaat . . . siutitillu sallusuissummik tunussisillugit.’ Imalu kajumissaarpaa: ’Illilli tamatigut putumatsaaliniarit.’ (2 Timûtiuse 4:3-5) Qanoq ililluni? Ilaatigut ’isumaginnermigut’. Griikerit qinerlerfissialiaanni oqaaseq Biibilimi atorneqartoq taanna nassuiarneqarpoq tassaanerarneqarluni „ilinniarusussuseq unneqqarissumillu ilumoortumillu naliliineq“. Ukiuni hundredelinni siullerni Paulusip tusarnaartai Beroamiuusut pillugit oqaaseq tamanna Lukasip atorpaa. Paulusip ajoqersuutai taakkununnga nutaajupput, salloqittarneqarusunngillallu. Beroamiut nersualaarlugit Lukas ima allappoq: ’Taakku Thessalonikamiittunit isumaginnerupput; oqaaseq ilassivaat kajumigingaarlugu, ullullu tamaasa Allakkat misissortarpaat tamakku taamaannersut misilikkumallugit.’ Beroamiut ’isumagikkamik’ qulartuunngillat, sumulluunniit upperumanngitsuunatik. Ilumoorlutik paasisaqarusullutik misissuigamik ’ilaat ikinngitsut uppertunngorput’. — apustilit suliait 17:11, 12.

Biibili malillugu inuunerup iluaqutissartai

Kristumiut siulliit Biibilimik maleruaanertik imminullu pilliutigeriaannaassuseqarlutik asanninnertik tusaamasaassutigaat. Ullumikkulli inuppassuit ’Guutimik mianerinninneq ileqqorisuusaarpaat, pissaaneqarfigiumanaguli’. (2 Timûtiuse 3:5) Ullumikkut kristumiuunerartut kristumiussuseq ilumoortoq naapertorlugu ingerlanngitsut ’pissaaneq’, inunnik eqqortumik allanullu ajunngitsumik iliuuseqalersitsisartoq, piginngilaat. Tamanna nassuiaatissaannginnerpa kristumiuunerartut amerlanersaasa akornanni nakuusernerup, kanngunartumik inooriaaseqarnerup, ilaqutariittut inuunerup nakkaannerata pigisaleritunerullu nalinginnaanerannut? Nunat kristumiuunerarfiusut ilaanni naggueqatigiit assigiinngitsut imminnut toqoraattarput upperisaqatigiikkaluaraangamilluunniit.

Beroamiutut ’isumaginneq’ ullumikkut nungulluinnarsimava? Imaluunniit ullumikkut inoqarpa Biibilimik upperinnillutillu tamatuminnga inuunerminni maleruaasunik?

Encyclopedia Canadiana-mi ima allassimasoqarpoq: „Jehovap Nalunaajaasuisa suliaat kristumiussutsip siulliup Jesusip ajoqersugaasalu ukiuni hundredelinni siullerni aappaannilu ingerlassimasaata nangeqqinneraa.“ New Catholic Encyclopedia-milu Jehovap nalunaajaasui pillugit ima allassimasoqarpoq: „Biibili kisiat upperisaminnut inooriaatsiminnullu tunngavigaat.“

Qularutissaanngitsumik tamanna pissutaanerpaavoq Jehovap nalunaajaasuisa nunarsuarmi sumi tamaaniikkaluartulluunniit anersaakkut pisuutut, eqqisseqatigiittut pilluartutullu ilisimaneqarnerannut. Taamaattumik atuartartuvut tamaasa kajumissaarumavavut Biibilip ajoqersuutai anersaakkut peqqissinartut ilinniarneroqqullugit. Ilisimasaqarnerulerneq Biibilimik tatiginninnerulernermik Guutimullu uppernerulernermik kinguneqarsinnaavoq. Uppernerup taama ittup kingunissai naassaanngitsumik atasussat ilungersorsimanermik matussutissiingaassapput. (wE 15/10 98)

[Quppernerup ataani ilanngussat]

[Qupp. 23-mi assiliartaq]

Apustili Paulus allallu niuffattut akornanni oqaluussisarsimapput

[Qupp. 24-mi assiliartaq]

Jehovap Nalunaajaasuisa ’Biibili kisiat upperisaminnut inooriaatsiminnullu tunngavigaat’